انواع تیره های گیاهان دارویی

[masi eng 47,044]

در این تاپیک به توضیح چند تیره گیاه دارویی میپردازیم

[masi eng 47,044]

تيره : Berberidaceae

گياهان دارويی اين تيره در استان مرکزی عبارتند از:

نام فارسي: زرشك آبي

نام علمي : Berberis integerrima نام محلي: زرشك

نام فرانسه: Vinette commune نام انگليسي: Pipperidge

نام آلماني: Berberitze

 

مشخصات گياهشناسي:

درختچه‌اي خاردار به ارتفاع m 3- 1 و داراي شاخه‌هاي شكننده است. ارتفاع بعضي از نمونه‌هاي آن در محيط ‌هاي مساعد به m 6 نيز مي‌رسد. چوب آن زرد رنگ بوده به طوريكه اگر شاخه‌هاي آن شكسته شود اين رنگ به خوبي ظاهر مي‌گردد. شاخه‌هاي بلند اين درخت تيغ فراوان داشته و شاخه‌هاي جوان و كوتاه آن داراي برگچهايي به وضع متناوب يا تقريباً فراهم است. كناره برگ آن , دندانه‌هاي منتهي به خارهاي ريز و نازك دارد. گلهاي آن كه در ارديبهشت و خرداد ظاهر مي‌شود به رنگ زرد و زيبا و مجتمع به صورت خوشه‌اي, آويخته است. ميوه آن كوچك, قرمز رنگ بيضي و به طول mm 10-7 و عرض mm 4-3 با طعم ترش ملايم و در داخل آن دو دانه كوچك و كشيده دارد. بر روي ميوه برجستگي كوچكي ديده مي‌شود.

اندام مورد استفاده:

از ريشه, پوست ساقه, پوست نانوي ريشه و ساقه, برگ, ميوه

 

خواص دارويی:

ريشه و پوست ساقه زرشك از داروهاي تلخ به شمار آمده, اثر مقوي, صفرا برو مسهلي به مقادير زياد دارد. پوسته ثانوي ريشه و ساقه زرشك كه هر دو از مقوي‌هاي تلخ به شمار مي‌آيد. اثر تصفيه كننده خون, ضد عفوني كننده, كمي مسهلي دارد. ريشه آن اثر مدر دارد. پوست ريشه و ساقه زرشك در بي نظمي‌هاي عمل دستگاه گوارش كه منشا كبدي و كليوي داشته باشد, در سو هاضمه‌هاي مزمن كه با بي اشتهايي همراه باشد, امتلا معده يبوست. قولنج‌هاي كبدي و كليوي, زردي, يرقان, تبهاي صفراوي, نقرس, رماتيسم, تب‌هاي عفوني تيفوئيد و خونريزيهايي كه در فواصل قاعدگي رخ مي‌دهد مي‌كاهد. همچنين در رفع و رم فلحال ناشي از مالاريا موثر است. برگ زرشك در ديسا نتويهاي مزمن, آب آوردن انساج و در اسكوربيت ( جويدن برگ) مي‌شود. ميوه آن در تبهاي عفوني, تيفوس, ديسانتري مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

 

رويشگاه: اين گياه در ارتفاعات استان به صورت پراكنده ديده مي‌شود و عموماً در شهرستان‌هاي دليجان در منطقه خاوه و اردهال و همچنين در شهرستان تفرش در ارتفاعات خرازان, قره جاقيه و بابك‌لو اين شهرستان به صورت تك پايه‌هاي ديده مي‌شود. شکل شماره 10 نشان دهنده پراكنش اين گيا ه در سطح استان مرکزی می باشد.

[masi eng 47,044]

تيره Anacardiaceae

گياهان دارويی اين تيره در استان مرکزی عبارتند از:نام فارسي: خنجك

نام علمي Pistacia khinjuk نام محلي: پسته وحشي

نام فرانسه : lentisque de bombay

نام انگليسي: bomby mastiche

نام آلماني : Bombay Mastix

 

مشخصات گياهشناسي:

درختان رزين‌ار با برگهاي شاخه‌اي فرد با 5-2 جفت برگچه گرد و تخم مرغي تا كشيده و با حاشيه‌اي كم و بيش مژه‌دار گل‌هاي آن دو پايه, بدون گلبرگ و كوچك و مجتمع در خوشه ساده و با حاشيه‌اي مركب است. گل‌هاي نر داراي كاسه 5 قسمتي و 5 پرچم با ميله كوتاه و بساكهاي حجيم و بزرگند. كاسه گل‌هاي ماده داراي 4-3 بخشي و تخمدان يك خانه و خامه كوتاه و 3 شاخه است. ميوه شفت تك دانه داراي هسته‌اي با درون برچوبي و پريكارپ معطر و دانه‌هايي با لپه‌هاي سبزينه‌دار است. وجود مجاري ترشح كننده فراوان و محتوي زرين در منطقه آبكش اوليه به ويژه در زير كمان فيبري روي آن و همچنين توسعه آنها در آبكش ثانويه ساقه‌هاي سن كه بصورت حلقه رو به مركز آرايش حاصل مي‌كنند. وجود سلول محتوي رزين در بافت پارنشيم پوستي و عدم چنين مجاري ترشح كننده در بين سلولهاي اشعه مغزي از اختصاصات اين گياه است بر اثر ايجاد شكاف ائورزيني بنام سفز خارج مي‌شود. كه رنگ خاكستري مايل به سبز يا زرد مايل به سبز با بوي مطبوع دارد.

 

رويشگاه:

اين گياه در منطق كوهستاني شهرستان ساوه ( كوه نظر كرده, كوه دراز) و در ارتفاعات شهرستان دليجان ( كوه سياه هند در منطقه جاسب) وجود دارد.

 

خواص درماني :

نيرو دهنده, مدر, محرك است. پوست و برگ اين درخت به علت دارا بودن تانن زياد اثر قابض داشته و در اسهال‌هاي ساده مورد استفاده قرار مي‌گيرند. سابقاً از آن در موارد تاخير وقوع قاعدگي و در آلبومينوري استفاده بعمل مي‌آورد است قابض, رفع كننده بر افروختگي, بازكننده دانسته و در روغن آن خاصيت گرمي, خشكي, گدازندگي است.

