گیاه علوفه ای خلر

[shirin.agro 6,340]

میزان بذر در هکتار ، عمق کاشت و نحوه کاشت:

 

بذر خلررا می توان به صورت دست پاش ، به وسیله بذر افشان یا بذر کار ردیف کار گندم آبی و دیم کشت نمود. در صورت کشت دست پاش یا استفاده از بذر افشان ، بذرها توسط دیسک به زیر خاک منتقل می شوند و در صورت استفاده از ردیفکار با توجه به بافت خاک ، بذرها بین 4 تا 6 سانتی متر زیر خاک قرار داده می شوند. میزان بذرلازم با توجه به گونه شرایط کشت و وزن صد دانه بین 55 تا 75 کیلوگرم در هکتار برای ماشک و 100 تا 150 کیلوگرم برای خلر متغیر است. میزان تراکم بسته به هدف تولید بین 150 تا 250 دانه در متر مربع توصیه می شود.چنانچه هدف از زراعت تولید کود سبز علوفه باشد ، تراکم بذر بیشتر در نظر گرفته می شود

 

کاشت:

تهیه زمین برای کشت آن و همچنین نوع کاشت ( آبی و دیمی) تا حدودی متفاوت است. در کشت پائیزه در آن به فاصله پس از گاوروشدن زمین آنرا یک شخم نیمه عمیق می زنند و سپس در زمان مناسب بذر می پاشند. عمل اختلاط بذر با خاک بوسیله دیسک انجام می شود.

برای کشت آن بویژه پس از غلات مقدار 100 تا 150 کیلوگرم فسفات آمونیم در پائیز به هنگام شخم به زمین می دهند بهتر است علاوه بر آن حدود 50 تا 100 کیلوگرم کود سولفات پتاسیم نیز استفاده شود.

برای کشت آن حدود 35 الی 40 کیلوگرم بذر در هر هکتار استفاده می شود.

خلر به آبیاری عکس العمل خوبی نشان می دهد و حدود 3 تا 4 نوبت آب در طول زندگی گیاه لازم است.

 

کشت درهم:

 

کشت آن اغلب در اوایل پاییز و در موقع شروع بارندگی های پاییزی است. سازگاری زیادی به شرایط و عوامل نا مساعد محیطی دارد و بیشتر در مناطق گرمسیر کشت می شود. خلّر را با سایر نباتات علوفه ای به صورت در هم می کارند. با توجه به اینکه گیاه دارای ساقه های ضعیف و طویل است به علت ورس عمل برداشت دچار اشکال می شود. ولی در کشت درهم همراه با گیاهانی چون جو و حتی شنبلیله، این گیاهان حالت قیم برای آن داشته و از خوابیدن آن جلوگیری می کند. به این ترتیب برداشت آن هم ساده تر می شود. به طور کلی خلّر گیاهی است زمستانه که به خشکی بسیار مقاوم بوده و در خاکهای نا مطلوب برای دیگر گیاهان به خوبی رشد می کند. این گیاه به ماندابی هم مقاوم است.

 

کود:

 

برای دستیابی به عملکرد مناسب در امر زراعت باید از مقدار لازم کود شیمیایی استفاده کرد. استفاده از کود ازت زیاد به علت تثبیت ازت هوا توسط باکتری های همزیست با خلر ضروری نمی باشد ،مگر در مناطقی که باکتری های مورد نظر در خاک وجود نداشته باشد.در صورت لزوم جهت استقرار بهتر گیاه و افزایش عملکردمصرف 50 تا100 کیلوگرم در هکتار به عنوان شروع کافی است. نتایج برسی های انجام شده وجود باکتری های تثبیت کننده ازت را در خاک های استان گلستان نشان می دهد. تعداد گره های تثبیت کننده ازت در شرایط آبی بیشتر از دیم می باشد. از طرفی در صورت زراعت خلر وماشک به عنوان کشت دوم با توجه به عمق ریشه دوانی(70 تا100 سانتی متر) ، این گیاه به راحتی از باقی مانده کودهای مصرفی در زراعت قبلی (گندم و جو) که بنا به دلایلی شسته شده و از دسترس گیاه خارج شده اند استفاده نموده و از آلودگی آب های زیر زمینی جلوگیری می کند.

