رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

با استفاده از اکستنشن AHP میشه این مدل رو توی GIS اجرا کرد. از لینک زیر می تونید هم اکستنشن AHP و هم آموزش کار و یه تمرین رو دانلود کنید. آموزش توسط دکتر منیژه قهرودی تالی تهیه شده. تو جلسه اول درباره اصول AHP و روشش توضیح میده و تو جلسه دوم درباره کار با اکستنشن AHP
قبلاً هم تو بخش فیلم های آموزشی GIS یه فیلم آموزشی از کار با این اکستنشن رو گذاشته بودم. :w16:

دانلود آموزش

لینک به دیدگاه
  • 4 سال بعد...

اینم یه فایل کاملتر ولی به زبون انگلیسی درباره آموزش اکستنشن AHP در GIS هستش که امیدوارم به کارتون بیاد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

سلام. از اونجایی که آموزش قرار داده شده در پست اول تقریباً ناقص و خیلی خلاصه هست، تصمیم گرفتم آموزش کار با این اکستنشن رو خودم تو این تاپیک بگم. :a030:

قبل از اینکه به نحوه کار با اکستنشن AHP بپردازیم باید یه سری مقدمات و آموزش های اولیه گفته بشه و در واقع نقشه های پایه برای استفاده در AHP آماده بشه.

خود مبحث نظری درباره AHP تو تاپیک زیر مطرح شده:

و در تاپیک زیر هم به صورت کاربردی آموزش داده شده:

واسه همین دیگه تو اینجا در موردش صحبت نمیشه.

آموزش رو به صورت پروژه محور پیش می برم و برای نمونه مکانیابی ایستگاه آتش نشانی تو محدوده منطقه 17 رو میخوام آموزش بدم. قطعآً هرچی دیتاها قوی تر و بیشتر باشن، مکانیابی هم بهتر میشه. من براساس دیتاهایی که داشتم این آموزش رو پیش میبرم. چون هدف یادگیری فرآیند کار هستش. واسه همین صحت اطلاعات و دیتاهای بکار رفته رو تأیید نمیکنم.

در مورد مکانیابی ایستگاه آتش نشانی هم پیش از این تو تاپیک زیر یه سری معیارهایی که تو مقاله های مختلف استفاده شده رو مطرح کرده بودم:

با این اطلاعات از پست بعدی آموزش مکانیابی با اکستنشن AHP در GIS رو شروع می کنیم :a030:

لینک به دیدگاه

برای استفاده از AHP در GIS باید اول نقشه های مربوط به هریک از معیارها رو تهیه کنیم. به ترتیب نحوه تهیه نقشه ها رو توضیح میدم. البته تهیه نقشه ها میتونه روش های مختلفی داشته باشه که من یکیش رو توضیح میدم.

تهیه نقشه اندازه قطعه زمین:

مساحت قطعات یک فایل وکتوری هست که برای طبقه بندی شدنشون لازمه اونا رو تبدیل به فایل رستری کنیم. پس تو شروع کار به مسیر زیر در ArcToolbox میریم:

ArcToolbox > Conversion Tools > To Raster > Feature to Raster

do.php?imgf=153882270019911.jpg

نقشه رستری که تولید شد لازمه برای مساحت های مختلف امتیازهای مختلفی داده بشه. مساحت استاندارد برای ایستگاه آتش نشانی 1000 تا 3000 متر مربع هستش. ولی خب مساحت های دیگه هم امتیازی رو دارن. واسه همین این دسته بندی رو برای مساحت قطعات در نظر گرفتیم:

  • زیر 500 متر مربع
  • 500 تا 1000 متر مربع
  • 1000 تا 3000 متر مربع
  • 3000 تا 5000 متر مربع
  • بالای 5000 متر مربع

حالا برای اعمال این دسته بندی و ارزش گذاری برای هریک از دسته ها باید از دستور Reclassify استفاده کنیم که تو مسیر زیر در ArcToolbox قرار داره:

ArcToolbox > Spatial Analyst Tools > Reclass > Reclassify

do.php?imgf=153882328755141.jpg

تو پنجره باز شده وقتی رستر ایجاد شده رو از فیلد اول انتخاب میکنیم، مطابق شکل بالا خودش مساحت ها رو به صورت پیشفرض به 9 دسته تقسیم میکنه و ارزش گذاری میکنه. اما ما قصد داریم که دسته بندی موردنظر خودمون رو اعمال کنیم. برای این منظور روی دکمه Classify... کلیک می کنیم تا پنجره مربوط به Classification باز بشه.

do.php?imgf=153882382363871.jpg

تو پنجره باز شده تعداد Classes ها رو برابر  با تعداد دسته ها قرار میدیم که در اینجا ما 5 دسته داریم. در سمت راست 5 مقدار برای Break Values هست که در واقع نقاطی هست که دسته ها براساس اون اعداد تفکیک میشن.