[masi eng 47,044]

تيره Boraginaceae

گياهان دارويی اين تيره در استان مرکزی عبارتند از :

نام فارسي: آفتاب پرست

نام علمي: echwaldi Heliotropiumنام انگليسي : Common heliotrope

نام عربي: دوار الشمس

 

مشخصات گياهشناسی

گياهاني علفي يا بوته‌هايي در پايه كم و بيش چوبي, يكساله و يا چند ساله هستند. گلهاي سفيد يا ارغواني آنها كوچك, بدون دمگل و مجتمع در گرزنها يكسويه فشده بدون برگك‌اند.ب رگها تخم مرغي شكل, باريك, خطي سرنيزه‌اي هستند و همگي دمبرگ دارند و يا در پايين بتدريج باريك مي‌شوند.

خواص دارويي:

اين گياه در استعمال داخلي قي‌آوري است و جوشانده آن در روغن كرچك براي پاك كردن و التيام زخم مفيد است و در هندوستان از برگهاي له شده آن براي پاك كردن و اليتام زخم, عقرب زدگي و مارزدگي استفاده مي‌كنند.

[masi eng 47,044]

تيره : Geraniaceae

گياهان اين تيره عموما علفی، دارای برگهای گوشوارک دار و گلهای منظم يا کم و بیش نامنظم اند. تيپ گلهای پنج پر، پنج چرخه ای و غير از جنس اروديوم، که ايزوستمون است، بقيه دارای پنج برچه تک تخمکی يا دو تخمکی و منحصرا دارای يک خامه اند. ميوه چند قندقه ای و قندقه ها( امريکاريها) در محل زبانکها از ستونک، يعنی محور خامه، جدا می شوند. نهنج شامل غده های نوشجايی است و اندامهای هوايی از کرکهای ترشح کننده اسانس پوشيده شده اند.گياهان دارويی اين تيره در استان مرکزی عبارتند از:

نام فارسي: قيطران

نام علمي : Erodium ciconium

فرانسه: Bec de grue

انگليسي: Alfilaria, Strok,s Bill

عربي: ايره العجرز – غزيل

مشخصات گياهشناسي: گياهي است يكساله, كم و بيش پوشيده از كرك خيلي كوتاه بلندي گياه نيم‌متر تجاوز نمي‌كند. برگهاي آن شبيه برگ شوكران, مركب, داراي 13-7 برگچه, هر برگچه بيضي باريك و دندانه‌دار و نوك تيز است. گلي‌هاي آن قرمز و صورتي و گاهي سفيد است معمولاً در گروه 4-2 تايي با يك دم گل ظاهر مي‌شوند. ريشه آن ضخيم و گوشتي ميوه آن در قسمت بالاي ميوه زايده‌اي باريك و دراز و نوك تيز و سفت به شكل منقار لك‌لك دارد.

خواص دارويیبه عنوان قابض و براي بند آوردن خونريزي استفاده مي‌شود ضماد آن روي تومورها و زخمها استفاده مي‌شود و براي خردكردن سنگ و كاهش تب به خصوص تبهاي نوبه و زردي به كار مي‌رود, مدر و قابض است و براي كنترل بيماري قند خورد مي‌شود و قند ادرار را كاهشي مي‌دهد. غرغره آن براي تسكين درد گلو و كاهش ورم مخاط دهان و ورم لوزه بسيار نافع است. به مقدار محدود و مجاز به عنوان مسكن رحم و بند آورند خون مصرف مي‌شود در خيز عمومي بدن توصيه مي‌شود در كنترل دسيانتري مصرف مي‌شود مصرف گياه بايد با نظر پزشك باشد.

[masi eng 47,044]

تيره: Liliaceae

گياهان دارويی اين تيره در استان مرکزی عبارتند از:

نام فارسي: تره کوهی

نام علمي : Allium akaka

انگليسي: Gorden leed

فرانسه: pdreau

 

مشخصات گياهشناسی:

گياهي دو ساله پايا و برگهاي آن دراز و باريك اغلب خميده و افتاده به رنگ سبز تيره قسمت پايين ساقه سفيد است كه منتهي به يك پياز كوچك در داخل خاك مي‌شود گل‌هاي آن مجتمع و گروهي به شكل يك گلوله مدور و انتهاي ساقه گل دهنده رنگ هر يك از گل‌ها سفيد مايل به سبز يا گلي كه از آن دانه‌هاي سياه و پهن و ناصاف تره به دست مي‌آيد. بطور كلي دو نوع است نوع كوتاه و نازك و ناصاف تابستانه و ديگر تره فرنگي نوع زمستانه و بلند و برگهاي پهن و قوي قسمت مورد استفاده آن تخم است.

 

خواص دارويی :

ضد عفوني كننده روده‌ها و مدر است و براي معالجه رماتيسم و بيماريهاي كبدي مفيد است. ضماد آن براي نرم كردن ورمها مفيد است. ترشح ادرار و حيض را زياد مي‌كند و قاعده‌آور است. جوشانده يا پخته شده آن با جو براي درد سر, سينه, تنگي نفس و پرورده تره با سركه در باز كردن گرفتگي كبد و طحال و خوردن برگ پخته آن براي بواسير مفيد است براي خشك كردن رطوبتهاي رحم مفيد است. ضماد آن باسماق براي مخملك و زگيل و با نمك براي التيام زخمهاي بر مفيد است. خوردن آن بينائي چشم را كاهش مي‌دهد.

 

رويشگاه: اين گياه در اكثر نقاط كوهستاني استان بخصوص در شهرستانهاي شازند, ساوه, تفرش و اراك به طور پراكنده وجود دارد.

[masi eng 47,044]

آلاله Rununculaceae

مقدمه

 

تیره آلاله (Rununculaceae)

شامل 32 جنس و تقریبا 1200 گونه است که 250 گونه آن فقط به جنس آلاله و 170 گونه به جنس کله‌ماتیس تعلق دارند. تیره آلاله در واقع یکی از تیره‌های بزرگ

نهاندانگان

است و گیاهان آن بیشتر در نواحی معتدل و سرد و یا در نقاط کوهستانی نیمکره شمالی می‌رویند. تعدادی از گونه‌های این تیره در آسیا ، آسیا- اروپا ، اروپا و آمریکا انتشار دارند. همه آنها کم و بیش گونه‌های مجاور و نزدیک هم هستند و اصالت ساختار گل در گونه‌های قاره‌های ذکر شده حاکی از پیوند و خویشاوندی آنهاست. در ایران نیز تیره آلاله گونه‌های متعددی دارد. (15 جنس و بیش از 127 گونه)

 

 

 

 

اختصاصات عمومی

 

اختصاصات دستگاه رویشی

 

آلاله‌ها بطور کلی گیاهانی علفی ،‌ بندرت درختچه‌ای ، بالا رونده و دارای دمبرگهای پیچنده و پیچکی هستند مانند

کله‌ماتیس

. این گیاهان غالبا مانند

تک‌لپه‌ایها

به علت دارا بودن اندامهای زیرزمینی متورم ، نظیر سوخ ، غده ، ریزوم و ریشه‌های متورم ، پایا و چندساله‌اند. برگها ، جز در کله‌ماتیس‌ها که برگهای متقابل دارند ، معمولا منفرد و متناوب بوده و غالبا دارای نیام رشد یافته و پهنکهایی به اشکال متفاوت‌اند.

