دانلود مقالات ششمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری

[Mohammad Aref 120,438]

اقتصاد شهري مدل ها ونظريه ها و كاربرد آن در شهرداري ها

 

فرهنگ لغت آكسفورد اقتصاد را اينگونه تعريف كرده است: ارتباط ميان توليد، تجارت و عرضه پول در يك كشور يامنطقه مشخص.. در تعريفي ديگر اقتصاد مجموعه بزرگي از فعاليت هاي بهم مرتبط توليدي و مصرفي دانسته شده كه به تعيينچگونگي تخصيص منابع كمياب كمك ميرسانند. به يك نظام اقتصادي در يك منطقه جغرافيايي مشخص اطلاق ميشود و دربرگيرنده توليد، توزيع يا تجارت و مصرف كالاها و خدمات در آن منطقه يا كشور مي باشد. يك اقتصاد مجموع كل ارزشمعاملات ميان فعالان اقتصادي نظير افراد، گروهها، سازمانها و حتي ملتهاست در اين رشته ،از ابزارهاي علم اقتصاد برايتجزيه و تحليل مسائل مربوط به مكان يابي بنگاهها و خانوارها در شهر (كاربري اراضي شهري) مسكن شهر ، ترابري شهري، زيرساختها و تسهيلات شهري ، ماليه شهري و فقر و حاشيه نشيني در شهر استفاده مي شود . به عبارت دقيق تر يك اقتصادبرآيند كليه فرايندهايي است كه فرهنگ، ارزشها، آموزش، تكامل تكنولوژيكي، تاريخ، سازمان اجتماعي، ساختار سياسي وسيستم هاي قانوني و همينطور جغرافيا و مواهب طبيعي را دربر ميگيرد. اين عوامل زمينه، محتوا و شرايطي را كه يك اقتصاددر آن عمل مي كند را تعيين مي نمايند. برخي فرهنگها اقتصادهاي مولدتري را به وجود ميآورند و لذا ارزش يا GDP بيشتريرا توليد مي كنند.علم اقتصاد شهري شاخه اي از اقتصاد خرد است كه در آن ساختار فضايي شهر و مكان گزيني خانوارها وموئسسات اقتصادي مطالعه مي شود.

 

كلمات كليدي: اقتصاد شهري وشهرداري ، دولت وسياست ، افق 1404 شهر مشهد ، توسعه شهري ، بازار رسمي وغير رسمي

 

نويسند‌گان: موسائي، محمد افشاري، علي يزدان پناه، حميدعلي نيا

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بررسي راهكارهاي ايجاد رونق اقتصادي در سطح منطقه 12 شهرداري مشهد با محوريت جذب سرمايه

 

هدف اصلي اين پژوهش بررسي راهكارهاي جذب سرمايه هاي بخش خصوصي جهت ايجاد رونق اقتصادي در منطقه 12 شهرداري مشهد است. براي اين منظور ابتدا علل و عوامل مشاركت و عدم مشاركت سرمايه گذاران در پروژه هاي شهري اين منطقه با استفاده از تجزيه و تحليل SWOT مورد بررسي قرار گرفت. سپس اولويت حوزه هاي سرمايه گذاري از ديدگاه سرمايه گذاران و تعيين پروژه هاي مرتبط با هر حوزه با توجه به طرح تفصيلي منطقه و تمايل سرمايه گذاران با استفاده از روش تحليل سلسله مراتبي فازي FAHP تعيين شد. جامعه آماري مورد مطالعه كارشناسان مختلف شهرداري مناطق مختلف و سرمايه گذاران فعال در حوزه شهرسازي شهرستان مشهد بوده اند. نتايج حاصل از پژوهش حاكي از آن است كه امتياز نهايي هر دو ماتريس عوامل داخلي و خارجي بالاتر از 2/5 بوده و لذا بر اساس ماتريس SWOT، منطقه 12 شهرداري مشهد در موقعيت تهاجمي قرار دارد كه نشان دهنده اين است كه با استفاده از نقاط قوت داخلي خود مي تواند از فرصت هاي خارجي بهره برداري كند. همچنين با توجه به نظر سرمايه گذاران و بهره گيري از روش FAHP، حوزه مسكوني با امتياز نهايي 0.5834 اولين اولويت ورود سرمايه هاي بخش خصوصي به اين منطقه بوده و بعد از آن به ترتيب حوزه هاي تجاري با امتياز نهايي 0/2433 و زيرساخت با امتياز نهايي 0/1724 قرار گرفته است.

 

كلمات كليدي: منطقه 12 مشهد، تحليل SWOT، تحليل سلسله مراتبي فازي (FAHP)، جذب سرمايه

 

نويسند‌گان: ناصر شاهنوشي فروشاني، سمانه ايرواني، حميده حميده پور

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بررسي عوامل تاثيرگذار بر قيمت مسكن در منطقه 9 با تاكيد بر بلندمرتبه سازي مطالعه موردي محلات هاشميه كوثر هنرستان و هفت تير

 

