معرفی ╬♥╬ تاریخچه جام ملتهای آسیا ╬♥╬

[YAGHOT SEFID 29,302]

تاریخچه جام ملتهای آسیا

 

در آستانه آغاز جام ملتهای آسیا در قطر نگاهی داریم به سابقه حضور ایران در این مسابقات و برترین های جام ملتها از آغاز تا کنون. طبق آمار و ارقام ایران و عربستان باسابقه ترین و پر افتخارترین تیمهای قاره کهن در جام ملتها می باشند.

به گزارش واحد مرکزی خبر، تیم ملی ایران پرسابقه ترین تیم شرکت کننده در رقابت های جام ملت های آسیا به حساب می آید. .ملی پوشان کشورمان از سال 1960

یعنی از دومین دوره اینرقابت ها در آن حضور داشتند و تنها در سال 1964 به دلیل برگزاری این مرحله نهاییاین مسابقات در کشور رژیم اشغالگر قدس در این مسابقات شرکتنکرد

اما فوتبال ایران حدود 20 سال پیش از این تاریخ دارای تیم ملی شد. در سال 1320 (1941) اولین تیم ملی زیر نظر مرحوم حسین صدقیانی تشکیل شد. این تیم دراولین پیکار خود در کابل پایتخت افغانستان به مصاف تیم ملی این کشور رفت که البتهاین بازی بدون رد و بدل شدن گلی به پایان رسید.

تیم ملی کشورمان تا پیش از شرکتدر مسابقات جام ملت های آسیا نتایج پرنوسانی داشت. سنگین ترین شکست های تاریخفوتبال کشورمان هم در همین دوره به ثبت رسید. در سال 1950 تیم ملی کشورمان دراستامبول با نتیجه 6 بر یک مقابل تیم ملی فوتبال ترکیه شکست خورد و در سال 1958 درتوکیو با 5 گل مغلوب تیم ملی کره جنوبی شد. البته ناگفته نمانده که شکست 7 بر یکمقابل تیم فوتبال رم ایتالیا در سال 1998 و شکست 4 بر صفر مقابل مکزیک در خردادماهگذشته نیز جزو شکست های سنگین ملی پوشان کشورمان محسوب می شود. از سوی دیگر تیمملی کشورمان دو نتیجه تاریخی را نیز در طول عمر خود رقم زد و آن پیروزی 17 بر صفرمقابل مالدیو در سال 1997 و پیروزی 19 بر صفر مقابل گوام در سال 2000 میلادی بودهاست.

تیم ملی ما تاکنون 39 سرمربی داشته که موففقیت ها و شکست های بسیاری را باآنها تجربه کرده است. 3 دوره حضور در جام جهانی از دست آوردهای مهم فوتبال ایرانبوده و 12 دوره حضور در جام ملت های آسیا و همچنین 3 قهرمانی پی درپی در این رقابتها از افتخارات فوتبال ایران به شمار می رود.

 

 

اولین دوره – 1956 – هنگ کنگ

 

بنابر تصمیم اعضا کنفدراسیون فوتبال آسیا در جریان بازیهای آسیایی 1954 مانیل، ضمن اعطای میزبانی اولین دوره به هنگ کنگ، برنامه دور مقدماتی نیز مشخص شد. در شرق آسیا، تایوان که قدرت بلا منازع آسیا به شمار می رفت به همراه کره جنوبی رهسپار مرحله نهایی شد و در غرب آسیا علی رغم اعلام آمادگی کشورهای هند، پاکستان، اسرائیل و افغانستان هیچ کدام در رقابتهای مقدماتی حضور نیافتند و در و منطقه مرکز آسیا نیز ویتنام با کنار زدن تمام مدعیان آسیای جنوب شرق راهی هنگ کنگ شد.

مرحله پایانی به صورت دوره ای برگزار شد و از نتایج مهم آن پیروزی 7 بر 1 کره جنوبی بر ویتنام و 2 بر 1 کره ها بر تایوان بود. تا به این ترتیب کره جنوبی اولین قهرمان جام ملتهای آسیا لقب گیرد.

 

دومین دوره – 1960 – کره جنوبی

 

تیم ملی کشورمانپس از عضویت فدراسیون فوتبال کشورمان در کنفدراسیون فوتبال آسیا در سال 1958 حضورخود در جام ملت ها را آغاز کرد. در سال 1960 جام ملت ها طی مرحله (مقدماتی منطقه ایو نهایی) انجام می شد که تیم ملی کشورمان نیز در منطقه غرب آسیا شرکت کرد و درگروهی 4 تیمی با تیم های پاکستان، هند و رژیم اشغالگر قدس هم گروه شد.

تیم ایرانآغازی طوفانی در این رقابت ها داشت اما نهایتا نتوانست به مرحله نهایی که در کرهجنوبی برگزار می شد صعود کند. ملی پوشان ما در اولین مسابقه خود در جام ملت هایآسیا موفق شدند با 3 گل تیم رژیم اشغالگر قدس را شکست دهند و در ادامه نیز با نتیجه 4 بر یک مقابل پاکستان به پیروزی برسند. اما تیم ملی ایران در سومین بازی خود درمرحله رفت با نتیجه 3 بر یک مقابل تیم ملی هند که در آن زمان به پشتوانه بازیکنان ومربیان انگلیسی از قدرت خاصی برخوردار بود، شکست خورد تا روند ناکامی ما در ایندوره آغاز شود.

 

هرچند که ملی پوشان ما در دیدار برگشت مقابل رژیم اشغالگر قدس بهنتیجه مساوی یک بر یک دست یافت اما دیدار با پاکستان امید ایران برای صعودرا از بینبرد. پاکستانی ها موفق شدند در این بازی با نتیجه سنگین 4 بر یک ایران را شکست دهندتا پیروزی 2 بر یک ایران در بازی برگشت مقابل هند تاثیری در صعود آنها نداشته باشد. به این ترتیب تیم ملی کشورمان از صعود به مرحله نهایی این دوره از مسابقات جا ماندو مرحله نهایی با 4 تیم کره جنوبی، چین، ویتنام جنوبی و رژیم اشغالگر قدس در سئولبه شکل دوره ای انجام شود و نهایتا کره ای ها برای دومین بار پیاپی (والبته آخرینبار) به قهرمانی جام ملت ها دست یابند.

نتایج تیم ایران در دور مقدماتی:

ایران 3 – اسرائیل صفر

گلها: حمید برمکی، مرحوم عباس حجری، مرحوم پرویز دهداری

ایران 1 – پاکستان 4

گل: ناصر حاجی مختار

ایران 1 – هند 3

گل : مرحوم پرویز دهداری

ایران 1 – اسرائیل 1

گل : مرحوم عباس حجری

ایران 4 – پاکستان 1

گلها: مرحوم عباس حجری(3) و کامبیز جمالی

ایران 2 – هند 1

گلها : مرحوم پرویز دهداری

سومین دوره – 1964 – فلسطین اشغالی( اسرائیل)

 

میزبانی سومین دوره در حالی به اسرائیل غاصب واگذار شد که اوج اختلافات و تنش های این رژیم با اعراب اعتراض طرفداران و حامیان مردم فلسطین را به همراه داشت.

به هر حال دو تیم کره جنوبی و هنگ کنگ از شرق و هند از مرکز آسیا راهی سرزمین های اشغالی شدند تا منزوی ترین دوره جام ملتهای آسیا را برگزار کنند.

اولین شگفتی این دوره در روز نخست و با شکست دو به صفر کره از هند رقم خورد. اما شکست هندی ها با همین نتیجه از اسرائیل سرنوشت قهرمانی را به دیدار کره با اسرائیل کشاند و در نهایت شکست 2-1 کره در دیدار آخر جام را در سرزمین های اشغالی نگه داشت.

چهارمین دوره – 1968 – ایران

 

پس از آن که تیم ملیکشورمان در مسابقات سال 1964 شرکت نکرد، میزبانی چهارمین دوره رقابت های جام ملتهای آسیا به کشورمان اختصاص یافت. این دوره از مسابقات نیز ابتدا در 3 گروه به شکلمقدماتی برگزار شد و تیم های برتر هر گروه به همراه تیم ملی ایران به عنوان میزبانو تیم رژیم اشغالگر قدس به عنوان مدافع عنوان قهرمانی در تهران بازی های مرحلهنهایی را به انجام رساندند.

 

بازی افتتاحیه این دوره از جام ملت ها در تاریخ 20اردیبهشت 1347 (10 می 1968) در ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی) بین دو تیم ملی ایرانو تایوان برگزار شد. ملی پوشان کشورمان که با مربی گری محمود بیاتی در این مسابقاتشرکت کرده بودند، در اولین دیدار موفق شدند با 4 گل تایوان را شکست دهند و خود رابه عنوان مدعی اول کسب عنوان قهرمانی مطرح کنند.

 

تیم ملی در دومین بازی خود نیزموفق شد با دو گل بر هنگ کنگ چیره شود و سومین دیدار را نیز با نتیجه 3 بر یک مقابلمیانمار پشت سر بگذارد.اما آخرین دیدار این دوره از مسابقات جشن قهرمانی را برایتیم ملی ایران به پا کرد به پیروزی 2 بر یک ملی پوشان ایران مقابل تیم رژیم اشغالگرقدس انجامید.

