مهدی در قرآن

[z.b 6,335]

سلام به همه ی دوستای نو اندیش گل

 

اگه یادتون باشه در تاپیک منجی موعود در ادیان آسمانی خوندیم که پیدایش یا ظهور مردی الهی با قدرتی آسمانی برای برقراری عدالت در زمین و در میان توده‌های بشری، مبحثی مشترک میان همه ادیان الهی هست.. و اینکه نجات و منجی‌گرایی، آرمانی فطری برای آحاد افراد بشره و این امر آرمانی، در ادیان آسمانی، در حوزه ای عمیق تر، به صورت «موعود گرایی» مطرح شده ..

 

در قرآن کریم، ژرف تر از دیگر کتب آسمانی بحث آخر زمان و منجی آن عصر بیان شده؛ و همچنین پس از مبحث امامت و جانشینی پیامبر خاتم، بیشترین تعداد احادیث به بحث آینده ی جهان و ظهور مردی آسمانی - از نسل پیامبر اکرم و فاطمه زهرا - اختصاص پیدا کرده..

 

 

 

حالا میخوایم، با استناد به متون شیعی و سنی به تعداد معدودی از آیات قرآن کریم که به معرفی دو شأن برجسته منجی موعود، یعنی شأن «امامت» و شأن «قائمیت» پرداختن، اشاره کنیم..

 

ارسال های این تاپیک، برگرفته از کتاب «حکومت جهانی حضرت مهدی از دیدگاه قرآن و عترت»؛ نوشته‌ محمود شریعت‌زاده خراسانی و برگرفته از

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

هست. برای جلوگیری از طولانی شدن بحث، توضیح آیات، به صورت خلاصه بیان شده. علاقمندان، میتونن برای مشاهده ی متن روایات، به منابع ذکر شده در پاورقی‌ها مراجعه کنن.

 

 

 

با ما همراه باشید

:rose:

[z.b 6,335]

فکر کنم قبل از شروع بهتره اول با شأن امامت و شأن قائمیت آشنا بشیم..

 

در مکتب اهل بیت منجی موعود، دارای دو شأن مختلف و متفاوت است:

 

نخست: شأن امامت

 

در این شأن، مهدی موعود، فارغ از بحث قیام و نجات بخشی، تمامی شئون امامت، اعم از تبیین قرآن، هدایت گری، رافع اختلاف بودن از امت و ... - به شرط مراجعه به ایشان – را داراست. در این حیطه، «غیبت»، تنها به معنی «ناشناس بودن» ایشان است و مطلقا شئون امامت و هدایتگریِ‌ مهدی ^{علیه السلام} را تعطیل نمی‌کند؛ بلکه دست امام، در دستگیری و هدایت مردم باز است. در این جایگاه، مهدی موعود، تمام صفات ائمه پیشین را داراست و در کلیه شئونی که قرآن کریم به امامت امیر مؤمنان و دیگر ائمه اختصاص داده، شریک است. چرا که انجام شئون امامتش منوط به دسترسی فیزیکی و جسمی به او نیست.

 

دوم: شأن قائمیت

 

در این شأن، امام عصر وظیفه‌ای بس عظیم و سترگ دارد. خداوند، آدمیان را برای پرستش خویش خلق کرد و زمین را در اختیارشان گذاشت تا عبودیت خدا را به جای آورند. اما تا به امروز، خداوند متعال به کمال حقش در زمین پرستش نشده است. همه انبیاء و برگزیدگان الهی، مژده و بشارت ظهور مردی آسمانی را داده‌اند که با ظهورش زمین از عدالت لبریز شده؛ بساط ظلم و ستم برای همیشه برچیده می‌گردد؛ عقل‌ها کامل می‌شود؛ و بندگان، بدون دغدغه به عبادت آفریدگار مشغول می‌شوند. در واقع، مأموریت مصلح آخرالزمان، در راستای زمینه‌سازی برای پرستش کامل خدا در زمین است. در شأن قائمیت است که دوازدهمین جانشین پیامبر با قدرتی آسمانی برای این مهم به پا می‌خیزد و قیامت صغری بر پا می‌کند.

