معرفی شهر کرمان

[Mohammad Aref 120,438]

تاریخچه شهر

 

در مدارک تاریخی و جغرافیایی اسلامی، از منطقه کرمان، کارمانیا، ژرمانیا، کرمانیا، کریمان، کارمانی، کرمانی و بوتیا ذکر شده‌است. برخی از جغرافیادانان، نام قدیم کرمان را گواشیر خوانده‌اند. گفته می‌شود؛ گواشیر همان (کوره‌اردشیر) یا شهر اردشیر بوده‌است که به تدریج به (گواشیر) تبدیل شده‌است. این شهر به واسطهٔ آن که در قدیم شش دروازه داشته به شهر شش دروازه نیز مشهور بوده‌است.

 

قبل از اسلام

قلعه دختر و قلعه اردشیر از آثار دوران ساسانی در مشرق شهر کنونی کرمان- که هنوز خرابه‌های آنها برجاست – گواه بر این است که لااقل در زمان اردشیر بابکان در همین محل، شهری آباد یا قلعه‌ای مهم وجود داشته‌است.

 

مؤلف جغرافیای کرمان معتقد است که حدود ۲۲۰ پیش از میلاد، به هنگام فتح کرمان به دست اردشیر این محل «گواشیر» نام داشته و مرکز ولایت کرمان بوده‌است بنا به گفته هرودت کرمانیا از قبایل دوازده گانه ایران می‌باشد و ساتراپی چهاردهم (دارا) مشتمل بر ایالت کرمان بوده‌است.

 

در روایات اساطیری آمده‌است که کیخسرو کرمان و مکران را به رستم بخشید همچنین نشانی‌هایی از فرمانروایی بهمن بر این خطه می‌دهند آنگاه روایت تاریخی این سرزمین آغاز می‌شود و اینکه در زمان هخامنشیان کوروش آن را تبعید گاه نبونید(پادشاه مغلوب شده ی بابِل) قرار داد سپس سخن از حکومت اشکانیان را شکست داد و فرزند خود را که او هم اردشیر نام داشت به حکومت کرمان گماشت گویند کرمان آخرین پناهگاه یزدگرد سوم پادشاه ساسانی بوده‌است.

 

بعد از اسلام

در دوره اسلامی و مقارن با۲۱تا ۲۴ هجری قمری و سالهای بعد از آن، کرمان همواره مورد هجوم اعراب قرار گرفت. در زمان حکومت خلفای عباسی کرمان به شورشهای مکرر دست زد ولی هیچ یک به سامان نرسید تا سرانجام در سال ۲۵۳ هجری قمری به تصرف یعقوب لیث، موسس سلسه صفاریان درآمد.

 

پس از آن این سرزمین در زیر سلطه حکومت‌های قدرتمند زمان مانند سامانیان، دیلمیان، آل بویه و سلاجقه قرار گرفت.

 

در عصر غزنویان فرمانروایان خونریز و هوسران آرامش را از مردم گرفتند تنها در عهد سلجوقیان، حکومت ملک قاورد و فرزندانش بودکه در کرمان روی رفاه و آسایش دید و آثاری چون مسجد ملک پدید آمد پس از حکومت ۱۵۰ ساله سلاجقه باز بلای غز بر کرمان نازل شد با حمله مغول براق حاجب از سرداران قراختائیان کرمان را به تصرف در آورد از اعقاب وی ترکان خاتون بر کرمان فرمانروایی یافت که در آبادانی شهر کوشید و دخترش پادشاه خاتون نیز حاکمی فاضل و حامی دانشمندان بود.

 

این سلسله از ۶۱۹ تا ۷۰۳ هجری قمری در کرمان سلطنت کردند. در زمان حکومت قراختائیان بود که مارکو پولو سیاح معروف ونیزی از کرمان دیدن کرد.در سال ۷۱۴ هجری‌قمری امیر مبارزالدین محمد مؤسس سلسله آل مظفر، کرمان را تصرف کرد. تیموریان از سال ۷۹۶ تا ۸۳۴ برکرمان فایق آمدند سپس تنی چند از طایفه قراقویونلو در کرمان به قدرت رسیدند.

