معرفی گیاهان زراعی......

[amir.d 1,211]

زیره سبز

 

زیره سبز با نام علمی L. Cuminum cyminum گیاهی است از خانواده apiaceae ، یکساله ، معطر ، بدون کرک (جز میوه) ساقه علفی با انشعابات دو تایی و گاهی سه تایی می باشد. ساقه گیاه شیار دار بوده و دارا ی بافت کلانشیم محیطی است .همچنین گیاهی است یکساله کوچک و علفی که ارتفاع آن ۶۰ سانتیمتر است ریشه آن دراز و باریک برنگ سفید ، ساقه آن راست و برگهایش به شکل نوار باریک و نخی شکل و برنگ سبز می باشد

گل آذین از نوع چتر مرکب می باشد و هر چتر مرکب به سه تا شش چترک ختم می شود. و هر چترک دارای سه تا چهار گل می باشد. براکته های گشیده و خطی در زیر چتر مرکب به صورت حلقه ای مجتمع شده و گریبان نامیده می شود. براکته های قاعده هر گل نیز در قاعده چترک ها به صورت حلقوی وجود داشته و گریبانک نامیده می شود. میوه دوکی شکل بوده و در دو سر باریک می باشد و از نوع دو فندقه شیزوکارپ است که شامل دو مریکارپ میباشد . جنین دانه کوچک بوده و در البومین محصور است و به شدت به جدار مریکارپ فشرده است.خش شکمی جدار مریکارپ مسطح و بخش پشتی آن محدب است و دارای ۵ ضلع برجسته یا خطوط پره مانند طولی است که این پره ها یکی در پشت ، دو تا در طرفین و دو تا در حاشیه مریکارپ قرار دارند.

از هر پره یک دسته آوندی عبور می کند که آوند های چوبی در داخل و آوند های آبکش در داخل قرار دارند.گرده افشانی در این گیاه توسط باد و به ندرت حشرات انجام می گیرد . چتر ها از پائین بو ته به سمت بالا و از اطراف به مر کز تولید بذر می کنند که نشان دهنده گل اذین نامحدود آن است.

شرح گیاه

گیاهی کوچک، علفی به ارتفاع ۱۵ تا ۵۰ سانتی متر و دارای ریشه دراز باریک به رنگ سفید و ساقه ای راست و منشعب به تقسیمات دو تایی است منشأ اولیه آن ناحیه علیای مصر و سواحل نیل بوده است ولی امروزه به حالت نیمه وحشی در منطقه وسیعی از مدیترانه ، عربستان ، ایران، و نواحی مختلف می روید و یا در این نواحی پرورش می یابد.

برگهای آن متناوب، شفاف، بی کرک، منقسم به بریدگیهای بسیار نازک و ظریف ولی دراز و نخی شکل است. گلهائی کوچک ، سفید یا صورتی رنگ و مجتمع به صورت چتر مرکب دارد. میوه آن بیضوی کشیده، باریک در دو انتها، بسیار معطر ، به طول ۶ میلی متر، به قطر ۵/۱ میلی متر و پوشیده از تارهای خشن است.بعضی از واریته های این گیاه میوه های عاری از تار دارند.رنگ میوه بر حسب واریته های مختلف گیاه ممکن است زرد تیره یا خرمائی مایل به سبز و یا خاکستری باشد.

نیاز اکولوژیکی

چون زیره سبز گیاهی مدیترانه ای است، لذا در طول رویش به حرارت مناسب و نور کافی نیاز دارد مقدار اسانس گیاهان که در مناطق گرم با نور فراوان می رویند بیش از مناطق دیگر است. این گیاه در مرحله گل دهی و تشکیل میوه به رطوبت کمتری نیاز دارد. خاکهای با بافت متوسط و خاکهای لوم شنی، خاکهای مناسبی برای تولید زیره سبز هستند. کشت در خاکهای سبک شنی و تهی از مواد و عناصر غذایی مناسب نیست چون این خاکها شرایط را برای ابتلای گیاهان به بیماریهای قارچی آماده می کنند. PH خاک برای کشت زیره سبز ۵/۴ تا ۲/۸ مناسب است

آماده سازی خاک

در اوایل پائیز ۱۵ تا ۲۰ تن در هکتار کودهای حیوانی کاملاً پوسیده به زمین اضافه نموده و سپس شخم زده می شود و در ادامه زمین را باید تسطیح نمود. خاک باید نرم باشد وسله تولید نکند قبل از کشت زمین را آماده و آنرا کرت بندی می کنند

تاریخ و فواصل کاشت

از تناوب کاشت زیره با گیاهان تیره جعفری باید خوداری نمود. زیرا زیره سبز به بیماریهای قارچی بسیار حساس بوده و بیماریهای گیاهان تیره جعفری کم و بیش مشابه هستند.

تکثیر گیاه توسط بذر صورت می گیرد. تاریخ کشت به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد. بطوریکه در مناطق معتدل یک محصول پائیزه در مناطق سرد به صورت یک محصول بهاره کشت می شود اواسط پائیز (آبان ماه) زمان مناسبی برای کشت پائیزه است. در حالیکه کشت بهاره در اسفند انجام می گیرد.

اگر زیره سبز ردیفی کشت شود،فاصله ردیف ها ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر مناسب است.هر هکتار زمین به ۱۲ تا ۱۵ کیلوگرم بذر با کیفیت نیاز دارد. عمق بذر به تناسب بافت خاک بین ۵/۱ تا ۲ سانتی متر مناسب است. پس از کشت از انجام هر گونه عملی که سبب جابجائی بذر شود باید خودداری نمود.

منبع :

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

کشت زیره سبز توسط بذر و مستقیماً در زمین اصلی صورت می گیرد. مدتی قبل از کاشت زمین را باید آبیاری نمود. بذرها را می توان پس از مخلوط کردن با ماسه نرم به صورت دست پاش در سطح زمین پاشید در بعضی نقاط زیره سبز را به صورت ردیفی کشت می کنند.برای افزایش قوه رویشی بذرها را باید به مدت ۲۴ تا ۳۶ ساعت در آب خیس نمود.

پس از کاشت بلافاصله باید زمین را آبیاری کرد. آبیاری نباید شدید باشد تا بذرها شسته شود و در مرکز کرتها متراکم شود.دومین آبیاری باید ۸ تا ۱۰ روز پس از اولین آبیاری انجام گیرد. رویش بذرها پس از دومین آبیاری آغاز می شود. چنانچه منطقه کشت از دمای بالایی برخوردار باشد باید ۵ تا ۶ روز پس از دومین آبیاری مجدداً گیاهان را آبیاری نمود. این آبیاری سبب می شود تا رویش بذرها تکمیل شود گیاهان را باید هر ۱۲ تا ۲۰ روز (بسته به شرایط آب و هوائی) آبیاری کرد. اضافه کردن ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم در هکتار ازت ۴۰ تا ۵۰ روز پس از کشت به همراه آبیاری سبب افزایش عملکرد می شود (۲) .

● داشت

چون زیره سبز ارتفاع کمی دارد و اگر امکان رویش به علفهای هرز داده شود،نه تنها می تواند بر زیره سبز غلبه کند و جذب آب و کسب نور را دچار اشکال سازند، بلکه سبب انتشار و گسترش آفتها و بیماریها نیز می شوند لذا وجین علف های هرز ضروری است. هنگامیکه ارتفاع بوته ها به پنج سانتی متر رسید باید وجین علف های هرز را آغاز و در طول رویش زیره سبز علفهای هرز را باید دو تا سه مرتبه وجین کرد. برگرداندن خاک بین ردیفها نیز نقش عمده ای در افزایش عملکرد دارد. آبیاری باید با دقت انجام گیرد. هنگام گل دهی و تشکیل میوه، گیاهان به حداقل آبیاری نیاز دارند. آبیاری زیاد نه تنها سبب کاهش عملکرد می شود بلکه شرایط را برای ابتلاء به بیماریهای قارچی آماده می کند.

بیماریهای قارچی زیره سبز یکی سفیدک سطحی است که برای مبارزه با آن باید از قارچ کش های سولفوره و تابل به مقدار یک کیلوگرم در هکتار یا از کاراتان به مقدار ۵/۰ لیتر در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده کرد.از دیگر بیماری قارچی بلایت زیره است که در مرحله گل دهی به گیاهان آسیب می رساند.وجود لکه های قهوه ای رنگ بر روی ساقه،برگها از علائم این بیماری است برای مبارزه با آن از قارچ کش های حاوی ترکیبات مس نظیر دیتان، بلیتوکس (Blitox ۵۰)، کوپرومار (Cupromar) به مقدار ۶/۰ تا ۱ کیلوگرم در هکتار می توان استفاده نمود پوسیدگی ریشه نیز از بیماریهای دیگر زیره است که در تمام مراحل رویش زیره سبز را تهدید می کند که جهت کنترل از مخلوط کاراتان و دیتان می توان استفاده نمود (۲).

● برداشت

محصول معمولاً ۱۰۰ تا ۱۲۰ روز پس از کشت آماده برداشت میشود از اردیبهشت تا اوایل خرداد می توان زیره سبز را برداشت نمود. عمل برداشت معمولاً با دست انجام می گیرد. گیاهان را با دست از ریشه بیرون کشیده یا با داس برداشت می کنند. سپس آنها را باید خشک نمود. پس از بوجاری باید بذرها را از سایر اندام ها جدا و با استفاده از جریان هوا آنها را تمیز و بسته بندی کرد.

عملکرد بذر بسیار متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش بستگی دارد. از هر هکتار ۸/۰ تا ۱ تن بذر تولید می شود (۲).