 

این پیروزی قهرمانی مقتدرانه ای را برای ایران به ارمغان آورد چراکهتیم ملی کشورمان بدون شکست و مساوی با کسب حداکثر امتیاز بیشترین گل زده و کمترینگل خورده و با 3 امتیاز اختلاف نسبت به میانمار به مقام قهرمانی دست یابد. اینقهرمانی راه موفقیت تیم ملی کشورمان را تا 10 سال آینده هموار ساخت. طی این ده سالضمن تجدید قهرمانی در آسیا قهرمانی در بازی های آسیایی و صعود به جام جهانی نیز درکارنامه درخشان تیم ملی قرار گرفت.

 

نتایج ایران در این رقابتها:

ایران 2 – هنگ کنگ صفر

گلها: همایون بهزادی، علی جباری

ایران 4 – تایوان صفر

گلها: همایون بهزادی، حسین کلانی، اکبر افتخاری و حسین فرزامی

ایران 3 – برمه 1

گلها: همایون بهزادی، اکبر افتخاری

ایران 2 – اسرائیل 1

گلها: همایون بهزادی، پرویز قلیچ خانی

 

پنجمین دوره – 1972 – تایلند

 

قهرمانی مقتدرانه تیم‌ملی کشورمان در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا درسال 1968 معادلات فوتبال در آسیا را برهم ریخت و با آغاز دهه 70 میلادی بارقه‌هاییدر تحول فوتبال آسیا به وجود آمد‌. میزبانی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در سال 1972برای اولین بار به کشورهای جنوب شرق آسیا رسید‌

تایلند که قصد داشت صنعت توریسم را در کشور خود جا بیندازد تصمیمگرفت با برگزاری رقابت‌های جام ملت‌ها آغاز مبتکرانه در صنعت جدید خود داشته باشد‌

. در این سال تیم‌ملی کشورمان به عنوان مدافع عنوان قهرمانی بدون شرکت در رقابت‌هایانتخابی در مسابقات شرکت کرد‌. تیم‌ملی کشورمان در مسابقه مقدماتی جهت تعیین گروهبندی با نتیجه 2 بر صفر مقابل کامبوج به پیروزی دست یافت تا به همراه تیم‌هایتایلند و عراق در گروه یک قرار بگیرد‌. ملی پوشان کشورمان در اولین بازی مرحلهگروهی با 3 گل عراق را در هم کوبیدند و به دنبال آن با پیروزی 3 بر 2 مقابل میزبانرقابت‌ها با حداکثر امتیازات راهی مرحله نیمه نهایی شود‌.

 

در این مرحله تیم ایرانمجدداً با تیم کامبوج روبرو و باز هم موفق شد این تیم را با نتیجه 2 بر یک شکستدهد‌. تیم‌ملی کشورمان در دیدار فینال باید به مصاف قدرت سنتی آسیا یعنی کره جنوبیمی‌رفت‌. کره‌ای‌ها که از دومین دوره برگزاری این مسابقات به بعد نتواسته بودند طعمشیرین قهرمانی را مجدداً تجربه کنند در دیدار فینال تلاش بسیاری از خود نشان دادندکه عنوان قهرمانی را از این مدعی تازه وارد پس بگیرند‌. اما ملی پوشان کشورمان کهدر این دوره با هدایت محمدرنجبر پا به رقابت‌ها گذاشته بودند در دیدار نهایی موفقشدند کره جنوبی را با نتیجه 2 بر یک شکست داده و دومین قهرمانی پیاپی را به نام خودثبت کنند و با کره جنوبی در تعداد قهرمانی برابر شوند‌.

 

نتایج ایران در این مسابقات:

برای تعین گروه بندی:

ایران 2 – کامبوج صفر

گلها: حسین کلانی و صفر ایرانپاک

مرحله گروهی:

ایران 3 – عراق صفر

گلها: حسین کلانی(3)

ایران 3 - تایلند 2

گلها: علی جباری(3)

مرحله نیمه نهایی:

ایران 2 – کامبوج 1

گلها: صفر ایرانپاک، پرویز قلیچ خانی

فینال:

ایران 2 – کره جنوبی 1

گلها: علی جباری و حسین کلانی

 

 

ششمین دوره – 1976 – ایران

دوقهرمانی پیاپی تیم‌ملی ایران در جام ملت‌ها دیگر نام ایران را به عنوان یکی ازقدرت‌های برتر فوتبال قاره کهن جا انداخته بود‌. از سوی دیگر کشور ایران و شهرتهران تجربه موفق میزبانی بازی‌های آسیایی در سال 1974 را پشت سر گذاشته بود و تماممسائل برای میزبانی دوباره ایران مهیا بود‌. ششمین دوره رقابت‌های جام ملت‌های آسیادرحالی در تهران و در ورزشگاه آزادی برگزار شد که تیم‌ملی ایران با تجربه حضور دوساله فرانک اوفارل ایرلندی به سطح بسیار خوبی در فوتبال دست یافته بود‌.

 

هدایتتیم‌ملی پس از پایان بازی‌های آسیایی تهران به حشمت مهاجرانی واگذار شد و این مربیخوش فکر ایرانی قصد داشت ظرف دوسال تیم‌ملی ایران را برای صعود به جام جهانی آمادهکند‌. در این دوره از مسابقات در کنار تیم‌ملی ایران که از یک سو میزبان مسابقاتبود و از سوی دیگر مدافع عنوان قهرمانی، تیم‌های چین، عراق، کویت، مالزی و یمنجنوبی حضور داشتند‌. این 6 تیم در دوگروه 3 تیمی قرعه کشی شدند‌. به این‌ترتیبتیم‌ملی کشورمان به همراه تیم‌های عراق و یمن جنوبی در گروه 2 قرار گرفت‌. شاگردانحشمت مهاجرانی در دیدار افتتاحیه مسابقات موفق شدند با دو گل نورایی و حسن روشنتیم‌ملی عراق را شکست دهند‌.

 

اما ملی پوشان کشورمان در دومین بازی این رقابت‌ها نیزیکی از پرگل‌ترین بازی‌های تاریخ حضور خود در جام ملت‌های آسیا را به ثبت رساندند. بازیکنان تیم‌ملی در بازی مقابل یمن موفق شدند با نتیجه 8 بر صفر حریف خود را در همبکوبند و مقتدرانه به نیمه نهایی صعود کنند‌. گل‌های ایران در این بازی را عزیزی (2گل)، نورایی (2 گل)، خورشیدی و پرویز مظلومی (3 گل) به ثمر رساندند‌. در دیدار نیمهنهایی ملی پوشان کشورمان به مصاف چین رفتند‌.

 

چینی‌ها که از آغاز رقابت‌های جامملت‌ها به دنبال کسب عنوان قهرمانی در این رقابت‌ها بودند مقابل شاگردان مهاجرانیبسیار کوبنده ظاهر شدند و اجازه ندادند ملی پوشان کشورمان در وقت قانونی به گل دستیابند‌. اما در وقت اضافه افت بدنی چینی‌ها و تداوم حملات بازیکنان ایران موجب شدکه تیم‌ملی با دوگل خورشیدی (در دقیقه 100) و حسن روشن (در دقیقه 119) تیم‌ملی چینرا شکست داده و راهی فینال شود‌.

دیدار نهایی روز 23 خرداد 1355 در ورزشگاهآزادی تهران برگزار شد‌. پیش از انجام این دیدار تیم‌ملی چین با پیروزی یک بر صفرمقابل عراق عنوان سومی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا را از آن خود ساخته بود‌. تیم‌ملی مقابل کویتی قرار گرفت که پیش از انجام این بازی موفق به اخذ امتیازمیزبانی رقابت‌های دوره بعد شده بود‌. این ماجرا تیم‌ملی کویت را که در آن سال‌هاتیم بسیار منسجم و خوبی را نیز داشت با روحیه مضاعف به زمین مسابقه فرستاد‌.

 

دیدارملی شاگردان حشمت مهاجرانی و شاگردان ماریو زاگالوی برزیلی یکی از فراموشنشدنی‌ترین بازی‌های تاریخ جام ملت‌ها به شمار می‌رود‌. کویتی‌ها در طول بازی همپایملی پوشان ایران به رقابت پرداختند و حتی در مقاطعی تیم‌ملی را تحت فشار قرار دادندتا اینکه در دقیقه 71 علی پروین از روی یک ضربه کاشته تیم‌ملی ایران را به گلرساند‌.

 

برتری تیم‌ملی ایران از یک سو فشار حملات کویت را بالا برد واز سوی دیگرتیم ایران را به لاک دفاعی فرو برد‌. این وضعیت مهاجرانی را مجبور کرد که ازشاگردان خود بخواهد که به بازی تأخیری رو بیاورند‌. هرچند که بازی تأخیری ایرانی‌هابا پاس‌های تکضرب تیم‌ملی ایران را لحظه به لحظه به سومین قهرمانی نزدیک می‌کرد اماتماشاگران مشتاق ایرانی از اینکه تیم رویایی شان با ضد فوتبال حریف را تحقیرمی‌کنند بسیار ناراحت شده و بازیکنان محبوبشان را به باد انتقاد گرفتند‌. به هرحالتیم‌ملی سومین قهرمانی را در فینالی طاقت فرسا به دست آورد‌. قهرمانی که 31 سال استروی عدد 3 باقی مانده است‌.