عدد 0 که نیاز نیست وارد بشه، در نتیجه اولی عدد مقدار 500 هست، عدد بعدی 1000 و به همین شکل و ترتیب 3000 و 5000 و رقم آخر درواقع بزرگترین مقدار موجود هست که برای اینکه کل داده ها تحت پوشش قرار بگیره، میتونه به صورت پیشفرض همون باقی بمونه یا عدد بزرگتری براش درنظر گرفته بشه.

وقتی اوکی کنیم، اون دسته بندی که تو پنجره Reclassify بود براساس اعداد و دسته بندی که وارد کردیم، تغییر میکنه و حالا می تونیم به هر دسته ارزش موردنظر خودمون رو بدیم. اگه تاپیک آموزش AHP رو خونده باشین یا AHP رو بلد باشین، می دونین که این ارزشگذاری ها به صورت تجربی هست و لزوماً ارزش هایی که من میدم، ارزش های درستی نیستن.

من اینطور ارزش گذاری میکنم:

دسته بندی ارزش
کمتر از 500 متر مربع 1
500 تا 1000 متر مربع 3
1000 تا 3000 متر مربع 5
3000 تا 5000 متر مربع 4
بیشتر از 5000 متر مربع 2

بعد ارزش گذاری اوکی رو میزنیم تا نقشه جدید ارزشگذاری شده برای مساحت قطعات تولید بشه. نتیجه نهایی رو تو تصویر زیر می بینید:

do.php?imgf=153882872310581.jpg

 

لینک به دیدگاه

تهیه نقشه تراکم جمعیتی:

برای تهیه نقشه تراکم جمعیتی من از

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
استفاده کردم. البته از اونجایی که موقع محاسبه تراکم جمعیتی، شعاع مساحتی تأثیر داره، اگه فقط از بلوک های منطقه 17 استفاده کنیم، لبه های منطقه تراکم کمتری رو دارن. چون محدوده اطرافشون لحاظ نشده. واسه همین لازمه که تا حدی از مناطق اطرافش رو هم شامل بشه که مناطق 10، 11، 16، 18 و 19 میشن. البته بلوک های جمعیتی 90 همه این مناطق تو
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
قرار داره.

اما برای اینکه بتونیم نقشه تراکم جمعیتی رو به صورت رستری تولید کنیم باید از دستور Point Density استفاده کنم که یعنی در ابتدا باید بلوک های جمعیتی تبدیل به نقطه بشن. برای این منظور و برای تبدیل پلیگون به پوینت به مسیر زیر در ArcToolbox برید:

ArcToolbox > Data Management Tools > Features > Feature to Point

تصویر این پنجره رو دیگه نمیذارم چون مشخص هست. فقط کافیه، شیپ فایل مربوط به بلوک های جمعیتی انتخاب بشه و مسیر ذخیره شیپ فایل جدید که به صورت point هست مشخص بشه.

حالا که بلوک های جمعیتی تبدیل به point شدن می تونیم از دستور Point Density استفاده کنیم تا یه فایل رستری براساس تراکم جمعیت تولید کنه. برای این منظور به مسیر زیر در ArcToolbox میریم:

ArcToolbox > Spatial Analyst Tools > Density > Point Density

do.php?imgf=153883257761551.jpg

در این پنجره شیپ فایل نقطه ای تولید شده به همراه فیلد مربوط به جمعیت رو انتخاب می کنیم و شعاع متوسط برای محاسبه تراکم جمعیتی رو 200 متر در نظر میگیریم. تراکم جمعیتی هم معمولاً تو هر هکتار محاسبه میشه و واسه همین واحد مساحت رو روی هکتار قرار میدیم.

