لایه ازن و صنایع پتروشیمی

[pashaa 3,249]

لایه ازن و صنایع پتروشیمی

یکی از پیامدهای ناگواری که باید صنایع پتروشیمی بیشتر به آن اهمیت بدهد مسئله تخریب لایه ازن می باشد که در اینجا به اهمیت و بررسی مواد جایگزین مخربگرهای این لایه در راستاي اهداف پروتكل مونترال می پردازیم :

لايه ازن در جو زمين به نام سپر حفاظتي ازن شناخته مي شود چراكه اين لايه مقدار زيادي از اشعه ماوراء بنفش تابش هاي خورشيدي را جذب ميکند . اشعه اي كه براي حيات دركره زمين فوق العاده مخرب و مضراست. از اثرات زيست محيطي نابودي لايه ازن مي¬توان به مواردي از قبيل:

- تخريب وگسيختگي زنجيره هاي غذايي در اكوسيستم هاي خشكي و دريايي زمين

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

- افزايش بيماري آب مرواريد چشم.

- تحليل رفتن سيستم ايمني بدن انسان.

اشاره نمود .

در جدول 1 کاربرد اصلی و میزان انتشار مواد شیمیایی مرتبط با نابودی ازن در صنایع پتروشیمی نشان داده شده است که حدود 60 درصد اين تركيبات متعلق به انواع تركيبات CFC مي باشد. با توجه به طولاني بودن نيمه عمر اين مواد در اتمسفر انتظار مي رود كه ساليان متمادي در جو زمين بمانند.

 

اولين محدوديت اعمال شده دركاربرد تركيبات CFC، ممنوعيت استفاده ازآنها به عنوان گاز پيشرانه در قوطي¬هاي اسپري بود. با وجود اينكه ازآنها بيشتر به عنوان عامل انجماد، بويژه دركشورهاي درحال توسعه استفاده مي شود اما بدليل کاهش آلودگي محيط زيست استفاده از مواد جايگزين يكي ازبهترين روشهايي است كه مخصوصاً صنايع پتروشيمي بايد به آن بیشتر اهميت دهد. پيداكردن تركيباتي بي ضرر (به محيط زيست) به عنوان جانشين براي تركيبات CFC، از اساسي ترين الويت، جهت بكارگيري مواد جديد است.هيدرو فلوركربنها (HFC) و هيدروكلروفلوركربن¬ها (HCFC) ترکیباتی هستند که به عنوان جايگزين، علي رغم صرفه اقتصادي و مفيد بودن، در مورد آنها مباحث زيادي صورت مي گيرد ، از مهمترين دلايل مفيد بودن آنها مي توان به عدم وجود كلر كه يكي از مخربگرهاي قوي لايه ازن است اشاره نمود. با توجه به اينكه طول عمر HCFCدر جو به ميزان زيادي كوتاهتر از CFC است با اين حال چون در مقادير زيادي مورد استفاده قرار مي گيرند، ميزان مصرف آن‌ها از طرف پروتكل مونترال كنترل مي‌شود و مراكز حفاظت از محيط زيست در صدد ممنوع كردن توليد اين ماده هستند و قرار است تا سال 2030 توليدشان متوقف شود .

پروپان، هيدروكربوري است كه به راحتي ازنفت وگازطبيعي بدست مي آيد و سوختي عمومي است كه به آساني تبديل به مايع مي¬شود. پروپان جانشين ارزاني براي CFC بوده ولي توجه زيادي به آن نشده است. در لندن از يك دستگاه مبرد در آزمايشگاهي با هزينه كم، ازپروپان به عنوان سرد کننده استفاده مي كند. قيمت پروپان حدود ده درصد قيمتCFC وكمتراز دو درصد قيمت HFC و HCFC است

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

در ايران نیز اقدامات خوبی جهت طرح جایگزینی ترکیبات موثر انجام شده است، مثلا ًًدر مجتمع پتروشيمي اصفهان تعيين جايگزين مواد مناسب، با در نظرگرفتن جهار پارامتر اصلي( ملاحظات زيست محیطی، ایمنی، اطمینان عملكرد و سازگاري با سيكل تبريد موجود) انجام گرفته است

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

بخش عمده پروژه مربوط به جایگزینی گاز 13- R درسیستم HPU مجتمع مي باشد. اولين شرط جايگزين 13-R ، صفر بودن پتانسيل تخريب لايه ازن وكاملاً ايمن بودن آن و تطابق با فلزات بكار رفته دركمپرسورها و مبدلها ازجهت امكان پديده خوردگي مي باشد و شرط دوم بكار رفته، نزديكي هرچه بيشتر خواص فيزيكي و ترموديناميكي به 13- R است.تحقيقات براي يافتن مواد شيميايي بي ضرر براي محيط زيست، براي جايگزين كردن تركيبات CFC ادامه دارد، اين تركيبات از نظر جهاني تقريبا به كمتر از نصف توليد آن در سال 1986 رسيده است .