 

نتایج ایران در این رقابت ها :

مرحله گروهی:

ایران 2 – عراق صفر

گلها: ناصر نورائی ، حسن روشن

ایران 8 – یمن جنوبی صفر

گلها: علیرضا خورشیدی(3)، ناصر نورائی(2) ، غلامحسین مظلومی(2)، علیرضا عزیزی

مرحله نیمه نهایی:

ایران 2 – چین صفر

گلها: علیرضا خورشیدی ، حسن روشن

فینال:

ایران 1 – کویت صفر

گل : علی پروین

 

نکته جالب قهرمانی تیم ایران در این مسابقات بدون دریافت حتی یک گل بود. دروازه بان ایران در این بازی ها منصور رشیدی بود.

 

 

 

هفتمین دوره – 1980 – کویت

 

هرچند که روندقهرمانی تیم‌ملی کشورمان در جام ملت‌ها با پایان دهه 70 به پایان رسید اما در طولدهه 80 میلادی نیز ایران همواره در جمع چهار تیم نهایی رقابت‌ها حضورداشت‌.

رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در سال 1980 برای اولین بار در یککشور عربی برگزار شد‌. کویت که در دوره پیشین این رقابت‌ها با کسب عنوان نایبقهرمانی نشان داده بود که توانمندی خاصی در فوتبال آسیا پیدا کرده با اعتماد بهنفسی مضاعف میزان رقابت‌هایی بود که برای اولین بار 10 تیم در مرحله نهایی آن حضورداشتند‌.

ملی پوشان کشورمان که به عنوان مدافع عنوان قهرمانی بدون حضور درمرحله انتخابی مستقیماً به مسابقات راه پیدا کرده بودند، در گروه یک با تیم‌های کرهشمالی، سوریه، چین و بنگلادش همگروه شدند‌.

 

تیم‌ملی کشورمان که برای اولین بار بانام جمهوری اسلامی ایران در مسابقات جام ملت‌های آسیا شرکت کرده بود، حسن حبیبی رابه عنوان سرمربی روی نیمکت داشت‌. بازیکنان تیم‌ملی ایران در اولین بازی مقابل حریفناشناخته‌ای به نام سوریه قرار گرفتند که تا پیش از این سابقه حضور در فوتبال ردهاول آسیا را نداشت‌.

 

این بازی به‌رغم پیش‌بینی‌ها با تساوی بدون گل به پایان رسید‌. توقف ایران مقابل سوریه تازه وارد کمی معادلات را به هم ریخت‌. تساوی مجدد ایران دردومین پیکار مقابل تیم‌ملی چین با نتیجه 2 - 2 نیز وضعیت ایران را پیچیده‌تر کرد‌‌،چرا که کره شمالی با دو پیروزی و چین نیز با یک پیروزی پر گل مقابل بنگلادش صدرجدول را تا اینجای کار به خود اختصاص داده بودند‌.

 

اما ایران در سومین دیدار خود،در حالی به مصاف جدی‌ترین رقیب خود یعنی کره شمالی رفت که نتیجه‌ای به غیر ازپیروزی منجر به حذف مدافع عنوان قهرمانی در همان دور مقدماتی می‌شد‌. اما غیورمردان کشورمان موفق شدند در یک بازی نفسگیر رقیب سرسخت خود را با نتیجه نزدیک 3 بر 2 شکست داده و امید‌‌های خود برای صعود را زنده نگاه دارند‌.

 

اما آخرین پیکار ایرانبرای کسب صدرنشینی مقابل بنگلادش انجام شد و ملی پوشان ما موفق شدند با نتیجه 7 برصفر حریف خود را شکست داده و به صدر جدول صعود کنند‌. به این‌ترتیب ایران با کسب 6امتیاز و تفاضل گل بیشتر نسبت به کره شمالی در صدر قرار گرفت و به همراه کره‌ای‌‌هابه نیمه نهایی صعود کرد‌.

 

از آن سو نیز دو تیم کره جنوبی و کویت از گروه 2 بهرقابت‌های نیمه نهایی صعود کرده بودند‌. حضور 4 تیم قدرتمند در مرحله نیمه نهاییبرای اولین بار در تاریخ جام ملت‌ها به این مسابقات جلای تازه‌ای داده بود ورقابت‌های این مرحله را جذاب و حساس ساخته بود‌. ملی پوشان در نیمه نهایی به مصافمیزبان رفتند تا به گونه‌ای فینال دوره قبل را تکرار کنند‌.

 

بازی سنگینی بود وشرایط میزبانی مقدمات برد را برای کویتی‌‌ها مهیا کرده بود‌. نیمه اول بدون گل بهپایان رسید اما در نیمه دوم، میزبان فشار خود را دوچندان کرد تا اینکه در دقیقه 63دروازه تیم‌ملی کشورمان فروریخت‌.

 

ملی‌پوشان کشورمان پس از دریافت گل تلاش بسیاریبرای کسب نتیجه مساوی و جبران گل خورده از خود نشان دادند اما این کویتی‌‌ها بودندکه یک بار دیگر در دقیقه 85 دروازه تیم‌ملی کشورمان را گشودند‌. تیم‌ملی ایران تنهادر دقیقه 90 توسط حسین فرکی موفق شد یکی از گل‌های خورده را جبران کند تا به بازیرده بندی برسد‌.

تیم‌ملی کشورمان در بازی رده بندی دوباره مقابل تیم‌ملی کرهشمالی قرار گرفت‌. کره‌ای که در مرحله نیمه نهایی مقابل حریف همسایه خود یعنی کرهجنوبی 2 بر یک شکست خورده بود‌.

 

هرچند که ملی پوشان ما در مرحله مقدماتی در یکرقابت تنگاتنگ مقابل کره شمالی به پیروزی رسیده بودند اما در دیدار رده‌بندی بازیکاملاً یک طرفه ایرانی‌‌ها موجب پیروزی 3 بر صفر آنها مقابل کره شمالی شد‌. گلدقیقه 49 بهتاش فریبا آغازگر روند پیروزی بخش تیم‌ملی کشورمان در این بازی بود‌. پساز آن نیز فرکی در دقایق 66 و 76 دو بار دیگر برای تیم‌ملی گلزنی کرد و اولین عنوانسومی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا را برای تیم‌ملی کشورمان به ارمغان آورد‌.

تیم‌ملی کشورمان اگرچهنتوانست برای چهارمین بار پیاپی از عنوان قهرمانی خود در آسیا دفاع کند اما عنوانبهترین گلزن رقابت‌ها به بهتاش فریبا رسید‌. بهتاش فریبا با به ثمر رساندن 7 گل نهتنها آقای گل مسابقات لقب گرفت بلکه رکورد گلزنی جام ملت‌ها را نیز شکست‌. اینعنوان سومی اولین نتیجه تیم‌ملی کشورمان در فصل جدید رقابت‌های جام ملت‌های آسیابود‌. فصلی که از آغاز دگرگونی در فوتبال قاره کهن خبر می‌داد‌.

 

این رقابتها همزمان بود با شروع جنگ تحمیلی عراق علیه ایران. تبلیغات خرد کننده ی رسانه های عربی در طول این رقابتها بر روحیه ی بازیکنان ایران اثر بدی گذاشته بود.

 

نتایج ایران:

مرحله گروهی:

ایران صفر – سوریه صفر

ایران 2 – چین 2

گلها: حمید علیدوستی، بهتاش فریبا

ایران 3 – کره شمالی 2

گلها: حمید علیدوستی، بهتاش فریبا، ایرج دانایی فر

ایران 7 – بنگلادش صفر

گلها: بهتاش فریبا(4)، علیرضا برزگری(2)، حسن روشن

نیمه نهایی:

ایران 1 – کویت 2

گل: حسین فرکی

رده بندی:

ایران 3 – کره شمالی صفر

گلها: حسین فرکی(2)، بهتاش فریبا

 

هشتمین دوره – 1984 – سنگاپور

 

درحالیکه کشور اسلامی ایران با تجاوز نیروهای بعث عراق مواجه بود و رزمندگان اسلام از یکسو از مرزهای عزیز کشورمان دفاع می‌کردند و از سوی دیگر مردان و زنان ایرانی برایساختن ایران اسلامی تلاش می‌کردند، ورزشکاران این مرز و بوم نیز در این تلاش بودندکه نام جمهوری اسلامی ایران را در عرصه‌های مختلف بین‌المللی طنین انداز کنند‌.

 

درسال 1984 میزبانی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا برای سومین بار به جنوب شرق آسیا رسیدو این بار سنگاپور مسؤولیت میزبانی از 10 تیم برتر آسیا و برگزاری مهم‌ترینرقابت‌های فوتبال در آسیا را برعهده گرفت‌. تیم‌ملی کشورمان پس از 2 دوره حضور بهعنوان مدافع عنوان قهرمانی، برای حضور در این دوره در مسابقات انتخابی شرکت کرد‌.

ملی پوشان کشورمان در مرحله نهایی در گروه 2 با تیم‌های چین،امارات، سنگاپور و هند همگروه و در اولین پیکار موفق به شکست امارات با نتیجه 3 برصفر شدند‌. مهم‌ترین رقیب تیم‌ملی در این دوره از رقابت‌ها تیم چین بود‌.

