صورت هاي فلکی تابستان

[azarafrooz 14,221]

صورت فلکی عقرب

كمتر صورت فلكلي را مي توانيد بيابيد كه همچون صورت فلكي عقرب نامش با مسمي باشد . اين صورت فلكي در سرزمينهاي شمالي ديده نمي شود ، اما در سرزمينهاي جنوبي براستي ميان صورت فلكي ميزان و قوس ، عقربي به وضوح در آسمان ديده مي شود . بنابراين تعجبي ندارد كه صورت فلكي عقرب يكي از قديمي ترين صورتهاي فلكي به شمار مي آيد كه انسان از حدود 5000 سال قبل از ميلاد آن را با اين نام شناخته است . هنگامي كه اين صورت فلكي در شرق طلوع مي كند ، صورت فلكي جبار ، در غرب از نظرها ناپديد مي شود . انسان چنين تصورمي كند كه جبار ، شكارچي آسمان مي خواهد از سر راه عقرب كنار برود . بر اساس افسانه اي يوناني عقرب به فرمان الهه " آرتيميس " جبار را نيش زد و به قتل رساند . مي گويند از آن زمان جبار كه به شكل صورتهاي فلكي به آسمان انتقال يافته است ، از تمام عقربها چنان نفرت دارد ، كه به محض طلوع صورت فلكي عقرب در شرق ، بلافاصله در زير خط افق غربي آسمان ناپديد مي شود . گر چه اين صورت فلكي با شكوه هرگز به طور كامل ديده نمي شود و به اصطلاح در ماوراي افق قدم نمي گذارد ، ولي به هر حال ستاره اصلي آن قلب العقرب – عقرب " انتارس " ( ariadne ) سرخ رنگ ، از اروپاي ميانه به خوبي قابل مشاهده است . اين ستاره به اصطلاح يك غول قرمز ، و به عبارت ديگر خورشيدي در حال مرگ است . قطر اين ستاره حدود 700 بار از قطر خورشيد بزرگ تر است .

 

 

تمام مداري كه زمين به دور خورشيد مي پيمايد مي تواند در اين ستاره غول آسا جاي گيرد ! شايد قلب العقرب در مدت زماني كوتاه ، كه هنوز نسل بشر در جهان باقي است ، با انفجاري عظيم ، انفجار ابرنواختر ( super nova ) ، از زندگي ستاره اي خود خداحافظي كند . در اين صورت اين ستاره هفته ها در آسمان روز نيز قابل ديدن خواهد بود ، ولي به دليل مسافت بسيار زياد – حدود 500 سال نوري كه از زمين دارد به حيات و محيط زيست سياره ما صدمه وارد نخواهد كرد . براي ساكنان نيمكره شمالي زمين ، صورت فلكي عقرب بلااستثناء صورتي تيره و ظلماني و نشانه بد اقبالي و بيماري آور بوده است . بر خلاف آن ساكنان نيمكره جنوبي اين صورت فلكي را نشانه رويدادهاي نيك و خوش اقبالي مي دانند و در دم نيش مانند اين جانور يك قلاب ماهيگيري بزرگ را مجسم مي كنند . در يك افسانه پولينزيايي ( Polynesia : يكي از سه بخش اصلي اقيانوسيه ، گروه پراكنده اي از جزاير شرقي و جنوب شرقي اقيانوس آرام) آمده است كه مردي جوان با اين قلاب ماهي بسيار بزرگي گرفت . جوان هنگامي كه خواست ماهي را به خشكي بكشد ، متوجه شد كه قطعه زميني بزرگ با كوهها ، درختان و پرندگان رنگارنگ در قلاب خود دارد . او با نيروي زيادي قلاب را يكباره بالا كشيد و به اين ترتيب جزيره اي جديد ايجاد شد . اين افسانه قديمي ناظر بر اين واقعيت است كه بسياري از جزيره ها در اثر فرايندهاي آتشفشاني سر از آب برآورده اند .

