رفتن به مطلب

طرح بازنگری گياه شناختی فضای سبز شهر تهران


ارسال های توصیه شده

بسمه تعالی

فضای سبز به عنوان بخش جاندار و پویای محیط شهری مکمل بخش بی جان آن یعنی ساختار کالبدی شهر می‌باشد و به همین دلیل حفظ و نگهداری آن باید به موازات پروژه‌های توسعه و چه بسا با درجه اهمیت بالاتر مورد توجه ویژه قرار گیرد.

سازمان پارکها از طریق تهیه طرح حاضر به جمع آوری اطلاعات پراکنده پوشش گیاهی تهران همت گمارده وتلاش نموده با بررسی و تحلیل یافته‌ها و مطالعات وسیع میدانی، گونه‌های متناسب با شرایط اقلیمی کلان شهر تهران را معرفی نماید. امیدواریم این حرکت زمینه مناسبی را برای ارتقاء کیفی و ماندگاری هر چه بیشتر عناصر گیاهی فضای سبز تهران فراهم سازد.

علی محمد مختاری

مدیر عامل سازمان پارکها و فضای سبز

شهر تهران

 

فهرست مطالب

چکیده

مقدمه

موقعیت جغرافیایی شهر تهران

موقعیت آب و هوایی شهر تهران

وضعیت زمین شناختی و خاک

گیاهان بومی و مسائل مربوط به آن

اهداف طرح

روش پژوهش:

الف)بررسی منابع

ب)روش تحقیقات میدانی

ج)مصاحبه با کارشناسان

معرفی بوستانهای نمونه

چگونگی تعییین شاخص‌ها و تدوین فرم

نتایج:

گونه‌های گیاهی غالب در بوستانهای نمونه

مصاحبه با کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها

فهرست گونه‌های گیاهی بوستانهای نمونه

نتیجه گیری و بحث

منابع

پیوست‌ها

تصاویر

خلاصه انگلیسی

چکیده

با توجه به اهمیت تنوع گونه‌های گیاهی شهر تهران، لزوم جمع آوری کلیه اطلاعات موجود در زمینه تنوع پوشش گیاهی امری ضروری می‌باشد. هدف کلی این طرح جمع آوری و تحلیل اطلاعات پراکنده راجع به پوشش گیاهی شهر تهران بود و با توجه به اینکه گذشته کلید راه آینده است، با بازنگری وضعیت گذشته پوشش گیاهی و اینکه تا چه حد جوابگوی نیازهای شهری در زمینه زیبا سازی شهر، تلطیف هوا، کاهش آلودگی هوا و آلودگی صوتی... بوده است، پوشش گیاهی کنونی با آمارگیری از گونه‌ها وارقام موجود در مناطق 22 گانه تهران در قالب پرسشنامه (روش تحقیقات میدانی) و نیز مطالعه، بررسی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و اینترنتی موجود و در نهایت نظر کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج به دست آمده از تحقیقات فوق در خصوص اهمیت، فراوانی و نیز تنوع گونه‌ای با هم تطابق داشته و با انجام یک بررسی اجمالی، گیاهان شاخص هر منطقه مشخص می‌گردد. گونه پهن برگ غالب در شهر تهران" چنار" و گونه سوزنی برگ غالب" کاج تهران" معرفی شد و تعداد گونه‌های گیاهی فضای سبز شهرمان 185 گونه ‌‌‌‌‌‌‌‌برآورد گردید(بدیهی است واریته‌ها در شمارش گونه‌ای لحاظ نشده‌اند) .این رقم در مطالعات پیشین 174 گونه اعلام شده بود(در برخی موارد با احتساب واریته‌ها). بررسی و تحلیل یافته‌ها، گونه‌های مناسب با اقلیم شهر تهران را مشخص می‌نماید.

