بادامک چیست؟

[EN-EZEL 13,039]

بادامک چیست؟

حرکت*های متداول پیرو

 

اولین اقدام در طرح منحنی یک بادامک، رسم دیاگرام تغییر مکان است. لازم است تغییر مکان پیرو به*صورت تابعی از زاویه دوران بادامک تعیین گردد. این تابع ممکن است شکل خاصی داشته باشد یا امکان دارد غیرمشخص باشد. پروفیل یک بادامک معمولاً به*کمک منحنی جابجایی پیرو آن یک*سری پارامترهای مربوط به مکانیزم مورد نظر رسم می*شود. برای اینکه پیرو با حرکتی که از بادامک می*گیرد، کار مورد انتظار را انجام دهد از منحنی*های مختلفی برای دیاگرام جابجایی آن استفاده می*شود. چند نوع از حرکت*های متداول پیرو عبارتند از:

 

1. حركت با شتاب ثابت

 

2. حرکت با سرعت ترمیم شده

 

3. حرکت نوسانی ساده(هارمونیک)

 

4. حرکت سیکلوئیدی

 

 

 

انواع دیگر حرکت*های پیرو عبارتند از:

 

حرکت بیضوی، منحنی*های چند جمله*ای از درجه پنج، حرکت درجه هشت و ...

 

پس از آنکه منحنی جابجایی پیرو مشخص گردید، می*بایست پروفیل بادامک مربوطه را که قرار است منحنی مزبور را تامین نماید، طراحی نمود.

 

انواع بادامك*ها :

 

بعضی از انواع متداول بادامک*ها عبارتند از:

 

1. بادامک*های دیسکی

 

2. بادامک*های انتقالی

 

3. بادامک*های استوانه*ای

 

بادامک*های دیسکی معمولاً با سرعت ثابت دوران می*کنند و مسائل فنی زیادی را می*توان با بادامک*های دیسکی حل و بحث کرد و از نظر ساخت ساده*ترین نوع بادامک*ها بوده و در عین حال موارد استفاده زیادی دارند.

 

بادامک*ها را می*توان به سه نوع مختلف دسته بندی نمود:

 

1. براساس شكل ظاهري آنها

 

2. براساس نمودار حركت پيرو آنها

 

3. براساس نوع قيود موجود در پيروي آنها

 

 

 

بادامک*ها را از روی شکل ظاهریشان نیز مي*توان دسته بندی کرد. شکل یک بادامک می*تواند به*صورت*های:

 

گوه*ای، استوانه*ای، مارپیچ، مخروطی، کروی، گوی سان، شعاعی، مزدوج، و یا سه بعدی باشد.

 

بادامک می*تواند دارای هر یک از حرکت*های دورانی و یا انتقالی باشد. بادامک*های گوه*ای شامل پیرو انتقالی و نوسانی می*باشند.

 

طراحی بادامک گوه*ای بسیار ساده است. پیرو چنین بادامک*هایی می*بایست به*طور دائم، با بادامک در تماس باشد، که این عمل را می*توان به-وسیله یک فنر پیش بار گذاری شده، یا ایجاد حرکت مثبت درون شیاری برای پیرو مهیا نمود.

 

در بادامک*های شعاعی یا دیسکی، پیرو دارای حرکت شعاعی از مرکز دوران بادامک است.

 

پیروها به*وسیله فنرهای پیش گذاری شده با بادامک*هایش در تماس می*باشند. بادامک های صفحه ای یا دیسکی بخاطر سادگی و حجم کم بسیار متداول می*باشند.

 

بادامک مزدوج دارای یک زوج بادامک دیسکی می*باشد که به*طور پیوسته با یک پیرو در تماس می*باشند. بادامک*های مزدوج زمانی مورد استفاده قرار می*گیرند که هدف داشتن:

 

1. سرعت*های بالا،

 

2. بارهای دینامیکی زیاد،

 

3. سر و صدای کم،

 

4. سایش کم،

 

5. و بالاخره قابلیت کنترل بالای پیرو باشد.

 

بادامک مارپیچ وار، گونه*ای از بادامک تخت با شیار مارپیچ می*باشد که قادر به کنترل حرکت نوسانی و یا انتقالی پیرو نظیرش می*باشد. کاربرد این نوع بادامک، بخاطر آن که بادامک می*بايست دورانی در خلاف جهت حرکتش *برای قرار دادن پیرو در موقعیت اولیه*اش داشته باشد، محدود می*باشد.