مسكن يكي از مهمترين عناصر در تعيين كيفيت زندگي است. مسكن تابع عوامل و شرايط مختلفي ميباشد. از اين رو در زمانها و مكانهاي مختلف، قيمتها متفارت مي شوند.هدف از اين پژوهش نيز بررسي عوامل تأثير گذار بر قيمت مسكن در محدوده اي از منطقه 9 با تأكيد بر بلند مرتبه سازي مي باشد. روش مورد استفاده در اين پژوهش توصيفي- تحليلي بوده و اطلاعات مورد نظر به روش اسنادي و كتابخانه اي و ميداني جمع آوري شده و در توليد نقشه ها از نرم افزار GIS استفاده شده است. به منظور شناسايي عوامل تدثير گذار بر قيمت مسكن از روش مطالعه ميداني و مصاحبه از مشاورين املاك منطقه 9 استفاده شد. اما به منظر درك تأثير بلندمرتبه سازي بر قيمت مسكن، اطلاعات قيمت خريد و فروش مسكن در سال هاي 86 و 90 از بخش نيازمندي هاي روزنامه ي خراسان برداشته و وارد نرم افزار GIS شد و به منظور درك اين موضوع كه در كدام محلات قيمت مسكن ارزش بالاتري دارد به درونيابي نقاط قيمت در محدوده پرداخته شد. در نهايت نيز مشخص شد كه قيمت مسكن در محلاتي كه در سال 86 بلند مرتبه سازي در آنها صورت گرفته داراي رشد قابل توجهي بوده به گونه اي كه در محله هاشميه و در محدوده ي برج هاي آرميناژ و باران يك در سال 86 قيمت مسكن از متري 900 هزار تومان به 3 ميليون تومان رسيده است. همچنين در سال 90 و با شروع عمليات برج هاي آرميناژ گلشن و باران دو واقع در بلوار هفت تير رشد قابل ملاحظه اي در قيمت مسكن به وجود آمد كه بيانگر تأثير بلند مرتبه سازي بر نوسانات قيمت مسكن مي باشد.

 

كلمات كليدي: قيمت مسكن ، منطقه 9 ، مندمرتبه سازي

 

نويسند‌گان: محمدرحيم رهنما، نازنين باقري ازغدي

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بررسي كارايي توزيع عوايد حاصل از قانون ماليات برارزش افزوده به شهرداري ها

 

اين مقاله به بررسي كارايي شيوه دريافت ماليات بر ارزش افزوده و تخصيص قسمتي از آن به شهرداريمحل براساس مباني نظري ماليه عمومي محلي پرداخته است. نتايج بررسي نظري نشان مي دهد. تصميمقانونگذاران در مواد 38 و 39 قانون ماليات بر ارزش افزوده مبني بر دريافت سهمي از ارزش افزوده به عنوانعوارض محلي و پرداخت آن به شهرداري محل از نظر علمي از اعتبار لازم برخوردار نمي باشد. همچنين دليلاصلي وجود اختلافات زيادي بين شهرداري هاي همجوار در خصوص تعلق يا عدم تعلق عوايد حاصل، عدمتوجه قانونگذار به جنبه غيرمحلي بودن اين ماليات است. براي بررسي توزيع عوايد، شاخص بهرمنديطراحي و ارائه شد. نتايج حاصل از برآورد اين شاخص در استان اصفهان نشان دهنده وجود نابرابري درتوزيع عوايد بين شهروندان استان است. آزمون صورت گرفته نشان داد اختلاف معنيداري بين شاخصمذكور قبل و بعد از اصلاح قانون وجود ندارد. به اين معني كه هدف نمايندگان مجلس براي اصلاح قانون درسال 1390 در عمل محقق نشده است. نتايج حاصل از برآورد منحني لورنز در دوره 1387 تا 1389 نشان مي-دهد 20 درصد عوايد به 90 درصد جمعيت استان رسيده است. منحني لورتز براي دوره زماني 1390الي 1392 (بعد از اصلاح قانون) نشان مي دهد تنها 30 درصد عوايد به 90 درصد جمعيت رسيده است. اصلاحقانون نتوانسته بهبود معني داري در توزيع عوايد داشته باشد. مي توان گفت نابرابري شديدي در بهرمنديشهروندان از عوايد حاصل وجود دارد.

 

كلمات كليدي: شهرداري، ماليات برارزش افزوده، ماليات محلي، منحني لورنز، شاخص بهرمندي

 

نويسنده: رضا نصراصفهاني

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بررسي و ارزيابي جايگاه تبليغات در فضاهاي شهري (پژوهش موردي شهر سبزوار)

 

تبليغات شهري يكي از كاركردهاي مهم شهرهاي امروزي است كه به دليل اثرات اقتصادي ، اجتماعيو فرهنگي خود جايگاه خاصي را در شهرها بدست آورده است .تبليغات نقش كليدي در اداره شهر ،فرهنگ سازي و تغييرنگرش شهروندان دارد و بر اين اساس جايگاه ويژه اي در برنامه ريزي شهري برايآن قائل هستند .بررسي و تحليل جايگاه تبليغات شهري در مناطق شهري مي تواند كمك بسزائي بهاثرگذاري بيشتر تبليغات در راستاي فرهنگ سازي شهري و ساماندهي فضاهاي شهري و برنامه ريزيمطلوبتر شهر بنمايد. شهر سبزوار همانند بسياري از شهرهاي ديگر ايران با فرصت تبليغات شهري مواجهاست .بررسي و ارزيابي جايگاه تبليغات در اين شهر كمك خواهد كرد كه با تحليل وضع موجود برنامهريزي مناسبي براي ارتقا كيفي و كمي تبليغات شهري در اين شهر صورت گيرد .اين تحقيق به بررسيجايگاه تبليغات شهري در شهر سبزوار پرداخته است .روش تحقيق در اين پژوهش توصيفي- تحليلي است و از روش كتابخانه اي واسنادي همراه با تكميل پرسشنامه براي جمع آوري اطلاعات استفاده شدهاست از مسئولين ، مديران و كارشناسان دولتي به صورت همه شماري پرسشنامه تكميل شده ، لكن برايكسب اطلاعات از مردم با اتكا به روش آماري كوكران كه تعداد نمونه ها در آن 380 مورد تعيين گرديدپرسشنامه تكميل شده و در نهايت تجزيه وتحليل اطلاعات با استفاده از نرم افزار spss انجام گرديدهاست .نتايج تحقيق نشان ميدهد كه وضع موجود تبليغات شهري در شهر سبزوار مطلوب نيست علاوه برآن جايگاه تبليغات شهري در اين شهر نيز جايگاه مناسبي نمي باشد و از سوي ديگر تبليغات موجود درشهر نيز تاثير گذاري متوسطي بر شهروندان را نشان ميدهد.

