رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

  • اهداف
  • تاریخچه و سوابق
  • موقعیت و جانمایی
  • مشخصات رودخانه
  • مشخصات حوضه آبریز
  • موقعیت سد
  • ویژگی‌ها
  • اثرات جانبی

IntroLogo.jpg

 

اهداف

 

 

 

  • تولید انرژی برق‌آبی به میزان 4500 گیگاوات ساعت در سال
  • کنترل سیلاب‌های فصلی رودخانه کارون و آب‌های خروجی از سد‌های بالا دست
  • تنظیم آب کشاورزی پایین‌دست
  • ایجاد جاذبه‌های گردشگری

 

 

تاریخچه و سوابق

 

 

Intro002.jpg

 

پس از بررسی توانایی بالقوه برق‌آبی حوضه آبریز رودخانه کارون در سال‌های دهه40‍ هجری شمسی (60 میلادی) مساله توسعه و ایجاد مخازن ذخیره‌ای بزرگ بین کیلومتر 490 رودخانه (محل کنونی سد مخزنی شهید عباسپور) و کیلومتر 800 رودخانه از اولویت خاصی برخوردار گردید. جهت توسعه رودخانه کارون در بخش بین گتوند و سد شهید عباسپور ( کیلومتر 371.6 رودخانه)، پیشنهاداتی توسط شرکت "هارزا" در سال 1346، "موننکو" در سال 1354 و "ایکرز" در سال 1361 ارائه شد. اولین ساختگاه در پایین دست سد شهید عباسپور، پروژه "گدارلندر" می‌باشد که مطالعات آن توسط مشاورین مشانیر - لامایر انجام گردیده است. همچنین 3 ساختگاه پایین دست نیز توسط این مشاورین مورد بررسی قرار گرفت که موقعیت تقریبی آنها عبارتست از:

گزینه 1: کیلومتر 440 رودخانه

گزینه 2: کیلومتر 419 رودخانه

گزینه 3: شامل 2 زیرگزینه کیلومتر 383 رودخانه و کیلومتر 377 رودخانه

در نهایت قرارداد خدمات مهندسی پروژه "گتوندعلیا" توسط کارفرما با مشاورین مشانیر-کایتک منعقد می گردد که هدف از آن بررسی و امکان سنجی اجرای طرح در ساختگاه فعلی بوده است. در مجموع مطالعات اولیه توسط شرکت های مشانیر و کایتک چین در سال 1376 پایان و توسط شرکت لامایر مورد بازنگری قرار گرفت. در سال 1382 شرکت مهندسی مشاور مهاب قدس به عنوان مشاور طرح جهت تکمیل مطالعات مرحله دوم و نظارت بر عملیات اجرایی انتخاب گردید.

عملیات احداث تونل‌های انحراف طرح سد و نیروگاه گتوندعلیا در اردیبهشت ماه سال 1376 و عملیات اصلی ساختمانی سد در سال 1380 آغاز شد و انحراف کامل آب رودخانه نیز پس از پایان عملیات اجرایی فرازبند، در اردیبهشت ماه سال 1382 صورت گرفت.

به طور خلاصه:

 

  • در سال 1376 مطالعات اولیه طرح توسط شرکت‌های مشانیر و کایتک چین پایان یافته و توسط شرکت لامایر مورد بازنگری قرار گرفت.
  • در اردیبهشت همان سال عملیات انحراف آب با حفر تونل‌های انحراف آغاز گردید.
  • در سال 1382 با انحراف جریان رودخانه کارون به داخل تونل‌های انحراف بستر رودخانه مسدود گردید.
  • در سال 1382 فرازبند طرح احداث گردیده و به دنبال آن عملیات حفاری نیروگاه نیز آغاز شد.
  • در پاییز سال 1384 اولین درفت تیوب نیروگاه در واحد چهارم نصب گردید.
  • در نیمه اول سال 1385 عملیات خاکریزی هسته رسی بدنه سد آغاز شد.