 

جهت استفاده بهتر شما عزیزان، آیاتی از قرآن که به شأن «امامت» مهدی ^{علیه السلام} پرداخته‌اند، با علامت و آیاتی که به موضوع «قائمیت» اشاره داشته‌اند، با علامت مشخص شده‌اند.

[z.b 6,335]

سوره بقره:

 

1- ذَالِكَ الْكِتَبُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِینَ (2) الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ ... (3)

 

این همان کتابی است که در آن تردیدی نیست و وسیله هدایت برای همه پرهیزکاران است. آنان که به غیب ایمان می‌آورند ...

 

توضیح: «متقین» در آیه فوق، شیعیان امیر مؤمنان علی ^{علیه السلام} هستند و «غیب» اشاره به حجت بن الحسن و غیبت ایشان دارد. [1]

 

 

1- حکومت جهانی حضرت مهدی از دیدگاه قرآن و عترت، ص 44. (به نقل از ینابیع الموده، ص443. غایه المرام، ص 719. بحار الانوار، ج 51، ص 52.)

[z.b 6,335]

سوره بقره:

 

2- فَاسْتَبِقُواْ الْخَیرَْاتِ أَیْنَ مَا تَكُونُواْ یَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِیعًا (148)

 

در نیکی‌ها و اعمال خیر بر یکدیگر سبقت بجویید، هر کجا باشید خداوند شما را حاضر می‌کند.

 

توضیح: امام صادق ^{علیه السلام} درباره این آیه شریفه می‌فرمایند: "اصحاب قائم سیصد و سیزده نفرند، به خدا قسم آنها عده معدودی هستند که در یک ساعت جمع می‌شوند، همچون جمع شدن پاره‌های ابر در فصل پاییز." [2]

2- همان کتاب، ص 46. (به نقل از ینابیع الموده، ص 421. بحارالانوار، ج 51، ص 58. اثبات الهدی، ج 7، ص 95. غایه المرام، ص 220. تفسیر برهان، ج 1، ص 162.)

[z.b 6,335]

سوره بقره:

 

3- كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فىِ كلُ‏ِّ سُنبُلَةٍ مِّاْئَةُ حَبَّةٍ (261)

 

همانند بذری هستند که هفت خوشه برویاند، که در هر خوشه صد دانه باشد.

 

توضیح: علی ^{علیه السلام} در وصف حضرت مهدی می‌فرماید: "مهدی برای فرمان داران خود پیغام می‌فرستد که عدالت را به صورت کامل بین مردم پیاده کنید." در ادامه می‌فرماید: "آنگاه شر و گرفتاریها برای همیشه از بین می‌رود و به جای آن برکت و خیر جایگزین خواهد شد. در عصر ظهور او یک مُد بذر 700 مُد محصول خواهد داد." [3]

3- همان کتاب، ص 47. (به نقل از المهدی فی القرآن، ص 15. تفسیر برهان، ج1 ، ص 253. (حبه، حضرت زهرا و آخرین سنبله حضرت مهدی است))

[z.b 6,335]

سوره آل عمران:

یَأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اصْبرُِواْ وَ صَابِرُواْ وَ رَابِطُواْ وَ اتَّقُواْ اللَّهَ (200)

 

اى كسانى كه ایمان آورده ‏اید، صبر كنید و ایستادگى ورزید و رابطه برقرار نمایید و تقوای الهی پیشه سازید

 

توضیح: امام باقر ^{علیه السلام} در تفسیر این آیه می‌فرماید: "ای کسانی که ایمان آورده‌اید، بر انجام واجبات صبر و استقامت داشته باشید و در برابر آزار و اذیت دشمنان بردبار و صبور باشید و با امام خود مهدی منتظر در ارتباط باشید." [4]

4- همان کتاب، ص50. (به نقل از ینابیع الموده، ص 421. غایه المرام، ص 727. تفسیر برهان، ج 1، ص 334.)