مقدمه

فضای سبز شهری بخشی از فضای بازشهری است که عرصه‌های طبیعی یا مصنوعی آن زیر پوشش گیاهان می‌باشد. به طور کلی فضای سبز بر خلاف فضایی که اغلب در ذهن تداعی می‌کند، تنها محلی دارای گیاه نیست بلکه نماد و سمبل تفکرات فرهنگی و اجتماعی یک جامعه است و مکان ظهور آن تنها در پارکها نیست، بلکه باغها، باغچه‌ها، نوار سبز حاشیه شهرها، خیابانها و حتی گورستانها را نیز شامل می‌گردد.

فضای سبز شهری به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی دارای عملکردهای مختلفی می‌باشد. از یک سو شرایط مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت شهروندان را فراهم می‌سازد و از سوی دیگر در بهبود شرایط زیستی از جمله کاهش آلودگی هوا و آلودگی صوتی نقش دارد.

در سالهای اخیر آنچه در بخش مدیریت فضای سبز شهرمان بیشتر جلب توجه می‌نماید ایجاد فضای سبز جدید و توسعه آن بوده است و این در حالی است که حفظ و نگهداری فضاها و گونه‌های گیاهی ( با حفظ تنوع آن) که در واقع پتانسیل فضای سبز شهری را تشکیل می‌دهد، مهم تر از مقوله توسعه می‌باشد.از این رو اندیشیدن برای ایجاد محیط زندگی بهتر، مناسب تر و متناسب با شأن انسانی شهروندان، هدف و رسالت متولیان فضای سبز شهری است.

طرح حاضر با توجه به اهمیت تنوع پوشش گیاهی که ماندگاری و بقای پوشش گیاهی را در شرایط اقلیمی مختلف تضمین می‌نماید به جمع آوری اطلاعات موجود در زمینه تنوع گونه‌های گیاهی شهر تهران می‌پردازد.

اطلاعات جمع آوری شده پیشین درخصوص تعدادگونه‌های گیاهی،عدد 174 را نشان می‌دهد. این طرح با استفاده از روش تحقیقات میدانی به بررسی تنوع گونه‌ای شهر تهران پرداخته و گونه‌های گیاهی غالب در هر یک از مناطق 22 گانه را نشان می‌دهد.

موقعیت جغرافیایی شهر تهران

تهران کنونی با وسعت حدود 700 کیلو متر مربع، واقع در حد فاصل منطقه کوهستانی و دشت، در΄17˚ 50 تا΄33˚ 50 طول و΄36˚ 33 تا ΄ 24 ˚ 35 عرض جغرافیایی قراردارد.

حد گستره این کلان شهر از شیب ارتفاعات جنوبی البرز در شمال شروع شده تا دشتهای ناهموار جنوبی کهریزک امتداد دارد. از شمال شرق به گردنه قوچک و تپه‌های سوهانک، از شمال به ارتفاعات توچال، از شمال غربی به ارتفاعات امام زاده داود و از غرب به چیتگر و کوه دشته، از جنوب شرق به ارتفاعات بی بی شهربانو و کوههای سه پایه و از شرق به جاجرود و سرخه حصار محدود، می‌گردد.

به طور کلی تهران را می‌توان به دو بخش کوهپایه و دشت تقسیم بندی کرد و حد طبیعی فضای جغرافیایی آن در کوه و دشت توسط دو رودخانه جاجرود و کرج مشخص می‌شود.

موقعیت آب و هوایی شهر تهران

آب و هوای تهران از 3 عامل کوه، کویر و بادهای مرطوبی که از غرب به سمت آن می‌وزند، تاثیر می‌پذیرد. از عوامل 3 گانه مذبور، جریان هوا یا بادهای کویری و بادهای غربی نقش اساسی در آب و هوای تهران دارند. ارتفاعات البرز و قسمتی از بادهائی که از آنها به سوی ناحیه دشتی می‌وزد در وضع هوا و موقعیت اقلیمی دامنه‌ها، دره‌ها و پای کوه اثری تعدیل کننده و مثبت دارد ولی همین باد ملایم با رسیدن به ناحیه خشک و کویری دشت اثر خود را از دست می‌دهد.