سلاطین صفوی از ۹۱۵ هجری کرمان را به متصرفات خود افزودند در ۱۰۰۵ هجری، گنجعلیخان از سوی صفویه به حکومت کرمان رسید که بر اثر تدبیر و تداوم حکومت او، شهر چندی روی آسایش و آرامش دید و زمانه برای ترقی و آبادانی مناسب شد. در روزگار افول قدرت صفویان، افاغنه، کرمان را به جزای شهامت و مقاومت در برابر آنان به خاک و خون کشیدند و نادرشاه افشار هم هنگامی به کرمان رسید که بر اثر کشتن رضاقلی میرزا (پسرش) به جنون آدمکشی مبتلا شده بود او دستور گردن زدن مردم بی‌گناه را صادر کرد و یکی از بزرگترین قتل عامهای معروف تاریخ کرمان را به راه انداخت.

 

نادرشاه افشار و عمال او هنگام تسخیر آن در سال 1160 ه. ضمن غارت و چپاول اموال این مردم رنجدیده بسیاری مردان آن را سربریده و از کله آنان مناره‌هایی ساختند. محله پامنار که هنوز هم به همین نام خوانده می‌شود یادگار آن فاجعه و تجدید کننده خاطرات تلخ آن جنایت تاسف انگیز می‌باشد.

 

دروازه مسجد که آقامحمدخان قاجار از طریق آن وارد کرمان شد.کرمان، از کریم خان زند - که پادشاهی مردم دوست بود- نصیبی نبرد. او نتوانست کرمان را به قلمرو قدرت خود ضمیمه کند.

پس کرمان از این سلسله خبری ندید و سهل است که به گناه حمایت از آخرین بازمانده زندیه (لطفعلی خان زند) گرفتار خشم آغامحمدخان قاجار شود که به روایت تاریخ، هفت من (به روایتی بیست هزار جفت و به روایتی دیگر هفتاد هزار جفت چشم) از مردم بی پناه در آورد! اگر چه جانشینان او تلاش کردند تابا اعزام حاکمانی مدیر و مدبر همچون محمداسماعیل خان نوری «وکیل الملک» و «ابراهیم خان ظهیرالدوله» به باز سازی شهر کرمان، و تحبیب قلوب بپردازند، و با برپایی آثاری چون مجموعه وکیل، و مجموعه ابراهیم خان، گذشته‌ها را به نسیان و فراموشی بسپارند، معذالک اینکه اقداماتی از این قبیل در تحقق آن نظر موثر بوده یا نه، سوالی است که پاسخش به تاریخ سپرده می‌شود

[Mohammad Aref 120,438]

آب و هوا

 

استان کرمان دارای آب و هوای متنوعی است. مثلاً در قسمت‌های شمالی که نزدیک کویر است، آب و هوای خشک و کویری، و در قسمت جنوبی آب و هوایی معتدل و دلپذیر دارد. متوسط ارتفاع شهر کرمان از سطح دریا ۱۷۵۵ متر است. بیشتر نقاط شهر کرمان با کوه احاطه شده‌است. کرمان شب‌های زمستانی بسیار سردی دارد. کوه‌های جوپار و پلوار و جفتان در جنوب و جنوب شرق کرمان در تمام طول سال برف دارند.

 

متوسط مقدار باران در طول سال در کرمان معادل ۱۳۵ میلی متر است. به دلیل نزدیکی کرمان به کویر لوت، این شهر در تابستان گرم و در بهار دارای طوفانهای شن می‌باشد، ولی بطور کلی آب و هوای این شهر به نسبت خنک است. قسمت‌های شمالی و شمال شرقی شهر کرمان که در مجاورت کوه‌های صاحب الزمان قرار دارد از آب و هوای معتدل تری برخوردارند و قسمت‌های جنوبی و غربی شهر بواسطه نزدیکی به بیابان، تابستان‌های گرمتری دارد و گرد و غبار هوا نیز بیشتر است.

