رفتن به مطلب

مقالات اولین همایش بافتهای فرسوده شهری مشهد 1387


ارسال های توصیه شده

ساماندهی و تجدید حیات مراکز فرسوده شهري نمونه موردي: بافت قدیم شهرجاجرم

نویسندگان: علی اصغر نظریان، سمیه ابراهیمی، معصوم دوستی

 

سیري گذرا بر سیماي شهرهاي تاریخی ایران، بافت هاي قدیمی با ارزشی را به نمایش می گذارد، که همگی در گذشته نه چندان دور، از تحرك، نشاط و سرزندگی مطلوب برخوردار بوده اند. ساماندهی شهرها وبافت هاي تاریخی از دو جهت، یکی احترام به مواریث گذشته و دیگري رفع تنگناهاي ناشی از مشکلات فرسودگی و دسترسی سواره داراي اهمیت می باشد. کم توجهی به برنامه هاي ساماندهی و احیاء بافت هاي تاریخی در طول سالیان متمادي سبب شده تا آنها رونق، کارایی و فعالیت پیشین را از دست داده و به عنوان بافت مسأله دار و مشکل زا در سیستم شهري مطرح گردند. در همین راستا مقاله حاضر با هدف شناسایی ارزشهاي نهفته میراثی و فرهنگی و همچنین پتانسیل هاي موجود در بافت قدیم جاجرم به منظور بهره برداري از ظرفیت هاي بالقوه آن و ارائه الگوي بهینه جهت ساماندهی مطلوب این بافت کهن تدوین شده است.

 

واژگان کلیدي: بافت قدیم- احیاء- ساماندهی- توسعه درون زا- شهرجاجرم

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

سیر تحول کالبد محله غربی تهران قدیم

نویسنده: افسانه زرکش

 

محله غربی بافت اولیه تهران شامل سنگلج و تابع آن محله اي است که طبق مدارك موجود، در دوره بعد از اسلام تا اواسط قاجار، سیر تکوینی یکدست با ساختار و کالبد سنتی را طی می کند. در این ادوار، توسعه و گسترش زیر محلات و ایجاد معابر جدید در این محله تحت تأثیر عوامل درون محیطی قرار دارد و از یک روند ممتد و یکسان تبعیت می نماید. از اواسط قاجار تا اواخر آن، آغاز تأثیر فاکتورهاي برون محیطی و معیارهاي تازه شهرسازي است که موجب پاره اي تغییرات سبک و نیمه سبک در بافت می شود و کالبد نیمه سنتی شکل می گیرد. در عصر پهلوي ادامه تأثیر عوامل بیرونی سبب می شود انسجام بافت سنتی در چند نقطه از بین برود، به تدریج برخی از عناصر کالبدي آن دستخوش تحولات بنیادي گردد و بافت مرمتی و ارزشمند محله در بعضی نقاط آسیبهاي اساسی ببیند. تعریض معابر، خیابان کشی از میان بافت محله و تضعیف پایه هاي سنّت محله اي، جهت گیري ساختمانها به سوي خیابان و قرارگیري تجاري ها و خدمات در جوار خیابان و کاهش رونق خدمات درون محله اي، ایجاد ساخت و سازهاي جدید در ارتفاع و ... شکل آن را از جنبه کالبدي متحول می نماید و کالبد مدرن و غالباً فاقد ارزش شکل می یابد. پس از انقلاب تاکنون محله اي با افزایش رو به رشد و سریع بناهاي با طبقات زیاد و بعضاً بصورت مجتمع و افزایش تراکم جمعیتی در نقاط مسکونی، رسوخ تجاري هاي عمده فروش و پارکینگ ها در بر جنوب شرقی و جنوبی بافت و رخنۀ کارگاهها و انبارها بالاخص در همین حواشی و ... پیش روي ما قرار گرفته و محله تحت تأثیر تغییرات کالبدي ناسازگار با کالبد سنتی آن می باشد. ادامه وضعیت به همین منوال، آسیبهاي جبران ناپذیر بیشتري به بافت سنتی سنگلج وارد خواهد کرد و آنرا دچار فرسودگی زود هنگام خواهد نمود. اگرچه تطابق با نیازها و شرایط گریزناپذیر موجود همچون دسترسی سواره، تراکم جمعیت، ایجاد تسهیلات و تجهیزات شهري، عدم امکان سکونت در برخی از واحدهاي مسکونی قدیمی به لحاظ تخریبی بودن آنها و وجود کارگاهها و بویژه ایجاد مقاومت در برابر زلزله و ... غیرقابل اجتناب بوده و جرح و تعدیل در بافت را ضروري می نماید لکن می تواند با بررسی دقیق، برنامه ریزي صحیح تر و سیاست گذاریهاي خاص به همراه حفاظت و صیانت بخش قابل حفظ بافت صورت گیرد. بدین منظور اقداماتی از این دست را می توان انجام داد: ایجاد تمهیدات فنی جهت افزایش عمر بناهاي با ارزش و مرمتی محله، تعریض معابر و افزایش فضاي باز براساس کیفیت ابنیه به منظور کاهش بخشی از خطرات ناشی از زلزله، نوسازي بافت بر پایه زمینه ارگانیک آن، تبیین اهمیت بناها و بافتهاي کهن از طریق رسانه هاي جمعی و رایانه، تهیه عاجل مدارك تصویري از بناهاي با ارزش غیرقابل نگهداري و ...

 

واژگان کلیدي : تهران وضعیت کالبدي محله سنگلج تحول کالبدي بافت سنتی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

شناخت و تحلیل دلایل رونق و زوال بافت قدیم شهر بابل

نویسندگان: سید احمد انوري، مهران علی الحسابی

 

بافت قدیم شهر بابل در زمره بافت هاي کهن کشور به شمار می آید که در عین حال مؤلفه هاي فرسودگی نیز در آن قابل مشاهده است. براي آنکه این بافت بتواند به حیات خود ادامه دهد، باید ساماندهی شده و این ساماندهی باید ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادي، کالبدي، حمل و نقل و دسترسی و سایر زمینه ها را شامل شود تا به تمامی ابعاد بافت قدیم با نگاهی یکپارچه برخورد گردد. آنچه در مورد بافت قدیم شهر بابل قابل توجه و متفاوت به نظر می رسد آن است که این بافت علی رغم فرسودگی، هنوز برخی ظرفیت هاي پویایی و سرزندگی خود را حفظ نموده و داراي ظرفیت هاي مناسبی به منظور حفاظت و احیاء می باشد. لذا جهت حفظ و نگهداري آن و جلوگیري از عواملی که تاکنون مانع رشد و توسعه متوازن بافت شده و به سرزندگی آن آسیب رسانیده است (به عنوان مثال فرسودگی کالبدي موجود در بافت قدیم)، باید زمینه هاي مناسب جهت ساماندهی بافت را به همراه موانع و مشکلات موجود در آن شناسایی نموده و سپس با ارائه اهداف و راهکارهاي مناسب در برطرف نمودن این مشکلات تلاش نمود. این مقاله در پی آنست تا ضمن مروري بر ابعاد و زمینه هاي بروز فرسودگی در بافت هاي سنتی، ویژگی هاي اصلی بافت قدیم شهر بابل را معرفی نموده و ضمن بیان تفاوت ها و تمایزات این بافت و دلایل وجود پویایی و سرزندگی نسبی در آن، مجموعه اقداماتی را که می توان در جهت ساماندهی بافت قدیم بابل و احیاي زمینه هاي حیات پویاتر در آن به انجام رسانید، معرفی نماید.