چینی‌هاکه سال‌های دراز به دنبال کسب مقام قهرمانی این مسابقات بودند تیمی منسجم را به اینپیکار‌ها فرستادند‌. ملی پوشان کشورمان پس از پیروزی درخشانی که مقابل امارات بهدست آوردند بسیار امیدوار بودند با کسب پیروزی مقابل چین نیز بتوانند موقعیت مناسبیبرای صعود پیدا کنند‌. پیروزی 2 بر صفر مقابل پین مدعی تقریباً کار را برای صعودتیم‌ملی یکسره کرد‌.

تیم‌ملی کشورمان درحالی که در دو بازی بعدی خود مقابل هندو سنگاپور کار سختی نداشت اما نتوانست به خوبی ظاهر شود و با دو تساوی (بدون گلمقابل هند و یک - یک مقابل سنگاپور) به کار خود در مرحله مقدماتی پایان بخشید‌. اینتساوی‌ها نهایتاً موجب شد که تیم‌ملی با 6 امتیاز به عنوان تیم دوم به نیمه نهاییصعود کند‌.

تیم‌ملی کشورمان در مرحله نیمه نهایی با قدرت جدید فوتبال آسیا یعنیعربستان مواجه شد‌. تیم‌ملی کشورمان با برنامه مقابل عربستان و حملات آنان ظاهر شدو پیش از پایان نیمه اول موفق شد توسط شاهرخ بیانی در دقیقه 43 به گل دستیابد‌.

در نیمه دوم سعودی‌ها تلاش بسیاری را برای جبران گل خورده به انجامرساندند‌. حتی یکی از حملات آنان از روی خط دروازه توسط شاهین بیانی بیرون کشیده شداما نهایتاً در دقیقه 87 اشتباه شاهین بیانی منجر به باز شدن دروازه خودی شد و بازیبه تساوی کشیده شد‌. دو وقت اضافه نیز بدون ردوبدل شدن گلی به اتمام رسید تا ضرباتپنالتی تعیین کننده فینالیست باشد‌. اما ضربات جبار پنالتی این بار به سود سعودی‌هاکار کرد و آنها را به فینال مسابقات راهی کرد‌.

تیم‌ملی کشورمان برای دومین بارپیاپی به مسابقه رده بندی راه یافت و این بار مقابل کویتی قرار گرفت که در دورهپیشین رقابت‌ها مانع صعود ایران به دیدار نهایی شده بود‌. کویتی‌ها در دقیق 21دروازه ایران را باز کردند و تا دقیقه 81 این نتیجه را حفظ کردند تا اینکه در اینلحظه از بازی ناصر محمدخانی گل تساوی را به ثمر رساند و تعیین تیم سوم رقابت‌ها رابه ضربات پنالتی واگذار کرد‌. ملی پوشان کشورمان این بار نیز نتوانستند درپنالتی‌ها موفق باشند و بازی را به کویت واگذار کردند تا اولین و آخرین مقام چهارمینصیب تیم‌ملی ایران شود‌.

نتایج ایران:

ایران در دور مقدماتی با برتری برابر تیم های تایلند، سوریه، فیلیپین، اندونزی و بنگلادش به مرحله نهایی این مسابقات پا گذاشت:

مرحله گروهی:

ایران 3 – امارات صفر

گلها: حمید علیدوستی، شاهرخ بیانی، ناصر محمدخانی

ایران 2 – چین صفر

گلها: ضیا عربشاهی، ناصر محمدخانی

ایران صفر – هند صفر

ایران 1 – سنگاپور 1

گل: شاهرخ بیانی

نیمه نهایی:

ایران 1 – عربستان 1(پنالتی 5-4 عربستان)

گل:شاهرخ بیانی

پنالتی ها: حاجیلو، مختاری فر، شاهرخ بیانی، درخشان

رده بندی:

ایران 1 – کویت 1(پنالتی 5-3 عربستان)

گل: ناصر محمدخانی

پنالتی ها: حاجیلو، احدی، درخشان

 

 

نهمین دوره – 1988 – قطر

مسابقات جام ملت‌های آسیا در سال 1988 در حالی برگزار شد که تیم‌ملی ایران با نسلی جدید از جوانان به مسابقات واردشده بود‌. زنده یاد پرویز دهداری جمعی از جوانان مستعد را در کنار هم جمع کرده بودتا در مسابقات جام ملت‌ها حضور پیدا کنند‌. هرچند که در مقاطعی بیماری مرحوم دهداریاجازه حضور او روی نیمکت تیم‌ملی را نمی‌داد و رضا وطنخواه وظایف سرمربی بزرگتیم‌ملی کشورمان را انجام می‌داد اما شیوه مدیریت و مربیگری این مربی تیم منسجمی راراهی مسابقات قطر کرد‌.

 

تیم‌ملی کشورمان در این دوره از مسابقات در گروه یک باتیم‌های کره جنوبی، قطر، امارات و ژاپن قرار گرفت‌. گروه، گروه بسیار سختی بود‌. حضور قطر میزبان در کنار تیم قدرتمندی همچون کره جنوبی و تیم ناشناخته ژاپن که برایاولین بار در رقابت‌ها حضور داشت، مسابقات دیدنی و جذابی را نوید می‌داد‌. ملیپوشان در اولین میدان به دیدار میزبان رفتند و با اقتدار با دو گل این تیم را مغلوبکردند‌. دومین دیدار تیم‌ملی کشورمان مقابل ژاپن تازه وارد بود‌. تیمی که بعد‌هامعلوم شد آتش زیر خاکستر بوده است‌. ایران‌ها با ژاپنی‌ها مساوی کردند تا تک امتیازچشم بادامی‌ها را در این دوره از مسابقات به آنها تقدیم کنند‌.

شکست 2 بر صفرتیم‌ملی مقابل کره جنوبی و به دنبال آن پیروزی یک بر صفر مقابل امارات منجر به اینشد که تیم‌ملی ایران با کسب 5 امتیاز به عنوان تیم دوم به نیمه نهایی صعود کند‌. عربستان مدافع عنوان قهرمانی و چین مدعی همیشگی نیز از گروه دیگر به نیمه نهایی راهیافتند‌ تا در نیمه نهایی دوباره ایران و عربستان به دیدار هم بروند‌. تنها نکته‌ایکه موجب شکست مجدد ایران مقابل عربستان در مرحله نیمه نهایی شد تجربه کم بازیکنانما و سیاست عرب‌ها در حفظ نتیجه بود‌. سعودی‌ها در دقیقه 20 به گل رسیدند و تاپایان بازی از تنها داشته خود دفاع کردند تا باز هم فرصت حضور در فینال از تیم‌ملیکشورمان گرفته شود و عربستان برای دومین بار پیاپی به قهرمانی نزدیک شود‌.

 

سومین دیدار رده بندی پی در پی باید مقابل چین برگزار می‌شد‌. بازی 120 دقیقه بدون گل به پایان رسید تا نوبت به ضربات پنالتی برسد‌. در آن دوره دروازه‌بان جوان و جویای نامی درون دروازه تیم‌ملی ایران قرار داشت‌. احمدرضا عابدزاده فرصتی داشت تا خود رابه همه ثابت کند‌. چینی‌ها 3 پنالتی زدند و ایرانی‌ها هم 3 پنالتی با این تفاوت که 3 پنالتی ایرانی‌ها گل شد و 3 پنالتی چینی‌ها توسط عابدزاده مهار شد‌!

 

درحالی که تاسال 1988 حتی خبری از نام ژاپن در بین تیم‌های آسیایی نبود به یکباره تیم فوتبال این کشور توانست با سابقه یک دوره حضور، میزبانی رقابت‌ها را به دست آورد و به عنوان مدعی عنوان قهرمانی در رقابت‌ها حاضر شود‌. از سوی دیگر تیم‌ملی فوتبال ایران با سابقه قهرمانی در رقابت‌های فوتبال بازی‌های آسیایی پکن با قدرت و انگیزه در این مسابقات شرکت کرده بود‌ اما سال 1992 بدترین سال حضور تیم‌ملی فوتبال ایران درمسابقات جام ملت‌های آسیا بود‌.

تیم‌ملی کشورمان در این دوره از رقابت‌ها در گروه یک با ژاپن میزبان، تیم‌ملی امارات و کره شمالی همگروه بود‌. ملی پوشان کشورمان در اولین دیداربا اقتدار وارد میدان شدند و مقابل کره شمالی صف کشیدند‌. شاگردان علی پروین در این دیدار بسیار منسجم عمل کردند و موفق شدند با دو گل فرشاد پیوس در دقیقه 30 و زنده یاد سیروس قایقران در دقیقه 80 مقابل حریف خود پیروز شوند و اولین 2 امتیاز این دوره از رقابت‌ها را به دست آورند‌.

 

اما ملی پوشان کشورمان در دومین بازی مقابل اماراتی که با قدرت در مسابقات ظاهر شده بود بدون گل متوقف شدند تا در بازی آخرمقابل میزبان مسابقات قرار بگیرند‌.

