کویر-کویرزایی-کویرزدایی

[spow 44,195]

سلام

کشور ما یکی از کشورهاییست که کم باران بوده مناطق بیابانی ان اغلب وسعت جغرافیایی ان را پوشش میدهد ،با بحران اب به شدت دست وپنجه نرم میکند ورشد وتوسعه مناطق بیابانی وازبین رفتن مراتع ومناطق جنگلی از مشکلاتیست که محیط زیست واینده اکولوژیک ان را به شدت مورد تهدید قرار داده

نمونه زنده این مسئله شهر اهواز به عنوان الوده ترین شهر جهان

خشک شدن زاینده رود

بالارفتن میانگین دمایی درکشور

اپیدمی طوفان نمک دردریاچه ارومیه که به حول وقوه خودمان تا مدتی اندک همه به انواع واقسام سرطان ها وبیماری های پوستی مبتلا خواهیم گشت!

لذا خوب است تا با کویر وبیابان نحوه زایش وتوسعه کویر(هرچند منبع بالقوه انرژی واکوتوریسم نیز هست!)وراههای مقابله با این مسئله بیشتر وبهتر اشنا شویم

مشارکت شما دوستان عزیز دراین تاپیک مشارکت دراینده خود وفرزاندانتان هست

منتظر نظرات ،نوشته ها ومقالات ومشارکت شما دوستان دراین زمینه هستیم

موفق باشیم

[spow 44,195]

خب

ابتدا به ساکن یه تعریف جنرال از کویر داشته باشیم!

 

کویر منطقه‌ای است که به دلیل موقعیت جغرافیایی (معمولا ختم رودخانه‌ها در آن) و حرارت شدید آفتاب به نمک‌زار بدل شده باشد.

 

برخی کویرها قبلا دریاچه یا دریاهایی بوده اند که در اثر تبخیر آب از آن‌ها به نمکزار بدل شده‌اند.

 

بیابان مرکزی ایران که دشت کویر نامیده می شد، درون خود تعداد زیادی کویر، مانند کویر درانجیر، کویر ساغند، روح مرغوم و... را جا داده است.

[spow 44,195]

به مناسبت ۲۸ خرداد- ۱۷ ژوئن روز جهانی مهار بیابانزایی

 

بر پايه‌ي نتايج حاصل از تازه‌ترين پژوهش‌هاي منتشر‌شده‌ي بين‌المللي، از بين 45 عامل بيابان‌زايي، 39 عامل مربوط به مديريت غير معقولانه‌ي منابع آب، خاك، گياه و ديگر مؤلفه‌هاي انساني متأثر از آن بوده و تنها شش مورد از عوامل تشديد‌كننده‌ي بيابان‌زايي ريشه در ويژگي‌هاي طبيعي و اقليمي سرزمين دارد. از آن جمله كيفيت مديريت حاكم بر منابع طبيعي و كشاورزي يكي از مهمترين عواملي است كه به صورتي تؤامان هم مي‌تواند اثري كاهنده و هم شتاب‌دهنده بر روند تخريب سرزمين و تشديد جريان بيابان‌زايي ايفا كند؛ دريافتي كه اهميت اين حوزه از دانش و فناوري‌هاي مرتبط با آن را در هر دو بخش مديريت سازه‌اي و غيرسازه‌اي آشكار مي‌سازد. اگرچه در بخش سازه­اي پيشرفتهاي شگرفي در اثر فناوريهاي نوين در كشور روي داده است ولي هنوز در مديريت غيرسازه­اي ديدگاه­ها مبتني بر اصول پايداري نيست. ازاينرو بيشتر منشاء علل بيابانزايي را در حوزه­هاي كاري ديگري بغير از منابع طبيعي و كشاورزي بايستي جستجو كرد.