 

واژگان کلیدي: بافت قدیم - بافت فرسوده - شهر بابل – ساماندهی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه
  • 2 هفته بعد...

مداخله در بافت هاي فرسوده شهري و چالش هاي پیش رو (نقدي بر رویکردهاي غالب مداخله در بافت هاي فرسودة شهري)

نویسندگان: حبیب جباری، داوود حسین زاده

 

هدف مقاله: هدف اصلی از این بحث افزایش توجه پژوهشگران حوزه هاي جامعه شناسی، شهرسازي، معماري و همچنین برنامه ریزان، طراحان، مهندسان مشاور و مجریان پروژه هاي بهسازي بافت هاي فرسوده شهري به پیچیدگی، اهمیت و پیامدهاي اجتماعی شیوه هاي مداخلۀ موجود می باشد، تا موضوع به بررسی ها و تبادل نظرهاي بیشتر کارشناسی گذاشته شود.

طرح مسأله و مبانی نظري: موضوع مورد بحث این مقاله آثار و تبعات یا به بیان بهتر بررسی هزینه هاي اجتماعی رویکردهاي غالب مداخله در بافت هاي فرسوده شهري است که غالباً به روش هاي بهسازي، بازسازي و نوسازي صورت می گیرد. هنوز هم دیدگاه هایی هستند که معتقدند یکی از مسائل اساسی مداخله در بافت هاي فرسوده ارائه اقتدار قانونی بیشتر به متولیان مداخله در این نوع بافت ها است، اقتداري که به تملک راحت و آزادسازي آسان و سریع محدوده ها و هسته هاي مورد نظر در طرح ها منجر شود که اولین پیامدهاي آن جابجائی وسیع ساکنان این بافت ها می باشد. از آنجا که اغلب ساکنین بافت هاي فرسوده شهري، اقشار کم درآمد، فقیر و تهیدست هستند، طرح هاي مداخله در این بافت ها معمولاً به از بین رفتن تنها سکونت گاه این قشر و حذف آنها از صحنه کنونی شهر و بروز مشکلات دیگري از جمله گسترش اسکان غیررسمی، آسیب هاي اجتماعی، شورش هاي شهري و... می انجامد. مقاله حاضر ابعاد و آثار این پدیده را با تأکید بر شهر تهران مورد بحث قرار می دهد.

روش و فرایند تحلیل: در پژوهش حاضر روش مورد استفاده، روش تحلیل محتواي منابع است که این منابع شامل تحقیقات قبلی، مقالات علمی پژوهشی، مجموعه مطالعات مسائل توسعه شهري و طرح هاي بهسازي بافت هاي فرسوده که توسط مهندسین مشاور مختلف تهیه شده می باشد. شیوة مداخله و تبعات آن به ترتیب به عنوان متغیرهاي مستقل و وابسته تحقیق هستند که براي سنجش آنها 15 شاخص مشخص شدند. شاخص ها در قالب یک پرسش نامه طراحی و سپس به منابع اطلاعاتی مراجعه شد که پس از تکمیل پرسش نامه و استخراج آنها، نتایج بدست آمده تحلیل شده اند.

جمع بندي و نتیجه گیري: داده هاي بدست آمده نشان می دهد که اغلب طرح هاي مداخله، معمولاً مبتنی بر رویکرد آمرانه، غیرمشارکتی و سخت افزار (کالبد) محور در بافت هاي فرسوده، آثار و تبعات سوء متعددي در سطوح خرد، میانی و کلان و همچنین ابعاد اقتصادي، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دارند. تجربیات حاصل از آثار و تبعات رویکردهاي غالب بر مداخله که به دلیل ماهیت از بالا به پایین، آمرانه و غیرمشارکتی بودن، موجب عدم مشارکت و همراهی و نهایتاً جابجایی اجباري ساکنین فعلی محله شده است که ادامه این روند هزینه هاي اجتماعی سنگینی را در پی دارد. آنچه که بیش از همه از منظر جامعه شناختی و توسعه پایدار مردود شناخته می شود "رویکرد بولدوزري" است، رویکردي که بدون توجه به ابعاد انسانی توسعه بر تملک و آزادسازي اجباري بافت اصرار می ورزد. رویکردهاي جدید به امر توسعه عموماً این رویکرد را رد نموده اند. با در نظر گرفتن این وضعیت هر نوع تغییر در شیوه هاي مداخله می باید تا حد ممکن بر ابقاء ساکنان بافت و برانگیختن مشارکت آنان مبتنی باشد. آنچه که بیش از همه مهم است این که مردم بایستی به طرح هاي بهسازي بافت هاي فرسوده به عنوان فرصتی جهت زندگی بهتر بنگرند نه به عنوان " تهدید و دشمن" و با دیده تنفر. این جز با شخصیت دادن به مردم در فرایند برنامه ریزي و اجرا، اعتماد به مردم، اعتماد مردم به برنامه هاي بهسازي و اطمینان یافتن آنان از آینده خودشان میسر نیست. از آنجا که تصمیم گیري در مورد شیوة مداخله در بافت هاي فرسوده از مسئولیت هاي کلی شهرداري و وزارت مسکن وشهرسازي است، لذا این امر حتماً باید رویکردي انسان گرا، شهروندمدار و مردم سالار داشته باشد تا حس مشارکت جویی را در ساکنین این بافت ها و محله ها افزایش دهد. چنانچه الگوي مداخله، مبتنی بر این رویکرد باشد، می تواند با جلب اعتماد مردم، مشارکت داوطلبانه ساکنین، کاهش هزینه هاي اجتماعی و تسهیل در اجراي پروژه ها را فراهم آورد. آثار سوء مداخله هاي آمرانه در ابعاد مختلف موجب جابجایی اجباري ، پیچیدگی و گسترش آسیب هاي اجتماعی و افول سرمایه اجتماعی، افزایش هزینه هاي اجتماعی و عدم مشارکت مردم شده است. براي دستیابی به چنین رویکرد مشارکتی می باید در مطالعات و برنامه ریزي ها به دلیل اهمیت و پیچیدگی ابعاد اجتماعی مداخله، از تک بعدي و یک جانبه نگري اجتناب کرد. همچنین به بی توجهی و حاشیه راندن مطالعات اجتماعی و جامعه شناختی در طرح ها پایان داد و براي آنها طرح هاي پژوهش اجتماعی مستقل و البته هماهنگ و در تعامل با ابعاد مختلف موضوع و رشته هاي دیگر (از جمله اقتصاد، معماري و شهرسازي) با اهداف و وظایف مشخص پیش بینی نمود و انجام این کار را به متخصصان و پژوهشگران اجتماعی و اقتصادي محول کرد. قرار دادن نتایج حاصل از مطالعات و برنامه ریزي ها در حوزه عمومی به ویژه بین متخصصان جهت نقد، بررسی و ارزیابی علمی و بهره گیري از تجارب ارزشمند داخلی و خارجی حائز اهمیت است. چنانچه می دانیم شهر و محیط مصنوع، اساساً به خاطر انسان است از این رو در برنامه ریزي انسان محور و شهرسازي مشارکتی، طرح هاي توسعه شهري آمرانه با پیامدهاي منفی وسیع و هزینه هاي بالاي اجتماعی، امري مطرود و غیرانسانی است. در مقابل در شهرسازي مشارکتی انعطاف پذیري و تحلیل هزینه فایده اجتماعی از اصول اجتناب ناپذیر هستند.