 

علی پروین که در 180 دقیقه دو بازی اول خوددست به‌ترکیب خود نزده بود و حتی یک تعویض نیز انجام نداده بود، تیم‌ملی را دوبارهبدون تغییر به میدان فرستاد‌. ملی پوشان ما تنها با کسب یک تساوی می‌توانستند بههمراه امارات راهی مرحله بعدی مسابقات شوند ولی میزبانی ژاپن شرایط را برای ملیپوشان کشورمان سخت کرده بود‌. این بازی با قضاوت جمال شریف از کشور سوریه برگزارشد‌.

 

مسابقه پرحاشیه‌ای که تا دقیقه 75 بدون گل ادامه داشت‌. در پانزده دقیقه پایانی بود که اشتباهات داوری موجب عصبانیت بازیکنان ما شد‌. اعتراضات پی درپی ملی پوشان ایران و درگیری آنها با داور سوری موجب شد که 3 بازیکن تیم‌ملی به نام‌های مرتضی کرمانی مقدم، مجتبی محرمی و فرشاد پیوس از زمین اخراج شوند و ایران دقایق آخربازی را 8 نفره ادامه دهد‌.

 

نهایتاً تیم 8 نفره ایران که تا آن لحظه نیز هیچ تغییری در‌ترکیبش داده نشده بود بیش از 87 دقیقه نتوانست جلو تیم گمنام ژاپن دوام بیاورد ودر همین دقیقه میورا دروازه تیم‌ملی کشورمان را گشود و تیم‌ملی را از گردونه رقابت‌ها حذف کرد‌. پیروزی مقابل ایران انگیزه مضاعفی را به تیم ژاپن تزریق کرد وموجب شد که آنان در دیدار فینال عربستان مدعی را کنار زده و مقام قهرمانی را به دست بیاورند‌.

 

تایج ایران:

مرحله گروهی:

ایران 2 – قطر 0

گلها: کریم باوی، فرشاد پیوس

ایران 0 – ژاپن 0

ایران 1 – امارات 0

گلها: فرشاد پیوس

ایران 0 – کره جنوبی 3

نیمه نهایی:

ایران 0 – عربستان 1

رده بندی:

ایران 0 – چین 0 (پنالتی 3 بر صفر ایران)

پنالتی ها: انصاری فر، مرحوم قایقران، محرمی

 

 

 

 

دهمین دوره – 1992 – ژاپن

 

در این دوره از رقابتها تیم ایران با همان ترکیب قهرمان بازی های آسیایی 1990 پکن حاضر شد. اما چند دلیل بزرگ باعث کاهش قدرت تیم ایران شد منجمله: نا آمادگی بازیکنان از لحاظ بدنی، اصرار بر بازی تدافعی، آمادگی و انگیزه حریفان، اصرار مربی تیم به استفاده از یک ترکیب ثابت در همه بازی ها و...

 

تیم ایران در دور مقدماتی با برتری مقابل هند و پاکستان به مرحله نهایی در هیروشیما ژاپن راه یافت. این بازی ها با حضور 8 تیم و در دو گروه 4 تیمی برگزار شد که عربستان، قطر، چین و تایلند در گروه اول و ایران، ژاپن، کره شمالی و امارات در گروه دوم با هم به رقابت پرداختند.

 

در مسابقه ایران و ژاپن که حساس ترین بازی دور مقدماتی بود در حالی که تیم ایران با یک تساوی صفر – صفر به دور نیمه نهایی صعود می کرد، تیم ژاپن با یک گل دیر هنگام به برتری رسید. این باعث شد تا بازیکنان تیم نسبت به این گل که در شرایط مشکوک به آفساید به ثمر رسید معترض شوند که در نهایت داور مسابقه چند بازیکن ایران را اخراج کرد و کنفدراسیون فوتبال آسیا نیز مرتضی کرمانی مقدم، فرشاد پیوس، نادر محمد خانی، مجتبی محرمی و جمشید شاه محمدی را به محرومیت هایی از یک جلسه تا یک سال مواجه ساخت. سیلی محکم مرتضی کرمانی مقدم به داور مسابقه پس از خاتمه بازی از نکات حائز اهمیت این دیدار است.

 

به هر صورت تیم ایران در این بازی ها نتوانست از گروهه خود صعود کند تا تیم میزبان با برتری یک به صفر برابر عربستان بر مسند قهرمانی نشیند. تیم های چین و امارات نیز سوم و چهارم شدند.

علی پروین سر مربی ایران در این بازی ها بود.

نتایج ایران:

ایران 0 – امارات 0

ایران 2 – کره شمالی 0

گلها: فرشاد پیوس، مرحوم سیروس قایقران

ایران 0 – ژاپن 1

 

 

یازدهمین دوره – 1996 – امارات متحده عربی

 

پس از ناکامی تیم‌ملی در سال 1992 وبه دنبال آن عدم موفقیت ملی پوشان در صعود به مسابقات جام جهانی 2004 آمریکامسؤولان فدراسیون تصمیم گرفتند که تغییرات عمده‌ای در تیم‌ملی به وجود بیاورند‌

 

. تیم‌ملی با هدایت محمد مایلی کهن و با جمعی از نام‌های جوان و جویای نام البته درکنار چهره‌هایی با تجربه همچون استیلی، زرینچه، عابدزاده و‌... راهی امارات شد‌. تیم‌ملی در این دوره از رقابت‌ها در گروه 2 با تیم‌های عربستان سعودی، عراق وتایلند همگروه شد‌. تیم‌ملی جوان ایران در اولین پیکار بر اثر بی‌تجربگی نتوانستنمایش خوبی مقابل عراق داشته باشد و به راحتی نتیجه را به حریف نه چندان قدرتمندخود واگذار کرد‌. عراقی‌ها دو بار در دقایق 37 و 70 دروازه احمدرضا عابدزاده راگشودند و تنها علی دایی در آخرین دقیقه از روی نقطه پنالتی یکی از گل‌های خورده راجبران کرد‌.

 

اما نوار موفقیت‌های چشمگیر تیم‌ملی از دومین دیدار مقابل تایلندشروع شد‌. چند تغییر تاکتیکی موجب شد که انسجام تیم‌ملی پوشان بالا برود‌. دومیندیدار مقابل تایلند برگزار شد و بازی با نتیجه 3 بر یک به سود ایران به پایانرسید‌.

 

نعیم سعداوی در دقیقه 37، مهرداد میناوند در دقیقه 54 و علی دایی در دقیقه 70 برای تیم‌ملی گلزنی کردند و تنها گل تایلند را سناموآنگ معروف به ثمر رساند‌. این بازیکن همچنان در تیم‌ملی تایلند حضور دارد و یکی از مهره‌های کلیدی این تیم درمسابقات حال حاضر جام ملت‌ها محسوب می‌شود‌.

 

سومین بازی شاگردان مایلی کهنمقابل مدافع عنوان قهرمانی یعنی عربستان بود‌. وقتی سوت پایان این بازی کشیده شدهکمتر کسی نتیجه روی تابلو ورزشگاه را باور می‌کرد‌. سفیدپوشان کشورمان در یک بازیحساب شده و سراسر حمله مدافع عنوان قهرمانی و مدعی شماره یک مسابقات را با 3 گل درهم کوبیدند‌. اولین گل بازی را کریم باقری در دقیقه 12 به ثمر رساند و به دنبال آنعلی دایی در دقیقه 37 دومین گل بازی را وارد دروازه عربستان کرد‌. در نیمه دوم نیزخداداد عزیزی که در این دوره از مسابقات عنوان بهترین بازیکن را به خود اختصاص داددر دقیقه 47 سومین گل را برای ملی پوشان زد تا پیروزی ارزشمند و تاریخی ایران بهثبت برسد‌.

 

این دو پیروزی پرگل ملی پوشان را به عنوان صدرنشین گروه 2 راهی یکچهارم نهایی کرد تا در این مرحله ایران به مصاف کره جنوبی برود‌. ملی پوشان کشورماندر این بازی نتیجه تاریخی را رقم زدند‌. هرچند که کره‌ای‌ها ابتدا در دقیقه 11 توسطکیم دو هیون دروازه ایران را گشودند و حتی گل تساوی بخش باقری در دقیقه 30 بلافاصلهتوسط سین تائه یونگ پاسخ گفته شد و نیمه اول با نتیجه 2 بر یک به سود کره به اتمامرسید اما طوفان علی دایی و خداداد عزیزی در نیمه دوم چنان شکستی را بر مدعی کسبعنوان قهرمانی وارد کرد که هیچ گاه از خاطر آنان پاک نشود‌.

 

علی دایی رویبازیسازی‌های عزیزی 4 بار دیگر دروازه کره‌ای‌ها را گشود تا در پایان بازی سرمربیچشم بادامی‌ها با چشم‌هایی گریان روی اسکوربورد ورزشگاه نتیجه 6 بر 2 را تماشاکند‌. ایران با اقتدار به نیمه نهایی پا گذاشت جایی که باید دوباره به مصاف عربستانمی‌رفت‌.

 

به‌رغم اینکه ملی پوشان یک بار در مرحله نیمه نهایی به راحتی موفق شدهبودند تیم‌ملی عربستان را شکست دهند اما بازی نیمه نهایی فضایی کاملاً متفاوتداشت‌. ورزشگاه شهر ابوظبی یک صدا سعودی‌ها را تشویق می‌کرد و حتی جمال القندورداور مصری این بازی نیز در سوت‌هایش نیم نگاهی به نیمکت عربستان داشت‌. گل عزیزیپذیرفته نشد تا بازی در وقت قانونی و اضافی بدون گل به اتمام برسد‌ و در نهایتضربات پنالتی و شکست ایران‌...