 

بادامک گوی*سان یا بشکه*ای حرکت پیرو توسط شیار محیطی بریده شده بر روی سطح بادامک ایجاد می*گردد.

 

به*طور کلی دو نوع بادامک گوی*سان (بشکه*ای) وجود دارد، که هر نوع توسط سطح بادامک مشخص می*شود. سطوح مورد نظر می*توانند محدب یا مقعر باشند. بادامک گوی*سان زمانی مورد استفاده قرار می*گیرد که زاویه نوسان پیرو زیاد باشد. بخاطر شیار موجود روی سطح بادامک، کاربرد این نوع بادامک*ها تنها محدود به سرعت*های ملایم می*باشند.

 

بادامک بشکه*ای، را اغلب بادامک استوانه*ای نیز می*نامند. این نوع بادامک دارای شیار محیطی بریده شده در روی استوانه می*باشد(بادامک حول محور استوانه دوران می*نماید). به*طور کلی دو نوع بادامک بشکه*ای داریم. نوع بادامک توسط نحوه*ای که حرکت به پیرو منتقل می*گردد، تعیین می*گردد.

 

بادامک استوانه*ای شیاری، این نوع بادامک قادر به پذیرفتن حرکت مثبت می*باشد.

 

پیرو این بادامک*ها دارای یک فنر پیش*بار گذاری شده است.

 

بادامک مخروطی: پیرو این نوع بادامک*ها، مختصری در امتداد خط مولد مخروط حرکت می*کند. بادامک*های مخروطی بخاطر داشتن هزینه زیاد ساخت، استعمال زیادی ندارد.

 

بادامک کروی، این بادامک از یک سطح کروی که حرکت را به پیرو نظیرش انتقال می*دهد تشکیل شده است. پیرو حول محوری که عمود بر دوران بادامک می*باشد، نوسان می*کند. بادامک*های کروی نیز همانند بادامک*های مخروطی بخاطر داشتن هزینه زیاد ساخت، کمتر مورد استفاده قرار می*گیرند.

 

فایده استفاده از بادامک کروی نسبت به بادامک دیسکی در این است که در بادامک*های کروی، امکان بدست آوردن حرکت نوسانی، حول محوری که با محور دوران بادامک موازی نباشد نیز وجود دارد.

[alimec 23,102]

[TABLE=width: 639]

[TR]

[TD=width: 622]

بادامك به جزئي از ماشين گفته مي­شود كه جزء ديگري از آن ماشين را كه پيرو ناميده مي­شود با تماس مستقيم تحت شرايط تعيين كننده­اي به حركت در مي­آورد. عضو راننده را بادامک و عضو رانده را پيرو مي­ناميم. بادامک مي­تواند داراي حرکت­هاي دوراني، انتقالي يا نوساني بوده، و يا حتي ثابت باشد. پيرو نيز به نوبه خود مي­تواند داراي حرکت دوراني و يا انتقالي باشد.

قابليت تغيير بادامك بر اين اساس است كه با تغيير شكل منحني بادامك تغييري در مشخصه­ي حركت پيرو ايجاد مي­شود. به­همين علت تعداد حركت-هاي قابل استفاده پيرو به تنوع و دقت مهندس طراحي بستگي دارد. بادامك­هايي را ممكن است طرح كرد كه هر حركتي به پيروش بدهد ولي ممكن است در بعضي از سرعت-هاي حدي ايجاد شده، شتاب حركت خيلي زياد باشد كه نتيجه اين شتاب­هاي حدي، تنش زياد ارتعاش سيستم است طراح چنين بدامك و پيرو، حتماً بايد متوجه اين مؤلفه­هاي شتاب و خواص ماده­اي كه بادامك و پيرو از آن ساخته مي­شود، باشد تا در مقابل تنش­هاي شديد و خستگي ناشي از ارتعاش، مقاومت كافي موجود باشد و گرنه فرسايش نسبي افزايش و عمر مكانيزم كاهش خواهد يافت.

مقايسه بادامك ها و مكانيزم هاي ميله اي

 

[TABLE=width: 500]

[TR]

[TD=width: 295, bgcolor: transparent]بادامك ها[/TD]

[TD=width: 295, bgcolor: transparent]مكانيزم­ ­هاي ميله اي[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 295, bgcolor: transparent]به سادگي براي تعداد زيادي از حركت­هاي ورودي و خروجي طرح مي شوند.

مي­توانند كوچك و جمع و جور طراحي شوند.

ارزانتر طراحي مي­شوند.