 

واژگان کلیدي: بافت فرسوده، توسعه محله اي، سرمایه اجتماعی، آسیب هاي اجتماعی، مشارکت

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

مدیریت مؤثر و پایدار در بهسازي و احیاء بافتهاي فرسوده شهري

نویسنده: ابراهیم مولوی

 

احیاء و باز زنده سازي مناطق تاریخی و بافت هاي کهن ارزشمند به لحاظ دارا بودن اصالت و هویت تاریخی و فرهنگی آنها که به مثابه ثروتهاي فرهنگی بوده، از یک سو و دارا بود ن پتانسیلهاو قابلیت هاي بالقوه بافتهاي قدیمی (بعنوان یکی از انواع بافتهاي شهري)و امکان استفاده بهینه و به هنگام از آنها بر اساس نیازها و ضرورت هاي موجود از سوي دیگر، موضوع و مقوله احیاء و مرمت شهري و مداخلات بهسازي و نوسازي را به عنوان فرآیندي ضروري و اجتناب ناپذیر جهت حفظ و نگهداري از مجموعه هاي ارزشمند تاریخی و فرهنگی و نیز تقویت ساختار اقتصادي و اجتماعی و سازمان کالبدي شهر و خصوصاً ایجاد توازن میان کالبد قدیم و کالبد جدید در راستا و چهارچوب توسعه شهري متعادل و پایدار نموده است.

از این رو و جه ت تداوم اقدامات و فعالیتها می بایست فرآیندي از کل به جزء را اساس و محور قرار داده و با تدوین و تعریف زیر ساختها و پیش نیازهاي پایه و بنیادي به موازات تعیین و تبیین سیاست ها و برنامه ها، هر گونه طراحی و اجرا جهت مداخلات توسعه و مرمت شهري به نحوي مناسب و مطلوب و در قالبی پایدار و سازمان یافته انجام گردد.

بررسی تاریخ تهیه ي طرح هاي توسعه ي شهري نشانگر آن است که این مشکلات صرفاً مربوط به طرح هاي توسعه شهري در ایران نبوده و مسأله این طرح در اکثر کشورهاي دیگر نیز بوده است. از اواسط دهه ي 60 میلادي به دلیل مشکلات پیش گفته، تجدید نظر اساسی در محتواي طرح هاي توسعه شهري ضرورت یافت . زمینه این تجدید نظر را می توان تحولات آغاز نیمه دوم قرن بیستم و گسترش فعالیت هاي علمی میان رشته اي از جمله ”دانش مدیریت“، ”دانش تصمیم گیري“، ”دانش رایانه ها“، ”نظریه ي اطلاعات“،” سیبرنتیک“، ”دانش سیاست گذاري“ و ”دانش صلح“ برشمرد.

پاره اي مشابهت ها بین این دانش ها، مضمون مشترکی را فرآهم آورد که باور عمومی کارشناسی آن را به اتکاء نظریه ي عمومی سیستم ها، به رفتار سیستم ها مربوط دانست و نحوه ي نگرش آن را ”رویکردي سیستمی“ نامید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

یکپارچه سازي اراضی روش عملی براي بازسازي بافتهاي فرسوده (بررسی تجربه ژاپن)

نویسندگان: عباس فولاد، ایرج قاسمی

 

فرسودگی در کالبد یا فعالیت یا هر دو در بافت مسکونی می تواند به وجود آید . محدوده بافتهاي فرسوده شهري گرچه تا حدود زیادي برمحد وده بافتهاي تاریخی و با ارزش شهرها یا پیرامون آنها منطبق هستند، اما این انطباق، هم پوشی کاملی نبوده و رابطه لازم و ملزومی نیز بین آن دو برقرار نیست. به عبارت دیگر در بسیاري از بافتهاي قدیمی، فرسودگی دیده نمی شود، در حالی که بافتهاي جدیدي نیز وجود دارد که د ر اثر عدم نظارت بر ساخت و ساز و عوامل و مؤلفه هاي دیگر، دچار فرسودگی در کالبد یا فعالیت و فضاي بافت شده اند. لذا در ابتدا باید بافت فرسوده را شناخت و پس از شناخت آن، راههایی را جستجو کرد که در عمل کارآیی خود را براي بازسازي نیز نشان داده اند. در کشور ژاپن از روشی براي بازسازي بافتهاي فرسوده استفاده می شود که یکپارچه سازي اراضی (Land ReadJustment) نامیده می شود، این روش در کشور ژاپن و چند کشور اروپایی ملاك عمل قرار گرفته و نتایج مطلوبی نیز براي بافتهاي فرسوده و سنتی که بدون برنامه و خودرو به وجود آمده اند نیز در بر داشته و قابلیتهاي زیادي را براي بازسازي از خود نشان داده است. بازشناسی این روش و مراحل انجام آن می تواند الگوي موفقی از بازسازي را براي ما روشن سازد. این مقاله حاصل بازدید و مشاهده به همراه مصاحبه میدانی مؤلفین در طول یک دوره آموزشی در ژاپن می باشد.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه
  • 3 هفته بعد...

بررسی تجارب موفق بهسازي و نوسازي بافتهاي فرسوده در جهان

نویسندگان: مدیا حکیم، فاطمه روشنعلی

 