 

باز هم تیم‌ملی ایران به رده بندی رسید و این بارباید با کویت بازی می‌کرد‌. دو تیم انگیزه چندانی نداشتند و بازی بیشتر به یک پیکاردوستانه شبیه بود‌. جاسمالهویدی اولین گل بازی را در دقیقه 15 وارد دروازه ایرانکرد اما پیش از پایان نیمه اول سانتر ناقص میناوند در موقعیت بسیار نامناسب به علیدایی رسید و او با شیرجه‌ای تماشایی و با ضربه سر دروازه کویت را گشود‌. بازی بهتساوی کشیده شد و بدون انجام وقت‌های اضافی ضربات پنالتی و درخشش عابدزاده مقامسومی را به ایران تقدیم کرد‌.

 

گروه اول: امارات، کویت، اندونزی، کره جنوبی

گروه دوم: عربستان، عراق، تایلند، ایران

گروه سوم: ژاپن، چین، ازبکستان، سوریه

تیم ایران پس از صعود از گروه خود و برتری 6 به 2 برابر کره جنوبی در دور بعد به دیدار نیمه نهایی راه یافت تا دوباره حریف عربستان شود. این بازی با نا داوری داور مسابقه همراه شد تا ایران در ضربات پنالتی بازی را واگذار کند و راهی دیدار رده بندی شود.

در دیدار پایانی نیز عربستان در ضربات پنالتی بر میزبان بازی ها غلبه کرد تا برای سومین بار جام را تصاحب کند.

علی دایی نیز آقای گل بازی ها شد.

نتایج ایران:

ایران 1 – عراق 2

گل: علی دایی

ایران 3 – تایلند 1

گلها: نعیم سعداوی، مهرداد میناوند، علی دایی

ایران 3 – عربستان 0

گلها: علی دایی، کریم باقری، خداداد عزیزی

یک چهارم نهایی:

ایران 6 – کره جنوبی 2

گلها:علی دایی(4)، کریم باقری، خداداد عزیزی

نیمه نهایی:

ایران صفر – عربستان صفر (پنالتی 4 بر3 عربستان)

پنالتی ها: پیروانی، باقری، استیلی

رده بندی:

ایران 1 – کویت 1 (پنالتی 4 بر3 ایران)

پنالتی ها: پیروانی، باقری، استیلی

 

دوازدهمین دوره – 2000 – لبنان

 

حضور تیم‌ملی کشورمان در رقابت‌های جام جهانی 1998 فرانسه و موفقیت آنان در بین سال‌های 1997 تا سال 2000 تیم پرامیدی را راهی رقابت‌های جام ملت‌ها کرد‌. بازیکنان ایرانی که پس از موفقیت‌های پی در پی از جام ملت‌های سال 1996 تا 2000مورد توجه باشگاه‌های اروپایی قرار گرفته بودند و با حضور در لیگ‌های معتبر اروپا اعتبار مضاعفی به تیم فوتبال کشورمان بخشیده بودند در قالب تیمی مدعی به لبنان سفرکردند‌

جلال طالبی که تجربه هدایت تیم‌ملی ایران در جام جهانی 1998 رانیز داشت هدایت تیم‌ملی کشورمان را برعهده گرفت و ملی پوشان در گروه یک با تیم‌های عراق، تایلند و لبنان همگروه شدند و با شروعی توفانی موفق شدند میزبان رقابت‌ها رادر اولین گام با نتیجه 4 بر صفر شکست دهند‌. کریم باقری، علی دایی و حمید استیلی (2گل)، موفق شدند تیم کشور میزبان را در ورزشگاه ملی شهر بیروت شکست دهند‌. دومین پیکار ملی پوشان کشورمان مقابل تیم‌ملی تایلند بود که این بازی با نتیجه تساوی یک بر یک به پایان رسید‌.

 

تیم‌ملی کشورمان در حالی که در دقیقه 12 بازی از تیم نه چندان نامدار تایلند گل خورد تا دقیقه 73 در تلاش برای جبران گل بود که نهایتاً دراین دقیقه علی دایی موفق شد گل تساوی بخش را به ثمر برساند‌. تیم‌ملی کشورمان درسومین بازی خود در این مرحله موفق شد باز هم با قدرت گلزنی علی دایی تیم فوتبال عراق را شکست داده و با 7 امتیاز به عنوان تیم اول گروه به مرحله یک چهارن نهایی صعود کند‌.

 

در این مرحله از مسابقات تیم‌ملی باید به مصاف تیم کره جنوبی می‌رفت‌. در حالی که همه علاقه‌مندان فوتبال در کشورمان پای گیرنده‌های تلویزیونی منتظر تکرار نتیجه 6 بر 2 دوره پیشین بودند بازی متفاوت و به دور از انتظاری ازتیم‌ملی به معرض نمایش درآمد‌. بازیکنان تلاش‌های بی‌برنامه‌ای داشتند ونمی‌توانستند به صورت هدفمند روی دروازه حریف فشار بیاورند‌. نهایتاً در 20 دقیقه پایانی کریم باقری‌ هافبک شوتزن تیم‌ملی کشورمان با یک ضربه دیدنی تیم‌ملی را یک برصفر جلو انداخت‌.

 

درحالی که همه منتظر شنیدن سوت پایان بازی و جشن صعود تیم‌ملی به مرحله نیمه نهایی بودند ناگهان کیم سانگ سیک مهاجم تیز چنگ کره از فرصت استفاده کردو در آخرین ثانیه‌‌ها کار را به تساوی کشاند‌. وقت اضافی و گل طلایی باید تعیین کننده تیم صعود کننده به نیمه نهایی می‌شد‌.

 

وقت اضافی اول دیری نپایید هنوز عدد نشان دهنده دقایق بازی 3 رقمی نشده بود که کاپیتان علی دایی در محوطه جریمه تیم‌ملی به قصد دفع توپ با حرکتی آکروباتیک به سمت توپ شیرجه زد و توپ را مستقیماً مقابل پاهای لی دونگ گوک گذاشت تا او هم کار را تمام کند و از صعود تیم‌ملی کشورمان به نیمه نهایی رقابت‌های سال 2000 جلوگیری کند‌. تیم‌ملی ژاپن در فینال این دوره ازرقابت‌ها با یک گل عربستان را شکست داد و دومین قهرمانی خود را جشن گرفت‌.

 

 

گروه اول: لبنان، ایران، عراق، تایلند

گروه دوم: کره جنوبی، چین، کویت، اندونزی

گروه سوم: ژاپن، عربستان، ازبکستان، قطر

 

تیم ایران پس از صعود از گروه خود برابر کره جنوبی با گل طلایی مغلوب شد و از دور رقابت ها حذف شد. گل کریم باقری به کره جنوبی به عنوان زیبا ترین گل بازی ها برگزیده شد. در نهایت تیم های ژاپن و عربستان با برتری برابر چین و کره جنوبی به فینال راه یافتند تا تیم ژاپن به رهبری فیلیپ تروسیه با یک گل عربستان را مغلوب کند و برای اولین بار جام را در آغوش بگیرد.

 

نتایج ایران:

 

ایران 4 – لبنان 0

گلها: علی دایی(2)، حمید استیلی(2)

ایران 1 – تایلند 1

گل: کریم باقری

ایران 1 – عراق 0

گل: علی دایی

یک چهارم نهایی:

ایران 1 – کره جنوبی 2 (گل طلایی)

گل: کریم باقری

 

سیزدهمین دوره 2004 - چین

 

تیم‌ملی کشورمان به جام جهانی 2002 صعود نکرد ومیروسلاو بلاژویچ مربی معروف کروات تیم‌ملی را‌ترک کرد و دستیار خود برانکوایوانکوویچ را به یادگار باقی گذاشت تا مسؤولان فدراسیون با این مرد کروات قراردادیبلند مدت ببندند‌. تیم‌ملی این بار با گروهی از بازیکنان دنیا دیده و شاغل درلیگ‌های اروپایی و آسیایی راهی چین شد‌. ایران بی‌شک یکی از شانس‌های قهرمانیمسابقات به حساب می‌آمد و بسیاری از این تیم پر ستاره می‌ترسیدند‌.

 

بازی تا دقیقه 92 با برتری عمان ادامه داشت امادر این لحظه از بازی محمد نصرتی مدافع تیم‌ملی گل نجاتبخش را وارد دروازه حریف کردو یک امتیاز بازی را برای اردوی ایران به ارمغان آورد‌. دیدار نهایی در حالی برگزارشد که تساوی دو تیم ایران و ژاپن هر دو تیم را راهی مرحله بعد می‌کرد‌. امابازیکنان تیم‌ملی که قصد داشتند به عنوان تیم برتر گروه راهی یک چهارم نهایی شونداز ابتدا تا پایان روی دروازه ژاپن حمله کردند، فشار حملات ایران به قدری زیاد بودکه ژاپنی‌‌ها در 15 دقیقه پایانی‌ترجیح دادند با حفظ توپ و بازی تأخیری اجازه ادامهحملات را به ایرانی‌‌ها ندهند و البته در این کار هم موفق شدند و بازی بدون گل بهپایان رسید‌.