 

 

تصویر مالچ پاشی - ایران باسابقه ترین کشور در این زمینه

 

هنوز نميتوان گفت كه كدام علت بيابان‌زايي ، نقش بيشتري در تخريب دارد هرچند با روشهاي ارزيابي، مي‌توان در يك منطقه مشخص، منشاء اصلي آن را يافت. چنانچه فرآيند­هاي بيابانزايي را شامل فرسايش بادي و آبي، شورشدن، زوال پوشش گياهي، فشردگي و تشکيل سله در لايه­هاي خاک، کاهش مواد آلي و تجمع مواد سمي درخاک بدانيم، قدمت بسياري از آنها تا پيدايش تمدن بشري به عقب بازمي­گردند ولي ظهور واقعي آنرا بايد به قرن اخير و همراه با افزايش جمعيت بدانيم. بطور مثال زوال پوشش گياهي كه يكي از فرآيندهاي مهم بيابان‌زايي است و به شكل وسيعي در سطح جهان در حال اتفاق افتادن است، قدمتي به اندازه پيدايش انسان دارد. شكارگري و جمع­كننده­هاي غذا در انسانهاي نخست همواره مديون استفاده از گياهان بوده است. بطور مسلم در آنزمان، شدت تخريب ناشي از عوامل طبيعي مانند آتشفشانها، اتش سوزيهاي طبيعي ، بارش شهاب سنگها و... بسيار بزرگتر از تخريب عوامل انساني بوده است. آثار شورشدن خاكها در خاورميانه، دره هوانگ‌هو و نيل که محلهاي ظهور تمدنهاي ايران باستان،چين و مصر در روي زمين هستند،نمونه‌هايي از قديميترين خاكهاي تحت تاثير شوري­زايي در اثر آبياري مي‌باشند. قدمت فرسايش خاك به اندازه تاريخ تولد كره خاكي پيش ميرود ولي مسلما شدت آن در آنزمان هرگز به گرد پاي آن در حال حاضر نميرسد در حال حاضر ايران يكي از بالاترين نرخهاي فرسايش در جهان را دارد و 90درصد سطح كشور تحت تأثير فرسايش بادی و آبی قرار دارد. اين درحاليست كه نرخ فرسايش خاک در ايران 400 درصد نسبت به گذشته افزايش يافته است(احمدي حسن 1386). هم اكنون کانون های بحرانی فرسايش باديدر 30 سال گذشته از 22 کانون به 40 کانون افزايش بافته است. با قطع، تخريب و زوال شديد پوشش گياهان پايا و يا تنک شدن، سطح خاک بدون محافظ شده و بوسيله آب و باد فر­سايش مي­يابد. قشر رويي خاک در اثر برخورد قطرات باران و لگد­مال شدن توسط حيوانات سفت و سخت شده و نفوذيذيري آب کم مي­شود. در نتيجه ميزان روان­آب حاصل از بارش زياد شده و فرسايش آبي را تشديد خواهد کرد. تخريب پوشش گياهي دائمي بويژه درختان و بوته ها و علف هاي چند ساله ، باعث کاهش سايه اندازي بر روي سطح خاک شده و در نتيجه درجه حرارت آن افزايش و بالطبع تبخير نيز بيشتر مي­شود بطوريکه درجه حرارت سطح خاک ممکن است در اراضي خشک و نيمه خشک به 70 درجه سانتيگراد برسد. کاهش يا تخريب پوشش گياهان پايا در مناطق مستعد و وزش باد با سرعت زياد، موجب تشديد فرسايش بادي و نسبت تبخير و تعرق پتانسيل و خشکي مي­شود. تمام اين سازوکارها بر يكديگر تاثير گذاشته و پيامدهاي عميق بر عملکرد بوم­سازگانها مي­گذارد. هرچند با صرف هزينه مي­توان قسمت كوچكي از اين پيامدها را بازگرداند ولي هنگاميكه بيابانزايي در گستره بزرگ روي دهد ديگر غيرقابل برگشت­پذير است نظير آنچه كه در درياچه اورال اتفاق افتاد.

 

 

بیابانزایی در اطراف دریای خزر

پديده­اي نظير خشكسالي، در صورت عدم مديريت،موجب شدت بروز فرآيندهاي بيابانزايي خواهند شد.برخلاف خشكسالي، بيابانزايي معمولا داراي اثرات شديد و بلند مدت است. در مرحله اول بيابانزايي، سطح رويي خاک تحت تاثير فر سايش آبي و بادي قرار گرفته و در نتيجه کم عمق تر شده و قابليت ذخيره آب و مواد غذايي آن کاهش مي يابد. بيشتر گياهان چند ساله بر اثر چراي بيش از حد ، چراي سرشاخه ها ، جمع آوري هيزم يا پاک کردن اراضي براي شخم از بين ميروند.هرچند ممكن است علف هاي هرز چند ساله جانشين اين گياهان پايا شوند که ارزشي براي انسان و دام ندارد ولي با اين وجود، آنها قادرند که سطح خاک را در برابر نيرو هاي فرسايشي حفظ نمايند . در شرائط حاد و مرحله دوم ، تمام گياهان پايا در اثر فرسايش آبي و بادي در سطح اراضي از بين خواهند رفت. احتمال دارد اين اراضي توسط در­ختچه­هاي نا مناسب مهاجم اشغال شوند نظير ورك، دافنه،فرفيون،اسفند كه در مراتع استپي ايران بفور مشاهده مي­شوند.