بافتهاي فرسوده قسمت عمده اي از شهرهاي مارا تشکیل داده اند و از علل اصلی تهیه طرح هاي نوسازي مشکلات بسیاري است که ساکنین این بافتها با آن دست به گریبانند. این طرحها به دلایل مختلف، در برخی از جنبه ها با شکست مواجه می شوند و حتی در بسیاري از موارد بخش اندکی از اهداف خود را نیز تأمین نمی کنند.یکی از دلایل شکست طرح هاي نوسازي فقدان الگوي مشخص و یا تجربه اي مناسب در زمی نه مداخله در بافت هاي فرسوده است . بههمین منظور این مقاله در نظر دارد تا با نگرشی همه جانبه به تجارب صورت گرفته در برخی از کشورها چگونگی مداخله در این گونه بافت ها را مورد بررسی قرار دهد. براي بررسی این موضوع، ابتدا کشورهایی که داراي شرایط مشابهی ( از لحاظ انواع بافت هاي فرسوده ) با ایران هستند مورد تحقیق قرار گرفتهاند. این کشورها عبارتند از : اسپانیا، الساوادور، اندونزي، برزیل، پاکستان، فرانسه، مصر و ونزوئلا .در هر یک از کشورهاي مورد مطالعه ابتدا نوع بافت فرسوده آن کشور و سپس نحوه مداخله صورت پذیرفته شده مورد تحقیق قرار گرفته است . در این بخش، شاخص هاي موجود در بافت و نحوه استفاده از آنها در طرح نوسازي با هدف بهر ه برداري از سیاست ها و اصول موردنظر در طرح مورد بررسی قرار گرفته است. معیارهاي به دست آمده در طرح نوسازي بافت فرسوده هر کشور، با توجه به شرایط اقتصادي، اجتماعی، کالبدي و ... محدوده موردنظر سنجیده شده است . این سنجش نه تنها نقاط قوت و ضعف پروژه را روشن می سازد، بلکه قابلیت استفاده از معیارهاي طراحی را در پروژه هاي نوسازي کشورمان مشخص می کند. در انتها مجموعه اي از معیارهاي نوسازي و طراحی بافت هاي فرسوده به همراه شرایط اجتماعی، اقتصادي، کالبدي آن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . با استفاده از ارزیابی مجموعه معیارها، اولویت استفاده و یا الگوبرداري از آنها در ایران بیان شده است. شاخصهایی که در اکثر این طرحها از اهمیت بسیاري برخوردار بودند، توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادي و فرهنگی ساکنین، تأمین زیرساخت هاي مورد نیاز، توجه به مالکیت ها و ارتقاء سطح مشارکت مردمی است. در تجزیه و تحلیل اطلاعات گردآوري شده در این مقاله روش هاي توصیفی- تحلیلی مورد استفاده قرار گرفته و سعی شدهاست تا معیارهایی مناسب با توجه به شرایط کشورمان انتخاب گردد.

 

واژگان کلیدي: بافت فرسوده- انواع مداخلات- مشارکت مردمی- مطلوبیت جمعی- هویت بافت

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

بررسی مقایسه اي طرح بهسازي و نوسازي بافت پیرامون حرم مطهر حضرت رضا (ع) با تجارب مشابه جهانی (نمونه موردي: مرکز شهر نیکوزیا)

نویسندگان: مهدیه عقیلی، نگار حسینیان

 

مداخله در حوزه شهري در بطن اقدامات بهسازي و نوسازي بافت مرکزي شهر ضرورت پیدا کرده و می بایست به شکلی همه جانبه و یکپارچه ، تکامل تدریجی ساختار را به مرور زمان واقعیت بخشد . در این راستا نگرش صرفا معمارانه نمی تواند ر اه حلی منطقی و جامع جهت حل مشکلات فرا روي باشد و نیازمند مطالعه نمونه هاي مختلف جهانی در این خصوص است .تجارب موفق حاصل برنامه ریزي موضوعی و موضعی بوده و با تعیین جایگاه ساختاري خود در حوزه بافت و در مرتبه بعدي با سازمان فضایی شهر و تعام ل همه جانبه با گروه هاي هدف و ساکنان بافت توانسته تأثیر خود را بر محیط پیرامونی باقی گذارد.

روش تحقیق در این مقاله از نظر هدف کاربردي و از نظر ماهیت توصیفی -تطبیقی است و تا حدودي به تبیین چگونگی و چرایی موضوع مورد مطالعه و مقایسه آن با وضعیت موجود می پردازد. قلمرو مکانی در این مقاله تجربه بازسازي مرکز شهر نیکوزیا پایتخت قبرس بوده که به لحاظ تشابهات کالبدي و موضوعی با بافت پیرامون حرم مطهر انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته است. این طرح که در سال 2007 میلادي حائز رتبه برتر در جشنواره جایزه آغاخان گشت ، با بهره گ یري از فرصت معمارانه، همکاري پایدار و ایجاد جو اطمینان و اعتماد دو طرفه منجر به ارتقا کیفیت زندگی و خلق ساختار اقتصادي و اجتماعی نوینی شد.

با مقایسه تطبیقی این نمونه و بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر می توان به راه هاي منطقی تر مداخله رسیده و از دستاورد آن به نظریه ها و رویکردهایی در این خصوص دست یافت تا نقطه عطفی در جهت رشد و گسترش بهسازي و بازسازي باشد.

 

واژگان کلیدي: بافت فرسوده_ مداخله_ بهسازي _ بازسازي_ باززنده سازي

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

بهسازي، نوسازي و بازسازي بافتهاي فرسوده شهري فرصتی تازه براي توانمند سازي ساکنین (شهر بارسلون یک تجربه جهانی)

نویسنده: ابوالفضل قمشه

 

یکی از وظایف عمده مدیریت شهري تدوین و تعیین خط مشی هاي از پیش اندیشیده شده است که سلامت شهر را میسر نماید و رفاه و آسایش شهروندان را تأمین کند. امروزه به ویژه در کشورهاي در حال توسعه و بخصوص در کشورمان وجود بافتهاي فرسوده در مناطق شهري یکی از عمده ترین چالشها در مقابل مدیران شهري می باشد که رویارویی با آن نه از طریق بلدوزر بلکه حل این مشکل راههاي علمی شهرسازانه با تکیه بر اصول علمی برنامه ریزي و طراحی شهري را می طلبد بنابراین آماده نمودن بستر شهر براي استفاده مناسب و بجاي شهروندان بر عهده مدیریت شهري می باشد . این بستر سازي پیش فرضهایی لازم دارد که عمده ترین آن مشارکت عموم شهروندان در یک همکاري مشترك با مسئولان شهر می باشد که امروزه به آن حکمرانی مطلوب شهري می گویند (Good Governance) بهسازي و نوسازي شهري نبایدتنها به صورت سخت افزاري و صرفا" به کالبد شهر بسنده نماید .بهسازي و نوسازي شهري درکل می تواند موارد نرم افزاري و خدماتی را نیز شامل گردد .این گفته مستند به بند 5 ماده 30 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي ، اجتماعی ، و فرهنگی جمهوري اس لامی ایران می باشد که بر رویکرد توانمند سازي ساکنین تاکید می نماید.

در شهر بارسلون اسپانیا که امروزه بعنوان نمونه موفق بهسازي و نوسازي بافتهاي فرسوده زبانزد متخصصین امر بازسازي می باشد، مدیریت شهري درجهت بهره برداري اقتصادي و اجتماعی از بهسازي و بازساز ي بافت فرسوده اقداماتی اساسی انجام داده است که با توجه به هر دو مورد ،یعنی هم بهره برداري اقتصادي و هم بهره برداري اجتماعی با توجه به حاصل کار، خدمات مفیدنرم افزاري را نیز جهت رفاه حال و توانمند سازي ساکنین (سالمندان و ساکنین و کودکان ) انجام داده است، از این اقدامات تحت عنوان سرویسهاي خانگی و شهرنشینان ارشد (Citizen Senior) نام برده می شود. شهردار بارسلون آقاي جان کلوس (Joann clos) بر اهمیت این نکته تأکید می کند که ساکنین حق بزرگی بر گردن ما دارند، زیرا آنها با خواستهاي خود موجب ارتقاء سطح زندگی در بارس لون گردیده اند . این گفته خود نشان از هدف نوسازي و بازسازي به منظور توانمند سازي ساکنین در شهر بارسلون را بیان می کند.