● دامنه انتشار

▪ خراسان:

سبزوار ، علی آباد، مشهد ،صالح آباد تهران ، بین تهران و سمنان در ناحیه ای بنام کیش لک در ارتفاعات ۹۰۰ متری به حالت خودرو و نیمه خودرو سمنان ، دامغان ، سرخه در ۱۱۰۰ متری پرورش آن در غالب نواحی مساعد صورت می گیرد.

● ترکیبات شیمیایی

زیره دارای تانن ، روغن زرین و اسانس است . اسانس زیره را از تقطیر میوه له شده تحت اثر بخار آب بدست می آورند . این اسانس مایعی است بیرنگ که در اثر ماندن ابتدا برنگ زرد و سپس قهو ه ای رنگ می شود .

بوی زیره مربوط به آلدئیدی بنام کومینول است . مقدر کومینول در زیره بسته به محل کشت آن بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است .

ضد تشنج است . برای برطرف کردن بیماری صرع مفید است. در دفع گاز معده موثر است . قاعده آور است . عرق آور است. برای رفع برونشیت از دم کرده زیره استفاده کنید . برای برطرف کردن سوءهاضمه مفید است. ترشحات زنانگی را برطرف می کند. برای تحریک اشتها زیره سبزه را با سرکه و آب مخلوط کرده و قبل از غذا بخورید . برای برطرف کردن قطره قطره ادرار کردن زیره را تفت داده و سرخ کنید سپس با آب بخورید . برای رفع نفخ روده و معده می توانید دم کرده زیره را تنقیه کنید . برای التیام زخم چشم ، دانه های له شده زیره سبز را در آب برنج خام خیس کرده و سپس مایع بدست آمده را قطره قطره روی زخم چشم بریزید. هنگامیکه اطفال شیر خوار دل درد دارند و نفخ در شکم شان پیچیده چند قطره اسانس زیره را با روغن بادام مخلوط کرده و با آن شکم آنها را ماساژ دهید . و بالاخره زیره را در غذاهایی که نفاخ هستند مخصوصا حبوبات استفاده کنید(۱).

● سرما و مقاومت به آن در گیاهان:

▪ تنش دمای پایین

یکی از مهمترین عوامل محیطی محدود کننده رشد گیاهان، دمای پایین می باشد. گونه های مختلف گیاهی از نظر قابلیت تحمل به تنش دمای پایین، بسیار متفاوتند. گیاهان گرمسیری حساس به سرما، حتی در دمای بالاتر از دمای انجماد بافتها، بطور جبران ناپذیری آسیب می بینند. گیاه بواسطه اختلال در فرآیندهای متابولیکی، تغییر در خواص غشاءهای سلولی و اندامکی، تغییر در ساختمان پروتیینها و اثرات متقابل میان ماکروملکولها، و نیز توقف واکنشهای آنزیمی دچار صدمه میگردد. گیاهانی که به یخبندان حساس ولی به سرما متحمل هستند، در دمای اندکی زیر صفر قادر به ادامه حیات بوده، ولی بمحض تشکیل کریستالهای یخ در بافتها، بشدت آسیب می بینند(۵و۳). این در حالی است که گیاهان متحمل به یخبندان قادر به ادامه حیات در سطوح متفاوتی از دماهای یخبندان هستند، البته درجه واقعی تحمل بستگی به گونه گیاهی، مرحله نمو گیاه و مدت زمان تنش دارد(۳).

قرار گرفتن گیاهان در معرض دمای زیر صفر منتج به تشکیل کریستالهای یخ در فضای بین سلولی، خروج آب از سلولها و از دست رفتن آب سلول (پسابیدگی) میگردد. بنابراین، تحمل به یخبندان با تحمل به پسابیدگی (که در اثر خشکی یا شوری زیاد بوجود می آید)، همبستگی شدیدی دارد(۵). پسابیدگی ناشی از یخبندان سبب اختلالات گوناگونی در ساختمانهای غشایی از جمله بهم چسبیدن غشاءها میگردد. اگرچه پسابیدگی سلولی ناشی از یخبندان، علت اصلی صدمات ایجاد شده در اثر یخبندان می باشد، ولی عوامل دیگری هم در این امر دخالت دارند. کریستالهای در حال رشد یخ سبب وارد آمدن خسارات مکانیکی به سلولها و بافتها میشود. دمای بسیار پایین حاکم در شرایط وقوع یخبندان فی نفسه و پسابیدگی ناشی از آن سبب واسرشتگی پروتیینها و تخریب کمپلکس های ماکروملکول میگردد. وجه مشترک همه تنشهای پیچیده ای نظیر دمای پایین، تولید گونه های اکسیژن فعال (ROS) می باشد، که میتواند سبب صدمه دیدن ماکروملکولهای مختلف درون سلول گردد(۵). دمای پایین بخصوص وقتی با یخبندان همراه باشد، با سیستمهای موثر جلوگیری کننده از تولید اکسیژن فعال که عامل وقوع تنش اکسیداتیو است، همبستگی دارد(۵و۳).

گیاهان نواحی معتدله با فعال نمودن مکانیزم سازگاری به سرما که منتج به افزایش تحمل به یخبندان میگردد، به دمای پایین واکنش نشان میدهند. این فرآیند سازگاری با تغییر نحوه ابراز برخی ژنهای مسوول واکنش به تنش همراه است. این ژنها تولید پروتیینها و متابولیتهای نگهدارنده ساختمانهای سلولی و حافظ نقش آنها در مقابل اثرات منفی یخبندان و پسابیدگی ناشی از آن را کنترل می نمایند. تغییر در ابراز ژتهای عامل واکنش به سرما توسط مجموعه ای از فاکتورهای رونوشت برداری که به محرکهای دمایی واکنش نشان میدهند، کنترل میگردد(۳).

در اثر سرما تغییرات وسیعی در رفتار غشاها ، چربی ها آنزیم ها رنگیزه ها و اسکلت سلولی گیاهان گرمسیری بوجود می آید. برخی از این تغییرات می توانند به عنوان اثرات اولیه ای تلقی شوند که منجر به عدم تعادل متابولیکی ، تلفات آب نشت یون ، از دست رفتن جایگزینی سلولی و نهایتا مرگ سلول می شوند(۳و۵).

مکانیزم هایی که گیاهان مقاوم به سرما بدان وسیله از تغییرات جلوگیری می کنند به خوب شناخته نشده است و تحقیقات بسیار زیادی برای درک اینکه چگونه غشاها و پروتئین ها به نحوی تغییر می یابند که می توانند در مقابل سرما پایدار بمانند ، لازم است. مقاومت به سرمازدگی یک صفت چند ژنی است و بنا بر این اصلاح گران در اتقال صفت مقاومت به سرما به گیاهان حساس به سرما با مساله پیچیده ای روبرو هستند(۵).

سرما و یخ زدگی همه ساله خسارات قابل توجهی را به اقتصاد وچرخه تولید کشورتحمیل می کند. بنابر این برای مقاومت گیاهان به سرماویخ زدگی لازم است تا مدیریت تنش رعایت شود.

به گزارش خبرگزاری کشاورزی ایران (ایانا) سعید ترکش اصفهانی_کارشناس ارشد اصلاح نباتات در مقاله ای به بررسی اثرات سرما بر گیاهان پرداخته است.

در این مقاله آمده است: سرما و یخ زدگی ازمهمترین عوامل قهری خسارتزا درمحصولات کشاورزی است وهمه ساله خسارات قابل توجهی را به اقتصاد وچرخه تولیدکشور تحمیل می کند.

سهم عامل تنش سرما و یخبندان نسبت به سایر عوامل تهدید کننده در زیربخشهای زراعی و باغی از وزن بسیار بالایی برخوردار است و پهنه وسیعی از حاصلخیزترین مناطق تولیدی کشور ما و قسمت عمده محصولات اقتصادی مهم کشورهمه ساله در معرض تهدید تنش سرما و یخزدگی قرار دارند.

این مقاله در خصوص تعریف تنش و عوامل تنش زا می افزاید: تنش عبارت است از هر گونه انحراف معنی دار از شرایط بهینه برای زندگی موجود زنده، و عوامل تنش زا باعث تغییر و اختلال در فرایندهای فیزیولوژیکی گیاهی می شوند واز این طریق تولید گیاهان زراعی را تحت تاثیر قرار می دهند(۵) .

تنش*های محیطی عبارتند از:عوامل بیماری*زا،علف*های هرز،آفات ،آسیب هایمکانیکی،درجه حرارت،آب،خاک و ...

همچنین انواع یخبندانها که باعث خسارتهای زیادی می شوند عبارتند از: یخبندانهای تشعشعی و یخبندانهای انتقالی.

این مقاله در خصوص روشهای مقابله با خسارتهای ناشی از سرما و یخبندان می افزاید: روشهای فعال (کوتاه مدت) و روشهای غیرفعال (درازمدت) برخی از این روشها هستند.

همچنین آنچه که معمولا در جهت مقابله با سرما و یخبندان انجام می شود, حفاظت در برابر یخبندانهای تشعشعی است و روشهای حفاظتی نقش چندان موثری برای مقابله با یخبندانهای انتقالی ندارد.

بخاریها- سیستمهای آبیاری و ماشینهای باد از مهمترین روشهای حفاظتی کوتاه مدت هستند.

خصوصیات استفاده از بخاریها عبارتند از: بالا بودن هزینه سوخت ،کارآیی بیشتر در باغهای میوه نسبت به مزارع ، حداکثر کارآیی در شرایط وارونگی دمایی، مزیت تعداد زیاد بخاریهای کوچک بر تعداد اندک بخاریهای بزرگ.

همچنین اساس استفاده از سیستمهای آبیاری، افزایش ظرفیت و هدایت گرمایی خاک و آزادسازی گرمای نهان آب در هنگام یخ زدن را باعث می شود،که انواع ان عبارت است از:

▪ آبیاری سطحی (غرقابی و شیاری)، آبیاری بارانی ، سیستمهای آبپاش(رودرختی و زیردرختی) و آبیاری قطره ای.