 

به نقل از وبلاگ اقای حمیدرضا عباسی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Ali.Fatemi4 22,826]

فرق صحرا با کویر چیه؟

[millan 1,272]

[h=2]تفاوت بين كوير و بيابان[/h] البته قابل ذكر است كه تفاوت بسيار ظريفي بين مناطق كويري و بياباني وجود دارد كه متاسفانه باعث ميشود كه اين دو منطقه به كرات با هم اشتباه گرفته شوند بسياري از مناطق ذكر شده به عنوان كوير در دل بيابان ها واقه شده كه تميز دادن آنها از يك ديگر هر از چندگاهي براي افراد عادي بسيار مشكل است اميد ميرود با مطالعه بند هاي زير اين اشتباهات كمتر شوند

 

بيابان : تعریف بیابان از دیدگاههای مختلف فرق می کند به عنوان مثال از نظر جغرافیا و اقلیم شناسی بیابان های واقعی به سرزمینی گفته می شود که متوسط بارش سالانه آن کمتر از mm50 است. در گیاه شناسی، کشاورزی و منابع طبیعی مناطقی را بیابان گویند که از لحاظ پوشش گیاهی بسیار فقیر باشد. و یا سطح وسیعی از آن به کلی فاقد گیاه باشد. از دیدگاه اکولوژی یا سازمان ملل متحد بیابانی شدن یا پیشروی بیابان (Desertifi cation) عبارت است از « کاهش فعالیتهای بیولوژیکی » (کاهش فعالیتهای انسان، حیوان و گیاه). بیابانها عمدتا ً در قلمرو بین المدارین و یا برخی از مناطق بری ، آنجا که زمستانهای سرد و تابستانهای گرم دارد گسترش یافته است و حدود یک سوم از خشکیها را اشتغال کرده و یونسکو وسعت آن را 50 میلیون کیلومتر برآورده کرده است . با توجه ساده به نقشه پرا كندگي بيابانها مي توان دريافت كه تقريباً بين مدارات ۲۰ تا ۴۰ درجه در نيمكره شمالي بيابانهاي : صحراي آفريقا – عربستان – ايران – آسياي مركزي – و آمريكاي شمالي و در نيمكره جنوبي بيابانهاي : شيلي – پرو – آرژانتين – آفريقاي جنوب غربي و استراليا گسترده شده اند

در تقسیم بندی پوشش گیاهی ( فلور ) مخصوص نواحی بیابانی با توجه به شرایط خاک می توان به گیاهان ماسه دوست – نمک دوست ( شوری پسند ) – گیاهان خشکی پسند – گیاهان صخره دوست – گیاهان گچ دوست – گیاهان شن دوست ( مقاوم به شن ) اشاره کرد آویشن- صبر زرد- نخودک- اسکنبیل- ریش بز- انجیر صحرایی- دم گاوي- گون- سیاه شور- مریم گلي- هندوانه ابوجهل- جغجغه- اسپندتیغ شیر-کاروان کش-انواع كاكتوس ها - قیچ- نی بیابان- گز- تاغ و ... از اين قبيل گياهانند

از جانوران مناطق بیابانی می توان به ( موش صحرایی – موش خاردار – سیاه گوش – روباه شنی روباه ترکمنی – گوزن زرد ایرانی – کارکال – کفتار – خفاش – خرگوش – خارپشت – کانگورو – يوزپلنگ – بز وحشی – جبیر – گربه وحشی ... )

• ویژگیهای بیابان

مواد رسوبی آن بیشتر ماسه ،شن ،ریگ ...و خاک آن دارای بافت درشت تری نسبت به کویر است .

مقدار شوری و نمک آن کمتر از کویر است.