لازم به ذکر است که این مقاله در چارچوب یک مطالعه تطبیقی تهیه گردیده است . درطول مقاله مختصري در خصوص اهمیت برنامه ریزي تطبیقی و مدیریت تطبیقی شرح داده خواهد شد.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

تبیین مدل تحلیل تطبیقی تجارب مرمت شهري در ایران و جهان

نویسندگان: حمیدرضا شایان، حامد کامل نیا، حجت وثاق

 

موضوع بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده شهري در ایران، از سال 1310 ، با رویکردي کالبد محور و در قالب خیابان کشی ها و احداث میادین در بافت هاي کهن مورد توجه مسئولین امر قرار گرفت. پس از پیروزي انقلاب اسلامی، مرمت شهري با هدف احیاي هویت هاي فرهنگی، تاریخی و دینی و حل مشکلات بافت هاي شهري در چارچوب برنامه هاي کلان عمرانی با نگرش هاي تازه اي روبرو شد. از ابتداي طرح موضوعات مرمت شهري در ایران تاکنون، توجه به پروژه ها و برنامه هاي انجام شده در سایر کشورهاي جهان، به عنوان یکی ازروش هاي الگوبرداري در نمونه هاي داخلی، با اقبال برنامه ریزان و طراحان شهري روبرو گشت. این شیوه، از آنجایی که عمدتاً مبتنی بر برداشت ها و سلایق شخصی بوده ، فاقد سازوکار علمی و عملیاتی نظام مند و تعمیم پذیر بوده و منجر به آن شده که توجه به نمونه هاي مشابه، به همراه غلبه ي تفکر توسعه محور در نزد برنامه ریزان، در قالب کپی برداري از راهکارها و اهداف نمونه هاي کشورهاي توسعه یافته، محدود شده و هیچ گونه حساسیتی نسبت به قیاس و تحلیل ژرفانگر در بررسی نحوه ي مداخله و نوع فعالیت ها، با توجه به شرایط و زیرساخت هاي اجتماعی، فرهنگی، اقتصادي و کالبدي کشورهاي نمونه و شرایط جامعه ي ما، صورت نپذیرد که نتیجه ي این بی توجهی، عدم تأثیرگذاري مطلوب الگوهاي مورد نظر در شرایط جامعه ي ایران می باشد. در این مقاله بر اساس روش تحلیل کیفی، به بازشناسی ادبیات مرمت و احیاي بافت هاي فرسوده شهري در کشورهاي پیشرفته از یک سو و تجارب به دست آمده در کشورهاي در حال توسعه از سوي دیگر، با استخراج کلید واژگان تحلیل تطبیقی می پردازیم. نتیجه ي این مرحله از پژوهش، طراحی مدلی جهت قیاس تطبیقی نمونه هاي انتخاب شده خواهد بود که بر اساس روش مورد پژوهی، تعمیم پذیري و فراگیري آن در برخی نمونه هاي داخلی ارزیابی می گردد. این مدل، امکان قیاس علمی نمونه هاي کشورهاي دیگر را فراهم نموده و علی رغم وجود شرایط و زیرساخت هاي متفاوت در نمونه هاي انتخاب شده، می تواند راهنماي ما در جهت تدوین راهکارهاي مؤثر در باززنده سازي بافت هاي فرسوده شهرهاي ایران گردد .

 

واژگان کلیدي: مرمت شهري - بهسازي و نوسازي - بستر مداخله - زمینه مداخله - مدل تطبیقی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

تجربه نوسازي در شهر اصیلاه (Asilah) در مراکش

نویسندگان: شیما شکورنیاز، راضیه زندیه

 

شهر ساحلی اصیلاه (Asilah) به مساحت 9 هکتار، دراقیانوس اطلس و در شمال غربی مراکش واقع شده است. اطراف این شهر را کشتزارهاي وسیعی احاطه کرده است. از لحاظ مورفولوژي شهري این شهر به بندرگاه طبیعی اش متصل می باشد. اوضاع شهر در پشت دیوارهاي دفاعی آن در سال 1978 رو به ویرانی بود و ترك ساکنین اصلی از شهر به دلیل فقدان شغل، کثیفی شهر و غیره از مشکلات این شهر بود.بنابراین تجدید حیات و تجدید حیثیت بافت کهن از طریق تزریق فعالیت جدید که منجر به ابقاء و ارتقاي هویت شهر شود از اهداف این پروژه در نظر گرفته شد. دراین شهر کوشش شده است با حداقل هزینه و حداقل مداخلات و با استفاده از نیروي انسانی موجود در شهر ،حیات مجدد را به شهر و ساکنان آن باز گرداند. در این پروژه، تجدید حیات چیزي فراتر از اقدامی کالبدي و فضایی است و عملی فرهنگی می باشد که می تواند فرهنگ ساز باشد و در این راستا مشارکت مردمی، نقش توریسم و حفاظت ،از نکات کلیدي و قابل توجه در این پروژه می باشد.

 

واژگان کلیدي: شهر ساحلی اصیلاه- هویت فرهنگی- مشارکت مردمی- تجدید حیات- نقش توریسم

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

مروري بر تجارب موفق بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده در جهان نمونه موردي، بازسازي مرکز شهر بیروت

نویسندگان: بهادر زمانی، مهري آقاجانی رفاه

 

هدف از این نوشتار، معرفی یکی از تجارب موفق مداخله و بازسازي، در مرکز شهر بیروت می باشد . جنگ هفده ساله ي لبنان، محیط فیزیکی و زندگی اجتماعی اغلب مناطق این کشور و از جمله بیروت، پایتخت لبنان را دستخوش تغییرات شدی دي نمود. مرکز شهر و محلات اطراف خط مرزي شرقی و غربی آن چنان آسیب دیدند که تقریباً هیچ چیز، هیچ بنا و یا اثر تاریخی سالم نماند. در مرکز شهر با ویرانه هاي به جا مانده و دیوارهاي فروریخته و خیابان ها و میادین متروکه شهر، تقریباً هیچ اثري از مدنیت و زندگی یافت نمی شد. این تغییرات در حالی رخ می داد که فعالیتهاي ساختمان سازي به گونه اي گسترده در سایر بخش هاي کشور به ویژه در امتداد خط ساحلی به طرف شمال و در حومه هاي پایتخت صورت می گرفت . اما آنچه مسلم است اینکه در هیچکدام از شهرهاي ایجاد شده، قابلیت شکل گیري مرکز شهري قوي و غنی که بتواند پذیراي فرهنگ ها و قومیت هاي مختلف باشد، نبود . در این شرایط، طرح جدید مرکز شهر بیروت با هدف تعریف بافت شهري جدید، فعالیت ها و زیرساختهاي شهري جدید و به امید شکل دادن به یک زندگی و شاید سبک زندگی جدید براي ساکنین شکل گرفت.