اختصاصات دستگاه زایشی

 

گلها

گاهی منفرد یا انتهایی هستند ویا به صورت گل آذینهای مختلف ، مانند گرزن (خربق) ، خوشه (آکونیتوم) و خوشه گرزن با شاخه های بسیار (تالیکتروم) مجتمع‌اند. تیره آلاله در حالت کلی بی‌گلبرگ است، از این‌رو چگونگی پیدایش جام و تغییرشکل پرچمها به صورت گلبرگ در آنها اهمیت فراوان دارد.

اختصاصات طایفه‌های مختلف

 

طایفه کله ماتیده

 

این طایفه شامل دو جنس آتراژن و کله‌ماتیس است. جنس کله‌ماتیس در جهان بیش از 170 گونه دارد. در ایران نیز چند گونه از آن در دامنه‌های البرز و بخش شمالی ایران می‌رویند. کله‌ماتیس‌ها درختچه‌هایی بالارونده‌اند و با پیچش دمبرگها به صورت پیچک به تکیه‌گاه خود می‌چسبند. آرایش برگهای کله‌ماتیس ، برخلاف همه آلالگان ، متقابل و پهنک آن مرکب شانه‌ای است. گلها معمولا مجتمع و به صورت خوشه گرزن‌هایی در محل پیوستگی دمبرگ به ساقه ظاهر می‌شوند و گاهی نیز تک‌جنس و دوپایه‌اند.

 

 

 

 

طایفه آنمونه

 

این طایفه شامل گونه‌های علفی است و غالبا به علت داشتن ریزوم پایا هستند. برگها در گیاهان این طایفه یا مانند آنمون‌ها عمیقا پنجه‌ای هستند و یا نظیر تالیکتروم مرکب شانه‌ای و چند بار تقسیم شده‌اند. اساس ساختار گل ، با وجود شباهت به کله‌ماتیس‌ها ، به نحوی است که غالبا قطعات آن نظیر جنس آنمون نظم سه پر دارند و در زیر هر گل گریبانی از برگ وجود دارد که ممکن است فاصله آن از گل زیاد و یا چون کاسبرگ واقعی کاملا در زیر گل قرار داشته باشد. جنسهای اصلی این طایفه عبارت‌اند از آنمون و تالیکتروم.

طایفه آلاله

 

گل در این طایفه نسبت به دو طایفه قبلی کاملا متفاوت است، زیرا اولا پنج پر است و ثانیا گلپوش مضاعف دارد و جام رنگین آنها به رنگهای زرد ، سرخ یا سفید کاملا از کاسبرگ سبزرنگ متمایز است. نافه شامل پرچمهای فراوانی است که به صورت مارپیچهای متعدد روی نهنج قرار دارند. مادگی نیز متشکل از برچه‌های آزاد و فراوانی است که روی نهنجی برجسته و رشد یافته قرار دارند.

 

هر برچه به هنگام رسیدن فندقه‌ای را تشکیل می‌دهد. گلبرگها در بخش پایین خود دارای یکچاله نوشجایی واقعی هستند. تعداد قطعات گل و بویژه گلبرگها در این گروه کاملا مشخص نیست و ممکن است بیش از 5 قطعه باشند، ولی همیشه کمتر از تعداد پرچمهای واقع بر یک مارپیچ‌اند.

طایفه خربق

 

در واقع از مهمترین تقسیمات این تیره است، شامل جنسهای اصلی نظیر: کالتا ، ایزوپیروم ، سیاه دانه ، خربق (هله‌بوروس) ، کوپتیس ، ترولیوس ، دلفینیوم ، کونسولیدا ، آکونیتوم است. همه این جنسها گیاهانی علفی یکساله یا پایا هستند.

طایفه گل صدتومانی

 

این طایفه ، که شامل جنسهای پئونیا و هیدراستیس است، با طایفه خربق گروه طبیعی مشخصی را تشکیل می‌دهند که مادگی آنها شامل برچه‌های کم با تخمکهای فراوان‌اند.

کاربرد گیاهان تیره آلاله

 

بسیاری از گیاهان این تیره ، مانند کله‌ماتیس ، آنمون ، آدونیس ، آکونیتوم ،

تاج‌الملوک

، زبان در قفا و پئونیا به عنوان گلهای زینتی در باغچه‌ها کاشته می‌شوند و گونه‌ها و واریته‌های زیادی از آنها به صورت پرورش یافته وجود دارند. در این تیره هیچ گونه‌ای دارای مصرف خوراکی یا صنعتی نیست و تقریبا همگی به علت دارا بودن گلوکوزیدها و آلکالوئیدها کم و بیش سعی هستند. از سایر مواد محتوی در آنها اطلاعات کافی دردست نیست.

 

بعضی از گونه‌ها از نظر پزشکی اهمیت فراوان دارند. مثلا آکونیتوم دارای

آکونیتین

و

هیدراستیس

حاوی

بربرین

و

هیدراستین

است. البته سایر گونه‌ها نیز الکالوئیدهای گوناگونی دارند که برخی از آنها در پزشکی و همچنین در ساختن

حشره‌کشها

مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعضی از آلالگان مانند کله‌ماتیس ، فیکاریا ، هله‌بوروس (خربق) و پئونیا از گذشته‌های دور در طب سنتی و عطاری شناخته شده‌اند.