 

كلمات كليدي: تبليغات شهري ، فضاهاي شهري ، ارزيابي ، شهر سبزوار

 

نويسند‌گان: محمد سلماني مقدم، حميد جواديان

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

تحليل تخصيص بهينه بودجه عمراني در شهرداري اصفهان (رهيافت برنامه ريزي آرماني)

 

با توجه به اهميت تخصيص بودجه در سازمانها، استفاده از الگوهاي برنامه ريزي رياضي در تخصيص بهينهبودجه نقش بسزاي دارند. در اين ميان الگوي برنامه ريزي آرمان يك روش قوي و كارآمد در برنامه ريزي،تخصيص منابع و تصميم گيري در مورد چندين هدف است. پژوهش حاضز به دنبال به كارگيري الگويبرنامه ريزي آرمان جهت تخصيص بهينه بودجه عمران در شهرداري اصفهان است و ازنظر هدف كاربردي ،ازنظر ماهيت و روش توصيفي _تحليلي . جامعه آماري در اين پژوهش شامل بودجه عمران شهرداري و كارمندانشهرداري است و در آن از بودجه شهرداري طي سالهاي 1390 تا 1393 و كارمندان بخش برنامه و بودجه ومديران و معاونين بخش هاي مختلف به عنوان نمونه استفاده شده اند و اهداف مطرح در طرح استراتژي توسعه شهري (CDS) به عنوان اهداف مدل و رديف هاي اصلي مربوط به بودجه عمران به عنوان متغيرهاي تصميم مطرح در الگو در نظر گرفته شده اند كه در اين پژوهش به همه اهداف در مدل وزن يكسان داده شده و ضرايب فني براي متغيرهاي تصميم با استفاده از پرسشنامه به دست آمده اند. به طوركلي دودسته محدوديت در اين پژوهش درنظر گرفته شده اند كه عبارتند از: سه محدوديت آرمان و دو محدوديت سيستم شامل قيد مثبت بودن متغيرهاو برابر بودن مجموع متغيرهاي تصميم با كل بودجه در سال موردنظر. در پايان از نرم افزار لينگو جهت حل الگواستفاده شده است. نتايج حاصل از پژوهش نشان دهنده آن است كه تخصيص بودجه شهرداري در جهت تحقق اهداف CDS بهينه نبوده است و براي تحقق هر چه بيشتر اين اهداف بايد جهت گيري تخصيص بودجه به سمت متغير تصميم اول كه همان برنامه ريزي و توسعه شهري است باشد.

 

كلمات كليدي: تخصيص منابع، بهينه يابي، برنامه ريزي آرماني، بودجه عمراني، استراتژي توسعه شهري

 

نويسند‌گان: نعمت الله اكبري، رزيتا مؤيد فر، سيده محبوبه حسيني

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

اقتصاد مقاومتي در شهر اسلامي

 

در مطالب بيان شده ابتدا با تشريح مفاهيم و ويژگي هاي اقتصاد مقاومتي ، اهميت آن را با توجهبه سازگاري با فرهنگ اسلامي كشورمان و لزوم پياده سازي و تبديل آن به گفتمان عمومي درتك تك شهرهاي ايران اسلامي به عنوان راهبرد اقتصادي- فرهنگي بيان شده و بر نقش مردم و ايجاد رضايتمندي در آنان بر اساس مدل پيوند با مردم تشريح مي شود و گفته شده كه در يكشهر اسلامي بر مبناي اقتصاد مقاومتي بايد شهروندان آن مشاركت جو ، رضايتمند و مرفه باشند.

 

كلمات كليدي: اقتصاد مقاومتي ، مديران شهري ، شهرداري ، شهر اسلامي

 

نويسنده: محمدحسن علي نيا

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

ارزيابي كيفيت محيط بين محلات برخوردار و كمتر برخوردار با روش تلفيقي (TOPSIS وآنتروپي) مطالعه مقايسه اي بين محلات فرامرز و نوده (منطقه 2 شهرداري مشهد)

 

شروع انقلاب صنعتي و رشد افسار گسيخته شهرها، ، مسئله آلودگي هاي محيطي و به خطر افتادن سلامت انسان ها موجبگشته تا مشكلات عديدهاي در جهت اداره شهرها در جهان بوجود آيد. يكي از مفاهيم شهر نشيني كه در همين راستا اهميتپيدا مي كند مفهوم كيفيت محيط زندگي است. منظور از كيفيت زندگي شهري توجه به شاخص هاي اجتماعي، فرهنگي،محيطي و رواني در دو وجه عيني (كمي) و ذهني (كيفي) در روند برنامه ريزي كيفيت زندگي شهري است ، با سنجش كيفيتمحيط در بافتهاي حاشيه شهري ومقايسه آن با بافت هاي برخوردار مي توان بستر اصلاحات اساسي را در جهت ارتقاءكيفيت زندگي، توسعه عدالت اجتماعي و احساس رضايتمندي ساكنين، تا رساندن محيط شهر به سطح كيفيت زندگي مطلوبو در نهايت توسعه پايدار، فراهم ساخت. منطقه دوشهرداري مشهد با وسعتي معال 309، 436، 32 متر مربع دومين منطقه شهري از نظر وسعت،و جمعيتي بالغ بر 480 هزار نفر را در خود جاي داده است كه از نظر جمعيتي بزرگترين منطقه شهريمشهد مي باشد.محله نوده يكي از محلات اين منطقه بوده كه داراي بافتي با هسته روستايي، ارگانيك، فرسوده و بسيار متراكمدر شمال غربي جغرافيايي وحاشيه شهر مشهد مي باشد. از طرفي ديگر محله فرامرز اين منطقه جزء محلات برخوردار ومنظماز نظر بافت كالبدي مي باشد. براين اساس تحليل كيفيت زندگي محلات مورد مطالعه در اين پژوهش، به واسطه تفاوت هايگسترده در ابعاد مختلف و قرار گيري در غالب يك منطقه شهري از ضرورت هاي اين پژوهش است. بدين منظور، با هدفشناخت و بررسي شاخص هاي كيفيت محيط شهري و سنجش وضعيت فعلي آن و در نهايات ارتقاء كيفيت محيط زندگي ،پژوهش حاضر صورت گرفته است.در اين پژوه ازروش رتبه بندي تاپسيس وآنتروپي شانون به صورت تركيبي استفاده شدواطلاعات مورد تجزيه وتحليل قرار گرفت نتايج حاكي از اختلافات گسترده دو محله در باب كيفيت محيط است در پايان نيزپيشنهادات وراهكارهاي پژوهش مطرح شده است.