 

عقرب یکی از صورتهای فلکی دایرة البروج است و مدت زمان عبور خورشید از این برج کمتر از دیگر برجهاست. این صورت فلکی کوچک چهره عقربی را تصویر می کند که با نیش خود، جبار ، این صورت فلکی مشهور فصل زمستان را کشته است. این دو صورت فلکی در دو سمت مقابل هم در آسمان قرار گرفته اند. بنابراین زمانی که عقرب طلوع می‌کند، جبار غروب می‌نماید. صورت فلکی عقرب در امتداد کهکشان راه شیری و در کنار قوس واقع شده ، بنابراین از لحظ اجرام آسمانی غنی می باشد.

 

ستاره‌ها

آلفای عقرب همان ستاره قلب العقرب بوده که معنای انگلیسی آن رقیب مریخ است. علت این رقابت ، سرخ رنگی این ستاره در قیاس با رنگ سیاره مریخ سرخ روست. این ستاره یک ابر غول بوده و حدود 600 برابر قطر خورشید با طیف M1 Ib و قدر 1.0 می‌درخشند. قلب العقرب دارای یک همدم آبی رنگ از قدر پنجم می‌باشد که طیف آن B3 و فاصله اش 600 سال نوری است.

اجرام عمقی آسمان

عقرب شامل بیش از دو دوجین خوشه ستاره‌ای ، با قدر 7 و 8 است که در دو طرف دم عقرب قرار گرفته‌اند. N7 (قدر سوم) و M6 (قدر چهارم) ، هر دو از خوشه‌های باز درخشان هستند، در حالی که M4 یک خوشه کروی قدر ششم است.

 

رصد با چشم غیر مسلح

نورانی‌ترین ستاره این صورت فلکی قلب العقرب نام دارد و ستاره‌ای درخشان و سرخ رنگ است. ستاره قدر اول قلب العقرب 700 بار نورانی‌تر از خورشید است قطر آن حدود 000/000/630 کیلومتر و در فاصله 400 سال نوری می‌باشد. اگر در اطراف نیش عقرب (انتهای دم آن) دقت کنید، چندین ستاره دوگانه خواهید یافت. این صورت فلکی ، در عرضهای شمالی کمی بالاتر از سطح افق ظاهر می‌شود و نور ستارگان آن به علت پیمودن مسیر بیشتری در جو زمین ، همواره چشمک می‌زنند.

رصد با دوربین دو چشمی

ناحیه ستاره‌ای اطراف قلب العقرب را مطالعه کنید. این ناحیه ، شامل ستارگان کم نور زیادی است بعضی از این ستارگان ، دوگانه یا سه‌گانه هستند. همچنین خوشه M6 را نیز می‌توانید ببینید.

رصد با تلسکوپ

تقریبا در نیمه راه ما بین قلب العقرب و بتا - عقرب ، یکی از بهترین خوشه‌های آسمان یعنی M80 قرار دارد. خوشه‌های 80M و 6M و 7M را رصد کنید.

ستاره بتا - عقرب دوگانه است. با قدرهای 2و4 و جدائی "14.

مساحت:497 درجه مربع

 

[azarafrooz 14,221]

مثلث تابستاني تشكيل شده از سه ستاره ي پر نور شب هاي تابستان كه هر يك از اين ستاره ها مربوط به يك صورت فلكي مي باشند.

 

ستاره هاي آلفاي شلياق & آلفاي دجاجه و آلفاي عقاب & سه راس اين مثلث را تشكيل مي دهند.هر يك از اين سه ستاره نام خاص ديگري نيز دارند.به آلفاي شلياق " نسر واقع - Vega " & به آلفاي دجاجه " دنب - ردف - Deneb " و به آلفاي عقاب " نسر طائر- Altair "مي گويند.

 

 

 

كهكشان راه شيري از ميان اين مثلث عبور مي كند كه در عكس زير هاله ي كهكشان راه شيري به تصوير كشيده شده است.اين هاله فقط در مكان هايي كه به دور از آلودگي هاي نوري باشد به صورت يك هاله ي بسيار زيبا قابل رويت است.

 

براي يافتن مثلث تابستاني كافي است تا اندكي در آسمان تابستان تمركز كنيم و 3 ستاره ي پر نور آن را تشخيص بدهيم.براي حصول اطمينان از صحت اتنخاب خود ، بايد سه صورت فلكي شلياق ، عقاب و دجاجه را به خوبي بشناسيم.