▪ استفاده از روش ماشینهای بادنیز، تنها در صورت وجود وارونگی دمایی کارآیی استفاده دارند تا به صورت ترکیبی با سایر سیستمهای حفاظتی مورد استفاده قرار گیرند و میزان کارآیی انها به شدت وارونگی دما بستگی دارد .

سایر روشهای حفاظتی فعال نیزعبارت است از:

ـ استفاده از بالگرد،

ـ دستگاههای مولد مه،

ـ پوشاندن گیاه با پوششهای مخصوص،

ـ مالچ پاشی،

ـ استفاده ازپوشش کف یا فوم،

ـ استفاده از سیستم ) SIS Inverted Sink (Selected ،

ـ استفاده از سیستمهای تلفیقی،

ـ استفاده از بالگرد سبک در نقاط تجمع هوای سرد در سطح مزارع، پرواز بالگرد در ارتفاع پایین جهت بر هم زدن لایه های وارونگی و پوشش خاک با استفاده از مالچ جهت جلوگیری از هدر رفت گرمای خاک(۳).

انواع سیستم های SIS نیز عبارتند از:

▪ دستگاه HEAT DRAGON جهت گرم کردن هوای سرد مجاور سطح زمین،

▪ دستگاه HEAT DRAGON جهت گرم کردن هوای سرد مجاور سطح زمین.

مهمترین روشهای حفاظتی غیرفعال نیز عبارتند از: انتخاب مکان مناسب، انتخاب محصول، انتخاب واریته، پوشش زمین، عملیات به زراعی(کوددهی, هرس, شخم,آبیاری, تاریخ کاشت, عمق کاشت, و....)، به کارگیری سیتمهای نظارتی جامع مجهز به حسگرهای دمایی و زنگ اخبار(Monitoring)و استفاده از مواد شیمیایی است.

بنابراین: اصلاح* برای* مقاومت* به* سرما و اصلاح* برای* مقاومت* به* یخ*زدگی* (از نظر تئوری*، عملی* و مفهومی)از یکدیگر متفاوت است، منظور ازسرما، کاهش دما به حدود صفر درجه سانتیگراد ویا چند درجه بالاتراست که می تواند برحسب نوع گیاه ودرجه مقاومت آن، به اندامهای مختلف(گل، برگ، میوه، جوانه وشاخه) خسارت وارد کند(۵).

این مقاله گیاهان را از نظر طبقه*بندی انها* براساس* واکنش* آنها به* دماهای* پایین* ، به گیاهان: حساس* به* سرما، حساس* به* دماهای* سرد بالای* صفر، حساس*، حساس* به* درجه* حرارتهای* یخبندان* کم* یا دماهای* نزدیک* به* صفر درجه* سانتی*گراد، کمی* مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد تا -۵ درجه* سانتی*گراد، نیمه*مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد در محدوده* -۵ تا -۱۰ درجه* سانتی*گراد، بسیار مقاوم*، زنده*ماندن* در دماهای* انجماد در محدوده* -۱۰ تا -۲۰ درجه* سانتی*گراد، خیلی* زیاد مقاوم*، گونه*های* با حداکثر مقاومت* به* یخ*زدگی* که* توانایی* تحمل* سرماهای* بسیار شدید(فراسردی*) را دارند.

*اساس ژنتیکی تحمل به* سرما عبارت است از: پلی ژن بودن وراثت اکثر صفات مهم اقتصادی از جمله مقاومت به سرما و یخبندان، تحت تاثیر محیط بودن این صفات و دشواری اندازه گیری آنها، متکی بودن مطالعه این صفات بر روشهای آماری پیچیده و شاخصهای آماری مانند میانگین, واریانس, کوواریانس, شاخصهای چندمتغیره و.....

استراتژی های بهنژادی برای* افزایش* مقاومت* گیاهان* به* سرمانیز عبارتند از: اصلاح تدریجی گیاهان برای مقاومت به سرما و یخبندان از طریق کاربرد روشهای مرسوم اصلاحی و انتخاب، انجام هیبریداسیون بین گیاهان زراعی و خویشاوندان وحشی آنها که دارای صفت مقاومت به سرما و یخبندان هستند، اهلی*کردن* گونه* های* وحشی* که* در محیطهای* سرد به* خوبی* رشد می*کنند از طریق* اصلاح* و انتخاب* برای* بهبود صفات *زراعی* آنها، شناسایی* ژن*های* مقاومت* به* سرما و یخ*زدگی*، کلون*کردن* آنها و دست*ورزی* ژنتیکی* آنها با استفاده* از روش*های* بیولوژی* مولکولی، معرفی* ژنی* خالص و نو به* محیطهای* سرد به* منظور وسعت* بخشیدن* به* منابع* پایه* ژنی، مثال*های* کمی* در مورد هیبریداسیون* بین*گونه*ای* شامل* گوجه*فرنگی* و گندم* وجود دارد(۳و۵).

در جمعیتهای* اصلاح* شده* و سازگار گیاهان* مختلفی* مانند ذرت*، تنوع* ژنتیکی* فراوانی* برای* مقاومت* به* تنش* سرما دیده* شده* است اما استفاده* از نژادهای* خارجی* مقاوم* نیز موقعیتهای* مناسبی* را جهت* اصلاح* مقاومت* به*تنش* سرما در این* گیاهان* فراهم* می کند .

*به عنوان مثال در اصلاح* سیب* زمینی* می*توان* از منابع* ژنتیکی* وحشی* مانند گونه*های* وحشی* سیب* زمینی* مقاوم *به* یخ*زدگی* به* عنوان* والد در تلاقی*ها استفاده* کرد.

این مقاله در پایان می افزاید: در هر گیاه* زراعی* عملکرد نتیجه* نهایی* تمامی* فرآیندهای* بیوشیمیایی* و فیزیولوژیکی*، از زمان* سبزشدن* تا بلوغ* فیزیولوژیکی* و تأثیرات* متقابل* این* فرایندها با محیط است، اختلاف* بین* عملکرد ثبت* شده* و میانگین* عملکردها، به* عواملی* که* از بروز کامل* پتانسیل* ژنتیکی* گیاهان* جلوگیری* می*کنند مربوط می*شود، برای* تعدادی* از مؤلفه* های* صفات* مقاومت* به* سرما، تنوع* ژنتیکی* وجود دارد. ترکیبی* از مقادیر کمی* از این* تنوع*، با برخی* ازتکنولوژی*های* دقیق* اصلاحی* که* در اینجا بحث* شد، می*تواند زمینه* را برای* دستکاری* ژنهایی* در زمینه*های* ژنتیکی* خالص* فراهم* سازد.

در مناطقی* که* گیاهان* حساس* به* سرما کشت* می*شود، هر جا که* دماهای* سرد درطول* فصل* رویش* غالب* است*، اصلاح* مقاومت* به* سرما که* منجر به* تولید بهتر در مزرعه* می*شود، می*تواند قسمتی* از تفاوت* بین*عملکردهای* بهینه* و عملکرد واقعی* را کاهش* دهد.

اصلاح* یک* صفت* مقاومت* به* سرما به* صورت* منفرد نمی*تواند در یک* محیط دارای* محدویت* از نظر دما، اثری* روی* عملکردیک* ژنوتیپ* خاص* داشته* باشد، بلکه* راه* بهتر این* است* که* چندین* صفت* مقاومت* را در زمینه* ژنتیکی* مناسب* جمع*آوری* کنیم* تاژنوتیپ*هایی* به* دست* آیند که* توانایی* تولید را در شرایط دمایی* سرد طی* فصل* رشد داشته* باشند(۵).

● مواد و روش ها

به منظور بررسی تحمل گیاه زیره به سرما آزمایش به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی به اجرا در آمد.

فاکتورهای مورد آزمایش شامل خو سرمایی (خوسرمایی و عدم خوسرمایی ) به عنوان پلات اصلی و ترکیب اکوتیپ (تربت ، قوچان، سبزوار، خواف،قائن)در دما(۰ ،۳-، ۶-،۹-،۱۲-،۱۵- درجه سانتیگراد) به صورت فاکتوریل در پلات فرعی در نظر گرفته شده بود. تحمل به سرما و بازیافت گیاه از طریق اندازه گیری صفاتی مانند درصد بقا و دمای کشنده برای ۵۰% از نمونه ها (LT ۵۰ ) سه هفته پس از اعمال تیمار یخ زدگی و ارتفاع گیاه تعداد گره در ساقه اصلی ، وزن خشک گیاه ، دمای کاهنده ۵۰% وزن خشک گیاه ( DMT۵۰ ) در پایان اندازه گیری مورد نظر بود که به دلایلی آزمایش ادامه نیافت.

بذور پنج اکوتیپ زیره با دقت به صورت منوکارپ در آمد. سپس با قارچ کش کربوکسی تیرام به مدت ۲۴ ساعت آغشته شد. این عمل بواسطه قرار دادن بذور در دستمال های پارچه ای و خیساندن آنها توسط آب شهری بود.به گونه ای که آب از شیر با دبی تقریبی ۱ قطره در ثانیه بر دستمال های حاوی بذر و قارچ کش ریخته و از سمت دیگر اضافی اب از دستمال ها خارج می شد. سپس بذور ضد عفونی شده را در پتری دیش کشت کرده و بیش از ۵۰% از بذور تمام اکوتیپهای مورد نظر پس از ۷۲ ساعت جوانه زدند، که این زمان به عنوان زمان جوانه زنی ثبت شد. سه روز پس از جوانه زنی بذور مذکور توسط پنس آغشته به وایتکس رقیق شده در لیوان های پلاستیکی ( با قطر ۸ cm) که از قبل در زیر آنها زهکش تعبیه شده بود قرار داده شد. خاک مورد استفاده مخلوطی از ماسه و خاک برگ ضد عفونی شده بود که با آون استریل شد. بستر کشت متشکل از این دو ماده به نسبت مساوی بود. خاک پیش از کشت خیس شده روی بذور کشت شده در لیوان ها ماسه ای به ضخامت ۳ تا ۴ میلیمتر پوشانده شد.