[Mohammad Aref 120,438]

سوغاتی

کرمان سوغات لذیذ بسیاری دارد که از آن جمله می توان اینها را نام برد: کلمپه، قاووت، فالوده کرمانی، قالی کرمانی، پته، ادویه جات، زیره، حنا، پسته، ظروف مسی، چنگمال، کماچ سهن ،سوهان زرند،مسقطی مخصوص سیرجان

 

بازار میدان ارگ

اولین بخش بازار ارگ است که از میدان ارگ شروع می‌شود و تا چهار سوق گنجعلی خان ادامه دارد. این بازار به دو بخش فرعی تر به نامهای " بازار نقارخانه" و " بازار سراجی" تقسیم می‌شود.این بخش از بازار از غرب ترین قسمت های بازار کرمان است . فضایی مستطیل شکل و حدود 140 باب مغازه فعال تجاری دارد . اکثریت مغازه های بازار میدان ارگ لباس فروشی هستند و نمای اطراف میدان، بیش از یک قرن قدمت دارد . در ضلع شرقی بازار میدان ارگ ، سر در ورودی بازار اصلی واقع شده است .

[Mohammad Aref 120,438]

بازار وکیل

درانتهای بازار اختیاری و مجموعه وکیل واقع شده‌است . به دستور محمد اسماعیل خان وکیل المک حاکم کرمان در ۱۲۸۲ هـ . ق (۱۸۵۶ میلادی) و پسرش مرتضی قلی خان وکیل ثانی و اولادش مجموعه بزرگی شامل کاروانسرا، بازار، حمام، مسجد، ساخته شده که هنوز هم به نام وکیل خوانده می‌شود و بازار آن از زیباترین بازارهاست. بخش تجاری که بازار وکیل خوانده می‌شود بین مسجد جامع و ارگ قرار گرفته بود.

 

بازار گنجعلی خان

این بازار خط مستقیمی است که در دو سوی آن دو دروازه ورودی و خروجی شهر یعنی دروازه ارگ و دروازه مسجد (وکیل) قرار دارد. طول آن حدود 3 کلیومتر است و متشکل از کاروانسراها، سراها و تیمچه‌هایی است که همگی در دو راستای عمود بر هم جای گرفته‌اند. بخشی از بازار بزرگ کرمان در مجاورت مجموعه گنجعلی‌خان قرار دارد که بازار مسگری و بازار گنجعلی‌خان از آن جمله‌اند. بازار مسگری در امتداد بازار کلاه مالی در ضلع شمالی و شرقی میدان گنجعلی‌خان هستند که عناصری مثل ضرابخانه و آب انبار در آن قرار گرفته‌اند. همچنین بازار جنوبی گنجعلی‌خان که حمام در اواسط آن قرار دارد و بخشی از بازار بزرگ (راسته بازار) را تشکیل می‌دهد و در امتداد بازار سراج‌ها قرار دارد. در تلاقی بازار غربی و جنوبی در گوشه جنوب غربی، چهار سوق بزرگ شکل گرفته که معماری این فضا در نوع خود کم نظیراست.

[Mohammad Aref 120,438]

مجموعه ابراهیم خان

 

 