[masi eng 47,044]

خانواده چغندر

خانواده چغندر که نام علمی آن

chenopodiaceae

است، با حدود 105 جنس و 1400 گونه و دارای پراکندگی وسیع در سطح دنیاست و از نظر تنوع و تعداد گونه‌ها ، دومین مقام را بین خانواده‌های گیاهی دنیا دارد. خانواده chenopodiaceae از خانواده‌های بزرگ در ایران و دارای پراکندگی وسیعی در اکثر نقاط کشور ، بخصوص در مناطق شور ، از خاکهای شورها و بیابانها ، تا سواحل شور دریاها و دریاچه‌های شور (دریای خزر ، خلیج فارس ، دریاچه نمک و ...) می‌باشد. اغلب گیاهان این خانواده ،

هالوفیت

و

پساموفیت

هستند و دارای اهمیت اکولوژیکی فراوان و همچنین اهمیت اقتصادی می‌باشند. اغلب گیاهان هالوفیت که پوشش گیاهی کویرهای ایران را تشکیل می‌دهند، به خانواده chenopodiaceae تعلق دارند.

 

 

 

 

مشخصات گیاه شناسی

 

گیاهان خانواده Chenopodiaceae عمدتا علفی و یکساله‌اند ولی در میان آنها انواع چند ساله ، درختچه‌ای و بندرت درختی هم مشاهده می‌شود. بسیاری از اعضای این خانواده ، دارای ساقه‌های گوشتی و آبدار ، شبیه کاکتوسها هستند. تعداد معدودی از گیاهان این خانواده ، بالا رونده‌اند. برگهای گیاهان خانواده چغندر ، اغلب ساده و در بسیاری از آنها بسیار ریز و فلس مانند و یا تحلیل رفته هستند. اکثر اعضای این خانواده ، تک پایه و برخی از آنها دو پایه (گیاه نر و ماده جدا از هم) می‌باشند. گل آذین ، گرزنهای مجتمع و کوچک و گاه سنبله دم گربه‌ای است که در مسیر تکامل در این خانواده ، تغییر از گل آذین گرزن دو سویه به گرزن یک سویه و سپس به گل آذینهای کروی و فشرده مشاهده می‌شود.

 

گلها دو جنسی و یا تک جنسی و دارای 5 کاسبرگ معمولا گوشتی و فاقد گلبرگ هستند. گلهای برهنه (فاقد گلبرگ و کاسبرگ) نیز در این گیاهان دیده می‌شود. گلها عمدتا 5 پرچم دارند که گاه به 2 یا 3 پرچم کاهش یافته است. مادگی معمولا 5 برچه‌ای و گاه 3 - 2 برچه‌ای و تخمدان در همه اعضای خانواده ، تک خانه‌ای و فوقانی و دارای یک تخمک است. میوه در گیاهان خانواده Chenopodiaceae معمولا فندقه است و اغلب باله‌های رنگینی دارند که از رشد کاسبرگها بوجود آمده‌اند. دانه‌ها دارای نشاسته ، دو لپه‌ای و دارای رویان خمیده‌اند و رویش دانه‌ها به صورت رو زمینی است. (لپه‌ها همراه با ساقه‌چه از خاک بیرون می‌آیند.)

 

فیزیولوژی و آناتومی

 

گیاهان خانواده Chenopodiaceae ، برخلاف سایر گیاهان ، برای رشد و ادامه حیات خود به سدیم نیاز دارند. این گیاهان با انباشته کردن یونهای سدیم و برخی از یونهای نمکی دیگر از جمله یون کلرید در بافتهای خود ، فشار اسمزی درونی خود را بالا می‌برند و بدین ترتیب می‌توانند علیرغم بالا بودن فشار اسمزی محیطشان (به دلیل شوری و کم آبی) ، آب را جذب می‌کنند و در سلولهای خود ذخیره نمایند. برخی از گیاهان این خانواده ، از جمله Atriplex ، دارای کرکهای ترشحی نمک روی برگ های خود هستند که محل ذخیره نمکهای اضاقی گیاه‌اند.

 

 

 

روی سطح برگهای Atriplex ، این حبابهای نمک پس از پر شدن از نمک می‌ترکند و لایه‌ای نقره‌ای رنگ را روی برگ ایجاد می‌کنند که باعث منعکس شدن نور تابیده شده به برگ می‌شود. این مساله علاوه بر این که باعث جلوگیری از بالا رفتن حرارت گیاه می‌شود از جذب پرتو فرابنفش و اثرات زیانبار آن نیز جلوگیری می‌کند. چون اکثر گیاهان این خانواده در شوره‌زارها و شن‌زارها می‌رویند، بسیاری از آنها دارای ساقه‌هایی آبدار و متورم ، برای ذخیره آب ، و برگهایی بسیار کوچک ، برای جلوگیری از تبخیر زیاد آب ، می‌باشند.

 

اعضای خانواده Chenopodiaceae برای دستیابی به آب در اعماق زیاد زمین ، معمولا ریشه‌هایی گسترده و عمیق دارند و برخی از آنها دارای چترهایی کم ارتفاع و بسیار انبوه هستند که این امر علاوه بر جلوگیری از تبخیر آب ، باعث مقاومت در مقابل بادهای شدید ، که از خصوصیات مناطق کویری است، می‌شود. تقریبا تمام گیاهان خانواده چغندر ، پاییزه‌اند. این گیاهان در اواخر بهار جوانه می‌زنند و در پاییز میوه می‌دهند که این ، سازشی برای زیستن در شرایط خشکی و شوری است و باعث می‌شود که میوه‌ها در فصل پاییز که زمان بارندگی است برسند تا دانه‌ها امکان بقای بیشتری یابند. گیاهان این خانواده حتی در مناطقی که باران سالیانه در آنها کمتر از 10 میلیمتر است نیز می‌توانند به حیات و رویش خود ادامه دهند.

 

اهمیت اقتصادی و بوم شناسی

 

گیاهان خانواده چغندر یا Chenopodiaceae بخصوص در شن‌زارها ، چه در ایران و چه در سایر نقاط جهان از اهمیت اکولوژیکی بسیار بالایی برخوردارند. در مناطق بیابانی و شن‌زارها به دلیل سیلابی شدن نزولات جوی ، وزش بادهای شدید ، و کمبود وجود باکتریها ، گیاهان و سایر موجودات زنده ، خاک همواره در معرض فرسایش و نابودی قرار دارند. در این خاکها مهمترین عاملی که می‌تواند از فرسایش خاک جلوگیری کرده، ذرات خاک را در جای خود تثبیت کند، وجود گیاهان خانواده Chenopodiaceae در این مناطق است. این گیاهان با داشتن ریشه‌های بسیار عمیق و گسترده ، و چترهای انبوه و کم ارتفاع ، مانع از روان شدن شنها و فرسایش خاک می‌شوند.

