جستجو در تالارهای گفتگو

بخش اول عنوان مهندسی پزشکی ، کم و بیش بیانگر زمینه ي تحصیلی و کاری این رشته می باشد ، اما با توجه به استقبال داوطلبان آزمون سراسری در سالهای اخیر به این رشته و نیاز غیر قابل انکار جامعه علمی کشور به ایجاد زبان مشترک و بستر همکاری میان جامعه پزشکان و مهندسان ، قصد داریم تا در این مقاله ، به تبیین و توضیح بیشتر مهندسی پزشکی در ایران و چالشهایی که دانشجویان، فارغ التحصیلان و اساتید این رشته با آن رو به رو هستند بپردازیم ، به این امید که خواننده این مطلب با ماهیت این رشته و جایگاه آن در جامعه علمی و صنعتی امروز آشنایی بیشتری پیدا کند . همچنین در مورد زمینه های تخصصی گرایش بیوالکتریک مهندسی پزشکی و موقعیتهای شغلی باالفعل و باالقوه یک مهندس بیوالکتریک نیز اطلاعاتی اجمالی در اختیار خواننده قرار خواهدگرفت . از زمان استفاده از پروتزهای چوبی و نوارهای آغشته به گل ، در درمان شکستگی ها و دررفتگی مفاصل گرفته تا قرن بیست و یکم و به کارگیری پیشرفته ترین تجهیزات تشخیصی و درمانی نظیر mri ، همواره پزشکان برای تشخیص بیماری و درمان آن نیازمند استفاده از تجهیزات پزشکی بوده اند و از زمانی که مهندسی پزشکی به صورت آکادمیک پزشکان را در این امر یاری می رساند ، چیزی حدود صد سال می گذرد . در ابتدا این رشته بخشی از مهندسی برق و مهندسی مکانیک بود ، اما به مرور و با نیاز روز افزون جامعه به متخصصان این علم ، مهندسی پزشکی هویتی کاملا مستقل یافت و امروز با بهره گیری از علوم مختلف زیستی و پزشکی ، برق ، مکانیک ، پلیمر و مواد ، در میان رشته های دانشگاهی، از جایگاهی استراتژیک و رو به رشد برخوردار است ؛ تا جایی که امروزه شاهد ظهور رشته هایی جدید نظیر مهندسی بافت ، مهندسی ورزش و مهندسی شبکه های عصبی در بستر این علم هستیم . هدف این رشته تربیت متخصصانی است که از عهده تجهیز ، نگهداری و طراحی دستگاههای پزشکی و اندامهای مصنوعی برآیند و بتوانند میان دو دنیای مهندسی و پزشکی ، زبانی مشترک ایجاد کنند. مهندسی پزشکی به علت ماهیت بین رشته ای خود ، گاه در دانشکده های پزشکی ، گاه در دانشکده های مهندسی و گاه با همکاری هر دو تاسیس می شود ، در ایران نخستين گام بمنظور ايجاد رشته مهندسي پزشكي با پروژه سيبرنتيكي و تاسيس آزمايشگاه مهندسي پزشكي در سال 1366 در دانشكده مهندسي برق دانشگاه صنعتی امیرکبیر برداشته شد . اين پروژه به سرپرستي دكتر هاشمي گلپايگاني و همكاري استادان ديگري از دانشگاههاي مختلف و دانشجويان مقاطع كارشناسي ارشد و دكترا در سال 1368 موفق به دريافت جايزه اول جشنواره خوارزمي گرديد . در ادامه فعاليتهاي آزمايشگاههاي مهندسي پزشكي ، توسعه پروژه دست سيبرنتيكي و پروژه شبكه­هاي عصبي شروع گرديد و در اين ارتباط ، تعداد بسياري از دانشجويان مقاطع كارشناسي ، كارشناسي ارشد و دكترا پروژه­هاي خود را در اين آزمايشگاه به انجام رسانيدند و مقالات زيادي از فعاليتهاي آنان در داخل و خارج از كشور منتشر گرديد . در مهر ماه سال 1371 اولین دانشکده مهندسی پزشکی ایران در دانشگاه صنعتی امیرکبیر ، بنیان نهاده شد و در سال 1374 دوره کارشناسی در سه گرایش بیوالکتریک ، بیومکانیک و بیومتریال در این دانشکده دایر گردید . از علل تفکیک این رشته به سه گرایش فوق الذکر ، حجم زیاد دروسی است که یک مهندس پزشکی باید فرا بگیرد و چون امکان ارائه محتوای تمام این دروس در دوره 4 ساله کارشناسی وجود ندارد و از طرفی ایجاد یک رشته کارشناسی ارشد پیوسته در دانشگاههای فنی با خلأ قانونی مواجه است ، از این رو این تفکیک گرایشی طبق روال اکثر دانشگاههای فنی دنیا صورت گرفت ؛ اما نباید فراموش کنیم که بیشتر پروژه های مهندسی پزشکی نیاز به همکاری و ارتباط تنگاتنگ دانشجویان این سه گرایش با یکدیگر دارد .