پوشش گیاهی در بیابان بسیار بسیار کم و نادر است.

بیابان معمولا فاقد آب است ،مگر در واحه ها.

بیابان برعکس کویر سطحی نسبتا ناهموار دارد و خیلی مسطح نیست .

بخاطر نبودن رطوبت با اندک بادی ذرات شن و ماسه حرکت کرده و از جایی به جای دیگر منتقل می شوند.ولی در کویر بخاطر وجود رطوبت و پوشش گیاهی جابجایی مواد به مراتب کمتر است.

 

اقلیمهای بیابانی :

 

اقلیمهای بیابانی که دارای بارندگی نامنظم و احتمالا گاهی بدون باران سالیانه هستند، شامل تقسیمات زیر است:

اقلیم بیابانی استوایی: بطور کلی گرم و فاقد فصول حرارتی متمایز که در آن روزها و شبها در تمام ایام منظم و به توالی یکدیگر هستند.

• اقلیم بیابانی حاره: عموما گرم و دارای فصول حرارتی مشخص ، دارای فتوپریودیسم نامنظم تر از اقلیم بیابانی استوایی می‌باشد.

• اقلیم بیابانی معتدل: دارای فصول حرارتی متمایز و فتوپریودیسم روزانه نامساوی و کاملا متمایز است.

 

علل ایجاد بیابانها :

بطور کلی عوامل مختلفی موجب پیدایش مناطق خشک و بیابانی می‌شود 6 عامل مهم در ایجاد بیابانها عبارتند از:

- گرم شدن زیاد منطقه بر اثر تابش خورشید

در منطقه بین المدارین (مدار راس السرطان و راس الجدی) به علت تابش عمود آفتاب بیشترین گرما دریافت می‌شود و بیشتر بیابانها نیز در این عرضهای جغرافیایی قرار دارند. نقاط مختلف كره زمين يكسان از نور خورشيد گرم نمي شوند زيرا اولاً جنس زمين و جهت ناهمواري ها در مقدار انعكاس انرژي گرمايي خورشيد موثر است .ثانياً علت اصلي نامساوي گرم شدن زمين اختلاف در زاويه تابش خورشيد در نقاط مختلف به دليل كروي بودن زمين و میل محور چرخش آن است . در نوسانات دمای فصلی آنچه که مهم و تعیین کننده است زاویه تابش خورشید است ، زاويه اشعه هاي خورشيد در مناطق استوايي عمودي وبه عبارت ديگر۹۰ درجه است . در منطقه بين المدارين يعني بين مدار راس السرطان و راس الجدي به علت اينكه سالي دو بار خورشيد عمود مي تابد بيشترين گرما را دريافت مي كنند واين از مهمترين دلايل واقع شدن بيابانهاي بزرگ كره زمين در منطقه بين المدارين است.مانند صحراي آفريقا ، بيابان عربستان،دشت لوت ، بیبان کالاهاری (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 30 ، 32).

- فشار زیاد جنب حاره‌ای

علت اصلي پيدايش بيابان ها استقرار سلول هاي فشار زیاد حاره ای بین عرض هاي ۴۰-۲۰درجه شمالی و جنوبی ، سلولهای مزبور بخصوص در قسمت باختری اقیانوسها در ارتفاعات پایین و بر فراز قاره ها که در سطح خاک بر اثر کسب حرارت از زمین جریانی صعودی یافته اند بطور دایمی وجود دارند. اما حرکت تودۀ هوای مزبور در ارتفاع بالاتر متوقف می شود . نشست هوا ، خشکی بیابانهای بزرگ حاره ای را توجیه می کند . وسیع ترین ای بیابانها در نیمکره شمالی شامل صحرا ، عربستان، ایران تهار و استرالیا و کالاهاری ، .. هستند (جفرافیای نواحی خشکی ، ژان ، درس ، مترجم شهریار خالدی 1373 ، ص 43 ).