 

جنس

Haloxylon

یا تاغ که گونه‌های مختلفی از آن ، از جمله

Haloxylon Persicum

(سفید تاغ) در ایران وجود دارند، مهمترین گیاه تثبیت کننده شنهای روان است. کاشتن این گیاه در مناطق کویری ، علاوه بر آنکه در ایجاد فضای سبز اهمیت فراوان دارد، مانع گسترش بیابانها و روان شدن شنها که خسارات فراوانی را ببار می‌آورد، می‌شود و در حفظ اکوسیستم و ادامه حیات گونه‌های مختلف ، اهمیت بسزایی دارد. گیاه سگ لیسه (Halocnemum Strobilaceum) که یکی از مهم‌ترین هالوفیتهای ایران است و پراکندگی وسیعی در بسیاری از نقاط کشور دارد، نیز یکی دیگر از اعضای خانواده Chenopodiaceae است.

 

 

 

 

از دیگر اعضای مهم این خانواده که در اکوسیستمهای شور و شنی ایران می‌رویند می‌توان به این جنس اشاره نمود: Atriplex (بوته شور) ، Haloxylon Salicornia (از جمله گونه Suaeda (سودا) ، Anabasis (رمسی) ، Seidlitzia (از جمله گونه Seidlitzia rosmarinus یا اشنان) ، Kochia (جارو گیاهی) ، Bienetria ، Halostachys ، Halanthium. این گیاهان حتی در کویر مرکزی ایران نیز که نیزآن بارندگی سالیانه در آن بسیار کم است (کمتر از 10 میلیمتر) مشاهده می‌شوند. تعدادی از اعضای خانواده Chenopodiaceae نیز دارای اهمیت تغذیه‌ای برای انسان هستند که از جمله آنها می‌توان به Beta Vulgaris (چغندر قند) Spinacia oleracea (اسفناج) و Chenopodiaum (سلمه تره) اشاره کرد.

 

بعضی دیگر از اعضای این خانواده از جمله Kachia Scoparia نیز برای تامین سوخت بکار می‌روند. همچنین ، از برخی از اعضای گیاهان این خانواده از جمله Atriplex , Salicornia در کشاورزی با آب شور استفاده می‌شوند. تهیه آلکالوئیدهای مختلف ، بتالائینها و سایر ترکیبات شیمیایی ، از دیگر مصارف اقتصادی گیاهان خانواده چغندر است. خانواده Cheropodiaceae دارای 14 طایفه است که 8 تا از آنها تک جنسی (دارای فقط یک جنس) و برخی از آنها (از جمله Atriplex) دارای گونه‌های بسیار زیاد و متنوعی هستند.

[masi eng 47,044]

تیره گل میمون Scrophulariaceae

 

 

 

 

گیاهانی غالباً علفی یا دارای اعضای چوبی و بندرت به صورت درخت هستند. در بین آنها نمونه های بالا رونده نیز یافت می شود. انواع علفی آنها به سهولت تحت اثر شرایط محیط زندگی به صورت چند ساله تغییر شکل حاصل می نماید نوع زندگی در این گیاهان قابل توجه است بطوریکه عده ای از آنها با آنکه سبزینه دارند به وضع نیمه طفیلی به سر می برند و با مکنده های خود شیره گیاهی را ازگیاهان میزبان اخذ می کنند برخی از آنها نیز فاقد کلروفیل و دارای حالت انگلی کامل می باشند.

 

از اختصاصات این گیاهان آن است که برگهایی متناوب با متقابل و عاری از استیپول دارند گلهای آنها دارای رنگهای متفاوت و وضع منفرد یا مجتمع به صورت گل آذین های مختلف مانند خوشه،سنبله یا کرزن یا غیره است کاسه گل آنها از پنج قطعه پیوسته به هم تشکیل می یابد که وضع پایدار داشته پس از تشکیل میوه نیز متصل به آن باقی می ماند. جام گل در این گیاهان به استثنای معدودی از آنها نامنظم و به اشکال انگشتی ، زنگوله ای مرکب از 2 لب و یا دارای زائد نسبتاً درازی بنام دنباله یا اپرون Eperon و شامل 5 قطعه پیوسته به هم است. به استثنای معدودی از آنها مانند Veronicaها که جام 4 قسمتی و چرخی شکل دارند.

 

پرچم ها در معدودی از این گیاهان مانند Verbascum ها به تعداد 5 ولی در غالب آنها به تعداد 4 است که معمولاً 2 تای آنها بزرگ و 2 تای دیگر کوچک می باشد. وجود این حالت مجاورت گیاهان این تیره را به تیره را به تیره Labiatae باعث می گردد بعضی از این گیاهان نیز مانند Veronica منحصراً2 پرچم دارند. مادگی آنها همیشه از 2 پرچم تشکیل می یابد که مجموعاً تخمدانی 2 خانه و محتوی تخمکهای فراوان بوجود می آوردند. میوه آنها معمولاً پوشینه گاهی سته و محتوی دانه های آلبومن دار با جنین راست یا کمی خمیده است.

 

گیاهان این تیره در غالب نواحی کره زمین مخصوصاً نواحی سرد و معتدله پراکنده اند بعضی از آنها به علت دارا بودن مواد موثر و گلوکزیدها یا اسانس و غیره در ردیف انواع دارویی مهم جای دارند عده ای از آنها نیز دارای اثر مسهلی و یا نرم کننده اند.

 

در این تیره متجاوز از 3000 نوع گیاه در 200 جنس جای دارد که به طور پراکنده در نواحی مختلف کره زمین یافت می شوند از جنس مهم این گیاهان عبارتند از :

 

Verbascum ( دارای 300 گونه)

Celsia (گونه100 )

Linaria (گونه200 )

Scrophularia (گونه 100 )

Veronica (گونه37 )

Digitalis (گونه30 )

Euphrasia (گونه100 )

[masi eng 47,044]

تیره نعناع Labiatae

 

 

 

 

در تیره نعناع 4000 گونه گیاه وجوددارد که در 200 جنس جای داده شده اند و در کل کره زمین پراکنده اند بیشترین انتشار در منطقه مدیترانه است.