 

در مرحله یک چهارم نهایی برای سومین بار پیاپی تیم‌ملی باید بهمصاف کره جنوبی می‌رفت‌. تیم‌ملی که انگیزه بالایی برای شکست دادن تیم چهارم جهانداشت با قدرت وارد میدان شد‌.اولین گل بازی را کریمی در دقیقه 10 به ثمر رساند‌. کره‌ای‌‌ها 6 دقیقه بعد پاسخ گل را دادند و کار به تساوی کشیده شد‌. 4 دقیقه از گلکره نگذشته بود که باز هم کریمی دروازه چشم بادامی‌‌ها را بازکرد ولی این کره‌ای‌هابودند که به این راحتی‌‌ها تن به شکست نمی‌دادند و در دقیقه 25 باز هم کار را بهتساوی کشاندند تا بازی نیمه اول با تساوی به پایان برسد‌. در نیمه دوم و در دقیقه 51 پارک جی سونگ به اشتباه دروازه خودی را باز کرد و نتیجه را 3 بر 2 به نفع ایرانبرگرداند اما کیم نام ایل باز هم در دقیقه 68 کار را به تساوی کشاند اما علی کریمیستاره تیم‌ملی در این دیدار در فاصله 13 دقیقه به پایان بازی چهارمین گل بازی را بهثمر رساند و تیم چهارم جهان را از گردونه رقابت‌ها حذف کرد‌.

 

تیم‌ملی در نیمهنهایی باید به مصاف چین میزبان می‌رفت‌. بازی در وقت قانونی و اضافی تحت فشارتماشاگران پر تعداد چینی و کمی هم لطف داوری با تساوی یک - یک به پایان رسید‌. اولین گل را چینی‌‌ها در دقیقه 19 به ثمر رساندند و علوی در دقیقه 38 با شوت سنگینیاز راه دور کار را به تساوی کشاند‌. اما ضربات پنالتی‌... میرزاپور در 3 ضربه اولموفق شد یکی از ضربات چینی‌‌ها را مهار کند اما دو ضربه پایانی ما توسط مبعلی و گلمحمدی به هدر رفت و بازهم فینال مسابقات از دست رفت‌.

 

دیدار رده بندی مقابل تیمشگفتی ساز بحرین انجام شد‌. البته بحرین مقابل ایران حرفی برای گفتن نداشت وتیم‌ملی با نتیجه 4 بر 2 موفق به شکست حریف شد‌.

 

چهاردهمین دوره - جنوب شرقی آسیا (2007)

 

جام ملتهای آسیا در سال 2007 درحالی برگزار شد که برای اولین بار چهار کشور جنوب شرق آسیا ( مالزی-ویتنام-اندونزی- تایلند) بطور همزمان میزبان مسابقات بودند. ایران با مربیگری جوانترین مربی تاریخش, امیر قلعه نویی, در کشور مالزی با تیمهای همگروهش( ازبکستان-چین و مالزی) مسابقاتش را برگزار کرد. در اولین دیدار ایران با نتیجه ی 2-1 ازبکستان را شکست داد. گل ازبکستان روی اشتباه توامان رحمان رضایی و رودباریان توسط رحمان رضایی وارد دروازه ی ایران شد. این گل توسط سیدجلال حسینی جبران شد و گل پیروزی ایران توسط جواد کاظمیان بازیکن تعویضی ایران به ثمر رسید.

 

در دومین بازی ایران خیلی زود با دو گل از چین عقب افتاد و سرانجام با گلهای فریدون زندی و جواد نکونام بازی را به تساوی کشاند. در سومین دیدار ایران به مصاف ضعیف ترین تیم گروه یعنی مالزی رفت که از حریفان قبلی در هر بازی پنج گل دریافت کرده بود. ایران فرصتهای زیادی را از دست داد و سرانجام با دوگل نکونام(پنالتی) و آندرانیک تیموریان مالزی را شکست داد و بعنوان تیم اول گروه به دور بعد صعود کرد تا به مصاف کره جنوبی برود.

 

در مقابل کره ایران برتری محسوسی نسبت به حریف داشت و فرصتهای خوبی را توسط علی کریمی, نکونام و مهدوی کیا از دست داد. کره که به دنبال کشاندن بازی به ضربات پنالتی بود به هدف خود رسید. در ضربات پنالتی, رضاعنایتی و فریدون زندی گل زدند و مهدوی کیا و رسول خطیبی پنالتی را از دست دادند.

 

وحید طالبلو دروازه بان ایران هم یک پنالتی حریف را مهار کرد. بدین ترتیب ایران در ضربات پنالتی با نتیجه ی 4-2مغلوب شد و حذف شد.این در حالی بود که ایران به واسطه ی داشتن مهره های سرشناس اصلی ترین مدعی این مسابقات بود .ولی این بازیکنان کمتر از حد انتظار ظاهر شد و اشتباهات تاکتیکی قلعه نویی نیز مزید بر علت شد تا ایران حذف شود.

 

در این دوره در میان حیرت همگان تیم کشورجنگ زده ی عراق قهرمان مسابقات شد.

 

این در حالی بود که همین تیم با همین نفرات و مربی حدود یک ماه قبل در مسابقات غرب آسیا در فینال با نتیجه ی ۲-۱ مغلوب تیم (ب) ایران شد که ۱۰ نفره بازی میکرد.

[YAGHOT SEFID 29,302]

پانزده دوره جام ملت‌های آسیا/ علی دایی در جمع رکوردداران پانزدهمین دوره جام ملت‌های آسیا در حالی با قهرمان تیم فوتبال ملی ژاپن به پایان رسید که در اداوار گذشته این رویداد بزرگ قاره‌کهن تیم ملی فوتبال ایران و چند بازیکن از جمله علی دایی، بهتاش فریبا و مهدی مهدوی‌کیا جزو رکورداران محسوب می‌شوند. به گزارش خبرنگار مهر، جام ملت‌های آسیا به عنوان مهمترین تورنمنت فوتبال در قاره کهن، شنبه شب با مشخص شدن پانزدهمین قهرمان به پایان رسید که در بین رکوردداران ادوار مختلف جام 55 سال نام تیم‌ ملی ایران، بهتاش فریبا، علی دایی و مهدی مهدوی‌کیا قرار دارد.

تیم ملی ژاپن بهترین تیم قاره، کارلوس آلبرتو پری‌یه‌را بهترین مربی، علی دایی بهترین گل‌زن، ایران قوی‌ترین و لبنان ضعیف‌‍‌ترین میزبان در بخش‌های مختلف رکورداران این جام کهن هستند که در زیر به بخشی از این رکوردها اشاره شده است:

بهترین تیم: ژاپن

تیم ملی ژاپن با کسب 4 قهرمانی در سال‌های 1992، 2000، 2004 و 2011 و یک عنوان چهارمی در سال 2007 بهترین تیم قاره آسیا است. پس از این تیم، عربستان با 3 قهرمانی(1984، 1988 و 1996) و 3 نایب قهرمانی(1992، 2000 و 2007) در جایگاه دوم قرار گرفته و تیم ایران با 3 قهرمانی(1968، 1972 و 1976) و 4 مقام سومی(1980، 1988، 1996 و 2004) رده سوم را از آن خود کرده است.

کره‌جنوبی با 3 عنوان قهرمان، 3 نایب قهرمانی و 4 عنوان سومی، اسرائیل با یک قهرمانی، 2 نایب قهرمانی و یک عنوان سومی، کویت با یک قهرمانی، یک نایب قهرمانی، یک عنوان سومی و یک عنوان چهارم و عراق با یک قهرمانی و یک عنوان چهارمی رده‌های چهارم تا هفتم را به خود اختصاص داده است.

بهترین گل‌‍زن: علی دایی 14 گل

آقای گل فوتبال جهان و مهاجم تیم ملی کشورمان در جام‌های 1996، 2000 و 2004 موفق شد 14 مرتبه دروازه حریفان را باز کند. وی در دوره نخست حضورش در این جام با 8 گل زده آقای گل شد، در 2000 لبنان تنها 2 گل به ثمر رساند و در سال 2004 موفق شد چهار مرتبه دروازه حریفان را باز کند.

پس از وی "لی دونگ گوک" از کره‌جنوبی با 10 گل، "نائوهیرو تاکاهارا" از ژاپن با 9 گل و "جاسم الهویدی" از کویت با 8 گل رده‌های دوم تا چهارم را به خود اختصاص داده اند و بهتاش فریبا و حسین کلانی از ایران، "چوی سون هو" از کره‌جنوبی و "فیضل خلیل" از کویت با 7 گل بصورت مشترک رده پنجم را از آن خود کردند.

بیشترین حضور: مهدی مهدوی‌‎کیا، لی مینگ و عدنان التالیانی

در ادوار مختلف جام ملت‌های آسیا تنها 3 بازیکن هستند که توانسته‌اند در چهار دوره این جام 55 ساله حضور داشته باشند. البته مهدی مهدوی‌کیا که پس از مرحله مقدماتی جام جهانی 2010 از فوتبال ملی خداحافظی کرد، می‌توانست با حضور در پانزدهمین دوره این مسابقات به عنوان رکوردار حضور در ادوار مختلف جام ملت‌های آسیا لقب بگیرد اما این اتفاق رخ نداد.