بانی مجموعه ‌، ابراهیم خان ظهیر الدوله از حكام دوران پادشاهی فتحعلیشاه می‌باشد . این مجموعه از بازار ، حمام ، آب‌انبار ، مدرسه و خانه مدرس یا خلوت تشكیل گردیده و در ساخت آن تا حدود زیادی از فضاهی معماری صفویه الهام گرفته شده و هم اكنون به عنوان یكی از ارزشمندترین مجموعه‌ها و زیباترین آثار تاریخی كرمان محسوب می‌شود .مجموعه حاج آقا علی (دوره قاجاریه ) : این مجموعه در نزدیكی مجموعه ابراهیم خان و در اواخر قرن سیزدهم هجری ساخته شده و مشتمل بر مسجد ، آب انبار ، كاروانسرا و بازار است . مسجد حاج آقا علی با الهام از مسجد وكیل شیراز بنا گردیده و داری چهل ستون سنگی یكنواخت می‌باشد . این مجموعه را حاج آقا علی ، مشهور به زعیم الدوله ساخته و در رفسنجان نیز ، خانه او ، شكوه معماری گذشته رابه تماشا می‌گذارد

[Mohammad Aref 120,438]

حمام گنجعلی خان

ورودی حمام در بازار جنوبی واقع شده است . این حمام مجموعه ای از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی مناسب است . معمار حمام و مجموعه استاد محمد معمار یزدی است . معماری که بحق اوضاع اقلیمی و اقتصادی فرهنگی زمان و محیط خود را می شناخته و در خلق آثار فوق از هنر مندانی چون علیرضا عباسی یاوری جسته است . حمام گنجعلیخان اثری بدیع با کاشیکاری ها ، نقاشی ها ، گچبری ها ، مقرنس کاری ها و کاربندی های زیبا با به کار گرفتن سنگها و تزئینات سنگی بسیار ظریف با مساحتی حدود 1000 متر مربع است . حمام از دو بخش کلی رختکن و گرمخانه تشکیل شده است . در قسمت رختکن با ایجاد قرینه سازی در ایوانها و ایوانچه ها و ستون های سنگی تزئینی فضای مناسبی به وجود آمده است . در بخش گرم خانه قسمت خصوصی از عمومی جدا شده و شبکه آبرسانی منظمی آب را به خزینه و حوضچه های اطراف منتقل می نموده است . یک چال حوض آب سرد با سقفی شبیه خیمه و هشت ستون حمال بر زیبایی حمام افزوده است . همچنین دو سنگ مرمر بزرگ در نورگیری گرمخانه دخالت مهمی داشته اند .

 

میدان گنجعلی خان

از ديگر آثاري كه از مجموعه گنجعلي خان بر جاي مانده، ميداني در بخش مركزي شهر كرمان است كه در حاشيه بازار بزرگ واقع شده است. در گذشته، ميدان ها شهر در نزديكي مقر حكومتي احداث و از آنها براي جمع كردن مردم و ابلاغ اعلانات حكومتي و يا شركت در مراسم عزاداري استفاده مي شد. ميدان به معناي خاص به فضاي وسيعي در بخش مركزي شهر اتلاق مي شد كه از ديرباز به يادگار مانده و كاربرد سياسي، نظامي، اجتماعي و گاهي اقتصادي داشته است. ميدان گنجعلي خان همانند ميدان هاي نقش جهان در اصفهان و يا ميرچخماق در يزد، در اطراف خود بعضي از عناصر شهري را گردآورده است. در سه ضلع ميدان گنجعلي خان بازار واقع شده و در ضلع ديگرش سراي گنجعلي خان قرار دارد. وجود حمام، آب انبار، ضرابخانه و همجواري با بازارها و چهار سوق، اين مجموعه به هم تنيده را كامل كرده است.

[Mohammad Aref 120,438]