گیاهان عموماً علفی یکساله یا پایا و دارای ساقه های راست یا خزنده اند بعضی از آنها مانند Thymus ها و Lavandulaها ظاهر بوته مانند و ساقه های متعدد و چوبی شده دارند در بین آنها بندرت نمونه های پیچیده یا درختچه مانند ممکن است یافت شود.

 

از مشخصات این گیاهان آن است که ساقه های چهار گوش دارند. از قاعده ساقه آنها نیز غالباً ساقه های فرعی منشأ می گیرد که حالت خزنده در سطح زمین پیدا می کنند و یا درون خاک وارد گردیده به صورت ساقه زیرزمینی در می آیند.

 

گیاهان تیره نعناع عموماً برگهای متقابل گاهی ساقه آغوش و بندرت فراهم دارند. برگهای آنها عموماً ساده است بطوریکه وجود برگهای مرکب در آنها دیده نشده است گلهای آنها کامل نامنظم ، نر – ماده و مجتمع بصورت دسته هایی واقع در محور ساقه و یا قسمت انتهایی آن است.

 

گیاهان این تیره از نظر کلی دارای کاسه منتهی به 5 تقسیم و جام منتهی به 5 لوب می باشند 4 پرچم دارند که در حول یک مادگی 2 برچه ای قرار گرفته اند.

 

میوه گیاهان تیره نعناع 4 فندقه ای و محتوی دانه های بدون آلبومن است و مشخصات آن این است که معمولاً محصور در کاسه گل باقی می ماند بعضی از این گیاهان نیز ندرتاً ممکن است میوه ای به صورت شفت داشته باشد.

 

 

 

گیاهان این تیره از نظر مشخصات تشریحی دارای اختصاصات کلی به قرار زیر می باشند.

 

1- انواع علفی آنها عموماً دارای دسته های کلانشیم در زوایای ساقه زیر بشره اند وجود این حالت باعث می گردد که ساقه این گیاهان ظاهر چهار گوش پیدا کند.

 

2- دسته های چوب – آبکش پسین در آنها معمولاً به وضع غیر ممتد و جدا از هم دیده میشود.

3- بشره ساقه و برگ این گیاهان غالباً مستور از تارهای ترشحی و غیر ترشحی به اشکال مختلف است.

 

4- تارهای ترشحی اسانس در آنها دارای پایه یک یاد و سلولی منتهی به یک برجستگی 4 تا 8 سلولی و حتی بیشتر است اسانس ترشح شده نیز معمولاً خارج از جدار سلولزی در زیر کوتیکول جمع می گردد و این خود باعث می شود که بشره در همان ناحیه کمی متورم جلوه نماید در بین گیاهان تیره نعناع تعدادی جهت مصرف پزشکی، مصرف تغذیه ای (خام یا پخته) جهت تهیه اسانس و بعضی برای زیبایی پرورش داده می شوند.

 

از جنس مهم تیره نعناع عبارتند از :

 

Teucrium ( گونه200)

Ajuga ( گونه60)

Scutellaria ( گونه300)

Nepta ( گونه200)

Marrubium ( حدود 50 گونه)

Stachys (حدود 200 گونه)

Thymus ( گونه70)

Mentha (حدود 20 گونه)

Ocimum ( گونه60)

Lavandula ( گونه40-30)

Dracocephalum ( گونه50)

Phlomis ( گونه70)

Lamium ( گونه50)

Coleus ( گونه150)

[masi eng 47,044]

شرح تیره گندم Graminaceae

 

 

تیره گندم از بزرگترین تیره های گیاهان گلدار و مرکب از 6000 گونه است که در 450 جنس جای داده شده اند لذا اختصاصات آنها این است که در غالب محیط‌ها به صورت اجتماعات خاص پراکندگی دارند شکل ظاهر آنها به صورتی است که به مجرد مشاهده هر یک از گونه های آن ها می توان فوراً تعلق گیاه را به تیره گندم اظهار نمود.

گیاهان عموماً یکساله یا پایا (بندرت با اعضای چوبی) و از نظر کلی دارای ظاهری شبیه به هم اند انواع یکساله آنها معمولاً ریشه های در افشان انواع چند ساله آنها غالباً ریزوم بر شوش متورم دارند. ساقه هوایی گیاهان تیره گندم دارای ساختمان خاصی است که ماشوره نامیده می شود.

 

از اختصاصات اینگونه ساقه آن است که شکل استوانه ای و جدار نازک دارند زیرا بر اثر از بین رفتن مغز ساقه قسمت مرکزی آن توخالی می شود مگر در محل گره‌ها که از به هم پیوستن آوندهائی که به برگ می روند پرده ای تشکیل می شود و نتیجه آن می گردد که فضای خالی طول ساقه در محل گره ها پر شود بعضی از آنها نیز مانند ذرت و نیشکر ساقه توپر دارند.

برگ گیاهان این تیره معمولاً از پهنکی دراز منتهی به غلاف مشخص تشکیل می یابد که به استثنای معدودی عاری از دمبرگ اند.

 

در گیاهان تیره گندم گلها به شکل خاصی مجتمع می باشند که مجموعاً سنبلک (Epillet) نامیده می شوند. هر سنبلک دارای براکته‌هایی کوچک و غیر زایائی بنام پوشینه (Glume) در خارج است در داخل این پوشینه ها براکته‌های کوچک دیگری بر روی محور سنبلک دیده می شود که پوشینک (Glumelle) نام دارد. پوشینک ها چون در کناره گلها جای دارند از این جهت آنها را زایا به حساب می آورند.

 

گیاهان تیره گندم به استثنای معدودی از آنها مانند ذرت گلهایی با پرچم و مادگی دارند پرچم های آنها به تعداد 3 و واقع در یک ردیف است (بندرت ممکن است تعداد پرچم ها زیادتر یا کمتر باشند)

 

چون در گیاهان تیره گندم رسیدن دانه گرده معمولاً قبل از مادگی صورت می گیرد از این جهت آمیزش بناچار از طریق گرده افشانی غیر مستقیم و مداخله عواملی مختلف مانند باد بایدانجام گیرد.

 

 

 

مگر در انواعی از آنها که گلها پس از رسیدن کامل پرچم و مادگی نیز ناشکفته باقی می مانند و آمیزش آنها بطور مستقیم در داخل همان محفظه بسته صورت می گیرد.

میوه این گیاهان به صورت گندمه (Cariops) است و آن فندقه ای است که جدارهای میوه آن به صورت لایه نازکی به غشای دانه چسبیده باقی می ماند.