فایل رستری تولید شده، کل سطح منطقه و محدوده اطرافش که بلوک های جمعیتی بودن رو پوشش میده. ولی ما میخوایم مشابه همون نقشه اندازه قطعات، فقط سطح قطعات منطقه 17 رو پوشش بده. یعنی به نوعی معابر و محدوده اطراف حذف بشه. پس باید نقشه رو برش بزنیم. فایل های وکتوری رو با Clip کردن میشه برش زد. اما برای فایل رستری باید از دستور Extract استفاده کنیم. برای این منظور به آدرس زیر در ArcToolbox میریم:

ArcToolbox > Spatial Analyst > Extraction > Extract By Mask

do.php?imgf=153882889571261.jpg

حالا یه نقشه رستری از قطعات داریم که براساس مقدار تراکم جمعیتی تولید شده. مشابه آموزش قبلی که برای نقشه اندازه قطعات بود، تو این مرحله هم سراغ Reclassify کردن نقشه و ارزش گذاری اون میریم. واسه همین دیگه تصویر آموزشش رو اینجا نمیذارم.

تراکم جمعیتی ما تقریباً بین 76 نفر تا 771 نفر در هکتار هست. هرچی تراکم جمعیتی بیشتر باشه، اولویت احداث ایستگاه آتش نشانی بیشتر میشه. واسه همین من این دسته بندی و ارزش گذاری رو برای تراکم جمعیتی در نظر گرفتم:

تراکم جمعیتی ارزش
کمتر از 100 نفر در هکتار 1
بین 100 تا 200 نفر در هکتار 2
بین 200 تا 400 نفر در هکتار 4
بین 400 تا 600 نفر در هکتار 6
بالای 600 نفر در هکتار 7

این بار ترتیب افزایش ارزش ها رو منظم نذاشتم که حالت های مختلف رو ببینید. نقشه تولید شده نهایی از تراکم جمعیتی که ارزش گذاری شده رو در زیر مشاهده می کنید:

do.php?imgf=153883341481621.jpg

لینک به دیدگاه

تهیه نقشه دسترسی به معابر اصلی:

یکی دیگه از معیارهای مکانیابی ایستگاه آتش نشانی دسترسی به معابر اصلی بود که شریانی های درجه 1 و 2 بودن. برای این منظور من از

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
استفاده کردم. اما خب از اونجایی که این نقشه شامل همه معابر حتی کوچه ها و بن بست ها هم هستش، پس باید اول شریانی های درجه یک و دو رو جدا کنم.

از منوی Selection روی Select By Attributes کلیک می کنیم و مشابه تصویر زیر عمل می کنیم:

do.php?imgf=15388976265381.jpg

قبلا تو این پست هم درباره نحوه کار با ابزار Select By Attributes توضیح داده شده:

اگر اوکی کنیم، معابر شریانی درجه یک و دو انتخاب میشن. حالا فقط کافیه روی لایه کلیک راست کنیم و از قسمت Data گزینه Export Data... رو بزنیم و شیپ فایل جدیدی که از معابر انتخاب شده تولید میشه رو تو محل مورد نظرمون ذخیره کنیم.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

حالا ایستگاه آتش نشانی هرچی به این شریان های اصلی نزدیک تر باشه بهتره. پس باید از دستور بافر استفاده کنیم. برای این منظور به مسیر زیر در ArcToolbox برید:

ArcToolbox > Analysis Tools > Proximity > Multiple Ring Buffer

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

تو این قسمت شیپ فایل معابر رو انتخاب می کنیم و فاصله بافرها رو مطابق نظرمون اعمال می کنیم که من مشابه تصویر بالا بازه فاصله ها رو وارد کردم. بافر تنظیم شده به صورت یک شیپ فایل جدید ایجاد میشه.

بعدش مشابه آموزش های قبلی این شیپ فایل رو هم تبدیل به فایل رستری داخل قطعات منطقه 17 می کنیم و بعدش با Reclassify کردن وزن دهی می کنیم به فاصله که من این وزن دهی رو انجام دادم:

دسته بندی ارزش
20 متر 9
50 متر  7
100 متر 5
200 متر 3
500 متر 2
1000 متر 1

نتیجه نهایی به این صورت شد:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

تهیه نقشه کاربری های ناسازگار:

برای تهیه نقشه کاربری ها هم مشابه با دسترسی به معابر که گفته شد، ابتدا یه لایه مجزا از کاربری های ناسازگار ایجاد می کنیم که من برای این کار از لایه landuse کاربری های درمانی و آموزشی و آموزش عالی رو جدا کردم. البته میخواستم کاربری مذهبی رو هم به عنوان کاربری ناسازگار اضافه کنم ولی متأسفانه انقدر تعداد کاربری مذهبی تو منطقه 17 زیاد هست که درصد خطا رو بیشتر میکرد، واسه همین صرف نظر کردم.