[z.b 6,335]

سوره نساء:

یَا أَیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ أَطِیعُواْ اللَّهَ وَ أَطِیعُواْ الرَّسُولَ وَ أُوْلىِ الْأَمْرِ مِنكمُ‏ْ (59)

 

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و رسول خدا را اطاعت کنید و صاحبان امر را [اطاعت کنید].

 

توضیح: به تایید اکثر اندیشمندان اسلامی – اعم از شیعه و سنّی - [5] ، مقصود از «اولی الامر» دوازده امام هدایتگرند که اول آنها علی ^{علیه السلام} و آخر آنها بقیه الله (تنها باقی مانده از حجت‌های خدا در زمین) مهدیِ منتظَر است.

 

5- همان کتاب ،ص 52. (به نقل از ینابیع الموده، ص116. تفسیر نمونه، ج 2، ص42 2. تفسیر برهان، ج 1،ص 381 .تفسیر فرات کوفی، ص 108.)

[z.b 6,335]

سوره اعراف:

1- قَالَ مُوسىَ‏ لِقَوْمِهِ اسْتَعِینُواْ بِاللَّهِ وَ اصْبرُِواْإِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ یُورِثُهَا مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَ الْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ(128)

 

موسی به قوم خود گفت از خدا یاری بجویید و صبر پیشه کنید، که همانا زمین از آنِ خداست و آن را به هر کس بخواهد [و شایسته بداند] واگذار می‌کند و سرانجام [نیک] برای پرهیزکاران است.

 

توضیح: امیر مؤمنان در تبیین این آیه می‌فرماید: "من و اهل بیتم کسانی هستیم که خداوند زمین را برای ما به ارث گذاشته است؛ و ما پرهیزکاران هستیم.[6]

 

6- همان کتاب، ص 60. (به نقل از تفسیر نمونه، ج 6، ص312. تفسیر برهان، ج 2، ص 27.غایه‌المرام، ص 72.)

[z.b 6,335]

سوره اعراف:

 

2- یَسَْلُونَكَ عَنِ السَّاعَةِ أَیَّانَ مُرْسَئهَا قُلْ إِنَّمَا عِلْمُهَا عِندَ رَبىّ‏ِ لَا یجَُلِّیهَا لِوَقْتهَِا إِلَّا هُوَ ثَقُلَتْ فىِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ لَا تَأْتِیكمُ‏ْ إِلَّا بَغْتَةً (187)

 

درباره آن ساعت خاص از تو سوال می‌کنند که وقوع آن در چه زمانی است؟ و بگو علمش نزد پروردگار من است و هیچ کس جز او [نمی تواند] وقت آن را آشکار سازد، (اما آن اتفاق) حتی در آسمان‌ها و زمین، سنگین است جز به طور ناگهانی به سراغ شما نمی‌آید.

 

توضیح: امام باقر ^{علیه السلام} درباره معنای «الساعه» (آن ساعت خاص) می‌فرماید: "این ساعت [ظهور] قائم است که ناگهان قیام خواهد کرد."[7]

 

7- همان کتاب، ص63. (به نقل از ینابیع الموده، ص 428.)

[z.b 6,335]

سوره انفال:

 

لِیُحِقَّ الحَْقَّ وَ یُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُونَ (8)

 

تا حق تثبیت شود و باطل از میان برود، هر چند مجرمان کراهت داشته باشند.

 

توضیح: امام باقر ^{علیه السلام} درباره این آیه می‌فرماید: "در زمان ظهور، قائم حق آل محمد را تثبیت می‌کند و باطل را بر می‌اندازد." [8]

8- همان کتاب، ص 64. (به نقل از تفسیر برهان، ج 2، ص 68. اثبات الهدی، ج 7، ص 98.)

[z.b 6,335]

سوره توبه:

هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى‏ وَ دِینِ الْحَقّ‏ِ لِیُظْهِرَهُ عَلىَ الدِّینِ كُلِّهِ وَ لَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ (33)

 

او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاده تا او را بر همه آیین‌ها غالب گرداند، هر چند مشرکان کراهت داشته باشند.