 

زمان کشت:

 

خلر را تقریبا در همه فصول می توان کشت کرد. عوامل متعددی در تعین زمان کشت موثر هستند که باید با توجه به شرایط و هدف کشت (دانه ، علوفه و کود سبز) به آن عمل کرد.ولی به دلیل کوتاه بودن دوره رشد این گیاهان (70-60 روز تا مرحله 50 درصد گلدهی) و امکان کشت آنها در زمان های مختلف ، می توان خلر را در برنامه کشت دوم قرار داد.خلر را میتوان به عنوان کشت دوم بعد از برداشت محصولاتی چون گندم ، جو و کلزا در کلیه مناطق شمال غرب کشور کاشت و در مرحله 50 درصد گلدهی (اواخر مهر ماه) به صورت چرای مستقیم و یا علوفه تر برداشت نمود ، یا به عنوان کود سبز جهت افزایش حاصلخیزی خاک مورد استفاده قرار داد. موضوع مهم در کشت دوم ، آب ، هوا وخاک است. چون در این شرایط فاصله زمانی برای رشد ونمو کوتاه و هوا گرم است ، بنابراین عملیات تهیه زمین باید بدون وقفه انجام شده و یا به روش کشت بدون شخم و با استفاده از عمیق کار گندم دیم ، خلر کشت گردد تا از دوره زمانی موجود که برای رشد و نمو گیاه مهم می باشد حداکثر استفاده برده شود.

 

آبیاری:

 

میزان آب مورد نیاز خلر در زراعت آبی بسته به شرایط آب وهوایی ،زمان کشت ،بافت خاک به ویژه هدف کشت (علوفه ، دانه) تفاوت دارد.زراعت پائیزه خلر و ماشک نسبت به کشت بهاره 3-2 نوبت آبیاری کمتری نیاز دارد. تعداد دفعات آبیاری در کشت تابستانه بین 5-4 نوبت بوده و فاصله آبیاری بسته به خاک های مختلف و شرایط آب وهوایی بین 20-10 روز متفاوت می باشد.

 

عملیات برداشت:

 

زمان برگردانیدن خلر به زیر خاک به عنوان کود سبز هنگامی است که غلاف های پایین نیمه پر شده و گیاه هنوز گلدار است. زمان برداشت با هدف تولید علوفه ، در مرحله 50 درصد گلدهی بوده که این عملیات را می توان به وسیله داس یا دروگر انجام داد. علوفه برداشت شده پس از خشک شدن بر روی زمین ، بسته بندی شده و به سیلو منتقل می شود.زمان برداشت این محصول جهت استفاده دانه ، پس از پر شدن غلاف ها و رسیدن کامل گیاه و شروع زوال برگ ها بوده و پس از برداشت و خشک شدن کامل محصول ، دانه های آن توسط خرمنکوب جدا شده و مورد استفاده قرار میگیرد.

 

 

 

دستورالعمل کاشت – داشت و برداشت خلر:

 

الف : کاشت

 

1 _ تاریخ کاشت : پاییزه

2 _ عمق کاشت : 5-3 سانتیمتر

3 _ مقدار بذر مصرفی : 150-100 کیلوگرم در هکتار

4 _ نوع بذر : علوفه ای مرغوب

5 _ نوع خاک : رسی و شنی و تمام خاکها

6 _ شخم : در شخم عمیق و نیمه عمیق عمود بر هم جهت خرد شدن کلوخه ها و دیسک زدن

7 _ کوددهی : کود فسفات 150 - 100 کیلوگرم قبل از کاشت سولفات پتاسیم 100 - 50 کیلوگرم قبل از کاشت ازت 100 - 50 کیلوگرم به صورت سرک در چند نوبت

8 _ روش کاشت : به صورت ردیفکار

9 _ روش آبیاری : به صورت نشتی ، غرقابی

10 _ سله شکنی : جهت حفظ رطوبت خاک و کنترل علفهای هرز

 

ب : داشت

 

1 _ آبیاری به فاصله 25 - 15 روز در 4 - 3 مرحله

2 _ وجین کردن

 

ج : برداشت

 

1 _ زمان برداشت : در پایان مرحله گلدهی برداشت با مور درو می گردد پس از خشک شدن با بیلر بسته بندی می نمایند

2 _ عملکرد : 30 تا 40 تن علوفه تر 1500 تا 2000 کیلوگرم بذر در هکتار

 

علفهای هرز :

 

ماشک که شبیه خلر می باشد که جهت مبارزه با آن دانه باید 24 ساعت در آب خیسانده شود و یا دانه به خوبی برشته شود و کشت متراکم بهترین و معمولترین روش مبارزه با علف هرز می باشد

 

 

منبع:روستا