پاسخ ديناميكي به دقت ساخت منحني بادامك بستگي دارد.[/TD]

[TD=width: 295, bgcolor: transparent]تعداد محدودي از نيازهاي ورودي و خروجي را ارضا مي­كنند.

جاي بيشتري مي­گيرند.

گرانتر طراحي مي­شوند.

عدم دقت در ساخت اثر كمي روي خروجي دارد.[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

 

◄ انواع پيروه:

پيروها را مي­توان بر اساس شکل ظاهري آنها، انواع حرکتها انجام شده توسط آنها، و بالاخره موقعيت­هاي واقعي خط حرکتشان دسته بندي نمود.

شکلهاي 1 و 2 و 3 ، نشان دهنده پيروهاي تيغه­اي، غلتان و تخت مي­باشند پيرو تيغه­اي داراي ساختمان بسيار ساده­اي مي­باشد. ولي به خاطر نرخ سايش بسيار زياد موجود در نقطه تماس، کاربرد زيادي ندارد.

پيرو غلتان نشان داده شده در شکل 2 گونه عملي تري از پيرو تيغه­اي نشان داده شده در شکل 3 مي­باشد. عمل غلتيدن اين نوع پيروها در سرعت­هاي کم، غلتش خالص مي­باشد. ولي هر چه که سرعت افزايش پيدا عمل غلتش خالص، تبديل به ترکيبي از اعمال غلتشي و لغزشي مي­گردد. پيروهاي غلتان زماني بادامک دچار يک خيز ناگهاني و زياد گردد، ايجاد اشکال مي­نمايد. زيرا در چنين وضعيتي پيرو غلتان، بادامک خود را فشرده مي­کند.

پيرو تخت نشان داده شده در شکل 1 را مي­توان بهينه­ترين نوع پيروها ناميد. اين نوع پيروها زمانيکه بادامک دچار يک خيز ناگهاني و زياد مي­گرردد، بادامک را فشرده نمي­کنند.

پيرو تخت نشان داده شده در شکل 1 در ازاي خيز بوجود آمده، باعث تنش­هاي سطحي و سايش زياد، مخصوصاً با توجه به­ميزان تغيير مکان و ناميزاني موجود مي­گردد که بدين علت، عموماً از پيروهاي تخت نشان داده شده در شکل1 استفاده مي­گردد.

 

◄ حرکت­هاي متداول پيرو:

اولين اقدام در طرح منحني يک بادامک، رسم دياگرام تغيير مکان است. لازم است تغيير مکان پيرو به­صورت تابعي از زاويه دوران بادامک تعيين گردد. اين تابع ممکن است شکل خاصي داشته باشد يا امکان دارد غيرمشخص باشد. پروفيل يک بادامک معمولاً به­کمک منحني جابجايي پيرو آن يک­سري پارامترهاي مربوط به مکانيزم مورد نظر رسم مي­شود. براي اينکه پيرو با حرکتي که از بادامک مي­گيرد، کار مورد انتظار را انجام دهد از منحني­هاي مختلفي براي دياگرام جابجايي آن استفاده مي­شود. چند نوع از حرکت­هاي متداول پيرو عبارتند از:

 

● حركت با شتاب ثابت

● حرکت با سرعت ترميم شده

● حرکت نوساني ساده(هارمونيک)

● حرکت سيکلوئيدي

 

انواع ديگر حرکت­هاي پيرو عبارتند از: حرکت بيضوي، منحني­هاي چند جمله­اي از درجه پنج، حرکت درجه هشت و...

پس از آنکه منحني جابجايي پيرو مشخص گرديد، مي­بايست پروفيل بادامک مربوطه را که قرار است منحني مزبور را تامين نمايد، طراحي نمود.

 

◄ انواع بادامك­ها :

بعضي از انواع متداول بادامک­ها عبارتند از:

 

1. بادامک­هاي ديسکي

 

2. بادامک­هاي انتقالي

 

3. بادامک­هاي استوانه­اي

 

بادامک­هاي ديسکي معمولاً با سرعت ثابت دوران مي­کنند و مسائل فني زيادي را مي­توان با بادامک­هاي ديسکي حل و بحث کرد و از نظر ساخت ساده­ترين نوع بادامک­ها بوده و در عين حال موارد استفاده زيادي دارند.