 

توضیح: امام صادق ^{علیه السلام} می‌فرماید: "به خدا سوگند معنای این آیه تا ظهور قائم اتفاق نمی‌افتد. زمانی که قائم ظاهر شود کافر و مشرکی باقی نخواهد ماند، مگر آن که خروج مهدی را کراهت دارد. مشرکی باقی نمی‌ماند مگر آن که نابود می‌شود."[9]

 

9- همان کتاب، ص66. (به نقل از ینابیع الموده، ص 423. بحارالانوار،ج 51، ص50. غایه المرام، ص 732.)

[z.b 6,335]

سوره یونس:

 

قُلْ فَانتَظِرُواْ إِنىّ‏ِ مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِینَ (102)

 

بگو شما انتظار بکشید من نیز با شما انتظار می‌کشم.

 

توضیح: امام رضا ^{علیه السلام} ذیل این آیه درباره «انتظار» می‌فرماید: "به راستی که انتظار فرج [قائم]، خود فرج و گشایش است."[10]

10- همان کتاب، ص 69. (به نقل از تفسیر صافی، ج 2، ص 428. المیزان، ج 10،ص 572. تفسیر فرات کوفی، ص 193.)

[z.b 6,335]

سوره هود:

بَقِیَّتُ اللَّهِ خَیرٌْ لَّكُمْ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِینَ (86)

 

سرمایه حلالی که خداوند برای شما برای‌تان بهتر است اگر ایمان داشته باشید.

 

توضیح: امام باقر^{علیه السلام} ذیل این آیه می‌فرماید: "این آیه اولین آیه‌ای است که قائم آن را تلاوت می‌کند و سپس می‌فرماید: «من، بقیه‌الله (تنها باقی‌مانده از حجت‌های خدا) و راهنمای مردم از جانب خدا و خلیفه و جانشین او در زمین بر شما هستم» مردم به سوی او می‌آیند و بر او چنین سلام می‌کنند: «السلام علیک یا بقیه الله فی ارضه»."[11]

 

11- همان کتاب، ص 72. (به نفل از تفسیر صافی، ج2، ص 468. اثبات الهدی، ج 7،ص 392. المهدی الموعود عند علماء اهل السنه، ص131.)

[z.b 6,335]

سوره رعد:

إِنَّمَا أَنتَ مُنذِرٌ وَ لِكلُ‏ِّ قَوْمٍ هَادٍ (7)

 

همانا تو (ای پیامبر) بیم دهنده‌ای و برای هر قومی هدایت کننده‌ای وجود دارد.

 

توضیح: پیامبر رحمت - محمد مصطفی – می‌فرماید: "من آقا و سید انبیاء هستم و علی بن ابی طالب آقا و سید اوصیا؛ جانشینان بعد از من دوازده نفرند. هر یک از آنها هدایت کننده (هاد) مردم زمان خود هستند. اول آنها علی بن ابی طالب و آخرین‌شان مهدیِ قائم است."[12]

12- همان کتاب، ص 74. (به نقل از علی و الوصیه، ص 49. تفسیر صافی، ج 3، ص 59.)

[z.b 6,335]

سوره ابراهیم:

و ذَكِّرْهُم بِأَیَّامِ اللَّهِ (5)

 

و ایام الله را به آنها متذکر شو.

 

توضیح: امام باقر و امام صادق ^{علیهما السلام} می‌فرمایند: "ایامُ الله، (روزهایی که به دلیل اهمیت فوق العاده منتسب به خداست) سه روز است: روز قیام قائم، روز رجعت و روز قیامت"[13]

 

13- همان کتاب، ص 75. (به نقل از ینابیع الموده، ص 434. غایه المرام، ص 736. اثبات الهدی، ج 7.)