لیوان ها هر یک روز در میان آبیاری شده و در شرایط دما و رطوبتی گاخانه های تحقیقاتی نگهداری شدند. پس از حدود ۴ روز گلدانها به مرحله سبز شدن رسیدند. در ابتدای کار تمامی اکوتیپهای مورد آزمایش به خوبی سبز شدند و مشکلی نیز در مورد بوته میری مشاهده نشد . ولی باگذشت حدود یک هفته از زمان سبز شدگی ، در تمامی اکوتیپ ها کمابیش علائم بوته میری مشاهده شد. پس از حدود پانزده روز(مرحله دو برگ حقیقی) عوارض بوته میری به گونه بود که ادامه آزمایش غیر ممکن نمود.

● دلایل پیشنهادی برای توقف آزمایش و از بین رفتن گیاهچه ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

● پیشنهادات جهت کاهش بوته میری و کاهش خطا در آزمایش

استفاده از ماده سدیم متیل دی تیو کاربامات. این ماده بر روی جوانه زنی ، رشد گیاه ، و عدم ابتلای زیره سبز به بوته میری اثر مطلوبی نشان می دهد.

استفاده از کود ها ی آلی ، نیتروژنه ، فسفره و پتاسه در کاهش شدت بیماری بوته میری موثر است.

استفاده از قارچکش های خاک مصرف مانند اگروزان که پایداری زیادی در خاک داشته در صورت انتقال عامل بیماری ، از ابتلای گیاهچه ها جلوگیری می کنند.

استفاده از مدیریت های زراعی از جمله افزایش فواصل آبیاری ، کاهش تراکم بوته ای، تنظیم دما و رطوبت نسبی گلخانه و استفاده از وسایل و خاک استریل و جلوگیری از انتقال بیماری از مناطق مجاور نیز می توانند ابتلای گیاهچه ها به بوته میری را کاهش دهند ۱) وجود عامل بیماری ( احتمالا قارچ Fusarium oxysporum) در داخل یا سطح خارجی بذر ها(۷) ۲) وجود عامل بیماری در بستر کشت ( آلودگی خاک یا لیوان ها) ۳) انتقال عامل بیماری توسط ابزار مورد استفاده برای کشت ۴) انتقال عامل بیماری از گلدان ها و طرح های مجاور و حتی از خارج گلخانه ۵) دما و رطوبت نسبی بالای هوا( شرایط گلخانه ای) ۶) آبیاری بیش از حد ۷) تیره بودن خاک بستر به گونه ای که دمای خاک در روز به بیش از ۳۵ درجه سانتیگراد هم می رسید ۸) تراکم بالای کشت (بیش از ۱۰ گیاهچه در هر لیوان) ۹) حساسیت بیش از حد گیاهچه های زیره سبز به شرایط فوق الذکر

[amir.d 1,211]

بذرالبنج

 

موضوع تحقيق: بذرالبنج

(بنگ دانه)

نام علمي: Hyoscyamus nigerl

نام انگليسي: Henbane

تيره: سيب زميني solanaceae

گونه: parasympatholyti hyoscyamine atropine scopolamine jusquiame noire

 

خصوصيات گياه شناسي:

گونه هاي مختلف بذرالبنج ، گياهان يك ساله ، دو ساله يا چند ساله اند. اين گياه در شرق آسيا ، شمال آمريكا و همچنين در استراليا ميرويد . گونه هاي دو ساله داراي ريشه ايي مستقيم به طول 15 تا 25 سانتي متر مي باشند كه اين ريشه ها انشعابهاي كمي دارند . ساقه گياه ، مستقيم ، كركدار ، استوانه اي يا چند وجهي اند و ضخامت آن به اندازه بند انگشت ( 2 تا 3 سانتي متر ) مي باشند و ارتفاع آن به يك متر نيز ميرسد . برگهاي گياه ، پهن ، فاقد دمبرگ ، متراكم در طول ساقه و به صورت متناوب نسبت به يكديگر قرار مي گيرند. اين برگها بريدگيهاي نسبتاً عميقي دارند . گلهاي گياه مخروطي شكل و در يك طرف ساقه قرار دارند . گلها به رنگ زرد يا سفيد مات و داراي دمگل كوتاهي هستند. بذرهاي بذرالبنج بسيار سبك اند و بعد از رسيدن به اطراف پراكنده شده و بعد به صورت علف هرز در منطقه مي رويند. از اين رو ، جمع آوري ميوه ها بايد به موقع انجام گيرد . بذرها تا 4 الي 6 سال قوۀ رويشي مناسبي دارند.

 

دوران گلدهي

: خرداد تا شهريور

ميوه

: به صورت كپسولي و پر از دانه هاي قهوه ايي رنگ و تمام گياه پوشيده از پرز و كرك و بسيار سمي است

مهمترين آلكالوئيدها

: هيوسياسين ، آتروپين ، آسكوپولامين ، تشكيل مي دهد. اين گياه در مرحلۀ گلدهي از بيشترين مقدار آلكالوئيد برخوردار است . به جز آلكالوئيد ، مواد ديگري نظير فلاون گلوگزيدها و كومارين وجود دارد . اين گياه داراي اثر مخدر و خواب آور نيز مي باشد.

 

 

نيازهاي اكولوژيكي

: اين گياهان تقريباً در هر اقليمي قادر به رويش مي باشند. بزرالبنج گياهي است بلند روز كه در طول رويش به مقدار زيادي نور احتياج دارد . براي تسريع در رشد و نمو و افزايش مواد موثر (آلكالوئيد ها) به مواد موموسي و خاكهاي غني از نيترژن نياز دارند . به طوري كه كمبود مواد و عناصر غذايي در خاك ، اثرهاي نامطلوبي در رويش اين گياه دارد.

تناوب كاشت :

بذرالبنج تناوب كاشت مخصوص ندارد وپس ازبرداشت اين گياه ،مي توان تقريبا هرگياهي كشت كرد . ازآنجا كه اين گياه به علف كشها خيلي حساس است بهتر است با گياهاني به تناوب كشت شود كه باعث رويش وگسترش علفهاي هرزنگردد. كشت مداوم بذرالبنج دريك زمين مناسب نيست وبهتر است تكراركشت آن دريك زمين،بعد از3سال انجام گيرد.(پي اچ) خاك براي بذرالبنج،بين5/4تا2/8 مناسب است.

 

مواد و عناصر غذايي مورد نياز:

استفاده ازكودهاي حيواني درخاكهاي كه اين گياه كشت مي شود مناسب است وباعث افزايش عملكرد مي شود مطالعات نشان مي دهد كه كودهاي شيمياي تاثير مطلوبي بربذرالبنج ها دارد چنانچه اين مواد به مقادير مناسب ودرزمان مناسب دراختيارگياهان قرار گيرند نقش عمده اي درافزايش پيكررويش ومقدارآلكا لوئيدهاي آن خواهند داشت افزودن 20تا30كيلو گرم درهكتارازت (اوايل فصل بهار به عنوان سرك)درسال اول ،سبب تسريع دررويش گياهان مي شود. درسال دوم ، به منظور تسريع دررويش وافزايش عملكرد بايد مقدار25تا30كيلو گرم درهكتارازت به عنوان سرك (اوايل بهار) دراختيار گياهان قرار گيرد.

تاريخ و فواصل كاشت :

زمان مناسب براي كاشت پاييز،اواسط پاييز(آبان) است درحالي كه زمان مناسب براي كاشت بهاره اوايل بهار(فروردين) خواهد بود چنانچه تيمار چينه سرماي برروي بذرهاي بذرالبنج انجام مي گيرد. كشت بهاره اين گياه مناسب تر است. فاصله رديفها اعم ازكشت بهاره يا پاييز 50 تا60 سا نتي متر وعمق بذردرموقع كشت 1تا5/1 سانتي متر بايد باشد. براي هرهكتارزمين به4تا6 كيلوگرم بذربا كيفيت مطلوب نياز است.

روش كاشت:

بذز گياه بذرالبنج (گياهان دوساله) قوۀ رويش خيلي كمي دارد. براي افزايش قوۀ رويش ، بذرها بايد يك دوره سرما را بگذرانند . ازاين رودرصورت كشت بهاره ، بايد بذرها راسه هفته دردماي 8- تا10- درجه سانتي گراد منتقل شوند . بذرهاي گياهان يك ساله قوۀ رويش مناسبي داشته ونيازي به تيمارچينه سرماي ندارند. رويش اوليه اين گياه به كندي انجام مي گيرد . بذرالبنج نيز به اكثر علف كشها حساس است از اين رو توصيه مي شود بذرهاي اين گياه با مقادير كمي ازبذرگياهان سريع الرشد (*******نظرخردل) مخلوط شود تا با رشد آنها رديف هاي كه گياه مورد نظر كشت شده اند مشخص گردد تا وجين علفهاي هرزبه سهولت وبا حداقل خسارت به بذرالبنج انجام گيرد .