 

بادامک­ها را مي­توان به سه نوع مختلف دسته بندي نمود:

 

1. براساس شكل ظاهري آنها

 

2. براساس نمودار حركت پيرو آنها

 

3. براساس نوع قيود موجود در پيروي آنها

 

بادامک­ها را از روي شکل ظاهريشان نيز مي­توان دسته بندي کرد. شکل يک بادامک مي­تواند به­صورت­هاي: گوه­اي، استوانه­اي، مارپيچ، مخروطي، کروي، گوي سان، شعاعي، مزدوج، و يا سه بعدي باشد.

بادامک مي­تواند داراي هر يک از حرکت­هاي دوراني و يا انتقالي باشد. بادامک­هاي گوه­اي شامل پيرو انتقالي و نوساني مي­باشند. طراحي بادامک گوه­اي بسيار ساده است. پيرو چنين بادامک­هايي مي­بايست به­طور دائم، با بادامک در تماس باشد، که اين عمل را مي­توان به-وسيله يک فنر پيش بار گذاري شده، يا ايجاد حرکت مثبت درون شياري براي پيرو مهيا نمود.

در بادامک­هاي شعاعي يا ديسکي، پيرو داراي حرکت شعاعي از مرکز دوران بادامک است. پيروها به­وسيله فنرهاي پيش گذاري شده با بادامک­هايش در تماس مي­باشند. بادامک هاي صفحه اي يا ديسکي بخاطر سادگي و حجم کم بسيار متداول مي­باشند. بادامک مزدوج داراي يک زوج بادامک ديسکي مي­باشد که به­طور پيوسته با يک پيرو در تماس مي­باشند. بادامک­هاي مزدوج زماني مورد استفاده قرار مي­گيرند که هدف داشتن:

 

1. سرعت­هاي بالا،

 

2. بارهاي ديناميکي زياد،

 

3. سر و صداي کم،

 

4. سايش کم،

 

5. و بالاخره قابليت کنترل بالاي پيرو باشد.

 

بادامک مارپيچ وار، گونه­اي از بادامک تخت با شيار مارپيچ مي­باشد که قادر به کنترل حرکت نوساني و يا انتقالي پيرو نظيرش مي­باشد. کاربرد اين نوع بادامک، بخاطر آن که بادامک مي­بايست دوراني در خلاف جهت حرکتش ­براي قرار دادن پيرو در موقعيت اوليه­اش داشته باشد، محدود مي­باشد.

بادامک گوي­سان يا بشکه­اي حرکت پيرو توسط شيار محيطي بريده شده بر روي سطح بادامک ايجاد مي­گردد. به­طور کلي دو نوع بادامک گوي­سان (بشکه­اي) وجود دارد، که هر نوع توسط سطح بادامک مشخص مي­شود. سطوح مورد نظر مي­توانند محدب يا مقعر باشند. بادامک گوي­سان زماني مورد استفاده قرار مي­گيرد که زاويه نوسان پيرو زياد باشد. بخاطر شيار موجود روي سطح بادامک، کاربرد اين نوع بادامک­ها تنها محدود به سرعت­هاي ملايم مي­باشند.

بادامک بشکه­اي، را اغلب بادامک استوانه­اي نيز مي­نامند. اين نوع بادامک داراي شيار محيطي بريده شده در روي استوانه مي­باشد(بادامک حول محور استوانه دوران مي­نمايد). به­طور کلي دو نوع بادامک بشکه­اي داريم. نوع بادامک توسط نحوه­اي که حرکت به پيرو منتقل مي­گردد، تعيين مي­گردد. بادامک استوانه­اي شياري، اين نوع بادامک قادر به پذيرفتن حرکت مثبت مي­باشد. پيرو اين بادامک­ها داراي يک فنر پيش­بار گذاري شده است.

بادامک مخروطي: پيرو اين نوع بادامک­ها، مختصري در امتداد خط مولد مخروط حرکت مي­کند. بادامک­هاي مخروطي بخاطر داشتن هزينه زياد ساخت، استعمال زيادي ندارد.

بادامک کروي، اين بادامک از يک سطح کروي که حرکت را به پيرو نظيرش انتقال مي­دهد تشکيل شده است. پيرو حول محوري که عمود بر دوران بادامک مي­باشد، نوسان مي­کند. بادامک­هاي کروي نيز همانند بادامک­هاي مخروطي بخاطر داشتن هزينه زياد ساخت، کمتر مورد استفاده قرار مي­گيرند.

فايده استفاده از بادامک کروي نسبت به بادامک ديسکي در اين است که در بادامک­هاي کروي، امکان بدست آوردن حرکت نوساني، حول محوري که با محور دوران بادامک موازي نباشد نيز وجود دارد.

منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[zibeder 599]

ممنون مهندس