 

واژگان کلیدي: بافت هاي تاریخی- باز آفرینی- مرکز شهر بیروت

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

مقایسه راهکارهاي مداخله در نوسازي بافت هاي فرسوده جهان و ایران به منظور تحلیل و تدوین یک چارچوب نوسازي (نمونه موردي بافت فرسوده شهر نیشابور)

نویسنده: بهاره مجربی کرمانی

 

توسل به طرح هایی که به موضوع احیاي این نمادها مربوط می شود ، بررسی تجارب کشورهاي اروپایی را در امر مرمت بافت هاي شهري اجتناب ناپذیر می سازد اما باید توجه داشته باشیم که تجارب کشورهاي اروپایی قابل انتقال به کشور ما نیست، مگر به عنوان مبحثی براي تحلیل روشها و دستیابی به عوامل و متغیرهاي تعیین کننده موضوع. روشی که در سالهاي اخیر در برخورد کارشناسانه به موضوع بافتهاي فرسوده به صورت مطالعه تطبیقی در کشور ما درنظر قرار داشته ، بررسی تجارب بافتها در کشورهاي پیشرفته و عمدتاً اروپایی و تعمیم آن به کشور ما بوده و آنچه کمتر مورد توجه قرارگرفته، ویژگی هاي اجتماعی، اقتصادي، سیاسی و کالبدي این کشورها بوده است. اما روش کار اتر در استفاده از تجارب جهانی بررسی تجربه کشورهایی است که از نظر اقلیمی ،فرهنگی ، اقتصادي و... به شرایط کشور ما نزدیکترند. در این مقاله پس از جمع بندي و روش هاي به کار رفته شده در برخورد با بافت فرسوده در کشورهاي خارجی به بررسی مشخصات شهر نیشابور از نظر فرسودگی پرداخته شده و در نهایت با حمع بندي انواع روش هاي برخورد با مسأله فرسودگی در جهان و ایران چارچوبی جهت نوسازي بافت هاي فرسوده شهري در ایران بالاخص شهر نیشابور ارائه گردیده است.

 

واژگان کلیدي: نیشابور- بافت فرسوده- راهکارهاي مداخله- نوسازي

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

الگوشناسی مشارکت اقتصادي، اجتماعی و مدیریتی بر اساس تیپولوژي بافت فرسوده شهري

نویسندگان: مهیار اردشیري، سعید اکبریان

 

بافت فرسوده یک مسأله شهري است که عوامل محیطی و انسانی گوناگونی در پدیداري آن نقش داشته اند و بازتاب ها و آثار متفاوتی نیز بر محیط هاي فضایی، طبیعی و انسانی بر جاي خواهد گذارد. لذا موقعیت کنونی بافت در مجموعه شهري، عوامل پدیداري، مسایل، ظرفیت ها و شرایط خاص پهنه هاي بافت فرسوده موجب شکل گیري گونه هاي متفاوت بافت هاي فرسوده شهري گردیده اند. در یک تقسیم بندي کلی گونه هاي بافت هاي فرسوده شهري عبارتند از: تاریخی، قدیمی، غیر رسمی، روستایی، میانی و ناپایدار. برخورد با هرگونه از بافت فرسوده شیوه اي خاص می طلبد که متناسب با ویژگی هاي خاص پهنه مورد نظر باشد و به عبارتی مجموعه اقدامات و الگوهاي مداخله به گونه اي صورت گیرد که حداکثرانطباق را با شرایط خاص هر منطقه مورد مطالعه داشته باشد؛ تا نه تنها موجب اصلاح وضعیت موجود از نظر کالبدي و فعالیتی شود که حتی موجب بهبود و ارتقاء کیفیت زیست انسان و محیط و ایجاد ارزش افزوده اجتماعی و اقتصادي در سطح شهر شود. رویکردهاي اساسی برخورد با این گونه بافت ها شامل توانمندسازي، نوسازي، بازسازي، بهسازي می باشند.

از سوي دیگر نکته اي که می توان در وراي ابعاد موضوع مورد نظر از حیث ماهیت، بر آن تأکید کرد نحوه و چگونگی حضور و مداخله مردم و سایر گروه هاي اجتماعی، اقتصادي، سیاسی و اداري و به تعبیري شناسایی الگوهاي مشارکتی است. در کنار این امر بر پایه نگرشی اجتماعی به نحوة مداخلات فیزیکی، بایستی امکان سنجی الگوهاي مشارکت مردم و اجتماعات محله اي مد نظر قرار گیرد بر پایه آن به شناسایی فرصت ها و تهدیدهاي ناشی از برنامه ریزي مشارکتی در این مقوله پرداخته گردد. بر این اساس، هدف دستیابی به احکام و اصول اولیه در خصوص نحوة مشارکت مردم و اجتماعات محله اي و تعیین الگوهاي مشارکتی با توجه به گونه هاي بافت هاي فرسوده شهري است که می تواند ضمن تشریح آسیب شناسی الگوهاي مشارکتی موجبات استفاده بهینه از فرصت هاي جدید را فراهم نماید.. تلاش می شود رویکرد اساسی مطالعه در قالب توجه به نهادها و گروه هاي اجتماعی، اقتصادي، اداري و سیاسی (گروه هاي ذي نفع و ذي نفوذ رسمی و غیررسمی) باشد تا بتوان با برنامه ریزي هدفمند، همه جانبه نگر، فرایند محور، روش گرا و زمان دار در چهار سویه منابع مالی، منابع انسانی، برنامه و مدیریت و ارایه راهبردها و راهکارهاي اجرایی ، در فرایندي تدریجی زمینه اصلاح و احیاي این بافت هاي شهري را فراهم نمود. این برنامه ریزي باید بتواند حادترین بافت ها را گزینش نماید و با شناخت مسایل عمده و استراتژیک آن ها، پروژه هایی را تعریف و به اتکاي توان مالی و اجرایی متولیان عام و صاحبان خاص، زمینه نوسازي بافت هاي فرسوده شهري را فراهم نماید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

الگوي اجرایی طرح جامع نوسازي بافت هاي فرسوده بر مبناي تئوري حمایتی و مشارکت مردم در ایران

نویسنده: میترا حبیبی

 

ضرورت ایجاد فرصت برابر در برخورداري از مواهب زندگی شهري و محیط زیستی مناسب براي زندگی و فعالیت هاي شهروندي، به منظور تحقق عدالت اجتماعی و ایجاد محیطی مطلوب و امن براي همه شهروندان از اهداف کلان سند چشم انداز کشور می باشد. هدفی که دسترسی به آن ایجاد می نماید تا بر بستري از جمع بندي اقدامات گذشته و ارزیابی نقاط ضعف و قوت آنها و شناخت وسعت و عمق فرسودگی بافتها در سطح شهر، به صورتی جامع و بر اساس آگاهی مناسب از شرایط زندگی ساکنین این بافتها از نظر اقتصادي،اجتماعی، فرهنگی و کالبدي، برنامه اي جامع در فرایند اجتماعی و تعامل با شهروندان، داراي انعطاف و منطبق بر واقعیت ها (امکانات و محدودیت هاي همه طرفین)، تدوین گردد.