 

 

موقعیت و جانمایی

 

 

ساختگاه طرح سد و نیروگاه آبی گتوند علیا در نقطه جغرافیایی به طول خاوری 48 درجه و 56 دقیقه و 10 ثانیه و عرض شمالی 32 درجه و 16 دقیقه و 8 ثانیه و در فاصله 380 کیلومتری از مصب رودخانه کارون و در 10 کیلومتری شمال شرقی شهرستان گتوند واقع در استان خوزستان قرار دارد.

 

 

مشخصات رودخانه

 

 

رودخانه کارون از کوه‌های زاگرس جنوبی در نواحی کوهرنگ، ارمند، خرسان، ونگ و بازفت سرچشمه گرفته و پس از طی مسافتی در حدود 800 کیلومتر در امتداد شمال‌شرق به جنوب‌غرب، در خرمشهر به اروندرود و سپس به خلیج‌فارس می‌ریزد.

این رودخانه از نظر حجم آبدهی، بزرگترین رودخانه ایران محسوب می‌شود. متوسط آبدهی دراز مدت سالیانه رودخانه کارون در محل احداث سد، 453 مترمکعب بر ثانیه و حجم آورد سالیانه آن بیش از 14میلیارد متر مکعب می‌باشد.

 

 

مشخصات حوضه آبریز

 

 

Intro03.jpg

 

مساحت حوضه آبریز در محل ساختگاه سد در حدود 32425 کیلومترمربع می‌باشد. دبی متوسط سالانه رودخانه کارون در محل سد (بر اساس یک دوره آماری 40 ساله) معادل 453.9 مترمکعب بر ثانیه و متوسط بارش سالانه در حدود 372.7 میلی‌متر می‌باشد.

 

 

موقعیت سد

 

 

Intro04.png

 

همانطور که در شکل مشاهده می‌شود، این سد، سد بلندی است که در آخرین نقطه رودخانه کارون قبل از ورود به دشت خوزستان ساخته می‌شود و در پایین دست آن سد مخزنی دیگری ساخته نخواهد شد.

 

 

ویژگی‌ها

 

 

 

  • بلندترین سد خاکی در دست احداث
  • دارای بزرگترین مخزن آبی کشور پس از کرخه
  • بزرگترین مخزن آبی بر روی رودخانه کارون
  • انتهایی‌ترین سد و نیروگاه در پائین دست رودخانه کارون
  • دارای نقش تعیین‌کننده در افزایش قدرت مانور سدها و نیروگاه‌های بالادست
  • دارای بزرگترین تونل‌های آب‌بر نیروگاه‌های آبی در کشور از لحاظ طول و سطح مقطع
  • دارای بیشترین میزان تولید انرژی برق آبی در میان نیروگاه‌های برق آبی کشور
  • دارای یکی از عمیق‌ترین دیوار آب‌بند در میان سدهای خاکی جهان
  • دارای سیستم منحصر به فردآب‌بندی ترکیبی دیوار آب بند و پرده آب بند

 

 

اثرات جانبی

 

 

طرح سد و نیروگاه گتوند علیا در زمان ساخت و اجرا با بکارگیری نیروهای بومی، تاثیر مهمی در اشتغال‌زایی در منطقه داشته و به‌طور مستقیم و غیرمستقیم توانسته 6000 نیروی انسانی را مشغول به کار نماید. همچنین با اجرای این طرح ظرفیت برق کشور به میزان 2000 مگاوات - با احتساب طرح توسعه - افزایش قابل ملاحظه‌ای خواهد یافت که این افزایش ظرفیت می‌تواند در تامین برق صنعتی و خانگی کشور مؤثر واقع شود. علاوه بر آن منبع مهمی از نظر ذخیره آب ایجاد خواهد شد که 4.5 میلیارد مترمکعب حجم این منبع تاثیر فوق‌العاده‌ای بر رشد صنایع مرتبط با آب به ویژه ماهیگیری و آب‌رسانی به زمین‌های کشاورزی و به‌طور غیرمستقیم با ایجاد جاذبه‌های طبیعی نقش عمده‌ای را در جذب گردشگران به منطقه ایفا خواهد نمود.