سرای گنجعلی خان

در ضلع شرقي ميدان و در محور آن سردر بلند و زيبايي وجود دارد كه در پاكار آن تنها كتيبه نوشته شده توسط عليرضا عباسي خطاط و خوشنويس مشهور دربار شاه عباس درآن جود دارد و تاريخ احداث بنا به استناد كتيبه مذكور سال 1007 هـ .ق. مي باشد. مقرنس سردر در حمله ددمنشانه آغامحمد خان قاجار به كرمان فرو ريخته و بخش كوچكي از آن باقي مانده است كه نشانه گذشته پرشكوه اين سردر مي باشد. ساختمان اين سرا در دو طبقه احداث شده است. در طبقه زيرين دكاكين و در طبقه بالا حجره هاي تجار ساخته شده اند. نماي اين سرا داراي كاشيكاري معرق بوده است. طرح هاي مورد استفاده نقوش مرسوم عصر صفويه است كه تحت تأثير هنر نقاشي چين و مغول مي باشند. نقشه سرا چهار ايواني است كه در ايوان هاي شرقي وشمالي و جنوبي تزييناتي از نوع گچبري و نقاشي وجود دارد و در دوره هاي بعدي ورودي هايي از طرفين شمال و جنوب به داخل آن گشوده اند كه سرا را به بازارهاي اختياري ونمد مالي متصل مي نمايد.

 

مسجد گنجعلی خان

مسجد در ضلع شرقی و در جوار سرای گنجعلی خان واقع گردیده است. ورودی آن از طریق طاقنماهای میدان است كه ساده اجرا شده اند. در بدنه داخلی طاقنما تزیینات گچبری با طرح گره دیده می شود كه تماشاگر را به خود جلب می كند. در انتهای این نما سر دری كوچك با طاق مقرنسكاری دیده می شود كه ورودی مسجد است. سنگ نبشته بالای ورودی كه با خط نستعلیق نوشته شده چنین است به استناد كتیبه، تاریخ احداث مسجد 1700 هـ . ق. است. با دالانی طولانی كه بدنه آن گچبری شده به فضای گنبدخانه می رسیم. در این فضا نیم طبقه ای جهت خانم ها در ضلع شرقی برپا شده كه بر ستون های گچبری شده استوار است. نقشه گنبدخانه مربع است كه در پاكار تبدیل به هشت و در مركز گنبد تبدیل به نورگیر 12 ضلعی شده است. تمامی سطح داخلی گنبد با مقرنسكاری و تزیینات مرسوم دوره صفویه تزیین شده است. در این مسجد كوچك اثری از تمامی هنرهای ظریفه معماری مانند گچبری، خطاطی، حجاری، كشته بری، درودگری، كاشیكاری به چشم می خورد و به همین جهت می توان آن را موزه ای از هنرهای عصر صفویه دانست. نور داخلی مسجد از نورگیرهای جانبی و سقف تأمین می شود.

[Mohammad Aref 120,438]

مسجد امام

اين مسجد در خيابان امام خميني(ره) شهر قرار دارد و از بناهاي دوران سلجوقي است . مسجد امام از نوع مساجد چهار ايواني و يكي از بزرگترين مسجدهاي كرمان به شمار مي‌رود . سابقه تاريخي اين بنا به قرن پنجم هجري عصر سلجوقي مي‌رسد و ساخت آن را به ملك توران شاه منصوب داشته‌اند . قسمتهاي مختلف اين مسجد به مرور زمان و به كرات تعمير شده و مخصوصاً صفه اصل در زمان وكيل‌الملك ‪ ۱۲۸۵ه.ق بازسازي شده است . آنچه از قسمتهاي اصلي دوره سلجوقيان برجاي مانده است ، برج آجري ضلع شمال شرقي و سه محراب گچبري شده مي‌باشد . مسجد امام بيش از ‪ ۱۰۷متر عرض دارد و در چهار طرف آن شبستان‌هايي ساخته شده است . معروفترين شبستان آن شبستان امام حسن است و در قسمت غربي آن ايوان بزرگي با روكش كاشي خوش رنگ معقلي برجاي مانده است

 

مسجد پامنار

مسجد پامنار در خيابان فتحعلي شاه قرار دارد و از آثار دوره حكومت آل مظفر است . اين بنا دارای قدمت تاریخی زیادی می باشد در سال ‪ ۷۹۳ه.ق به فرمان عمادالدين سلطان محمود برادر شاه شجاع از خاندان آل‌مظفر ساخته شده و شامل سردر ورودي ومناره وصحن كوچكي است . نماي سردر اين مسجد با كاشيكاري مقرنس كار زيبايي تزئين يافته است