در شمال تهران آب و هوا معتدل و کوهستانی و در نقاط کم ارتفاع نیمه خشک است . بارش معمولا در زمستانها زیاد بوده و فصل سرد از آذرماه شروع می‌شود. فصول سرد 3 تا 4 ماه طول می‌کشد و در اسفند ماه از سرمای هوا کاسته می‌گردد. در اواخر فروردین هوا با سرعت بیشتری گرم می‌شود و در اوایل خرداد هوا نسبتاً گرم است. دمای شهر تهران در زمستان معتدل و در تابستان گرم می‌باشد.

در مجموع اقلیم خشک و نیمه کویری حاکم برتهران بیشتر جنوب تهران راتحت تأثیرقرار داده و بخش مرکزی آن با آنکه تحت تأثیردو اقلیم متفاوت کوهستانی و کویری است،بیشتر از اقلیم کویری متأثر است.

وضعیت زمین شناختی و خاک

تهران برروی زمینهای آبرفتی دوران چهارم زمین شناسی قرار گرفته است و ضخامت لایه‌های رسوبی در بخش‌های مختلف تهران از کمتر از 100 متر تا چند صد متر تغییر می‌کند . بدیهی است ضخامت این لایه‌ها از پای کوه به طرف جلگه به تدریج کم شده، ساختار آن نیز تغییر پیدا می‌کند.

پای کوه از سنگهائی با قطعات بزرگ و کوچک، قلوه سنگهای ریز و درشت و سنگ ریزه‌‌هایی که به تدریج تبدیل به ریگهای درشت می‌شوند، تشکیل شده است.

هرچه به دشت نزدیک تر می‌شویم ساختار آن به ماسه، سنگهای درشت و ریز شده،شن و خاک رس تبدیل می‌گردد. مقدار عناصر سازنده و ترکیب لایه‌ها به نسبت مقدار آب و قدرت جریان آن از کوه در دوره‌های مختلف دوران چهارم زمین شناختی دائماً تغییر کرده و همین تغییرات است که باعث به وجود آمدن سفره‌های آبی در اعماق مختلف ضخامت لایه‌ها شده است.

باتوجه به مقطع شمالی – جنوبی چهارمنطقه با رفتار متمایز در دیدما قرار دارد.

منطقه اول – حد نهائی شمال شهر واقع در ارتفاعات شمیرانات، که از توده‌های سنگی تقریباً یکپارچه و رفیع به وجود آمده و حد نهائی ارتفاع آن قله توچال است.

منطقه دوم – دامنه‌های البرز که به تپه ماهورهای پای کوه می‌رسد و در آنها دره‌های کوهستانی مانند دره اوین، درکه، نیاروان، حصارک و سوهانک قرار دارد.

منطقه سوم- ناحیه‌ای که بخش اصلی شهر تهران روی آن قرار داردو از خاک آمیخته به سنگ ریزه و ریگ تشکیل شده و نسبتاً نیز ضخیم است.

منطقه چهارم- بخشی که در منتهی الیه جنوبی تهران قرار دارد و در آخر به دشتهای هموار شهریار و ورامین می‌رسد . خاکهای آن منطقه آهکی و رسی بوده و بافتی بسیار ریز دارد و اراضی حاصلخیزی را به صورت زمینهای کشاورزی تهران تشکیل می‌دهد.

گیاهان بومی و مسائل مربوط به آن

امروزه گرچه استفاده از گیاهان بومی در فضای سبز افزایش چشمگیری یافته، اما تا بکارگیری تمام پتانسیل‌های موجود راهی طولانی پیش روست.

گیاهان بومی مقاومت بالاتری نسبت به خشکسالی، آفات و بیماریها دارند که این امر هزینه نگهداری فضای سبز را پایین می‌آورد. همچنین استفاده از گیاهان بومی سبب افزایش هماهنگی بین فضای سبز تازه تاسیس و محیط طبیعی فراگیرنده آن می‌گردد.

با در نظر گرفتن مسائل مربوط به عوامل اکولوژیکی هر منطقه (شامل نوسانات دمایی، پستی و بلندی، بافت خاک و میزان بارش) و نیز استفاده از گیاهان بومی می‌توان فضای سبزی زیبا و کارا به وجود آورد.