 

مراقبت و نگهداري:

رشد اوليه بذرالبنج بسيار كند است به طوري كه بذرها 20تا30روزبعد ازكاشت،سبز مي شوند دراين فاصله،علفهاي هرزرشد مي كنند ومي توانند سرتا سر مزرعه را بپوشانند ازاين رومبارزه با علفهاي هرزبا افزايش عملكرد ضروري است چون بذرالبنج به علف كشها حساس است كاربرد وغلضت آنها بايد با دقت زيادي انجام گيرد ازميان علف كشهاي مناسب مي توان ازگراما كسون به مقدار 5/2 تا3كيلو گرم درهكتار نام برد اين علف كشها به صورت محلول پاشي مورد استفاده قرار مي گيرد. مبارزه شيماي با علفهاي هرزاين گياه به تنهاي كافي نيست ودرطول رويش گياهان بايد علفهاي هرزسطح زمين را وجين كرد. علفهاي هرزرابايد 2تا3بار درسالبه صورت مكانيكي وجين كرد تا رشد گياه مورد نظرآسانتر صورت گيرد. ممكن است گياهان درطول رويش به وسيله برخي آفات ازجمله سوسك سيب زميني (سوسك كلرادو) آسيب ببينند براي مبارزه با اين آفت وحفاظت ازگياهان درطول رويش،مي توان به طورمرتب ازمحلول 2/ دييمكرون يا 15/ سافي دان استفاده نمود. ممكن است گياهان درطول رويش به وسيله برخي بيماريهاي قارچي نظير فيتو فوتو راآسيب ببينند . تناوب كشت مناسب وآماده ساختن صحيح واصولي خاك به طوربارزي باعث كاهش بيماريهاي قارچي مي شود .

 

برداشت:

ازسال اول رويش مي توان برگهاي گياهان را برداشت نمود هنگامي كه برگها به اندازه نهاي خود رسيده باشند آنها رابرداشت ميكنند برداشت برگها معمولا ازاواسط تابستان (اواخرمرداد)آغاز مي شود. برگها را ميتوان بسته به شرايط اقليمي محا رويش گياه يك يا چند نوبت درسال 2تا3نوبت برداشت كرد چنانچه برداشت محصول دريك مرتبه انجام گيرد بهتراست درزماني باشد كه گياهان كاملا سطح زمين را پوشانده وبرگها به طور كامل رشد كرده باشد چنانچجه برداشت محصول درچند نوبت درسال صورت گيرد دراولين برداشت برگهاي را كهدرمحورهاي خارجي دايره اي شكل (رديفهاي اول تا سوم ) قرار دارند برداشت مي كنند دوتاسه هفته بعد برگها ناحيه مركزي محوردايره برداشت مي شوند آخرين برداشت برگها ا.اخر مهر- اوايل آبان صورت گيرد ازآنجا كه برگها ازرطوبت فراواني برخورد دارند وخشك كردن آنها به سختي صورت مي گيرد بهتر است ازخشكنهاي الكتريكي استفاده شود درجه حرارت مناسب براي خشك كردن برگهاي بذرالبنج 50تا60درجه سانتي گراد است عملكرد بذرالبنج 8/ تا يك تن درهكتاربرگ خشك كه ازخشك شدن 5تا7تن برگ تازه حاصل مي شود 7/1تا2تن درهكتارساخته كه ازخشك شدن 11تا14تن ساقه ،تازه حاصل مي شود.

 

 

خواص دارویی:: درصنايع دارو سازي داروهاي ضد آسم، آرام بخش، ترميم كننده سيستم اعصاب وتسكين دهنده ناراحتي هاي سال خوردها ازآن تهيه مي گردد . ازتركيبات مختلف حتي روغن اين گياه درمرحم ها وپومادها براي تسكين دردهاي روما تيسمي (فقط طبق دستورپزشك استفاده مي شود) براي مصارف داروي برگها وحتي ساقه هاي برگ دارودانه هاي آن را جمع آوري مي كنند بعد ازخشك شدن گياه داراي عطري تخديركننده است وبايد درپاكتهاي دربسته نگه داري شود وبراي مداواي بيماري عصبي وتنفسي استفاده مي شود.

 

جمع آوري بذر:

بذرهاي بذرالبنج درماه هاي خرداد- تيربه تدريج مي رسند ميوه ها بعد ازرسيدن باز مي شوند وبذرها به اطراف پراكنده مي شوند از اين رو ميوه ها را بايد قبل از باز شدن برداشت كرد سپس بايد ميوه ها را خشك وبذرها را ازساير قسمتها جدا وتمييز نمود عملكرد 2/تا50 تن درهكتار است.

 

 

خلاصه تحقیق:

 

 

3 – نام علمی : Hyoschyamus nigral

4 – تیره : Solanaceae

5 – نوع گیاه : یکساله – دوساله

 

منابع :

 

 

n اندامهاي مختلف گياه بذرالبنج داراي آلكا لوئيدها ي سمي وخطر ناك اند. 1 – نام فارسی : بذر البنج (بنگ دانه) 2 – نام انگلیسی : Henbane 6 – نوع میوه : کپسولی یا سته 7 – نحوه تکثیر : بذر 8 – اندام مورد استفاده : برگ ، بذر ، ریشه 9 – مناطق پیشنهادی جهت کاشت گیاه در جهان : شرق آسیا ، شمال آمریکا ، استرالیا 10 – مقدار بذر مورد نیاز جهت تولید کاشت در یک هکتار زمین : 6 – 4 کیلوگرم بذر 11 – فواصل کاشت : فاصله ردیفها ائم از کشت بهاره یا پاییزه 60 – 50 سانتی متر و عمق بذر در موقع کشت 5/1 – 1 سانتی متر 12 – سیستم کاشت : ردیفی 13 – نیاز غذایی : 30 -20 کیلوگرم در هکتار ازت اوایل فصل بهار به عنوان سرک در سال اول ، 80 – 70 kg/h اکسید فسفر ، kg/h 120 – 100 اکسید پتاس 14 – روش کاشت : پاییزه و بهاره 15 – زمان مناسب برای کاشت مستقیم : کاشت پاییزه – آبان ، کاشت بهاره – فروردین 16 – بافت خاک مناسب برای رشد گیاه : خاکهای هوموسی و غنی از نیتروژن 17 – PH خاک : بین 5/4 – 2/8 مناسب است 18 – زمان برداشت : برگها خرداد تا مرداد ، دانه ها شهریور 19 – عملیات پس از برداشت : برگها یا ساقه ها پس از برداشت خشک شوند 20 – خواص درمانی : ضد آسم ، آرام بخش ، ترمیم کننده سیستم اعصاب و تسکین دهنده ناراحتی های سالخوردگی از آن تهیه میگردد. 21 – دقت لازم در عملیات برداشت : در برداشت برگها باید دقت نمود تا به گلها و یا جوانه های گل دهنده آسیب نرسد. 22 – عملکرد : 800 تا 1000 کیلو گرم در هکتار برگ خشک ، 1700 تا 2000 کیلو گرم در هکتار ساقه 23 – تعداد چین : 3 – 2 چین 24 – ترکیبات شیمیایی : هیوسیامین ، آتروپین ، آسکو پولامین 25 – اقلیم مورد نیاز : این گیاهان تقریبا در هر اقلیمی قادر به رویش می باشد 26 – طول مدت جوانه زنی بذر ها : 30 – 20 روز بعد از کاشت 27 – تیمارهای مورد نیاز جهت برطرف کردن دوره خواب بذر : نیازی به تیمار چینه سرمایی ندارد 1 – گیاهان دارویی : ژان ولاگ و ژیری استودولا ، ترجمه ساعد زمان 2 – تولید و فرآوری گیاهان دارویی : دکتر رضا امید بیگی

[amir.d 1,211]

سيب زميني

 

خصوصیات گیاهی: سيب زميني از محصولات غده اي است كه نقش مهمي در نغذيه مردم جهان دارد . غده سيب زميني داراي كربوهيدرات مي باشد و از آنجا كه عملكرد آن در هكتار بسيار بالاست مورد توجه زيادي مي باشد .

سيب زميني با نام علمي Solanum tuberosum L. گياهي است يكساله از تيره گوجه فرنگي (Solanaceae)

 

غده بندی

هومون لازم براي تحريك و شروع غده بندي در برگه و تحت تأثير روزهاي كوتاه توليد مي شود . هر چه رقم ديررس تر باشد نسبت به طول روز حساستر و غده بندي آن در روزهاي بلند تر به تاخير بيشتري مي افتد .

 

سازگاری: سيب زميني محصولي است سرما دوست كه در نواحي گرم در پائيز و در نواحي سرد در بهار كاشته مي شود . بهترين رشد سيب زميني در نواحي حاصل مي شود كه ميانگين حرارت هوائي گرمترين ماه فصل رشد سيب زميني حدود 25 درجه سانتيگراد يا كمتر باشد . رشد غدد در خاكهاي گرمتر از 20 درجه سانتيگراد كند گشته و در حرارت 30 درجه سانتيگراد كاملاً متوقف مي گردد .

توليد سيب زميني در خاكهاي نيمه سنگين نيز بشرط وجود ساختمان خوب و بكارگيري روش مناسب كاشت موفقيت آميز خواهد بود . خاكهاي سنگين كه به غده مي چسبد موجب اشكال در رشد ، برداشت و بازاريابي محصول مي گردد . خاكهاي عميق و بارور ، با بافت متوسط و ساختمان عالي ، زهكش خوب و اسيديته خنثي تا كمي اسيدي بسيار مناسب است . سيب زميني به خشكي و شوري خاك حساس است .

 

تناوب زراعی: مثالهايي از تناوب سيب زميني

يونجه (*4 تا 5 سال ) سيب زميني ـ چغندر قند ـ لوبيا ـ گندم ـ آيش

يونجه ( 4 تا 5 سال ) ـ سيب زميني ـ ذرت ـ ذرت خوشه اي ـ گندم ـ آيش

 

کود شیمیایی: توليد هر تن سيب زميني موجب خروج 5 تا 5/6 كيلو ازت ، ، 1 تا 5/1 كيلو اكسيد فسفر و 8 تا 12 كيلو اكسيد پتاسيم از خاك مي گردد .