حالا باید تعیین کنیم که هرچی فاصله از این کاربری های بیشتر بشه، بهتره. برای این تعیین فاصله تو نقشه قبلی برای فاصله از شبکه معابر اصلی، از دستور بافر استفاده کردیم. این بار از دستور Distance استفاده می کنیم که مستقیماً فایل رستری تولید میکنه. برای این منظور از بخش ArcToolbox وارد مسیر زیر میشیم:

ArcToolbox > Spatial Analyst Tools > Distance > Euclidean Distance

do.php?imgf=153900407590731.jpg

تنظیماتی که تو این پنجره اعمال می کنیم، مشابه موارد قبلی هست و مشخصه. اما نکته جدید این بار میخوام بگم، برش زدن رستر همزمان با ایجاد شدنشه. اگه یادتون باشه تو نقشه های قبلی اول فایل رستری رو تولید می کردیم و بعدش از طریق extract کردن تو محدوده قطعات اون رو برش می زدیم. این بار مسیر خلاصه تر رو میگم که موقع ایجاد فایل رستر همزمان تو محدوده موردنظرمون برش هم زده بشه.

برای این منظور تو پنجره باز شده روی دکمه Environments... کلیک می کنیم.

تنظیمات زیادی رو واستون میاره، از قسمت Raster Analysis می تونید لایه ای که میخواید فایل رستری تو محدوده اون لایه برش بخوره رو انتخاب کنید. ما هم لایه مورد نظر رو انتخاب کردیم.

do.php?imgf=153900407591952.jpg

اما از اونجایی که لایه کاربری های ناسازگار که جدا کردیم، فقط شامل یه سری از قطعات داخل منطقه میشه، تحلیل رستری به صورت پیشفرض فقط حالت مستطیلی میشه که حدنصاب اون قطعات رو شامل میشه. واسه همین لبه های منطقه از تحلیل خارج میشه.

واسه رفع این مشکل و برای اینکه تحلیل به صورت کامل انجام بشه. باید تو همین قسمت Environment محدوده حدنصاب رو هم تعریف کنیم. واسه این منظور از قسمت Processing Extent محدوده Extent رو می تونیم روی لایه landuse یا همون کل قطعات منطقه فیکس کنیم تا فایل رستری کل منطقه رو پوشش بده.

do.php?imgf=153900589214851.jpg

حالا اگه با این دوتا تغییر اوکی کنید، می بینید که فایل رستری ایجاد شده، قطعات کل منطقه 17 رو شامل میشه.

اما در ادامه مشابه نقشه های قبلی، این نقشه هم باید Reclassify بشه. بیشترین فاصله ای که داریم تقریباً 550 متر هست، واسه همین من دسته بندی زیر رو برای فاصله های مختلف لحاظ کردم و ارزش گذاری رو مطابق جدول زیر انجام دادم.

دسته بندی ارزش
کمتر از 50 متر 1
50 تا 100 متر 2
100 تا 200 متر 3
200 تا 350 متر 5
350 تا 550 متر 6

نتیجه نهایی این نقشه به این صورت میشه:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

نقشه کاربری های سازگار رو تهیه نمیکنم دیگه. دقیقاً مشابه با کاربری های ناسازگار هست، فقط فرقش اینه که هرچی نزدیکتر به کاربری های سازگار مثل مسکونی و تجاری باشه، ارزشش بیشتره.

تهیه نقشه محدوده خدمات رسانی ایستگاه های موجود:

برای تهیه این نقشه بهترین راه استفاده از Network Analysis هست. اما متأسفانه باید بگم کار با این ابزار رو بلد نیستم که آموزش بدم. واسه همین از بافر معمولی برای این کار استفاده می کنم.

تو یه لایه نقطه ای موقعیت ایستگاه های موجود تو منطقه 17 و اطراف اون رو مشخص کردم. قبلاً تو تهیه نقشه دسترسی به معابر اصلی نحوه کار با ابزار Multiple Ring Buffer رو توضیح دادم. واسه همین اینجا دیگه نمیگم. لایه ایستگاه های آتش نشانی رو انتخاب می کنیم و یه بافر چندلایه با فاصله های 500، 1000 و 1500 و 2000 میزنیم و تبدیل به فایل رستری روی پلاک های منطقه 17 می کنیم.

در نهایت هم نقشه رو Reclassify می کنیم که تو این مرحله من برای هرکدوم از فاصله ها این ارزش گذاری ها رو انجام دادم.

دسته بندی ارزش
500 متر 1
1000 متر 2
1500 متر 4
2000 متر 7

در نهایت نقشه تولید شده از این مرحله به شکل زیر میشه:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...