 

كلمات كليدي: كيفيت محيط، كيفيت زندگي شهري، TOPSIS ، آنتروپي شانون

 

نويسند‌گان: ابوالفضل مشكيني، محسن حاصل طلب، جلال بيوكي، عماد ابراهيمي

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

ارزيابي و تحليل سكونت گاه هاي غيررسمي با تاكيد بر مسكن (چالشها و راهبردها) مطالعه موردي: محله ي قاسم آباد شهر زاهدان

 

اسكان غيررسمي به عنوان يك چالش عمدهي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و غيره، دامنگير بسياري از شهرهايجهان به ويژه كلانشهرهاي كشورهاي در حال توسعه از جمله ايران ميباشد. شهر زاهدان نيز به عنوان يكي ازشهرهاي بزرگ كشور با پديده اسكان غيررسمي مواجه بوده، به گونه اي كه هم اكنون حدود يك سوم جمعيتآن در سكونتگاه هاي غيررسمي زندگي ميكنند. يكي از سكونتگاههاي غيررسمي زاهدان كه در سالهاي اخير بهشدت رشد داشته، محلهي قاسمآباد است. عوامل شكل گيري محله ارزان بودن زمين، ساخت و سازهاي آسان ومهاجرت روستائيان از شهرهاي اطراف ميباشد. هدف از پژوهش حاضر، شناخت شرايط و ويژگيهاي كمي وكيفي مسكن و دلايل شكل گيري و هم چنين امكان سنجي راهبرد ساماندهي سكونتگاه هاي غيررسمي در اينمحله بوده تا زمينههاي كاهش آسيبهاي كالبدي - اجتماعي آن فراهم گردد. اين تحقيق به لحاظ نوع كاربردتوسعه اي و روش تحقيق حاكم بر آن توصيفي- تحليلي است كه داده هاي تحقيق بر اساس روش نمونه گيري تصادفي منظم و مطالعات ميداني در سطح محله اخذ و با استفاده از مدل SWOT به ارزيابي مسكن در قاسم آباد پرداخته شده است. در مجموع نتايج پژوهش حاكي از پايين بودن سطح استاندارد شاخصهاي مسكن در محله ي قاسم آباد نسبت به شهر زاهدان است. با توجه بررسيهاي صورت گرفته، مهمترين راهبرد جهت ساماندهي اسكان غيررسمي و مسكن نابهنجار در محله ي قاسم آباد رويكرد اصلاح طلبانه و توانمندسازي ساكنين، مرتفع ساختنمشكل مسكن و پايداري محيط زندگي ساكنين محله پيشنهاد مي گردد.

 

كلمات كليدي: اسكان غيررسمي، مهاجرت، توانمندسازي، رويكرد اصلاح طلبانه، محلهي قاسم آباد، شهر زاهدان

 

نويسند‌گان: عبدالغفور ريگي، زهرا احمدي، شمسي شيراني

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

ارزيابي و تحليل شاخص هاي تعيين محدوده بافتهاي فرسوده شهري در ايران

 

شايد امروزه مهمترين مسألهاي كه در حوزه مديريت شهري به چشم ميخورد نبود تعريفي مشترك از مفهوم بافت فرسودهو تقليل شاخصهاي تشخيص فرسودگي بافت به مسائل كالبدي و درنتيجه ناكارآمد بودن تعاريف موجود باشد اما آنچهدرحالحاضر به عنوان تعريف مشترك و مصوب بافت فرسوده مد نظر قرار مي گيرد، معيارهاي سه گانه ارائه شده از سويشوراي عالي شهرسازي و معماري ايران:ريزدانگي، ناپايداري و نفوذناپذيري است نتايج اين تحقيق كه بر مفروضه هاي پارادايمطبيعت گرايانه استوار است با ديدي تفسيري و منتقدانه با بررسي 22 نمونه از شهرهاي ايران نشان ميدهد اين سه معيار،شاخص هاي مناسبي براي تشخيص بافتهاي فرسوده نيستند درحاليكه همگي، معيارهاي كالبدي بوده و به هيچ عنوان عناصرطبيعي و انساني در آنها دخالت داده نشدهاند در نهايت پس از اخذ نظرات 15 تن از كارشناسان و متخصصان و برگزاري چندنشست تخصصي با آنان شاخص هاي مشتمل بر جامعيت ابعاد اقتصادي، اجتماعي، كالبدي، زيست محيطي وحقوقي پيشنهاد گرديد.

 

كلمات كليدي: بافت هاي فرسوده ، تدقيق شاخص ها ، معيارهاي سه گانه بافت فرسوده

 

نويسند‌گان: محمدهادي درودي، علي خوشاب

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

ارزيابي و تحليل پتانسيل ها و نارسايي هاي بافت فرسوده شهري به منظور ساماندهي (نمونه موردي: شهرگرگان)

 