پژوهش در خصوص پوشش گیاهی شهر تهران نشان می‌دهد که علیرغم ساخت و سازهای بی‌رویه درآن هنوز هم این شهراز غنای فلوریستیک بالایی برخوردار است. به طوری که 2/9% گیاهان اندمیک ایران در تهران می‌رویند.

از مجموع 1286 واحد (شامل گونه، زیرگونه و واریته) کل رویش‌های ایران، 167 واحد آن از اندمیکهای ایران هستند که در تهران می‌رویند و ازآن بین نیز 13 گونه خاص تهران هستند.

مشخصات گونه‌های اندمیک تهران به شرح زیر می‌باشد:

1- Eritrichium mertonii از خانواده گاوزبان

2- Buffonia hebecalyx چارچار تهرانی( از خانواده کاریوفیلاسه یا تیره میخک)

3- Stellaria scaturiginella گندمک توچالی (از خانواده کاریوفیلاسه)

4- Centaurea carduiformis subsp. iranica گل گندم ایرانی (از خانواده کمپوزیته)

5- Tanacetum polycephalum subsp.junesarens مینای فرحزادی (از خانواده کمپوزیته)

6- Taraxacum darbandenseگل قاصد دربندی (از خانواده کمپوزیته)

7- Convolvulus gracilininus پیچک شکننده( از خانواده پیچکیان)

8- Astragalus latianicus گون (از خانواده پروانه آسا یا تیره نخود)

9- Astragalus pseudobrunsianus گون(از خانواده پروانه آسا یا تیره نخود)

10 - Hedysarum elbursenseاسپرسی البرزی( از خانواده پروانه آسا یا تیره نخود)

11 - Hedysarum hyrcanum var. hyrcanum اسپرسی خزری (از خانواده پروانه آسا یا تیره نخود)

12 - Vicia sojakii ماشک توچالی( از خانواده پروانه آسا یا تیره نخود)

13 - Galium tehranicum شیرپنیر (از خانواده روناس که به عنوان گونه جدید به فلور جهان معرفی شده است)

لازم به ذکر است از آنجا که اغلب گیاهان بومی تهران را گیاهان علفی تشکیل میدهد که بعضاً در کاربرد آنها در فضای سبز شهری محدودیت ایجاد می‌نماید، به منظور احیاء اندمیکهای نامبرده، احداث باغهای گیاه شناسی و کاشت گیاهان مذکور در چنین فضاهایی، از انقراض این گونه‌ها جلوگیری خواهد نمود.

اهداف طرح

باتوجه به اهمیت تنوع گونه‌های شهر تهران، لزوم جمع آوری اطلاعات موجود در این زمینه امری ضروری می‌باشد از آنجا که گذشته، کلید راه آینده است، با بازنگری وضعیت گذشته پوشش گیاهی و اینکه تا چه حد جوابگوی نیازهای شهری در زمینه زیباسازی شهر، تلطیف هوا، کاهش آلودگی هوا و آلودگی صوتی... بوده است می‌توان به گونه‌های پیشنهادی مناسب اقلیم تهران پی برد و وضعیت آتی پوشش گیاهی شهر تهران را رقم زد.

روش پژوهش

در این پژوهش از 3 روش مطالعه، بررسی و جمع آوری اطلاعات کتابخانه‌ای، روش تحقیقات میدانی در قالب پرسشنامه به منظور آمارگیری از گونه‌ها و ارقام کاشت شده در مناطق 22 گانه و سازمان بهشت زهرا(س) و مصاحبه با کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها استفاده شد.

الف) بررسی منابع

بدون تردید درختان و فضای سبز شهری نقش مهمی در بهبود محیط و ارتقاء جنبه‌های کیفی و کمی زندگی شهرنشینان ایفا می‌کنند و دیدگاه صرفاً تزئینی در مورد فضای سبز، جای خود را به نگرشی داده است که ضمن محفوظ نگه داشتن معیارهای زیباسازی از یکسو به کارآیی این اقدامات در حفاظت از تنوع بیولوژیکی صیانت از نظام اکولوژیکی و از سوی دیگر به زمینه سازی لازم جهت جلب مشارکت هر چه بیشتر مردم در این اقدامات و نیز توجه به خواستها و نیازهای آنان معطوف است.