 

تاریخ کاشت: حرارت مناسب خاك براي جوانه زدن غدد سيب زميني 20 تا 25 درجه سانتي گراد است .

 

کنترل علفهای هرز: استفاده از علف كش تريفلورالين بصورت بعد از كاشت و اختلاط آن با خاك سطحي بوسيله چنگك گردان يا دندانه سبك يا پاشيدن داكتال بصورت بعد از كاشت در كنترل علفهاي هرزي كه جوانه مي زنند مؤثر است . همچنين چون علفهاي هرز سريعتر از سيب زميني سبز مي شود مي توان از علف كش گراماكسون نيز تا چند روز قبل از سبز شدن سيب زميني استفاده و علفهاي هرز سبز شده را كنترل كرد.

 

آفات و امراض: سیب زمینی مورد حمله آفات عمومی زیادی از جمله کرم برگخوار چغندر قند شب پره گاما شب پره زمستانی کرم اگروتیس شته سیاه باقلا مگس لوبیا تریپس توتون کرم سفید ریشه و کرم مفتولی ریشه قرار می گیرد .

 

پروانه كله مرده با نام علمي Acherontia atropos حشره اي است كه به علت وجود نقشي به شكل اسكلت سرانشان پشت سينه آن بدين اسم ناميده شده است . لارو كامل اين پروانه حدود 15 سانتي متر طول داشته و به رنگ زرد مايل به سبز مي باشد . لارو پروانه كله مرده از برگ سيب زميني تغذيه و از اين طريق به محصول آسيب مي رساند . در غالب موارد اين حشره توسط پارازيت هاي طبيعي تحت كنترل قرار داشته و خسارت آن غير اقتصادي است . در صورت لزوم ممكن است از سموم فسفره براي مبارزه شيميائي عليه اين آفت استفاده بعمل آورد .

از بيماريهاي مهم سيب زميني در ايران مي توان به بيماريهاي مرگ ريشه ، پوسيدگي خشك ، بوته ميري ، سفيدك داخلي و ويروسي سيب زميني اشاره نمود

بيماري پوسيدگي خشك سيب زميني از بيماريهاي انباري سيب زميني است كه توسط قارچ بنام Fusatium coeruleum ايجاد مي شود . اين بيماري از طريق زخم بسهولت انتقال مي يابد و به غدد بسته بندي شده آسيب بيشتري مي رساند . علائم پوسيدگي حدود يك تا دو ماه پس از برداشت تدريجاً ظاهر مي گردد ، اين علائم بصورت تغيير رنگ در سطح پوست غدد و بدنبال آن پوسيدگي خشك بافت غدد در محل تغيير رنگ است . غده هاي آلوده در نهايت خشك و چروكيده مي گردد . مبارزه با اين بيماري از طريق عمليات بهداشتي ضد عفوني غدد با قارچ كش تيمول . ضد عفوني انبار و تأمين شرايط مناسب انباري انجام پذير مي باشد .

بوته ميري سيب زميني توسط قارچي بنام Colletotrichum coccodes ايجاد مي شود . بوته مبتلا در حدود دوران گلدهي علائم عمومي بوته ميري نشان مي دهد . ساير علائم بيماري وجود اسكلرتهاي سياه رنگ روي طوقه ، ريشه اصلي ، استولونها و غدد است . مبارزه با اين بيماري از طريق عمليات بهداشتي و استفاده از ارقام مقاوم انجام پذير است .

[amir.d 1,211]

کاشت , داشت و برداشت زیره سیاه

 

قبل از كاشت زمين بايد كاملاً آماده باشد . علف كش سونالان يا تريفلان به ميزان lit/h5/2-2 به مدت 15-12 روز قبل از كاشت به خاك زده شود . كودهاي مورد نياز به صورت حيواني يا شيميايي است كه 15-10 براي حيواني و كود فسفاتر به ميزان 300-100 kg/h در موقع كاشت و كود ازته به ميزان kg/h 150-100 به صورت سرك در سه نقطه زيره در دمايc ْ*8-6 جوانه مي زند . آبياري بعد از كاشت حتماً بايد به صورت سيفون باشد . 1تا 3 مرحله آبياري بسته به نوع بارندگي لازم دارد .

بعد از كاشت ـ در فروردين در زمان گل كه اواسط ارديبهشت ميباشد .

 

 

 

بيماري : بوته ميري كه شايع ترين نوع بيماري است . سوختگي زيره سبز ، سفيدك پودري

بوته ميري : از اول فروردين تا اوايل ارديبهشت طوقه به رنگ قهوه اي درآمده و گياه كمي زرد و پژمرده مي شود و بوته به رنگ سبز خشك در مي آيد .

آوندهاي گياه به رنگ قهوه اي ونكروز مي باشد .

 

مبارزه بامحلول پاشي قارچ كشها

سوختگي زيره :

بروز لكه هاي قهوه اي مايل به قرمز به حالت زنگ زدگي از نوك برگ شروع و سپس بر روي ساقه هاي كوچك مشاهده ميشود مبارزه با محلول پاشي قارچ كشها به فاصله ده روز از هم .

سفيدك پودري :

لكه هاي سفيد در برگ و ساقه ها ، گياه ميوه نمي دهد ، محلول پاشي با قارچ كشها راه مبارزه است .

اصولاً بيماريها در مرحله گلدهي ظاهر مي شود زيرا قبل از تشكيل گل گياه حساس نمي باشد . بيماريها در آب وهواي ابري و مرطوب تا حد زيادي پيشرفت مي كند ودر آب و هواي خشك اجازه تكثير ندارد .

 

 

وزن استاندارد kg/h 4 = 3 × × 1,200,000 1- در مناطق در مناطق مديترانه اي بعد از محصولات زمستانه غلات ، سيب زميني ، كلم مي توان زيره را كاشت . 2- خاكهاي قابل كشت زيره خاك رسي رسي شتي لومي رسي مي باشد . 3- بهترين زمان كاشت بين 18 آذرماه تا 10 ديماه مي باشد . 4- آفات : شته سبز ، شته سياه، آگروتيس ، كرم غوزه: تريپس 5- ميزان بوته در هكتار 000/200/1 بوته مي باشد اگر قدرت جوانه زني بذر 90% باشد و وزن 1000 دانه سه گرم باشد مقدار بذر مصرفي در هكتار

[amir.d 1,211]

منداب

 

خصوصیات گیاهی: منداب بومي ايران كه از بلوچستان تا نواحي اطراف درياي خزر يافت مي شود از گونه Eruca sativa مي باشد . دو گو نه اس يكي B.napus يا كلزاي معمولي و ديگري B. compestris .

منداب ريشه مستقيم و توسعه يافته اي دارد كه به آن صفت مقاومت به خشكي مي دهد .

گلهاي سفيد يا زرد منداب با گل آذين خوشه اي در انتهاي ساقه ها مشاهده مي شود . لقاح بصورت دگرگشني انجام مي گيرد . ميوه منداب نيامي است .

 

سازگاری: منداب گياهي است سرما دوست و بلند روز كه همانند گندم داراي انواع پائيزه و بهاره است .

مقاومت منداب به خشكي تقريباً مشابه گندم بوده و توليد موفق آن در ديمكاري به حدود 400 ميلي متر آب نياز دارد . با اينحال به رطوبت زياد خاك نيز سازگاري ندارد .

 

توليد منداب در اغلب خاكها با اسيديته حدود خنثي امكان پذير است . منداب شوري متوسط خاك را بخوبي تحمل مي كند . بطور كلي ،*قدرت توليدي منداب در خاكهاي فقير بيش از غلات است .

 

تاریخ کاشت: منداب مي تواند در حداقل حرارت 2 درجه سانتيگراد شروع به جوانه زدن نمايد .

تاريخ كاشت منداب در كشت پائيزه كمي قبل از گندم است .

 

آفات و امراض: مبارزه با اين حشره با يخ آب زمستانه براي از بين بردن تخمها در خاك و سمپاشي لاروها و حشرات بالغ با سموم فسفره يا كار با ماتها مي باشد .

 

برداشت: برداشت زماني است كه نيامها برنگ قهوه اي متمايل شده باشد .

 

 

موارد استفاده: روغن بعضي از انواع منداب داراي مقدار قابل توجهي ماده سمي اسيد اروسيك است.

[amir.d 1,211]

نیشکر

 

خصوصیات گیاهی: نیشکر با نام علمی گیاه غول پیکری از تیره غلات (Gramineae) است که به صورت چند ساله برای برداشت ساقه حاوی قند آن تولید میشود . ساقه نیشکر دارای مغز است که قند در آن ذخیره می گردد ذخیره ساکارز بیشتر در قسمتهای مرکزی و پایین انجام می شود . Saccharum Officinarum

وجود عناصر معدی در شربت قند بر کریستاله شدن قند اثر نا مطلوب دارد .

 

 

سازگاری: نيشكر محصول مناطق حاره و نيمه حاره اي مي باشد . توليد نيشكر در آن نواحي كه ميانگين حرارت ماهيانه طي حداقل 8 ماه از سال حدود 20 درجه سانتيگراد يا بيشتر باشد امكان پذير است ، مشروط بر آنكه در هيچ ماهي از سال يخبندان وجود نداشته باشد . حرارتهاي حدود 20 درجة سانتيگراد درخاك براي رشد ريشه ها مناسب است و حرارتهاي كمتر از اين مقدار موجب محدوديت رشد ريشه مي گردد . حرارتهاي كمتر از 5 درجه سانتيگراد نيز ممكن است به برگها آسيب رساند .

 

 

حساسيت نيشكر به كمبود نور شديد است و پنجه زدن آن به مقدار زيادي نور نياز دارد .