بافت هاي فرسوده شهري پديده و مساله اي است كه اغلب شهر هاي كشور با آن مواجه اند. يكي ازراهكارهاي مطمئن وعملي پيشروي برنامه ريزان شهري براي ساماندهي فضايي مطلوب بافت هاي فرسودهشهري، شناخت قابليتها و پتانسيل هاي موجود در اين بافتها به منظور استفادهي بهينه از آن هاو نيز شناختنارسايي هاي موجود به منظور پرهيز از آنها و برنامه ريزي جهت كاهش انواع نامطلوبيت هايي است كه ازسوي اين طيف از خصوصيات بافت هاي فرسوده بر فضاهاي شهري وارد مي شود. مقاله حاضر مي كوشد تابه ارزيابي وتحليل پتانسيل ها و نارسايي هاي بافت فرسوده شهري در شهر گرگان بپردازد. نوع پژوهش حاضربه لحاظ ماهيت توصيفي- تحليلي و به لحاظ هدف كاربردي است. به منظور شناسايي عوامل دروني و بيروني تاثيرگذار بر بافت هاي فرسوده شهر گرگان و جمع آوري داده هاي و اطلاعات مربوط به آن از روش كتابخانهاي و ميداني استفاده شد. در مطالعات ميداني بوسيله روش دلفي از نظر 30 نفر خبره ومتخصص استفادهگرديد.پس از تاييد نهايي عوامل، اقدام به تهيه پرسشنامه شد كه روايي آن توسط 5نفر از اساتيد دانشگاه موردتاييد قرار گرفت؛ همچنين آلفاي كروباخ مربوط به پرسشنامه هاي داخلي و خارجي بهبه ترتيب (0/871) و (0/912) محاسبه گرديد. در مرحله بعد بوسيله تكنيك (SWOT) به ارزيابي عوامل داخلي وخارجي اقدام شده و در ادامه بوسيله آزمون فريدمن به رتبه بندي عوامل داخلي و خارجي اقدام گرديد. يافته ها نشان داد كه امتياز نهايي ماتريس داخلي و خارجي به ترتيب (3/75) و (3/43) بوده، لذا راهبردهاي غالب جهت ساماندهي بافت هاي فرسوده شهر گرگان از نوع راهبردهاي تهاجمي (SO) مي باشد. در نهايت با توجه به يافته هاو محاسبات انجام شده، پنج راهبرد ارائه گرديد.

 

كلمات كليدي: بافت هاي فرسوده شهري، ساماندهي، برنامه ريزي راهبردي، رتبه بندي عوامل،سوات، روش دلفي

 

نويسند‌گان: اصغر رشيدي ابراهيم حصار، سپيده قاسمي فر، زهرا رجايي

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بررسي و تحليل راهكارهاي استراتژيكي توسعه بافتهاي فرسوده شهري با استفاده از مدل SWOT (مطالعه موردي: محله عامري شهر اهواز)

 

در تحقيق حاضر، سعي بر آن است تا با استفاده از مدل SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهديدهاي پيش روي توسعه بافت فرسوده شهر اهواز با تأكيد بر محله عامري مورد بررسي قرارگيرد. پژوهش حاضر داراي ماهيت نظري كاربردي و از نوع توصيفي با تحليل محتوي بوده كه روش جمع آوري داده هاي آن، تركيبي از روشهاي كتابخانه اي و ميداني ميباشد. در بررسيهاي ميداني از ابزارپرسشنامه استفاد شده كه داراي چهار بخش بوده و در مجموع 26 گويه بوده است. حجم نمونهپاسخگويان 200 نفراست. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد؛ دسترسي آسان به مراكز تجاري و خدماتي ومراكز كار و فعاليت، نزديكي به بازار و مركز شهر، ملكي بودن اكثر واحدهاي مسكوني و موقعيتاقتصادي مطلوب آن در مجموعه شهري به عنوان مهم ترين نقاط قوت، كم عرض بودن كوچه ها و معابر،مشكلات بهداشتي، فرسودگي و فشردگي بافت مسكونيبه عنوان مهم ترين نقاط ضعف، مناسب بودنبستر جهت فعاليتهاي خدماتي، تجاري و دفاتر كار، وجود توان بالقوه به منظور توسعه مسكن، كمبودآلودگي صوتي و آلودگي هوا به دليل فقدان كارخانجات و تأسيسات آلوده كننده از مهم ترين فرصتها وآب گرفتگي معابر، آلودگي ناشي از آبهاي سطحي و كيفيت زيست محيطي پايين، نظارت ضعيفنهادهاي مديريت شهري بر وضعيت بافت فرسوده و عدم وجود سيستم دفع فاضلاب از مهمترينتهديدهاي پيش روي توسعه بافت فرسوده محله عامري مي باشد.

 

كلمات كليدي: بافت هاي فرسوده، راهبردهاي استراتژي، مدل SWOT، محله عامري، اهواز

 

نويسند‌گان: فاطمه پيري، سعيد امانپور، مريم عباس پور

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

بهسازي و نوسازي بافت فرسوده شهري با استفاده از مدل تحليلي SWOT (نمونه موردي قلعه وكيل آباد)

 

شهر مشهد ، به عنوان يك كلانشهر و هم به عنوان پايتخت معنوي كشور ، از عملكردهاي گوناگوني برخوردار است.نوسازي و مداخله در بافت مركزي اين كلانشهر مذهبي ، به دليل حساسيت هاي مذهبي و وجود زائرين در برخي ازاين بافت هاي فرسوده به ويژه اطراف حرم رضوي بسيار مخاطره آميز، زمان بر، پيچيده و حساس است اين موضوعدر سالهاي اخير بيشتر مورد توجه برنامه ريزان و طراحان شهري قرار گرفته است . مداخله در بافت فرسوده شهرمشهد ، مسير بهسازي و نوسازي آن را فراهم ساخته و با اجراي پروژه نوسازي يا بهسازي در گوشه اي از اين بافت،موجب سرايت امواج نوسازي و بهسازي به ساير بافت هاي فرسوده شهر مي شود . ليكن در سالهاي گذشته به علتاهميت بافت فرسوده اطراف حرم مطهر نگاه ويژه تري به اين بافت شده است و بافت هاي فرسوده در قسمت هايديگر شهر مورد استقبال كمتري قرار گرفته است. هدف از تهيه اين پژوهش ، ارائه «راهبردهاي بهسازي و نوسازي در بافت فرسوده قلعه وكيل آباد مشهد بوده كه با روش نوصيفي تحليلي انجام گرفته است در اين تحقيق، اطلاعات مورد نظر به صورت، مشاهده ، مطالعه مستندات و تكميل پرسشنامه خانوار جمع آوري گرديد و براي تحليل آنها، از مدل SWOT استفاده شده است .بوسيله يافته ها و نتايج بدست آمده، استراتژي هاي مختلف جهت حداكثر نمودن قوت ها و فرصت ها و و حداقل نمودن ضعف ها و تهديد ها ارائه گرديد.