- جریانهای آب سرد ساحلی اقیانوسها

چنانچه جريانهاي سرد اقيانوسي به موازات ساحل در حركت باشد امكان داردكه سواحل نيز در نتيجه تاثير آن ،داراي شرايط آب و هوايي خشك باشد . اين وضعيت ، از ویژگیهای سواحل حاره ای ومجاور حاره اي غربی است . در اين مناطق ، حرکت جریانهای بزرگ اقیانوسها به سمت خشکیها است . هواي گرمي كه از وسط اقيانوس به سمت ساحل جريان دارد مجبور است از روي این آب هاي سرد عبور كند ، ضمن عبور سرد شده و مه غليظي را به وجود مي آورد . اين هوا ،كه رطوبت خود را از دست داده در حين عبور از روي خشكي ها گرماي سطح زمين را مي گيرد وگرم مي شود و رطوبت نسبي آن هم كاهش يافته وديگر نمي تواند مقدار زيادي رطوبت جذب كند از اين رو اين مناطق كه جريانهاي سرد مذكور از كنار آنها مي گذرد یا به عبارت دیگر تحت تاثیر این جریانها قرار دارد (حتي آنها كه در منطقه حاره قرار گرفته ) خشك وبيابان هستند و اغلب به هنگام صبح ، مه های ناپایداری در سواحل آنها دیده می شود . مثل بيابانهاي آتاكاما و اريكا در سواحل غربي آمريكاي جنوبي و صحراي ناميب در سواحل غربي افريقاي جنوبي، بعلت جریانهای سرد اقیانوسی که از قطب جنوب به سمت استوا حرکت می‌کنند. در برخی نقاط ساحلی به علت ایجاد هوای سرد و نشست هوا ، مانع ایجاد بارش در این نواحی می‌شوند، می توان نام برد (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 50 ، 51).

- اثر كوههاي مرتفع در ايجاد بارندگي در يك جبهه وخشكي (بيابان ) در جبهه ديگر

بعضي بيابانها در پشت سلسله كوههاي ويا روي فلات هاي مرتفعي كه ابرهاي باراني نمي تواند به آنجا برسد به وجود مي آيند زيرا ابرهاي باراني ضمن بالا رفتن از ارتفاعات سرد مي شوند و رطوبت خود را به صورت بارش در سمت خارجي كوهستان يا فلات مرتفع از دست مي دهند و هواي مرطوب بر اثر جریان باد ، از ارتفاعات بالا رفته و به دليل ارتفاع زیاد و سرما ، رطوبت خود را به شكل بارندگي از دست داده و هوا در همین جبهه کوهستان خشك مي شود و صعود می کند و از آن سوي (جبهه) كوهستان كه باران پناه گفته مي شود پائين مي آيد ، پایین آمدن هوا در آن سمت که خشک است ، درجه حرارت آن بالا مي رود بنابراين رطوبت نسبي آن كاهش می يابد و امکان بارندگی در پشت کوهستان خیلی کم می شود. وزش باد گرم وخشك دراين جبهه كو هستان سبب پيدايش بيابان مي شود كه از وسيع ترين اين گونه بيابانها به عامل ارتفاعات مركزي آسيا مي توان به بيابانهاي تكله مکان در چين غربي و گبي در مغولستان و ... نام برد (کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 صص 54 ، 55).

- دور بودن از تاثير درياها واقيانوسها

فاصله زياد برخي مناطق از منابع رطوبتي دريا ها و اقيانوسها ، هوای مملو از آشوب و تلاطم باعث می شود که رطوبت با همان سرعتی که با برجستگیهای عرضی بر خورد کند ، از دست برود . به عبارت دیگر هواي مرطوب هر قدر مسافت بيشتري را در روي خشكي ها ي زمين طي كند و يا ارتفاعات بيشتري بر سر راه آن قرار داشته باشد به همان اندازه رطوبت خود را از دست مي دهد ، به این ترتیب ، مناطقی که خیلی دور از اقیانوسها و دریاها قرار دارد ، به عبارت دیگر در قلب خشکیهای وسیع کره زمین واقع شده ، مثل بيابانهاي آسيا ي مركزي(بيابان گبي مغولستان) فاصله آنها تا اقيانوس به ۳۰۰۰ كيلومتر مي رسد ، مناطق خشک قاره ای یا بری گویند ، سب ایجاد بیابان می گردد(کردوانی ، پرویز ، مناطق خشک جلد اول ، ویژگیهای اقلیمی ، علل خشکی و مسائل آب ، 1367 ص 60).