در این بین "عدنان الطالیانی" در 4 دوره حضورش در این مسابقات در 19 دیدار به میدان رفته است. مهدی مهدوی‌کیا تجربه حضور در 17 مسابقه را در این جام کسب کرده و "لی مینگ" از چین در 13 بازی برای تیم ملی کشورش بازی کرده است.

بهترین سرمربی: کارلوس آلبرتو پری‌یه‌را

سرمربی تیم قهرمان جهان در سال 1994 به همراه تیم ملی برزیل، پر افتخارترین سرمربی قاره آسیا است. وی توانست در سال 1980 به همراه تیم کویت و سال 1988 به همراه تیم عربستان قهرمانی در جام ملت‌های آسیا را تجربه کند.

همچنین "لی یونگ هیونگ" از کره‌جنوبی سال 1956، "ووی هایه دئوک" از کره‌جنوبی سال 1960، "گویلا ماندی" از لهستان سال 1964، "محمد بیاتی" از ایران سال 1968، "محمد رنجبر" از ایران سال 1972، "حشمت مهاجرانی" ایران سال 1976، "خلیل الزایانی" از عربستان سال 1982، "هانس اوفت" از هلند سال 1986، "نلو وینگادا" از پرتغال سال 1996، "فیلیپ تروسیه" از فرانسه سال 2000، "زیکو" از برزیل سال 2004، "یوران ویه‌را" از برزیل سال 2007 و "آلبرتو زاکرونی" از ایتالیا در سال 2011 موفق به قهرمان کردن تیم‌ها خود در جام ملت‌های آسیا شدند.

البته در این بخش مربیان برزیلی با کسب چهار عنوان قهرمانی به همراه تیم‌های آسیایی در رده نخست قرار دارند، مربیان ایرانی با 3 قهرمانی و مربیان کره‌ای با 2 قهرمانی رده‌‎های بعدی این بخش را به خود اختصاص داده‌اند. زاکرونی با قهرمان کردن ژاپن نخستین مربی ایتالیایی نام گرفت که یک تیم را قهرمان آسیا کرده است.

آقای گل برتر جام: علی دایی

در ادوار مختلف جام ملت‌های آسیا 8 بازیکن به تنهایی و 18 بازیکن بصورت مشترک عنوان آقای گلی جام ملت‌ها را کسب کردند که در صدر این جدول علی دایی قرار گرفته است.

مهاجم پیشین تیم ملی کشورمان در یازدهمین دوره جام ملت‌های آسیا که سال 1996 در امارات برگزار شد، با به ثمر رساندن 8 گل عنوان آقای گلی را از آن خود کرد. بهتاش فریبا از ایران و "چوی سون هو" از کره جنوبی در جام ملت‌های 1980 کویت با 7 گل زده بصورت مشترک در جایگاه دوم این رده‌بندی قرار گرفتند و "لی دونگ گوک" از کره جنوبی هم که در جام 2000 لبنان 6 گل به ثمر رسانده بود، در رده سوم ایستاد.

"انهوم استلماچ" از اسرائیل با 4 گل زده در جام ملت‌های 1956 نخستین آقای گل این جام کهن لقب گرفت و "کو جای چو" از کره‌جنوبی که با 5 گل زده آقای گل جام پانزدهم شد، آخرین آقای گل این جام است.

بازی جوانمرادنه:

جایزه "Fair Play" از سال 1996 به تیم اخلاق جام ملت‌های آسیا اهدا می‌شود که تیم ایران نخستین تیم اخلاق جام ملت‌ها نام گرفت. این جایزه در سال 2000 به عربستان، در سال 2004 به چین، سال 2007 به ژاپن و سال 2011 به کره‌جنوبی تعلق گرفت.

بهترین میزبان: ایران

کشورهای ایران، قطر و تایلند(یک دور بصورت مشترک) تاکنون دو مرتبه میزبان جام ملت‌ها شده اند. کشورهای کره‌جنوبی، اسرائیل، کویت، سنگاپور، ژاپن، امارات، لبنان، چین و اندونزی-ویتنام-مالزی(بصورت مشترک) هم یکبار میزبان این جام بوده‌اند.

در این بین ایران در هر دو میزبانی موفق به کسب قهرمانی شده است و تیم لبنان هم که میزبان سال 2000 بود، موفق نشد از مرحله گروهی صعود کند و با کسب یک شکست برابر ایران(4 بر صفر) و دو تساوی مقابل عراق(2 بر 2) و تایلند(یک بر یک) بدترین میزبان جام ملت‌ها لقب گرفت.

ضمن اینکه به غیر از تیم ایران، تیم‌های کره‌جنوبی، اسرائیل، کویت و ژاپن توانستند از امتیاز میزبانی برای رسیدن به قهرمانی استفاده کنند. از سال 1992 که ژاپن با تکیه بر داوران برای نخستین بار قهرمان آسیا شد، تا به امروز تیم‌های میزبان دیگر نتوانستند عنوان قهرمانی را از آن خود کنند.

بیشترین گل زده در یک بازی: بهتاش فریبا، علی دایی و عبدالطیف

در ادوار مختلف جام ملت‌ها تنها سه بازیکن موفق شده‌اند چهار مرتبه در جریان یک دیدار دروازه حریفان را باز کنند که پیش از جام پانزدهم، این عنوان در اختیار بهتاش فریبا و علی دایی از ایران بود. اسماعیل عبدالطیف از بحرین در این جام 4 مرتبه دروازه هند را باز کرد تا در این بخش به جمع رکوردداران اضافه شود.

بهتاش فریبا در جام ملت‌های 1980 موفق شد در دیداری که تیم ملی ایران با نتیجه 7 بر صفر بنگلادش را شکست داد، 4 مرتبه گلزنی کرده و 16 سال رکورد به ثمر رساندن 4 گل در یک دیدار را در اختیار داشته باشد.

در جام ملت‌های 1996 امارات علی دایی در جریان پیروزی 6 بر 2 تیم ملی ایران برابر کره‌جنوبی 4 گل به ثمر رساند و دومین بازیکن تاریخ جام لقب گرفت که به چنین موفقیتی دست یافته است. اسماعیل عبدالطیف از بحرین هم در جام پانزدهم و در جریان پیروزی 5 بر 2 تیمش برابر هند موفق به کسب چنین افتخاری شد.

هت‌تریک کنندگان جام:

در پانزده دوره برگزاری جام ملت‌های آسیا 10 بازیکن موفق شدند که در جریان یک دیدار هت تریک کرده اند که "حسین کلانی" نخستین هت تریک این جام 55 ساله را از آن خود کرد. وی در جام ملت‌های 1972 موفق شد سه مرتبه دروازه تیم عراق را باز کند و در پیروزی 3 بر صفر تیم ملی کشورمان برابر این تیم نقش مهمی را ایفا کند.

در همان جام "علی جباری" در پیروزی 3 بر 2 ایران مقابل تایلند هت تریک کرد و دومین بازیکنی لقب گرفت که چنین موفقیتی را بدست آورده است. 4 سال بعد غلامحسین مظلومی در جریان پیروزی 8 بر صفر ایران برابر یمن هت تریک کرد.

"چوی سون هو" از کره جنوبی در جام ملت‌های 1980 در جریان برتری 4 بر یک برابر امارات، "آکوهیرو نیشیزاوا" و "نائوهیرو تاکاهارا" هر دو از ژاپن در جام ملت‌های 2000 لبنان و در جریان پیروزی 8 بر یک برابر ازبکستان، محمد الشهلوب از عربستان در جام ملت‌های 2000 در جریان برد 5 بر صفر برابر ازبکستان، علی کریمی از ایران در جام ملت‌های 2004 لبنان و در جریان پیروزی 4 بر 3 برابر کره‌جنوبی و "شینجی اوزاکا" از ژاپن در جام ملت‌های 2011 و در جریان برتری 5 بر صفر برابر عربستان دیگر بازیکنانی بودند که در ادوار مختلف جام ملت‌ها در یک بازی بیش از 3 گل به ثمر رساندند.

با ارزش‌ترین بازیکن‌ جام:

از جام ملت‌های 1984 عربستان به بعد در پایان هر دوره جام، مسئولان برگزاری اقدام به انتخاب بهترین بازیکن کردند با عنوان با ارزش‌ترین بازیکن جام پرداختند. "جیا ژیوکوان" از چین در سال 1984 بهترین بازیکن جام شد. "کیم جو سونگ" از کره‌جنوبی در 1988، "کازویوشی میورا" از ژاپن در 1992، خداداد عزیزی از ایران، در 1996، "هیروشی نانامی" از ژاپن در 2000، "شونسه‌که ناکامورا" از ژاپن در 2004، "یونس محمود" از عراق در 2007 و "کیسوکه هوندا" از ژاپن در 2011 هم بهترین بازیکنان ادوار دیگر جام ملت‌ها بودند.

در این بخش ژاپنی‌ها با داشتن 4 بازیکن با ارزش بیشترین نفرات را در اختیار دارند.‌ بازیکنان تیم‌های چین، کره‌جنوبی، ایران و عراق هم تنها یک بار این عنوان مهم را به خود اختصاص داده اند. البته در جام ملت‌های 2004 همه معتقد بودند باید این عنوان به علی کریمی می‌رسید که مسئولان AFC حق این بازیکن با ارزش تیم ملی کشورمان را تضییع کردند.