 

 

مقاومت نشكر به خشكي در بعضي ارقام زياد است . با اين حال ، نيشكر به بالا بودن رطوبت خاك و محدوديت زهكشي نيز چندان حساس نمي باشد . نيشكر به شوري خاك نسبتاً مقاوم مي باشد

 

کود شیمیایی: نياز نيشكر به عناصر غذائي زياد است . هر تن ساقه نيشكر برداشتي موجب خروج 45/0 تا 9/0 كيلوگرم ازت و همين مقدار اكسيد فسفر ، 8/1 تا 5 كيلوگرم اكسيد پتاسيم و 45/ تا 8/1 كيلوگرم كلسيم از خاك مي گردد .

 

 

نيشكر در تمام خاكها نسبت به ازت واكنش نشان مي دهد . زمان دادن كود ازته ، مقدار ازت در خاك و اثر آن بر قند در نيشكر مشابه چغندر قند است .

 

 

عكس العمل نيشكر به كود فسفره به نوع خاك بستگي دارد . معمولاً مقدار 400 تا 500 كيلوگرم اكسيد فسفر را قبل از كاشت به خاك مي دهند . عكس العمل نيشكر به پتاسيم نيز به خصوصيات خاك بستگي دارد . كمبود پتاسيم منجر به پيدايش ساقه هاي لاغر و نرم مي گردد و درصد قند را كاهش مي دهد . استفاده از كود پتاسيم در نواحي جنوبي ايران ضروري بنظر نمي رسد ، بخصوص اينكه با سوزاندن برگها در جريان برداشت مقداري از پتاسيم مصرفي به خاك برگشت داده مي شود .

 

کنترل علفهای هرز: رقابت علفهاي هرز در اوايل دوره رشد نيشكر اهميت دارد .

 

 

علف كشهاي قبل از سبز شدن مانند آترا زين مي تواند علفهاي هرز را بين 4 تا 12 هفته پس از كاشت ( بسته به شرايط ) كنترل نمايد . پس از هر برداشت نيز مي توان اين علف كش را بين رديفها پاشيد .

 

 

آفات و امراض: كرم ساقه خوار نيشكر و سوسك نيشكر دو آفت مهم نيشكر در ايران بشمار مي رود .

خسارت كرم ساقه خوار نيشكر (sesamia nonagrioides) توسط لاروها انجام مي شود كه صورتي رنگ بوده و طول آنها به 30 تا 35 ميلي متر مي رسد . لاروها ابتدا از پانشيم غلاف برگ تغذيه كرده و سپس به داخل ساقه نيشكر وارد شده و از بافت داخلي تغذيه مي كند . و باين طريق موجب خشكيدن جوانه انتهايي ساقه مي گردد . ظاهراً پارازيت هاي طبيعي جمعيت اين آفت رادر حد غير اقتصادي نگهداشته و سمپاشي ضرورت ندارد .

 

 

سوسك نيشكر يا سوسك ذرت با نام علمي Pentodon iniota يكي از آفات عمومي محصولات زراعي است كه به نيشكر نيز حمله مي كند . اين سوسك حشره اي است به رنگ بور متمايل به سياه و طول 20 تا 24 ميلي متر كه به قلمه و اندامهاي زيرزميني نيشكر خسارت وارد مي سازد . حشره كامل و لارو آن هر دو از مغز قلمه و ساقه در زير خاك تغذيه مي كند . براي مبارزه با اين آفت مي بايستي بقاياي گياهي آلوده و علفهاي هرز را زا خاك خارج و جمع آوري نمود .

 

 

كنترل شيميايي با پاشيدن حشره كشها قبل از شخم و با استفاده از طعمه مسموم امكان پذير مي باشد .

 

 

بيماريهاي سياهك ، موزائيك و بوته ميري آوندي نيشكر بطور پراكنده و موضعي در روي بعضي ارقام نيشكر در خوزستان مشاهده گرديده اند ، ولي در حال حاضر اهميت اقتصادي آنها زياد نيست . استفاده از ارقام مقاوم مهمترين راه مبارزه با اين بيماريهاست .

 

برداشت: نيشكر با خنك شدن هوا در اوايل پائيز شروع به رسيدن مي كند و مقدار زيادي مواد قندي در آن ذخيره مي شود .

 

در ايران ابتدا مزرعه را آتش مي زنند تا برگها بسوزد .در صورتيكه برگها بخوبي نسوزد ، مي توان ابتدا برگها را با علف كش گراماكسون خشكانيد و 5 تا 9 روز بعد مزرعه را آتش زد براي سمپاشي مي توان از هواپيما استفاده كرد . پس از سوزانيدن برگها نسبت به بريدن ساقه ها از نزديكي سطح خاك اقدام نموده و قسمت فوقاني ساقه را كه قند كمي دارد قطع مي كنند ( حدود 20 تا 30 سانتي متر فوقاني كه ميانگره ها بخوبي تشكيل نشده اند ) . ساقه ها را روي تريلرها بار نموده و كارخانه مي برند .

 

موارد استفاده: ساقه تازه نيشكر داراي 90 درصد عصاره است كه حاوي 12 تا 17 درصد ساكرز مي باشد . از هر تن ساقه تازه نيشكر حدود 85 تا 110 كيلوگرم قند استخراج مي گردد .

 

 

ملاس و تفاله دو محصول جنبي نيشكر است . از ملاس براي تهيه الكل و نيز تغذيه دام استفاده مي شود . از تفاله در تهيه كاغذ ، مقواي ساختماني و پوشهاي ديگر استفاده مي گردد . تفاله مي تواند بعنوان بستر مرغ و دام نيز مصرف شود .

[amir.d 1,211]

چغندر قند

 

خصوصیات گیاهی: چغندر قند با نام علمي Beta vulgaris گياهي است دو ساله از تيره اسفناج كه بصورت گياهي يكساله زراعت مي شود . چغندر قند طي دوره رشد رويشي فاقد ساقه بوده و بصورت مجموعه اي از برگهاي بزرگ افقي تا عمودي مشاهده مي شود . طول دوره رشد براي توليد قند 6 تا 9 ماه مي باشد .

 

محصول زراعي چغندر ريشه اي است بزرگ و آبدار كه شامل سه قسمت است :

 

 

تجمع قند در بعضي از دوره هاي رشد تحت تأثير دو عامل به حداكثر ميزان خود مي رسد

 

تناوب زراعی: چغندر قند به ساختمان عالي خاك نياز دارد . بنابراين بهتر است بعد از بقولات علوفه اي چند ساله ، كود سبز و يا كود آلي فراوان و به عنوان اولين محصول وجيني در تناوب قرار گيرد اگر چه چغندر قند به مواد غذايي زيادي نياز دارد و خاك را تا عمق 80 الي 125 سانتي متري از مواد غذايي تهي مي سازد اما زمني باقيمانده از آن فاقد علفهاي هرز بوده و ساختمان خاك را بهبود مي بخشد . چغندر قندر با ساير چغندرها ، گياهان جنس كلم و جنس اسفناج در بعضي بيماريها مشترك بوده و نمي بايست با آنها در تناوب قرار گيرد .

 

 

مثالهايي از تناوب چغندر قند :

يونجه ( 4 ـ 5 سال ) سيب زميني ـ چغندر قند ـ ذرت

شبدر ـ چغندر قند ـ گندم يا جو

گود سبز ـ چغندر قند ـ حبوبات يا سويا

 

 

کود شیمیایی: توليد هر تن چغندر به 5/3 الي 5/4 كيلو ازت ، 25/1 تا 5/1 كيلو اكسيد فسفر ، 2/4 تا 5/5 كيلو اكسيد پتاسيم و 8/1 تا 2/2 كيلو اكسيد كلسيم نياز دارد .

 

 

تاریخ کاشت: حرارت مناسب جوانه زدن بذر چغندر قند بين 15 تا 20 درجه سانتي گراد است . با رسيدن ميانگين حرارت شبانه روزي هوا به حدود 10 تا 12 درجه سانتي گراد به كشت چغندر بهاره نمود .

 

 

كشت زود هنگام پاييزه ممكن است با هجوم آفات در اوايل دوره رشد و نيز گلدهي روبرو گردد زيرا هر چه سن چغندر قند در زمان روبرو شدن با سرما بيشتر باشد بهتر نسبت به سرما عكس العلم نشان مي دهد .

 

کنترل علفهای هرز: چغندر قند ، بخصص در مراحل اوليه رشد نسبت به رقابت علفهاي هرز بسيار حساس است . از حدود يك هفته بعد از سبز شدن فقط مي توان بين رديفها را كولتيواتور زد . علف كشهايي مانند رونيت و اپتام را ميتوان قبل از كاشت چغندر پاشيد و با خاك مخلوط نمود . علف كش پتانال را مي توان بعد از سبز شدن چغندر هنگامي كه چغندر حداقل 2 برگ داشته باشد ولي علفهاي هرز جوان و كمتر از 4 برگ داشته باشد بكار برد . علف كش پيرامين از برگ وريته علفهاي هرز جذب شده و بصورت قبل از كاشت مصرف مي شود .

 

آفات و امراض: كرم برگخوار چغندر قند يا كارادرنيا Caradrinacxigua : از آفات عمومي محسوب مي شود رنگ لارو كارادرنيا بطور معمول سبز است ولي گاهي به رنگ قهوه اي و حتي سياه ديده مي شود لاروهاي جوان به پارانيم برگ و لاروهاي مسن تر به رگبرگها حمله مي كنند در صورتيكه تراكم آفت شديد باشد طوقه نيز مورد تغذيه قرار مي گيرد و بوته خشك مي شود مبارزه با اين آفت عمدتاً از طريق مصرف سموم فسفره مانند ديمكون ، گوزاتيون ، ديپرتكل و يا سوپر اسيد انجام مي پذيرد .