در مجموع مهمترین تاثیرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی طرح عبارتند از:

 

  • اشتغال‌زایی
  • ایجاد جاذبه‌های گردشگری
  • افزایش ظرفیت برق‌آبی کشور
  • رشد صنعت و تکنولوژی برق‌آبی
  • افزایش قدرت عمل و ارتقاء مشاوران و پیمانکاران داخلی
  • فعال نمودن کارخانجات سازنده تجهیزات انرژی
  • ارتقاء جایگاه بین‌المللی کشور با توجه به ارتقاء صنعت آب و برق کشور
  • محرومیت‌زدایی غیرمستقیم از طریق رشد منابع برق کشور
  • ایجاد منبع بزرگ آبی جهت استفاده و بهره‌برداری‌های مختلف از قبیل شرب، آبیاری زمین‌های کشاورزی،گسترش صنعت ماهیگیری و....
  • ایمن نمودن زمین‌های پایین‌دست در مقابل سیلاب‌های مخرب رودخانه کارون

منبع: توسعه منابع آب و نيروي ايران

لینک به دیدگاه
  • 1 سال بعد...

[TABLE=class: ms-formtable, width: 100%]

[TR]

[TD=class: ms-formlabel, width: 165px][/TD]

[TD=class: ms-formbody, width: 450px] گتوند پیچیده ترین طرح سدسازی جهان

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

 

با تلاش متخصصان داخلی و پیگیری های صورت گرفته یکی از پیچیده ترین طرح های سد سازی جهان در گتوند به نتیجه رسید.

به گزارش روابط عمومی شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران؛ مهندس شیبانی مجری طرح گتوندعلیا در مراسم رسمی راه اندازی اولین واحد نیروگاه برق آبی گتوندعلیا اظهار داشت: پس از انجام مراحل اول تا سوم آبگیری این سد بزرگ، کلیه کارهای مربوط به سازندگچساران بر اساس برنامه و طبق پیش بینی ها به خوبی ادامه یافت.

وی با اشاره به اینکه پس از واحد اول طی روزهای آینده واحد دوم نیروگاه گتوند نیز وارد مدار می شود، افزود: تا پایان تابستان هر چهار واحد این نیروگاه با ظرفیت هزار مگاوات وارد مدار خواهد شد.

مهندس شیبانی با بیان ویژگی های منحصربفرد این طرح از قبیل بلندترین سد خاکی کشور، بزرگترین مخزن در حوزه کارون، بیشترین میزان تولید نیروگاهی، احجام سنگین خاکریزی، بتن ریزی و حفاری که حتی در ابعاد جهانی قابل بحث است؛ یادآور شد: علاوه بر همه این موارد نقش ارزنده سد و نیروگاه گتوندعلیا در برطرف نمودن تداخل تولید انرژی برق آبی در نیروگاه های بالادستی و تامین نیاز آب کشاورزی پایین دست است.

وی خاطرنشان ساخت: با توجه به موقعیت ساختگاه این طرح در انتهای زنجیره طرح های ساخته شده بر روی رودخانه کارون همچنین واقع شدن در ابتدای دشت حاصلخیز خوزستان، از این پس در این منطقه مسائل مربوط به تخریب سیلاب ها و کمبود آب را نخواهیم داشت.

مجری طرح گتوندعلیا در ادامه یادآور شد: همه دست اندرکاران این طرح بزرگ همواره تلاش کرده اند تا پروژه را به بهترین نحو ممکن به مردم خوب خوزستان تقدیم کنند.

وی با اعلام اینکه حساسیت های زیادی در بخش های مختلف این طرح وجود داشت، تصریح کرد: در بحث کیفیت آب پایین دست، کارهای زیادی صورت گرفت که در دنیا نظیر ندارد.

مهندس شیبانی ضمن تقدیر از همه عوامل اجرایی طرح ، وزیر نیرو و معاونان آب و برق همچنین استاندار خوزستان و مقامات محلی که نقش برجسته ای در کسب موفقیت های این طرح داشته اند ، اظهار امیدواری کرد: با همکاری همه ارگان های مربوطه کارهای باقیمانده طرح به خوبی خاتمه یابد.

در ادامه مهندس ترکش دوز مدیرعامل شرکت مشاور مهاب قدس طی سخنانی گفت: اجرای سد و نیروگاه گتوند علیا به دست مهندسان ایرانی مایه افتخار ملی است و در این راه مجموعه وزارت نیرو تلاش زیادی انجام داد.