 

دانه آنها دارای آلبومن آردی با ذخائر نشاسته ای فراوان است و لایه ای آنرا از خارج فرا می گیرد که فاقد مواد نشاسته ای ولی دارای مواد چرب آلورون و یا دیاستازهای مختلف است.

رده بندی گیاهان این تیره به صور مختلف صورت می گیرد ولی آنچه که بیشتر معمول می باشد آن است که آنها را ابتدا از روی مفصل بودن سنبلکها در بالا یا پائین پوشینه و سپس از روی اختصاصات مختلف دیگر مربوط به پوششهای گل و غیره تقسیم بندی می نمایند.

[masi eng 47,044]

تیره مار چوبه Asparagaceae

 

 

 

 

 

 

گیاهانی بالا رونده یا دارای اعضای چوبی و حتی در بعضی انواع به صورت درختچه های کوچک اند برگهایی ساده یا فلس مانند و یا بجای برگ معمولاً دارای صفحه پهنی شبیه به آن و به نام کلادود Caladode می باشند. بعضی از آنها پهنکی با رگبرگ منشعب دارند گلهای آنها به رنگ های سفید یا زرد رنگ نر و ماده ولی اغلب بر دو نوع نر و ماده دو پایه یا پلی گام است و این حالت که در اغلب آنها مشاهده می شود بر اثر عدم رشد و از بین رفتن یکی از اعضای اصلی گل یعنی پرچم مادگی در آنها پیش آمده است پوشش گل آنها زود افت شامل 3 تا 8 تا 6 و حتی 8 قطعه گلبرگ مانند (به رنگ یکدیگر) آزاد یا پیوسته به هم است 3 تا 8 پرچم دارند که به وضع متقابل پوشش گل قرار می گیرند مادگی آنها مرکب از 3 برچه متصل به یکدیگر و میوه آنها بسته است.

وجود صفاتی نظیر ساقه زیرزمینی صفحات یا الیاف باریک و سبز رنگی به نام کلادود وجود گل آذین در محور ساقه داشتن گلهایی بر 2 نوع نر و ماده (2 پایه یا پلی گام) میوه ای به صورت سته و غیره این گیاهان را از گیاهان تیره لاله می تواند به خوبی مجزا سازد.

 

انواع مفید و دارویی معدودی در این تیره وجود دارند که بعضی از آنها واجد مواد موثر اند ریزوم بعضی از آنها به مصارف تغذیه می رسد معدودی از آنها را نیز در صنعت مورد استفاده قرار می دهند.

 

از جنس های مهم آنها عبارنتد از :

 

Asparagus (متجاوز از 400 گونه)

Polygonatum ( گونه30)

Smilax ( گونه350)

Convallria (یک گونه)

[masi eng 47,044]

شرح تیره زیتون Oleaceae

 

 

 

اغلب گیاهان تیره زیتون در مناطق گرم و معتدل زمین مخصوصاً در قاره آسیا پراکندگی دارند عموماً به صورت درخت یا درختچه یعنی فاقد نمونه های علفی ولی دارای انواعی با ساقه بالا رونده مانند برخی Jasminum ها می باشند.

 

 

معمولاً برگهائی متقابل بدون استیپول ، ساده و یا مرکب از برگچه ها دارند. گلهای آنها نر – ماده بندرت بر دو نوع نر و ماده (2 پایه یا پلی گام) منظم و مجتمع به صورت خوشه یا گرزنهایی در محور ساقه است ولی در بین آنها انواعی با گلهای منفرد نیز یافت می شود.

کاسه و جام گل آنها شامل قطعات 4 یا 5 تایی می باشد ولی این تعداد در آنها به وضع متغیر مشاهده می گردد مانند آنکه کاسه گل ممکن است 4 تا 15 و جام گل مرکب از 4 تا 12 قطعه باشد و یا آنکه اصولاً گیاه فاقد کاسه یا جام و یا دارای جام جدا گلبرگ باشد در غالب این گیاهان گلها دارای 2 پرچم است مادگی آنها از 2 برچه محتوی 2 تخمک واژگون (بندرت 1 یا 4 تا 8) به وضع آویخته یا ایستاده تشکیل می یابد.

 

میوه آنها بصور مختلف پوشینه ، سامار ، سته و شفت مانند با میان بر روغنی و محتوی دانه های آلبومن دار است.

 

مجموعاً این تیره از 500 گونه گیاه تشکیل می یابند که در 25 جنس جای داده شده اند از جنس های مهم آنها عبارتند از :

 

Olea (دارای حدود 60 گونه)

Ligustrum ( گونه40)

Fraxinus ( گونه40)

Syringa ( گونه20)

Jasminum ( گونه160)

[masi eng 47,044]

تیره گل ساعت

 

 

 

شرح تیره گل ساعت Passifloraceae

تیره گل ساعت ، تیره کوچکی مرکب از حدود 12 جنس و تقریباٌ 600 گونه گیاه است که در نواحی بین استوایی و حدود آن مخصوصاً در امریکا و آفریقا می رویند. تعداد زیادی از گونه های آنها منحصراً به جنس Passiflora (دارای انواع زینتی فراوان) و به Adenia ها تعلق دارند. از اختصاصات این گیاهان آن است که بندرت در بین آنها درختچه و یا نمونه های درخت مانند دیده می شود عموماً علفی یا به صورت بوته های چوبی پیچک دارو و یا دارای ساقه بالا رونده می باشند.

برگهای آنها منفرد، معمولاً با ظاهر پنجه ای و منتهی به دمبرگی است که غالباً به یک برجستگی در قاعده ختم می شود. گلهائی منفرد، نر - ماده و یا بر دو نوع نر و ماده ، یک پایه یا دو پایه دارند. مجموعه ای از برگهای کوچک نیز به صورت انولوکری گلهای آنها را از خارج فرا میگیرد.

اجزای گل آنها 5 تایی است فقط بعضی از آنها ممکن است فاقد گلبرگ و عده ای نیز دارای پرچم هائی به تعداد 2 برابر کاسبرگ ها باشند . تخمدان آنها مرکب از 3 تا 5 برچه ولی غالباً یک خانه و محتوی تخمک های واژگون با تمکن جانبی است . میوه آنها پوشینه و معمولاً محصور در محفظه ای کیسه مانند با ظاهر مشخص است.