 

كلمات كليدي: نوسازي، بهسازي، بافت فرسوده ، ماتريس SWOT، قلعه وكيل آباد مشهد

 

نويسند‌گان: حسين فرهاديان، اميراحمد امينيان، حانيه علي اكبرزاده، فائزه كوثر

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

تاثير طرح هاي نوسازي و بهسازي بافت هاي فرسوده شهري از نظر اجتماعي ، اقتصادي و كالبدي با رويكرد ساخت شهرهاي آرماني وخلاق بافت فرسوده ميدان شهدا

 

در اين تحقيق سعي شده است ضمن پرداختن به ابعاد و چالش هاي مختلف بافت هاي فرسوده شهري كههزينه گزاف مالي و روحي و رواني بر شهروندان و دولت ها دارد ، به شناسايي ابعاد مختلف شهر خلاقپرداخته و جايگاه آن را در عملياتي نمودن توسعه شهري پايدار با استفاده از روش توصيفي- تحليلي مورد بررسي قرار دهد.در نهايت با توجه به ارزيابي طرح نوسازي و بهسازي بافت فرسوده ميدان شهداي مشهد بهمواردي همچون عدالت اجتماعي ، ايجاد تعادل در رشد اقتصادي مناطق ، بهبود يكپارچگي مديريتي ، تلاشدر راه ارتقاي تطابق بين برنامه ريزي ملي و منطقه اي و ايجاد همبستگي بين عملكرد شهر ها و مناطق خلاقجهت متادل سازي رابطه سه عامل فضا ، جمعيت و فعاليت به عنوان دستاوردهاي توسعه خلا براي رسيدنبه پايداري مطرح گردد. از آنجايي كه بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده شهري از ضروريات توسعه پايدارشهري است و شهروندان نقش مهمي در اين فرآيند دارند بخصوص شهروندان ساكن در بافت هاي فرسوده وساكن در حاشيه ميدان شهداي مشهد، بر همين اساس حجم نمونه اي برابربا 214 نفر از شهروندان انتخاب ومورد مطالعه و سنجش قرار گرفت. نتايج تحقيق نشان داد كه بافت هاي فرسوده چه به لحاظ كالبدي و چه ازنظراجتماعي- اقتصادي داراي مشكلات عديده اي هم براي ساكنين و هم براي برنامه ريزان و مديران شهري است.با تدوين برنامه هاي صحيح جهت نوسازي و بهسازي اين نوع بافت ها نه تنها به حل مشكلات منجرخواهد شد ، بلكه فرصتي مناسب براي توسعه پايدار شهري در زمينه هاي اقتصادي و اجتماعي خواهد شد .همچنين نتايج اين تحقيق نشان داد توسعه اجتماعي ، اقتصادي و كالبدي در نوسازي و بهسازي بافت هايفرسوده شهري منطبق بر اهداف و اركان ايجاد شهر خلا و آرماني است.

 

كلمات كليدي: بافت فرسوده ، توسعه پايدار ، شهر خلا ،مشاركت

 

نويسند‌گان: علي اصغر پيله ور، عزت الله مافي، مهدي وطن پرست، علي پسنديده

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

تبيين ضرورتهاي احياء و ساماندهي بافت فرسوده سيرجان و ارائه راهبردهاي نوسازي با استفاده از روش SWOT

 

بافتهاي قديمي اكثر شهرها كه اغلب در برگيرنده گنجينه هاي گران بهايي از تاريخ هر شهرمي باشند به مرور زمان و در اثر تحولات جديد، عملكرد گذشته خود را از دست داده و رفتهرفته رو به اضمحلال رفته و امروزه نيز به عنوان بزرگترين معضل در شهرها مطرح هستند.اين بافت ها از طيف گسترده اي از مشكلات كالبدي، عملكردي، ترافيكي و زيست محيطيرنج مي برند كه نيازمند شناسايي دقيق، جامع و مداخله آگاهانه و برنامه ريزي شده به منظورساماندهي آن مي باشد. بافت مركزي شهر سيرجان كانون و هسته اوليه شكل گيري شهرسيرجان بوده است و امروزه مركز اصلي فعاليتهاي سياسي، مذهبي، ارتباطي، اقتصادي و دركل گرانيگاه و نقطه تلاقي ساختار فضايي شهر است. در اين ميان، بافت فرسوده پيرامونبازار سيرجان از هويت و مركزيت خاصي برخودار است كه مورد توجه اين مقاله مي باشد.هدف اصلي در اين تحقيق، احياء بافت تاريخي با توجه به معيارهاي بافت هاي سنتي باارزش است، كه بدين ترتيب بتوان شاهد كالبدي با هويت بومي در محدوده مورد نظر بود.اين تحقيق از نوع كاربردي و حل مسئله است كه مبتني بر داده هاي مكاني بوده و به شيوهتوصيفي تحليلي با بهره گيري از داده هاي ميداني (مشاهده مستقيم و مصاحبه) و كتابخانه اي (فيش برداري) و استفاده از روش تحليلي SWOT انجام شده است. اين مقاله با تدوين نقاط قوت و نقاط ضعف داخلي و فرصتها و تهديدها بيروني به ارائه استراتژيهاي احياء وتوسعه بافت فرسوده شهر سيرجان رسيده است.

