سیر اندیشه های شهرسازی از آرمان تا واقعیت

[Mohammad Aref 120,438]

اشاره‌ای به جریان های فکری سده ۱۶ تا ۱۸ ( رنسانس)

 

این دوران به عنوان آغاز مدرنیته در غرب و مرحله گذار از جامعه سنتی به جامعه صنعتی در حد فاصل رنسانس تا انقلاب صنعتی مورد بحث قرار می‌گیرد.

 

وقوع انقلاب صنعتی و پایه های شکل گیری شهر عصر صنعت

با وقوع انقلاب صنعتی و مهاجرت های بی رویه از روستا به شهر که لازمه تکوین نظام صنعتی است؛ شهر عصر صنعت متولد می گردد. در این دوران بازتاب های مثبت و منفی انقلاب صنعتی در شهرهای قرن نوزدهم مورد توجه قرار می گیرد.

 

اندیشمندان قرن ۱۹ و آغاز عصر بیم و امید های بزرگ

در این دوران اندیشمندان نویسندگان، مردان سیاسی و انسان‌ دوستانی در جهت تدوین و وضع قوانین بهداشتی اقداماتی انجام می دهند.

 

عصر پیش شهرسازان (تخیلات شهرسازی)

 

• با گرایش آرمان گرایانه در این دوران آرمان شهرها توسط آرمان گرایان (پیش شهرسازان ترقی گرا) متولد می‌گردد. از متفکران این گروه می‌توان از آوئن، سن سیمون و فوریه و… نام برد.
  
• گرایش به اصطلاحات : این گروه با تأکید بر جنبه های فن شناختی معتقد به یافتن راه‌حل هایی برای رفع مشکلات شهری در چارچوب جوامع صنعتی هستند. موریس و جان راسکین از بزرگان این مکتب هستند. به این گروه پیش شهرسازان فرهنگ گرا نیز گفته می شود.
  
• گرایش به تحولات انقلابی : این گروه با رد نظم موجود شهرها، معتقدند که تغییر انقلابی جامعه موجب پیدایش جامعه سالم و شهر سالم می‌شود.
  
• انگاره شهر ستیزی آمریکایی
  

 

تولد شهرسازی در واقعیت – اشاعه تفکر مدرن در شهرسازی

در این دوران الگوهای شهرسازی ترقی‌گرا (مدرنیسم) متولد می شود، البته پیش از این الگو، الگوی فرهنگ گرا به شکل کاملاً دست یافت. در این دوران انگاره‌های جریان شهر –ستیز آمریکایی در قرن بیستم در الگویی جدید متبلور می‌شود، الگویی به نام شهرسازی طبیعت گرا.

 

شکل گیری نقد ثانویه (نقد شهر ترقی گرا یا مدرنیستی)

شهرسازی ترقی گرا نقد می گردد نخست توسط شهرسازان فن گرا، و سپس توسط مکتب آمایش انسانی نقدی ریشه‌ای بر می انگیزد. نقد شهر صنعتی الگوی ترقی‌گرا پایه های گذار از مدرنیسم به پست مدرنیسم را رقم می زند.

 

پست مدرنیسم و پست – پست مدرنیسم

به دنبال نقد شهر مدرن مکتب فرا مدرنیسم پا به عرصه وجود می‌گذارد. مکاتبی مانند پدیدار شناسی، ساختارگرایی و نوخودگرایی زائیده تفکر پست مدرن است که بیش ترین انتقادات را بر مدرنیسم روا می دارد.

 

منبع: کیمیافکر بزرگ