[z.b 6,335]

سوره حجر:

قَالَ رَبّ‏ِ فَأَنظِرْنىِ إِلىَ‏ یَوْمِ یُبْعَثُونَ (36) قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِینَ (37) اِلىَ‏ یَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ (38)

 

شیطان گفت: پروردگارا مرا تا روز رستاخیزمهلت ده! خداوند در پاسخ فرمود: تو از مهلت یافتگانی، (اما نه تا روز رستاخیز بلکه) تا روز و وقتی معین.

 

توضیح: امام صادق ^{علیه السلام} در پاسخ به این سوال که «روز پایان یافتن مهلت شیطان چه روزی است؟» می‌فرماید: "آن روزی است که پیامبر خدا با قیام قائم ما انتظارش را می‌کشد."[14]

 

14- همان کتاب، ص 77. (به نقل از ینابیع الموده، ص 424. اثبات الهدی، ج 7، ص 101.)

[z.b 6,335]

سوره اسراء:

1- وَ مَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهِ سُلْطَانًا (33)

 

و آن کس که که مظلوم کشته شده برای ولی‌اَش سلطه قرار دادیم.

 

توضیح: این آیه درباره امام حسین ^{علیه السلام} و حضرت مهدی ^{عجل الله تعالی فرجه} نازل شده است. از امام باقر ^{علیه السلام} روایت است: "همانا حسین مظلوم کشته شد و ما ولیّ خون به ناحق ریخته شده اوییم. قائم از ماست که خون حسین ^{علیه السلام} را طلب می‌کند و هر که بر قتل امام حسین راضی بود را به سزای عملش می‌رساند ..." [15]

 

15- همان کتاب، ص 81-82. (به نقل از ینابیع الموده، ص425. تفسیر برهان، ج 2، ص 418.)

[z.b 6,335]

سوره اسراء:

 

2- وَ قُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَ زَهَقَ الْبَاطِلُ إِنَّ الْبَاطِلَ كاَنَ زَهُوقًا (81)

 

بگو حق فرا رسید و باطل نابود شد؛ همانا باطل نابود شدنی است.

 

توضیح: حکیمه خاتون فرمود: مهدی را دیدم که این آیه روی بازوی او نوشته شده بود.[16]

امام باقر ^{علیه السلام} در تفسیر این آیه شریف فرمودند: "زمانی که امام قائم قیام کند، دوران باطل سپری خواهد شد."[17]

16- همان کتاب، ص 82. (به نقل از الصراط المستقیم، ج 2، ص 21.)

17- همان کتاب، ص 82. (به نقل از غایه المرام ،ص 721.)

 

[z.b 6,335]

سوره انبیاء:

 

وَ لَقَدْ كَتَبْنَا فىِ الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِىَ الصَّلِحُونَ (105)

 

ما در زبور بعد از ذکر نوشتیم که بندگان صالح من وارث زمین خواهند شد.

 

توضیح: امام باقر و امام صادق ^{علیهما السلام} می‌فرمایند: "بندگان صالح در این آیه، قائم و اصحاب او هستند که زمین را به ارث می‌برند."[18]

18- همان کتاب، ص 88. (به نقل از ینابیع الموده، ص 425. غایه المرام، ص 741.)

[z.b 6,335]

سوره حج:

 

الَّذِینَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فىِ الْأَرْضِ أَقَامُواْ الصَّلَوةَ وَ ءَاتَوُاْ الزَّكَوةَ وَ أَمَرُواْ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْاْ عَنِ الْمُنكَرِ وَ لِلَّهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ (41)

[یاران خدا] کسانی هستند که هر گاه در زمین به آنها قدرت بخشیدیم نماز را بر پا می‌دارند و زکات را ادا می‌کنند و امر به معروف و نهی از منکر می‌نمایند و پایان همه کارها از آن خداوند است.

 

توضیح: امام باقر و امام صادق ^{علیهما السلام} می‌فرمایند: "نزول این آیه در شأن مهدی و اصحاب اوست. آنها شرق و غرب زمین را مالک می‌شوند. خداوند دین خود را به وسیله ایشان ظاهر می‌کند، تا آنجا که اثری از ظلم و بدعت باقی نمی‌ماند."