 

كلمات كليدي: بافت فرسوده، SWOT، استراتژيهاي توسعه، نوسازي و بهسازي

 

نويسند‌گان: هادي ويسي، شيما قاسمي نژاد

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

تحليل اجتماعي فضايي بافت فرسوده شهر پيرانشهر (مورد: حوزه زرگتن)

 

بافت هاي قديمي در زمان شكل گيري، فضايي پاسخگو به سلسله مراتب نيازهاي ساكنان خود بوده اند اما در پيتحولات فن شناختي و تغيير در نيازهاي زيستي، اجتماعي و اقتصادي اكنون فاقد عملكرد قوي اند و از حيثبرخورداري از زيرساختها و خدمات شهري ضعيف و از حيث كالبدي نابسامان و دچار فرسودگي شده اند. با اينوجود، برخورد غيرمسؤولانه، غير متخصصانه و بي توجهي چندين ساله مديريت شهري به اين بافت ها جهتنوسازي و رونق آنها با عنايت به امكانهاي بالقوه بسيار وسيع آنها تضاد شديدي بين اين محلات و محلات ديگرشهر بوجود آورده و عدم اميدواري به زندگي در اين بافتها را سبب شده است. در همين راستا پژوهش حاضر بهبررسي اجتماعي-اقتصادي و كالبدي- فضايي حوزه زرگتن پرداخته است تا مهمترين عوامل مؤثر بر زوال وفرسودگي بافت حوزه شناسايي شده و عملكرد مديريت شهري نيز در قبال حوزه مذكور مورد ارزيابي قرار گيرد.روش پژوهش حاضر، توصيفي-تحليلي بوده و با رويكرد اثبات گرايي دنبال شده است. روش جمع آوري داده ها نيزمتكي بر اسناد كتابخانه اي و برداشت هاي ميداني و با استفاده از پرسشنامه بوده است كه جهت تحليل پرسشنامه ها از نرم افزار Spss بهره گرفته شده است. نتايج تحقيق نشانگر آنست كه شرايط نامطلوب اقتصادي ساكنان حوزه زرگتن، ميزان آگاهي پايين آنان از تسهيلات بانكي، عدم بهرهبرداري مديريت شهري از ميزان بالاي پايداري اجتماعي و پتانسيل هاي بالقوه حوزه زرگتن و عملكرد نابرابر آن در تخصيص كاركردهاي شهري لازم به اين حوزه از مهمترين عوامل تأثيرگذار بر زوال و فرسودگي بيشتر اين بافت بوده است.

 

كلمات كليدي: بافت فرسوده، مديريت شهري، پايداري اجتماعي، توسعه پايدار، زرگتن (Zargatan)

 

نويسند‌گان: حسن حاتمي نژاد، عبدالله شيخي، مرضيه باقرعطاران، خسرو رحمتي

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

تحليل فرايند بهسازي و نوسازي شهر حلب (سوريه)

 

شهر حلب بدليل قدمت چندين هزار ساله خود و همچنين موقعيت استراتژيك بين درياي مديترانه و رود فرات، از مهم ترين شهرهاي جهان باستان محسوب مي شده و در سال 2006 ميلادم به همراه شهر اصفهان وتمبكتو به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام انتخاب گشته است. هسته تشكيل دهنده شهر حلب مانند اكثرشهرهاي تاريخي و به فراخور تاريخچه پشت سر گذاشته اش، داراي معضلات اساسي بافتهاي فرسوده بوده وتلاشهايي كه دولت سوريه براي نجات اين شهر و هسته تاريخي آن در طول چند دهه اخير انجام داده استقابل توجه مي باشد؛ لذا اين مقاله كوششي در جهت آشنايي با اقدامات انجام شده در قالب نوسازم وبهسازي بافت فرسوده شهر حلب و همچنين تحليل اين اقدامات و ارائه راهبردهاي كلان مديريتي براي آيندهرو به رشد اين شهر مي باشد. روش تحقيق اتخاذ شده برام انجام معالعات به صورت روش اسنادم وكتابخانه ام و مدل استفاده شده براي آن در قالب ارائه جداول s.w.o.t مي باشد.

 

كلمات كليدي: بهسازي، نوسازي، حلب swot

 

نويسند‌گان: فرانك كلايي، بهاره كلايي

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

توسعه شهري پايدار و مساله حاشيه نشيني (مطالعه موردي شهر بانه)

 

حاشيه نشيني داراي ابعاد مختلف اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي است و پيامد هاي فردي و اجتماعيبسياري دارد.حاشيه نشيني اكنون به يك مساله اجتماعي بسيار مهم ايران تبديل شده است. هدف اصلي اينپژوهش «بررسي علل و پيامدهاي حاشيه نشيني و ارائه راهكارهاي مديريتي آن» مي باشد. پژوهش حاضر ازنوع پيمايشي و اطلاعات مورد نياز از طريق پرسشنامه محقق ساخته جمع آوري شده است. جامعه آماري اينتحقيق را حاشيه نشينان شهر بانه تشكيل مي دهند كه تعداد آن ها در سال 1392 ، بالغ بر 25000 نفر بودهاست و از آن تعداد 300 نفر به عنوان حجم نمونه با فرمول كوكران، با استفاده از شيوه نمونه گيري تصادفيچند مرحله اي انتخاب شدند. داده هاي گردآوري شده، به كمك نرم افزار SPSS پردازش و در دو سطحتوصيف و تبيين با استفاده از آزمون همبستگي اسپرمن تجزيه و تحليل شدند. آزمون فرضيات نيز بيانگر آنبود كه بين جاذبه ها و دافعه هاي اقتصادي، جاذبه ها و دافعه ها اجتماعي- فرهنگي، پايگاه اقتصادي -اجتماعي، ميزان محروميت نسبي، انحرافات اجتماعي، ميزان تحصيلات، مصرف رسانه، كار كودكان ومشاركت اجتماعي با حاشيه نشيني رابطه معني داري وجود دارد. در بخش پاياني مقاله، دلالتهاي يافته ها ونتايج تحقيق در جهت تعديل پيامدهاي حاشيه نشيني در بعد توانمندسازي و ارتقاء ساكنان مناطق حاشيهنشين مورد بحث قرار گرفته است.