 

بيد چغندر قند يا ليتا پروانه كوچكي است با نام علمي wcellatella scrobipalpa از آفات خصوصي چغندر قند است لارو كامل اين حشره از جوانه هاي مركزي تغذيه مي نمايد مبارزه با اين حشره عمدتاً با استفاده از سموم شيميايي فسفره مانند گوزاتيون ، ديمكون انجام مي شود .

 

از جنس آگروتيس چند حشره با اسامي شب پره زمستاني كرم آگرويتس A.ypsilon ، آگرويتس A.nigrum و شب پره آگرويتس A.pronuba به چغندر حمله مي كنند اين آفات به برگها ، دمبرگها و طوقه چغندر حمله مي كند و موجب خشك شدن گياه جوان مي گردد مبارزه با حشرات جنس آگرويتس عمدتاً با استفاده از طعمه مسموم انجام مي شود . Agrotis Agrotis seaetum

 

كك چغندر با نام علمي chaetocnema tibialis يكي از آفات مهم چغندر در ايران محسوب مي شود . خسارت به چغندر توسط حشره كامل كه سوسك كوچكي به طول 2 ميليمتر است مي باشد كك به برگهاي جوان حمله و آنها را مشبك مي سازد . براي مبارزه مي توان از سمهاي فسفره استفاده نمود . مگس چغندر با نام علمي Pegomyia betae مگس كوچكي است بطول تقريباً 5 ميليمتر كه لارو آن به چغندر آسيب مي رسانند قسمتهاي آلوده ماننده تاول باد مي كند و زرد رنگ مي شود كه در نتيجه برگها خشك شده و از بين مي رود مبارزه با اين آفت از طريق سموم فسفره مانند ديازينون يا ديمتوات بصورت سمپاشي مي باشد .

 

 

شته سياه باقله با نام علمي Apbis fabae از افات عمومي محصولات زراعي است اين شته بين 5/2 تا 3 مليمتر طول داشته و به رنگ سياه براق و گاهي تا سبز زيتوني ديده مي شود اين شته از شيره پرورده گياه تغذيه و باعث پيچيدگي ، پژمردگي و زردي برها و حتي خشكيدن آنها مي گردد با اين آفت مي توان با سموم متاسيستوكس ، ديمتوات و سوپر اسيد مبارزه كرد .

 

 

بیماریهای مهم چغندرقند: بيماري سفيدك سطحي توسط قارچي بنام Erysiphe betae ايجاد و از مهمترين بيماريهاي چغندر قند در ايران محسوب مي شود علائم بيماري ابتدا بصورت ظهور پوشش گرد مانندي در سطح زيرين برگ است كه در اثر توسعه بيماري به سطح فوقاني برگها نيز گسترش مي يابد اين پوشش سفيد مدتي بعد تغيير رنگ داده و قهوه اي مي گردد و در نتيجه برگها شادابي خود را از دست داده و زرد مي شوند راه مبارزه استفاده از قارچ كشها مانند سموم گوگردي مي باشد .

 

 

بيماري لكه گرد برگ چغندر يكي از بيماريهاي مهم چغندر در نواحي گرم و مرطوب است كه توسط قارچي بنام Cercospora beticola ايجاد مي شود . علائم بيماري پيدايش لكه هاي گرد كوچكي به قطر 2 تا 5ميليمتر به رنگ خاكستري يا قهوه اي مايل به خاكستري با حاشيه قرمز متمايل به قهوه اي روي برگها مي باشد .

 

 

كنترل بيماري با ضد عفوني بذر با فرمالين و سمپاشي مزرعه با تركيبات مس مانند كوپر اويت انجام مي شود . بيماري پوسيدگي ريشه چغندر قندر ظاهراً توسط قارچهاي مختلفي توليد مي شود اين بيماري پس از تشكيل ريشه غده اي به چغندر حمله و موجب پوشيدگي ريشه در ناحيه طوقه مي گردد . راه مبارزه با آن با انتخاب ارقام مقاوم و استفاه از قارچ كشها مانند تترا كلرو سوپرايكس و ريزكتول كمبي امكان دارد . 1) طوقه كه قسمت بالائي ضخيم شده و برگها از آن منشأ مي گيرد 2) منطقه كوتاه و صاف در زير طوقه كه گردن گفته مي شود . گردن قطورترين منطقه ريشه مي باشد 3) قسمت گوشتي ريشه كه ذخيره قند در آن انجام مي گيرد . مقدار قند در منطقه گردن و طوقه پايين است مقدار قند در ارقام اصلاح شده به 16 تا 20 درصد مي رسد . امراض و كمبود مواد غذايي موجب افزايش ريزيش برگها گشته و عملكرد را پايين مي آورد زيرا در اين حالت برگهاي جديد بوجود مي ايد كه صرفاً بامصرف قند ذخيره شده ريشه رشد مي كند . معمولاً ساقه گل دهنده چغنمدر كه در سال دوم رشد بوجود مي آيد از مركز طوقه رشد مي كند گلها كوچك و در روي گل آذين خوشه اي مركب بطور منفرد با دستجات 2 تا 7 گلي مشاهده مي شود خود عقيمي و دگرگشتي بر گياه حاكم است باد عامل مهم در گرده افشاني بشمار مي رود . 1) آهسته و كند شدن رشد برگها و ريشه 2) تعادل مطلوب بين فتوسنتز و تنفس بعلت روزهاي آفتابي و روشن كه موجب بالايي فتوسنتز مي گردد و شبهاي خنك كه تنفس را پايين نگه مي دارد . چغندر قند سازگاري وسيعي به شرايط محيط متنوع دارد به سرما و گرما نسبتاً مقاوم است تحمل خشكي را دارد به شوري خاك نيز مقاوم است . عوامل محيطي مانند حرارت ، نور ، طول روز و رطوبت خاك تا حد زيادي تعيين كننده نحوه رشد و ذخيره قند در ريشه مي باشد . خاكهاي بارور ،*داراي زهكشي خوب ، بافت متوسط و اسيديته خنثي تا كمي قليايي براي چغندر قند ايده آل است . عملكرد در خاكهاي نيمه سنگين بشرط وجود زهكشي خوب نيز مطلوب مي باشد .

[amir.d 1,211]

کتان...

 

خصوصیات گیاهی: كتان از اولين گياهاني است كه اهلي شده و تاريخ كاشت آن به حدود 500 سال پيش در مصر مي رسد .

بزرك يا كتان با نام علمي Linum ustatissimum گياهي است يكساله از تيره كتان (Linaceae) كه بصورت بوته اي ايستاده رشد مي كند .

 

 

ريشه مستقيم بزرك و كتان نفوذ عمقي به داخل خاك نداشته و بيشتر در لايه فوقاني خاك پراكنده است .

 

 

ميوه بزرك و كتان بصورت كپسول يا غوزه كوچكي است .

 

 

سازگاری: بزرك و كتان محصولي است سرمادوست كه همانند گندم در بهار و نيز در پائيز ( بسته به سرماي زمستان ) كاشته مي شود . گياهچه سرماي زير صفر ( 4- تا 6- درجه سانتيگراد ) و بوته هاي استقرار يافته سرماي نسبتاً شديد ( تا 10- درجه سانتي گراد ) را بخوبي تحمل مي كند . اما گياه بعد از گلدهي به سرما حساس مي شود .

 

بزرک و کتان ماهیتا بلند روز می باشد.

 

کود شیمیایی: مقدار 45 الي 60 كيلوگرم ازت و 35 تا 45 كيلوگرم اكسيد فسفر براي هر هكتار زمين بزرك مناسب مي باشد .

 

 

توليد هر تن الياف به حدود 80 كيلوگرم ازت ، 70 كيلوگرم اكسيد پتاسيم و 40 كيلوگرم اكسيد فسفر نياز دارد .

 

 

تاریخ کاشت: تاريخ كاشت بزرك و كتان تحت تأثير دو عامل سرما و زمان توسعه علهاي هرز قرار دارد

 

 

کنترل علفهای هرز: كنترل علفهاي هرز بزرك و كتان با عمليات تهيه بستر ، تناوب زراعي با محصولات وجيني ، تراكم بالاي بوته و استفاده از علف كشها انجام مي شود . علف كشهائي مانند MCPA , Diallate , TCA , Diuron بصورت قبل از سبز شدن قابل استفاده است . علف كشهائي مانند DNOC , MCPA را مي توان براي كنترل علفهاي هرز مزرعه تا قبل از شروع رشد جوانه گلها استفاده نمود .

 

 

آفات و امراض: آفت اختصاصي بزرك با خسارت اقتصادي در ايران گزارش نشده است . از بيماريهاي مهم بزرك در ايران زنگ كتان است . عامل بيماري قارچي است به نام علمي كه بخصوص در نواحي مرطوب خسارت زيادي وارد مي سازد . علائم اوليه بيماري بصورت لكه هاي نارنجي رنگي از اسپور قارچ بر روي ساقه ها ، برگها و گلها مي باش د. اين اسپورها توسط باد انتشار مي يابد . در اواخر فصل ، لكه هاي سياه رنگي در محل لكه هاي نارنجي پديدار مي شود . لكه هاي سياه در حقيقت اسپورهائي است كه همراه با بقاياي گياهي از سالي به سال ديگر انتقال مي يابد . Melampsora lini

 

برداشت: بزرك را هنگامي برداشت مي كنند كه بيش از 75 درصد كپسولها رسيده باشد كپسول و دانه رسيده قهوه اي رنگ بوده و دانه در كپسول بحالت آزاد تكان مي خورد . بزرك را مي توان به كمباين غلات برداشت نمود .

[agrigiyah 11]

سلام بسیار مطالبی خوبی دارید.اگه دوست داشتید از وبلاگ من به آدرس agrigiyah.blogfa.com دیدن نمایید و نظراتتون را برام بنویسید

با تشکر