بدیهی است که تحقق چنین هدفی مستلزم مشارکت تمامی نهادهاي ملی و محلی ذي ربط است تا با هم راستاسازي هرچه بیشتر بردارهاي اجرایی، بتوان بر آیندي توان مند در امر احیاء و نوسازي بافتهاي فرسوده و یا به عبارتی موضوع تأمین عدالت اجتماعی و تامین فرصت برابر زندگی براي همه شهروندان را با راندمانی قابل توجه، ایجاد کرد.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

امکان سنجی تحقق رویکرد تنظیم مجدد زمین در بافت هاي فرسوده شهري نمونه موردي : قلعه آبکوه مشهد

نویسندگان: علی مقدم آریایی، سیده سمانه ایزدي، مریم تمیز

 

هدف مقاله

استفاده از طرح تنظیم مجدد زمین (Land readjustment) به عنوان یک راهکار در بازسازي بافتهاي فرسوده مبتنی بر سیستم مشارکت متقابل مردم و دولت و سیستم برد – برد براي طرفین و

ارائه چگونگی تحقق این رویکرد در نمونه موردي آبکوه به جهت ساماندهی ف ضایی کالبدي آن و هم خوانی و ارتباط بافت با پیرامون آن و بهبود و ارتقا وضعیت فرهنگی اجتماعی ساکنین.

 

بیان مسأله و مبانی نظري

شهرهاي تاریخی ایران از جمله شهر مشهد به دلیل قدمت زیاد داراي بافت هاي فرسوده متعددي است که عمدتاً این بافتها به لحاظ ک البدي، اجتماعی و اقتصادي داراي معضلات و مشکلات فراوانی بوده و عملاًٌ راهکارهاي ارائه شده که می توان آنها را در دو گروه سیاست هاي تملک اجباري و روش هاي داوطلبانه تقسیم کرد نتوانسته در بافتهاي فرسوده نظیر آبکوه مشهد پاسخگو باشد. تجربه کشورهاي موفق نشان داده با بکارگیري روش هاي کارآمد نظیر سیاست تنظیم مجدد زمین؛ ضمن دوري جستن از روش هاي سنتی احیاي بافت هاي فرسوده، طرفین درگیر (مالک ان و مجریان ) به حداکثر سوددهی و رضایت خواهند رسید . در واقع تنظیم مجدد زمین سبب می گردد مشارکت مردمی با حفظ حقوق طرفین در طول پروژه به حداکثر برسد.

 

روش تحقیق و فرآیند تحلیل

محله آبکوه در شهر مشهد با قدمت بالاي شکل گیري روستایی در سال 1100 در حال حاضر پس از گسترش شهر، در داخل شهر ادغام گردیده و فرسودگی، عدم خوانایی ، عدم مالکیت شخصی، فقدان تأسیسات و تجهیزات و نبود دسترسی هاي مناسب، این محدوده را در زمره سکونت گاه هاي مسأله دار از دیدگاه اجتماعی، اقتصادي و کالبدي شهر مشهد قرار داده است.

در این مقاله سعی می شود با توجه به موقعیت مکانی و داشتن پتانسیل بسیار مناسب آبکوه در شهر مشهد ، سیاست تنظیم مجدد زمین در این محدوده ارزیابی گردیده و بر اساس مطالعات میدانی انجام گرفته و نظرات مردم و مسئولین شهري راهکارهاي مناسب جهت اجرایی نمودن این رویکرد ارائه گردد.

 

جمع بندي و نتیجه گیري

با توجه به ظرفیت عظیم بافت هاي فرسو ده در کشور و در شهر مشهد از جمله آبکوه، احیا ء و بازسازي این بافت ها بر اساس راهکارهاي نوین و عملی می تواند کلید حل معماي مشکلات شهري در این بافت ها باشد . احیاي این محدوده از طریق طرح هاي مشارکتی نظیر رویکرد تنظیم مجدد زمین مبتنی بر حداکثر مشارکت مردمی ، حد اقل سرمایه گذاري دولتی و حداکثر بهره بردن ساکنین از سود پروژه و انتفاع شهر از اجراي آن می تواند روند احیاي بافت آبکوه را از بن بست موجود خارج کرده و گامی مؤثر جهت بهبود این گونه بافت ها باشد.

 

واژگان کلیدي: بافت فرسوده تنظیم مجدد زمین مشارکت مردمی هم پیوندي بافت - بازسازي- بافتهاي مسأله دار

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

بررسی ابعاد اجتماعی و فرهنگی براي توانمندسازي بافت فرسوده شهري مطالعه موردي : محله نهضت آباد اهواز

نویسندگان: علی موحد، ماندانا مسعودي راد، صدیقه دولت شاهی

 

بیشتر بافت هاي فرسوده شهري از سکونتگاه هاي غیر رسمی شکل گرفته است. این سکونتگاه ها از نظر کالبدي ، اجتماعی ، فرهنگی، اقتصادي با مشکلات جدي مواجه اند. ارتباط نزدیکی بین ویژگی هاي کالبدي و فرسودگی محله هاي داراي بافت فرسوده و مکان هاي خلوت و مناسب براي اراذل، اوباش و بویژه گروه هاي کجرو وجود دارد.آنها از فضاي نامناسب محله که اغلب مخفی از دید مأموران و مردم است به کارهاي خلاف قانون دست می زنند، در نتیجه هم محله را ناامن تر می سازند و هم بطور خود بخود منجر به کاهش قیمت زمین و مسکن در آن مکان شده و به فرسودگی بافت کمک می نمایند. چنین محله هاي با رویکرد هاي کالبدي نمی تواند موفق باشد بلکه نیاز به طرح هاي همه سونگر با رویکرد توانمند سازي دارد. محله ي نهضت آباد اهواز در دوره ي رضاخان شکل گرفته است و ساکنان اولیه ي خود را یا از بومیان محله ي امانیه، و یا از مهاجران بستان، سوسنگرد و هویزه جذب کرده است. محله ي مورد نظر یکی از محلات پر مسأله ي شهر اهواز است و مشکلاتی از قبیل آلودگی (بصري، صوتی) پایین بودن سطح بهداشت، نا امنی در شب و روز، سروصداي زیاد، شلوغی و ازدحام جمعیت، تردد افراد غریبه و اراذل واوباش و درگیري هاي مکرر و نهایتا وجود مراکز متعدد مواد فروشی و مشروب فروشی وجود دارد. این مقاله با استفاده از روش تحقیق پیمایشی (پرسش نامه اي) با رویکرد نظري مشارکتی با هدف بررسی زمینه هاي توانمند سازي ساکنان محله تعامل برقرار کرده و در جهت مشارکت فعال مردم جهت آگاهی از وضعیت محله و رفع مشکلات محله (کالبدي،اجتماعی وامنیتی) و برنامه ریزي براي خارج ساختن محله از فرسودگی و مسائل ناشی از آن با در نظرگرفتن ابعاد اجتماعی و فرهنگی کوشش دارد.