 

كلمات كليدي: حاشيه نشيني، بانه، مصرف رسانه، كار كودكان، مشاركت اجتماعي

 

نويسنده: هيرش قادرزاده

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

جايگاه محله در شهر اسلامي و بررسي علل ناپايداري آن در بافت مركزي شهر مشهد، نمونه؛ محله سرشور

 

محله سرشور يكي از 6 محله قديمي شهر مشهد است كه در جنوب غربي حرم مطهر قراردارد. نگاهي بهگذشته تاريخي محله بيانگر جايگاه مهم آن در شهر مشهد ميباشد. به گونهاي كه در سال 1295 به ميزان15.75% از جمعيت شهر مشهد را شامل مي شده است. همچنين مطالعات انجام شده در سال 1370 نشاندهنده وجود بافت همگن اجتماعي- اقتصادي و تمايل به ماندگاري بالاي ساكنين در محله بوده است. با اينحال تحولات صورت گرفته طي دودهه اخير تنزل مرتبه اجتماعي محله، خروج گروههاي جمعيتي و غلبهسالخوردگان و در مجموع وضعيت ناپايدار محله را نشان ميدهد. كه در صورت تداوم، حذف محله از فضايشهري مشهد را به همراه خواهد داشت. براين اساس مهمترين مساله اين مطالعه بررسي علل ناپايداري محلهطي سالهاي اخير است. لذا در اين مطالعه ضمن استفاده از روشهاي كمي و كيفي، ابتدا به ارزيابي تحولاتمحله پرداخته شد و در ادامه ضمن مراجعه مكرر به محله و انجام مشاهدات دقيق و مصاحبه هاي عميق باساكنين محله، علل ناپايداري آن مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين مطالعه نشان داد كه برخلاف ديدگاهموجود در خصوص بافتهاي فرسوده، كه فرسودگي را مهمترين عامل ناپايداري آن عنوان ميكند، در محدودهمورد مطالعه نوسازيهاي انجام شده به دليل عدم انطباق آن با شرايط اجتماع محلي، منجر به تغيير محتوا وكاركرد محله و در ادامه گسست همبستگي اجتماعي و خروج جمعيت از آن و در نهايت ناپايداري آن شده است.

 

كلمات كليدي: شهر مشهد، محله، سرشور، ناپايداري

 

نويسند‌گان: محمدرحيم رهنما، مصطفي اميرفخريان ، زهرا شيرزاد

 

دانلود مقاله

[Mohammad Aref 120,438]

رويكرد راهبردي به ساماندهي سكونتگاه هاي غير رسمي در كلانشهرهاي كشور مطالعه موردي شهرك نوده مشهد

 

حاشيه نشيني به عنوان عدم تعادل فضايي توزيع جمعيت، مشكلات متعددي را براي كشور به وجود آورده است .اين پديده دربعضي از جوامع، معلول كشش طبيعي قطبهاي صنعتي، شغلي، رفاهي و اداري است و در بعضي ديگر از جوامع، بيكاري و فقرعاملآن است . در اين بين شهر مشهد با جمعيتي بالغ بر 3 ميليون نفر و وجود بيش از 60 هسته جمعيتي كه به صورت سكونتگاههايغير رسمي شكل گرفته است و جمعيتي بالغ بر يك ميليون نفر را در درون خود جا داده است مطالعه و برنامه ريزي در اينخصوص را بسيار مهم مي نمايد درمقاله حاضراز تلفيقي از روش توصيفي و تحليلي براي پژوهش استفاده شده است همچنيناطلاعات مربوطه به روش پرسشنامه از 300 خانوار از ساكنين شهرك نوده مشهد به همراه مصاحبه صورت گرفته با مديران شهري و ارگانهاي خدمات رسان تهيه شده است كه سپس اطلاعات به دست آمده با نرم اافزار آماري spss تجزيه و تحليل گرديد همچنين با بررسي ها انجام شده و تحليل نقاط قوت و ضعف (با استفاده از تكنيك SWOT) و تحليل ويژگي هاي جمعيت شناختي ،اجتماعي،اقتصادي،كالبدي،زيرساختي وزيست محيطي وبا كمك اطلاعات جمع آوري شده از طريق پرسشنامه و مصاحبه اقدام بهتعريف پروژه هاي در موضوعات فوق به تفكيك دوره هاي زماني گرديد. مديريت يكپارچه شهري ،مشاركت مردم ،ارائه تسهيلاتو سياستهاي مالي و جذب سرمايه گذاري بخش خصوصي را مي توان از راهبرد هاي نهايي در اين رويكرد به منظور ساماندهيحاشيه شهر دانست همچنين در اين راستا پشنهاداتي به شرح ذيل براي ساماندهي وجود دارد كه عبارت است از وجود يك نظاممديريت واحد شهري به منظور هماهنگ سازي روابط و عملكردهاي عناصر و سازمان هاي مؤثر در اداره شهر، تحول نگرش مديرانشهري و پذيرش ساكنان سكونتگاه هاي غيررسمي و اعتقاد به اجراي طرحهاي ساماندهي و توانمندسازي، تقويت شوراهاي محلاتبه عنوان يك نهاد رسمي محلي، افزايش وامهاي با سود پايين مانند وام مسكن ، وام كسب و كار، وام خود اشتغالي و آموزشمهارتهاي كوتاه مدت و زود بازده به منظور ارتقاء توان اقتصادي مردم در اين سكونتگاه ها، زمينه سازي براي بهره مندي از امتيازاتشهري و تعميق فرهنگ شهري و تعلق براي ساكنان اين سكونتگاه ها .اما عدم وجود يك مديريت واحد و هماهنگ و نبود يكمتولي مشخص و تعدد دستگاههاي مديريتي در اين حوزه ساماندهي اينگونه سگونتگاهها را با مشكلاتي مواجهه نموده است.

 

كلمات كليدي: برنامه ريزي استراتژيك ،سكونتگاه غيررسمي،شهرك نوده مشهد

 

نويسند‌گان: جلال بيوكي، هادي پورغلام

 

دانلود مقاله