 

مسجد جامع

مسجد جامع کرمان که در کنار میدان شهدا (میدان مشتاق )قرار گرفته و به مسجد جامع مظفری نیز شهرت دارد از جمله مساجد چهار ایوانی است که دارای سردر رفیع صحن ایوان و شبستان است این مسجددر دوران حکومت امیر مبارزالدین محمد مظفر سر سلسله آل مظفر بنا گردیده است تاریخ بنا در کتیبه سر در اصلی750 هجری قمری ذکر شده است ولی در دوره های بعد الحاقات و تعمیراتی در مسجد صورت گرفته است از جمله مرمت کاشیکاری ایوان بزرگ در زمان وکیل الملک و کاشیکاری ستون ها و لچکی های داخل مسجد و احداث شبستان شمالی در دوره اخیر را می توان نام برد. ارزشمند ترین قسمت بنا کاشیکاری معرق محراب و سردر شرقی مسجد می باشد

[Mohammad Aref 120,438]

قلعه دختر

قلعه دختر یا آتشکده آناهیتا (ناهید) که به قلعه کهنه نیز مشهور است، بر فراز تپه‌های مرتفع شرقی شهر کرمان قرار دارد و از دوران پیش از ورود اسلام به ایران به یادگار مانده‌است. مصالح بکار رفته در این قلعه تنها خشت خام و گل رس است. بقایای قلعه دختر دورنمای گذشته دراز این شهر و نام آن (آتشکده آناهیتا) یادآور پرستش آناهیتای باستانی، ایزدبانوی آب و باروری است ساختمان های این قلعه روی هم رفته به دو قسمت مجزا تقسیم می شود قسمتی که بر فراز قلعه نسبتا جنوب شرقی قرار دارد وسابقا قلعه کوه نامیده می شده کاملا به علت وضعیت طبیعی از قلعه مجزاست قسمت دوم برتپه کوتاهتری قرار دارد و به قلعه دختر موسوم است .

 

تپه یحیی

به فاصله حدود 260 کيلومتری جنوب کرمان در دشت وسيع "صوغان" تپه خاکی مرتفعی قرار گرفته که حدود 19 متر از سطح دشت پيرامون ارتفاع دارد. اين تپه که در حوزه شهرستان بافت قرار دارد به "تپه يحيی" شهرت دارد قديمی ترين اين آثار که مربوط به نيمه هزاره پنجم پيش از ميلاد است , به صورت محوطه های کوچک چهارگوش است که اندازه هر ضلع آن به حدود 5/1 متر می رسد. اغلب اتاقها فاقد درگاه است و ورود و خروج احتمالاً از طريق روزن موجود در سقف صورت می گرفته است. ديوارها از خشتهايی است که با دست تهيه شده و در آفتاب خشک گرديده است. وجود قطعاتی از چوب , نی و حصير در کف اتاقها حکايت از سقفهای فروريخته اتاقها دارد.آلات و ابزار پايين ترين لايه يعنی دوره 6 (عصر نوسنگی) از استخوان و سنگ چخماق از مهمترين آثار مکشوفه در تپه يحيی اشيايی است که از سنگ صابون ساخته شده و به صورت مهره هايی ساده تا ساغرهای زيبايی بوده و جملگی شباهت بسيار به اشياء مشابهی دارد که در دورترين مراکز تمدن دوران مفرغ همچون "موهنجودارو"مرکز تمدن "هاراپا" در دره سند و همچنين در "ماری" واقع در بين النهرين مشاهده گرديده است. در خلال کاوشهای باستان شناسی , يکی از نقاطی که احتمالاً معدن سنگ صابون تپه يحيی بوده , کشف گرديده که آثاری از کندوکاو و تراش خوردگی در عهد باستان در سطح حفره نمودار است و به نظر می رسد تپه يحيی از مراکز توليد استخراج و صدور سنگ صابونی بوده است. از ديگر آثار باارزش و قابل توجه مکشوفه در تپه يحيی لوحه های گلی با خطوط پروتوعيلامی (آغاز عيلامی) است که از راست به چپ به وسيله قلم نوک تيز بر متن گل نرم ايحاد شده است.