 

واژگان کلیدي: بافت فرسوده- مشکلات اجتماعی- فرسودگی، اهواز- نهضت آباد.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

بررسی الگوهاي مدیریتی نوسازي و بهسازي بافتهاي فرسوده نمونه موردي : شهر مشهد

نویسندگان: احمد ناقدي مهر، سعید احدیان

 

اسکان بشر ، نقشی تمدن ساز در فرایند تاریخی توسعه جوامع داشته است . در این فرایند شهرها به مثابه برترین سطح اسکان ، کانون ایفاي این نقش بوده اند . چشم انداز توسعه جهانی نشان می دهد که این نقش همچنان تداوم داشته و این مهم در گرو برپا کردن و نگاه داشتن شهرهایی است مولد و پایدار ، با محیطی قابلیت زا ، مناسب زیست و فعالیت و حفاظت کننده محیط زیست . از پدیده هاي عمده ناپایدار کننده شهرها – به ویژه در کشورهاي در حال توسعه – گونه هاي شهري موجود در تمامی شهرها با نام بافت قدیم یا فرسوده است که روز به روز در حال گسترش می باشد . اینگونه سکونتگاه ها هر چند جلوه اي از قدمت را همراه خود دارند اما عموماً بازتابی از کاستی ها، نارسائی ها مانند کم بود خدمات و سرانه هاي شهري ، شبکه ها و معابر ناموزون و غیر مفید ، مشکلات زیست محیطی و ... می باشند. نهادهاي مختلف دولتی و غیر دولتی در کشورهاي مختلف تاکنون به شکلهاي گوناگونی سعی در مداخله در بهسازي و نوسازي بافتهاي فرسوده داشته اند و هر کدام به فراخور توان اجرائی و منابع مالی خود اقداماتی را انجام داده اند .با عنایت به اینکه شهر مشهد با توجه به جذابیت خاص خود خصوصاً وجود مرقد منور و نورانی حضرت علی بن موسی الرضا (ع) با داشتن حدود 2500 هکتار بافت قدیم از جمله شهرهاي کشور بوده که داراي بیشترین بافت فرسوده می باشد ضرورت مداخله نهادهاي مختلف جهت ساماندهی بافتهاي قدیمی بیشتر احساس می گردد . لذا در این مقاله تلاش بر این است که با تبیین الگوهاو شیوه هاي مختلف مدیریتی مداخله گر جهت ساماندهی و نوسازي بافت هاي فرسوده در کشور با تأکید بر شهر مشهد مانند ب افتهاي فرسوده موجود در حریم مطهر حضرت رضا (ع) (منطقه ثامن ) میدان شهدا، پروژه هاي مجد ، سارا و ... نقاط ضعف و قوت هر کدام مورد بررسی قرار گرفته و راهکارهاي اصولی

بر مبناي مدیریت صحیح و علمی پیشنهاد گردد.

 

واژگان کلیدي: توسعه جهانی- شهرهاي مولد و پایدار - بافت فرسوده – روش هاي مداخله

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه
  • 3 هفته بعد...

بررسی نقش سیاستهاي حمایتی و تشویقی دولت در نوسازي بافتهاي فرسوده شهري _ نمونه موردي بافت قدیم شهر شیراز

نویسندگان: حسن ایزدي، معصومه شیخ ها

 

در حال حاضر بهسازي و نوسازي بافتهاي فرسوده شهري، به عنوان یکی از راهکارهاي تحقق توسعه درونی شهرها، از دغدغه هاي اصلی برنامه ریزان و مدیران شهري در سطوح مختلف است و از طرفی حل مناسب این معضل و تحقق سریع عملیات بهسازي و نوسازي مستلزم برنامه ریزي اجرایی کارآ و اثربخش میباشد. اعمال سیاستهاي تشویقی و تدوین ضوابط و مقررات میتواند به عنوان گزینه اي جهت ساماندهی این نوع بافتها مطرح گردد که از جمله این سیاستها میتوان به: اعطاي تسهیلات بدون سپرده یارانهاي براي ساخت، خرید و مرمت واحدهاي مسکونی، تخفیف هزینه صدور پروانه و تراکم پایه و مازاد، مجوز ساخت اضافه بنا تا 60 درصد مازاد بر تراکم پایه، تأمین رایگان خدمات زیربنایی موجود ( انشعابات آب، برق، گاز و تلفن ) پس از نوسازي، تأمین بخشی از هزینه بیمه ساختمان هاي مسکونی، اشاره داشت. اکنون پس از گذشت چندین سال از اعلام سیاستهاي حمایتی و تشویقی، ضرورت دارد که میزان تأثیر این سیاستها در نوسازي بافتهاي فرسوده شهري مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد تا ضمن آشکار شدن جنبه هاي مثبت و منفی آن، موانع و مشکلات پیش روي اثرگذاري این سیاستها تدقیق گردد. از این رو مقاله حاضر با رویکردي توصیفی _ تحلیلی، با جمع آوري اسناد کتابخانه اي و مطالعات میدانی به طور خاص نقش و اثر سیاستهاي حمایتی و تشویقی دولت را در بازسازي بافت کهن فرسوده شهر شیراز مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. مطابق نتایج حاصل از این پژوهش سیاستهاي اتخاذ شده در شهر شیراز بنا به دلایل مختلف به نتایج مورد انتظار دست نیافته اند و میزان تأثیر آنها در نوسازي بافت فرسوده بسیار ناچیز بودهاند.

 

واژگان کلیدي : بافت فرسوده، فرسودگی، نوسازي، بافت قدیم، شیراز

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

بررسی نقش مشارکت شهروندان درروند اجراي طرح هاي شهري بافت هاي تاریخی

نویسندگان: عفت کمالی خواه، سعیده نوروزي

 

در ایران اگرچه مشارکت در قالب تعاون، همکاري و همیاري مسبوق به سابقه اي دیرینه است اما این پدیده به مفهوم جدید خود هنوز در کشور نهادینه نشده است. نگاهی به مداخلات صورت گرفته در زمینه بهسازي و نوسازي بافتهاي تاریخی در ایران مبین این واقعیت است که اغلب تجربیات صورت گرفته در فرآیند تهیه و اجرا طرح هاي ساماندهی بافت رویکردي از بالا به پایین و بدون توجه به زندگی و الگوهاي رفتاري و مشارکت ساکنین را دنبال کرده است. نوشتار حاضر قصد دارد ضمن تبیین اهمیت نقش شهروندان که عناصر اصلی سازنده هویت بافت هاي تاریخی هستند، به ارائه راهکارهایی جهت ارتقاء مشارکت آنها در مدیریت، فرآیند تصمیم گیري، سرمایه گذاري، بهسازي و بازسازي و مرمت بافتهاي تاریخی در راستاي تحقق رویکرد توسعه مشارکتی بپردازد. این تحقیق بر مبناي پژوهش توصیفی-تحلیلی و برپایه تجربیات و پژوهش هایی که در زمان حاضر پیرامون توسعه مشارکتی به ویژه در بافتهاي تاریخی مطرح گردیده استوار است و در این راستا به تحلیل و بررسی نمونه هاي موفق داخلی و جهانی به منظور دست یابی به راهبردهاي عملی، پرداخته شده است. طبق نتایج حاصل از تحقیق روند مشارکتی موفق و کارامد در هر طرح اجرایی می باید روندي سیستمی، سلسسله مند، پویا و از پایین به بالا بوده و در طرحهاي مربوط به بافت به خوبی بر ساختار اجتماعی موجود منطبق و از قابلیت ها و فرصت هاي این مناطق در جهت پیشبرد طرحهاي شهري بهره جوید. این نوع مشارکت تأثیرات زیادي بر اهداف پروژه، پذیرش آن از سوي مردم، کیفیت اجرا و هزینه طرح خواهد داشت.

 

واژگان کلیدي: مشارکت، شهروندان، طرح هاي شهري، بافت تاریخی

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...