[masi eng 47,044]

تیره کنجد

 

 

 

شرح تیره کنجد Pedaliaceae

تیره کوچکی مرکب از 16 جنس و 50 گونه گیاه است که عموماً در مناطق گرم زمین مخصوصاً در آفریقا و جنوب غربی آسیا پراکندگی دارند. گیاهانی علفی بندرت درختچه مانند و دارای برگهای متقابل ، ساده ، دندانه دار و گاهی لوب دارند. گلهای آنها نر – ماده نامنظم مجتمع به صورت خوشه های انتهایی و یا واقع در محور ساقه و یا در کناره برگهاست. کاسه گل آنها از 5 کاسبرگ نامساوی و جام گل از دو لوب مشخص تشکیل می یابد.

چهار پرچم دی دینام و یک پرچم غیر زایا (استامینود) دارند.مادگی آنها مرکب از 2 تا 4 برچه است که مجموعاً تخمدانی 2 تا 4 خانه و محتوی یک یا تعداد زیادی تخمک بوجود می آورند.این گیاهان میوه ای به صور مختلف پوشینه یا فندقه ، بالدار یا پوشیده از خارهای ساده یا قلاب دار و محتوی دانه های آلبومن دار دارند.

جنس مهم آنها Sesamum است که دارای متجاوز از 20 گونه می باشد.

[masi eng 47,044]

تیره علف چای Hypericaceae

شرح تیره علف چای Hypericaceae

تیره علف چای : گیاهان این تیره عموماً علفی یا به صورت بوته هایی با اعضای چوبی و بندرت درختچه مانند هستند برگهایی متقابل کامل و گلهای نر – ماده منظم ، غالباً به رنگ زرد و شامل 5 کاسبرگ آزاد یا متصل به هم در قاعده ، 5 گلبرگ آزاد و تعداد زیادی پرچم دارند.میوه آنها به صورت پوشینه شکوفا و بندرت سته است.

غالب گیاهان این تیره را جنس Hypericum تشکیل می دهد. پراکندگی آنها معمولاً به صورتی است که بیشتر در نواحی حاره می رویند ولی در نواحی دیگر هر دو نیمکره نیز یافت میشوند.

تعدادی از گیاهان این تیره دارای اسانس یا موارد رزینی مختلف هستند که در کیسه های ترشحی شیزون (اسکیزوژن) و یا در مجاری ترشحی مجتمع می گردند.

[masi eng 47,044]

تیره گز Tamaricaceae

 

شرح تیره گز Tamaricaceae

تیره گز گیاهانی به صورت درختچه یا بوته مانند و شامل حدود 150 گونه می باشند که بیشتر در شوره زارها، کنار جریانهای آب رودخانه ها، حاشیه کویرها و اماکن نظیر آنها می رویند.

از اختصاصات آنها این است که برگهائی سوزنی شکل یا فلس مانند و فشرده به هم و گلهائی نر –ماده مجتمع به صورت سنبله یا خوشه های متراکم دارند. هر گل آنها 4 یا 5 کاسبرگ ، 4 یا 5 گلبرگ و به همان تعداد یا دو برابر آنها پرچم دارند مادگی آنها معمولاً از سه برچه تشکیل می یابد که مجموعاً تخمدانی یک خانه و محتوی تخمک های فراوان بوجود می آورد.

میوه این گیاهان عموماً پوشینه و شامل دانه های پوشیده از تارهای فراوانی با ظاهر کاملاً مشخص می‌باشد.

[masi eng 47,044]

تیره کتان

 

شرح تیره کتان Linaceae

گیاهان این تیره به صور مختلف علفی یا درختچه مانند و دارای برگهائی معمولاً متناوب ساده و استیپول دار می باشند. گلهای نر و ماده و منظم دارند هر گل آنها شامل 4 یا 5 گلبرگ زود افت و 5 تا 10 پرچم زایا و متصل به هم در قاعده است. مادگی گل آنها از 5 برچه پیوسته به هم (گاهی کمتر) تشکیل می یابد که مجموعاً تخمدانی چند خانه بوجود می آورند.

میوه آنها پوشینه شفت یا فندقه و غالباً بدون آلبومن است. ساقه بعضی از این گیاهان مانند انواع Li دارای دسته های فیبر قابل استفاده در صنعت است. دانه تعدادی از آنها نیز لعاب فراوان دارد.

تیره کتان مجموعاً شامل متجاوز از 200 گونه می باشد که در غالب نواحی کره زمین به استثنای مناطق سرد پراکنده اند .

[masi eng 47,044]

تیره عرعر Simaroubaceae

 

شرح تیره عرعر Simaroubaceae

 

گیاهان این تیره به صورت درخت و یا درختچه می باشند برگهائی معمولاً منفرد ، ساده یا مرکب و شامل برگچه های منقسم و یا تغییر شکل یافته به صورت خار (انواعی از آنها که در صحاری خشک می رویند) دارند. گلهای آنها نر - ماده یا بر دو نوع نر و ماده ، دو پایه یا پلی گام ، منفرد و یا مجتمع به صورت خوشه است.

هر گل آنها شامل کاسه ای مرکب از 3 تا 8 کاسبرگ به همان تعداد گلبرگ پرچم هایی به تعداد 2 برابر گلبرگ است. میوه این گیاهان ناشکوفا به اشکال مختلف سته، شفت یاسامار و محتوی دانه های آلبومن دار است. در تیره عرعر 30 جنس و 200 گونه جای دارد که عموماً به استثنای معدودی در مناطق بین استوائی و گرم زمین می رویند.

[masi eng 47,044]

ساپنداسه Sapindaceae

 

شرح تیره ساپنداسه Sapindaceae

 

گیاهان تیره ساپنداسه به صورت درخت یا درختچه و در بعضی انواع بالا رونده می باشند. مجموعاً از 130 جنس و 1100 گونه تشکیل می یابند که اغلب در نواحی حاره و بین استوایی پراکندگی دارند. برگهای آنها متقابل معمولاً مرکب از برگچه های متعدد و گلهای آنها نر - ماده و یا بر دو نوع نر - ماده ، یک پایه ، پلی گام و بندرت دو پایه است کاسه گل آنها شامل 4 یا 5 تقسیم و جام گل آنها مرکب از 4 یا 5 گلبرگ است. پرچم های آنها به تعداد 2 برابر گلبرگها و تخمدان شامل 2 یا 3 خانه است. میوه آنها به اشکال مختلف شفت ، سته ، پوشینه (کپسول) و در برخی گونه ها بالدار است.