[Mohammad Aref 120,438]

یخدان مویدی

مويدي نام محله اي در شهر كرمان است و شامل بخشي از زمينها و قنات قديمي واقع در محدوده ميدان تختي و خيابانهاي خورشيد و ابو حامد مي شود .يخدان مويدي نيز در ابتداي خيابان شهيد كامياب در همين منطقه از شهر كرمان قرار دارد و اكنون يكي از جاذبه هاي گردشگري است كه در كرمان مورد بازديد جهانگردان قرار مي گيرد . شايد صاحب اين يخدان فردي به نام مؤيد الدين ريحان يكي از كارگزاران حكومت كرمان بوده باشد . در اطراف اين يخدان، چند باغچه بوده است كه در فصل زمستان آنها را پر از آب مي كردند و پس از آن كه يخ مي بست يخها را داخل يخدان مي سراندند و پس از چند روز توده اي قطور از يخ حاصل مي شد كه تا فصل تابستان باقي مي ماند. بعضي كه ذوقي هم داشتند، دانه هاي ياقوتي رنگ انار را روي يخهاي پاك مي ريختند و در تابستان يخ زيبا و دلفريبي زينت بخش سفره سروتمندان بود .

 

غار آهکی طرنگ

غار آهکی طرنگ به عنوان مهمترین و طولانی ترین غار استان کرمان که در نوع خود بی نظیر و دارای مناظر وجلوه های طبیعی بسیار زیبا و پدیده های شگفت انگیز است که خود از جاذبه های طبیعی گردشگری استان کرمان محسوب می گردد و می تواند به عنوان یک قطب گردشگری در جنوب غربی استان کرمان ایفای نقش نماید . این غار از جمله غارهای متعدد مناطق کوهستانی استان کرمان می باشد که در فاصله 230 کیلومتری جنوب غربی شهر کرمان واقع شده است .

[Mohammad Aref 120,438]

غار میرزا

غار میرزا در ارتفاع2342 متری از سطح دریا قرار دارد و از نقطه نظر فنی از درجه سختی بالایی برخوردار است . غار میرزا دارای هشت تالار اصلی و چهار تالار فرعی است که هرکدام ویژگیهای خاصی را دارند ودربخش میانی غار 90 متر فرود در فضای معلق، غار نورد را به دنیای اسرار آمیزی می رساند و وسعت غار مذکور در این قسمت به 150 متر مربع می رسد که این خصوصیت این غار را در بین غارهای کشور کم نظیر و در میان غارهای استان بی همتا کرده است . تنوع رنگ و زیبایی قندیل ها که در طول میلیون ها سال بوجود آمده اند ، بیننده را میخکوب می نماید و ارتفاع بعضی از آنها به چهار متر می رسد که سقف تالار را به کف آن متصل می نماید . در تالار غربی فسیل جانوری وحشی از موارد شگفت غار به شمار می آید .

 

باغ بیرم آباد

بيرم سركرده طايفه قاسملو پس از مهاجرت به كرمان به نيابت از محمد خان كارهاي حكومت را اداره مي كرد . وي دستور داد كه باغ بيرم آباد در جنوب شرقي گواشير بنا شود . در جاي ديگر آمده است كه گنجعلي خان در كنار كرمان باغ بزرگي معروف به بيرم آباد دارد و اگر تركيب تركي نداشته باشد شايد از آباديهاي قديم و مركب از كلمه بي ( بغ ) و رام ( رامش ) بوده باشد . ساختمان زيباي در وسط آن با سبك صفوي ساخته شده و كاشيكاري و كتيبه هاي آن كمابيش باقي است .