- عدم صعود هواي وآشوب هاي هوايي

عدم صعود هوا حتي در هواي مرطوب ، يا آشوب هاي هوايي نيز مي تواند از علل خشكي هوا باشد اين موضوع در مورد دشتهاي وسيع ايالات متحده آمريكا ويا در تابستان در نواحي درياي محيط كه دور از جبهه قطبي واقع شده صدق می کند (جفرافیای نواحی خشک ، ژان ، درس ، مترجم شهریار خالدی

كوير : به مناطقي اتلاق مشود لم یزرع، در دل بیابان و انتهای حوزه آبخیز که به علت فشار آب در سطوح پایین زمین ، نمک به سطح زمین نزدیک و موجب خشکی شدید می شود

کویرها دو نوعند :1-کویر گیاهدار (گیاهان غیرزراعی مقاوم به شوری مثل نی، گز، خارشتر و اشنی‌‌یان در آنها ميروید. در این صورت گفته می‌شود کویرهای گیاه‌دار زمین‌هایی است که قابل کشاورزی نیست ولی گیاه دارد ) 2-کویر فاقد گیاه ( حتی پسته و خرما و جو که به شوری مقاومند نمی‌توانند در این زمین برویند منتها اگر مقدار نمک خاک از یک حدی تجاوز بکند تقریباً‌ از 3 درصد دیگر هیچ گیاهی در آن به‌عمل نخواهد آمد در این صورت کویرهای فاقد گیاه ولی دارای قشر نمکی به‌وجود می‌آیند مثل کویر مرکزی ایران )

گرمسار، سمنان، دامغان و شاهرود در شمال كوير مركزي واقع شده و خور و بیابانک و جندق در جنوب آن قرار گرفته است. این کویر است یعنی نمک‌زار است ولي دورتادور آن در وسط کویر دیگر هیچ گیاهی وجود ندارد. برای مثال، دشت کویر، کویر مرکزی ایران هیچ شباهتی با بیابان لوت ندارد یا به عنوان مثال یزد یک منطقه بیابانی است اما ده تا کویر دارد یعنی ده تا نمک‌زار دارد. مثلاً‌ کویر ساغند با اطرافش هیچ شباهتی ندارد.

در کشور ما در حدود 50 قطعه کویر وجود دارد که بزرگترین آن همین کویر مرکزی ایران است که مساحت آن صدهزار کیلومتر مربع است. این کویر بزرگترین کویر یا نمک‌زار دنیاست. در هیچ کجای دنیا با این وسعت نمک‌زار وجود ندارد.

• ويژگي هاي كوير

دارای خاک ریز بافت مثل رس و ...است.

پوشش گیاهی از نوع شوری پسند (هالوفیت )است.

فاقد گياه يا گياهدارند كه کویرهاي گیاهدار به فراواني يافت ميشوند

کویرها اغلب دارای آب هستند و سطح آب هم معمولا بالا است.

سطحی نسبتا صاف دارند و معمولا آب ناهمواري هاي اطراف وارد آن می شود.و بهمین دلیل گاهی بصورت دریاچه های کوچک فصلی ظاهر می شوند.

کویر معمولا عارضه ای است در داخل بیابان .

درجه شوری آن فوق العاده زیاد است

 

برای تشکیل کویر چهار شرط لازم است:

1. زمین‏های پست؛

2. خاک‏نرم و ریزدانه؛

3. سطح ایستادگی بالا و نوسان شدید فصلی آن؛

4. وجود املاح و سازنده‏های تبخیری شور و غیرشور.

 

فوايد كوير

 

1- انواع مختلف املاح به عنوان منابع اقتصادي: اگر كوير نباشد امكان استخراج نفت ميسر نيستبه عنوان مثال كلر سديم گرفته شده از كوير را در چاه نفت ميريزند تا نفت از آب جدا شود و در رو بايستد

2- كوير هيچ وقت خشك نمي شود جاذب الرطوبه است و در صنعت مفيد است

3- كوير سولفات سديم دارد تمام مواد شوينده شيشه سازي كاغذ سازي هم از سولفات سديم ساخته مي شود احتمالا سولفات سديم را احياء مي كنند و سولفيت سديم بوجود مي آيد كه اگر سولفيت نباشد فلز تهيه نمي شود سنگ آهن با استفاده از تركيبات سولفيت آهن از سنگ جدا مي شود از طرفي نيز براي ساخت باروت استفاده مي شود.