وی خاطرنشان ساخت: تجربه اجرای چنین طرحی در صنعت سدسازی جهان وجود نداشت ولی امروز کارشناسان و صاحب نظران بین المللی، اقدامات صورت گرفته در این طرح را تایید می کنند.

سپس مهندس عطارزاده معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا یادآور شد: امروز با تلاش متخصصان داخلی و پیگیری های صورت گرفته یکی از پیچیده ترین طرح های سد سازی جهان در گتوند به نتیجه رسید.

وی اجرای طرح گتوندعلیا را فتح الفتوح علمی کشور دانست و افزود: باید اقدامات صورت گرفته در این طرح بازگو شود تا همه متوجه تلاش های مهندسان ایرانی بشوند چرا که در هیچ طرحی این همه موضوعات پیچیده در کنار یکدیگر وجود نداشته است.

معاون آب وزیر نیرو سپس تاکید کرد: این درس بزرگ به ما نشان داد که متخصصان ایرانی می توانند پیچیده ترین مسائل فنی و اجرایی طرح ها را حل نمایند.

وی در خاتمه سخنان خود از همه عوامل اجرایی، مسئولان محلی و مردم منطقه تشکر و قدردانی کرد.

علاوه بر این مهندس بهزاد معاون برق وزیر نیرو طی سخنانی اظهار داشت: اقدامات انجام شده در طرح گتوند در سطح جهانی بی نظیر است و محصول این طرح علاوه بر ذخیره آب، تامین برق شبکه سراسری است.

وی افزود: هم اکنون در این طرح خط 400 کیلو ولت به پست برق مهزیار اهواز به بهره برداری رسیده و خط های انتقال برق 400 کیلو ولت به شهر های دزفول ، شوشتر و شازند اراک نیز در دست اجرا است.

معاون برق وزیر نیرو با اعلام اینکه نیروگاه گتوند توانایی تولید بیش از 4 هزارمیلیارد کیلووات ساعت انرژی را دارد، یادآور شد: بر این اساس ظرفیت نیروگاه های کشور از مرز 66 هزار مگاوات گذشت و در پیک مصرف می توان با ضریب 70 درصد حدود 46 هزار مگاوات، برق به شبکه سراسری کشور تحویل داد.

مهندس بهزاد با بیان اینکه نیروگاه گتوند خدمات شایسته ای را در تامین برق شبکه خواهد کرد ، از زحمات همه دست اندرکاران این طرح بزرگ تقدیر و تشکر نمود.

در خاتمه این جلسه نیز مهندس نامجو وزیر نیرو طی سخنانی طرح گتوند را یکی از مهمترین طرح های دولت در استان خوزستان اعلام کرد و گفت: تا کنون در این طرح بزرگ حدود2730 میلیارد تومان سرمایه گذاری شده که با شاخص های امروز این رقم به 4100 میلیارد تومان می رسد.

وی سپس به رهنمود رهبر معظم انقلاب به مجموعه وزارت نیرو اشاره کرد و گفت: رهبر معظم انقلاب خوب کار کردن و آینده نگری را لازمه کار در وزارت نیرو اعلام کرده اند و هر دو این موارد در طرح بزرگ گتوند علیا قابل مشاهده است.

وزیر نیرو ضمن تقدیر از همه دست اندرکاران این طرح ، اقدامات انجام شده در طرح گتوند را بر اساس طرح ریزی و با برنامه قبلی دانست و افزود: امروز با مدیریت خوب صورت گرفته ، آب با کیفیتی بهتر از گذشته در اختیار پایین دست قرار می گیرد.

سد گتوندعلیا با ارتفاع 182 متر، بلندترین سد خاکی کشور محسوب می شود که در روز 6 مرداد سال 1390 با حضور رییس جمهوری آبگیری شد.

اولین واحد نیروگاه برق آبی گتوندعلیا با ظرفیت 250 مگاوات روز جمعه 5 خرداد طی مراسمی رسما وارد شبکه سراسری برق کشور شد.

ساختگاه طرح گتوندعلیا در استان خوزستان و در پنج کیلومتری شهرستان گتوند واقع شده است.

جهت مشاهده تصاویر مراسم

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
کنید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...