[Mohammad Aref 120,438]

کویر لوت

کویر لوت شهرستان کرمان قسمتی از بیابان لوت است. بیابان لوت در جنوب‌شرقی ایران و حدود ۸۰،۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت دارد. شهرستان کرمان در قسمت شرق خود به کویر لوت منتهی می‌شود. یکی از مهمترین عوارضی که از مرکز لوت تا غرب آن کشیده شده ”کلوت‌“هاست. این عوارض یکی از پدیده‌های زیبای طبیعی هستند که در نوع خود در دنیا نظیر ندارند و در هیچ‌یک از بیابان‌های دنیا نمی‌توان چنین مناظر زیبائی دید این عوارض بر اثر فرسایش آبی و بادی شدید به‌وجود آمده‌اند و در جهت شمال‌غربی ـ جنوب‌شرقی کشیده شده‌اند. شهرهای بیابانی لوت هم از جاذبه‌های دیدنی کویر لوت است. بر اثر فرسایش آبی و بادی شدید، زمین‌های قسمت‌هائی از لوت چنان شسته شده که به‌صورت پله‌پله درآمده و از دور شبیه شهری است با ساختمان‌های چندین طبقه که به این مناظر شهرهای بیابانی می‌گویند.

 

ییلاقات راین

راين يکى از ييلاقات شهرستان کرمان است. فاصلهٔ آن تا کرمان ۱۱۰ کيلومتر و تا بم ۱۲۰ کيلومتر است و از نقاط خوش آب و هواى استان به شمار مى‌رود. راين در دامنهٔ قلهٔ کوه هزار قرار دارد که بلندترين قلهٔ استان و سومين قلهٔ ايران با ارتفاع ۴۴۵۰ متر است. اين کوه در اکثر ماه‌هاى سال پوشيده از برف است و آبشارى زيبا دارد. در راين درختان چنار کهنسال و ستبرى وجود دارد که بسيار ديدنى هستند. درهٔ باصفاى راين از درخت‌هاى سرسبز سرو پوشيده شده است.

[Mohammad Aref 120,438]

ییلاقات کوهپایه

کوهپايه در ۳۰ کيلومترى انتهاى شرق کرمان قرار گرفته و شامل آبادى‌هايى است که مرکز آن‌ها کوهپايه نام دارد. کوهپايه ۴۰۰ قريه دارد و قسمت اعظم آن ييلاقى است. در دامنه‌‌هاى کوهستانى منطقهٔ مذکور تعداد زيادى چشمهٔ آب شيرين و زلال وجود دارد که باغ‌هاى آبادى‌ها را آبيارى مى‌کنند. کوهپايه نيز منطقه‌اى خوش آب و هوا است که در روزهاى تعطيل و فصل تابستان ميهمانان زيادى دارد. بر فراز ده، بالاى کوهپايه، آبشارى بس زيبا با چشم‌اندازى دلفريب وجود دارد

 

ییلاقات ماهان

شهر ماهان در ۳۵ کيلومترى جنوب شرقى شهر کرمان در مسير راه کرمان به بم واقع شده است. اين شهر زيبا که در دامنهٔ ارتفاعات قرار گرفته از چشمه‌ها و آب‌هاى نسبتاً فراوان برخوردار است. در ۶ کيلومترى جنوب ماهان باغى زيبا و بزرگ با ساختمانى جالب وجود دارد. اين ساختمان زيبا و ويلايى در دورهٔ قاجاريه (۱۲۵ سال قبل) بنا گرديد. از جلوى ساختمان باغ شازده به طرف در ورودى شيب تندى است که با استفاده از اين شيب در ميان خيابان اصلى باغ حوضچه‌هاى متعددى ساخته‌اند. در هر حوض فواره‌اى است و آب از هر حوضچه به صورت آبشار به حوض پايين سرازير مى‌شود. اطراف اين محوطه را انواع درخت‌هاى بلند از جمله سرو و سپيدار پوشانده است.