ملاکهای اصلی انتخاب در بسیاری موارد در منابع مختلف مشترک بوده و نکته مهم تعیین اولویت و برتری شاخص‌های انتخاب در هر منطقه است. به عنوان مثال ممکن است در منطقه‌ای انتخاب بر مبنای تحمل سرما انجام پذیرد ولی در منطقه دیگر وضعیت خاک تعیین کننده باشد.بنابراین تعیین اولویت وبرتری شاخص‌های انتخاب در هر منطقه مهم است(1).

برای انتخاب گیاهان در ایجاد یک فضای سبز مناسب برخی مسائل را باید مد نظر قرار داد از جمله :

- شرایط اکولوژیک محیط و سازگاری گیاه: در انتخاب گونه‌های مناسب باید به فاکتورهایی چون نور، حرارت، رطوبت نسبی، شدت باد، ارتفاع محل و عوامل خاکی توجه کرد . به طور مثال مقاومت در برابر خشکی از فاکتورهای مهم انتخاب گیاه در مناطقی مانند تهران است .

- پیامدهای منفی از دیدگاه پزشکی: در استفاده از گیاهان در فضای سبز باید به مسائلی همچون سمی بودن، آلرژی زا بودن... توجه کافی مبذول گردد و حتی المقدور در مجاورت معابر از این گونه‌ها استفاده نشود.

- مسائل زیبایی شناختی: گیاهان از نظر رنگ، فرم، اندازه و بعضاً رایحه ناشی از گلها باهم متفاوتند که با انتخاب مناسب می‌توان مناظر بدیعی به وجود آورد. از جمله فاکتورهایی که استفاده از یک گیاه را محدود می‌نماید میوه دهی بیش از حد، مدت زمان ریزش برگها، ریختن پوست درخت... می‌باشد.

- مسائل اقتصادی: گیاهانی را انتخاب نمود که از هزینه نگهداری پایینی برخوردار باشند(2 و 5).

در چند دهه اخیر فضای سبز شهری اغلب شهرهایمان چهره تازه‌ای پیدا کرده اند که متاسفانه متناسب با فرهنگ، طبیعت و اقلیم منطقه نبوده و در توسعه فضای سبز شهری اثر چندانی از گیاهان بومی باقی نمانده است. همچنین موضوع تنوع گونه‌ای نیز در توسعه فضای سبز شهری کم رنگ شده است. به طور مثال درست است که چنار درختی بلند قامت، زیبا و خوش فرم می‌باشد اما این دلایل کافی نیست در اغلب خیابانهای شهری (بدون در نظر گرفتن بافت خاک، آب کافی...) کاشته شود و یا اینکه حاشیه بیابانی اغلب شهر ما با کاج الدار آراسته گردد(2).

انتخاب گونه‌های گیاهی فضای سبز در مناطق خشک دشوارتر و تعیین کننده تر نسبت به مناطق مرطوب و پرباران می‌باشد. طراحی فضای سبز و انتخاب گیاه برای مناطق کم آب مسئله مهمی است که در برخی منابع از آن به طور مستقل به عنوان Xeroscaping یاد می‌شود .انتخاب گیاهان مناسب برای مناطقی که در معرض خشکسالی قرار دارند بسیار مهم است و رجوع به گیاهان بومی منطقه در این خصوص می‌تواند مفید باشد ( 1) .

یکی از مهمترین طرحهایی که در سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران اجرا گردیده است، طرح ارزیابی، مطالعه و بررسی گونه‌های گیاهی و انتخاب گونه‌های مناسب گیاهی سازگار با شرایط آب و هوایی شهر تهران ( 1385) می‌باشد که مجری آن اساتید محترم دانشگاه تهران بوده اند.در این طرح فهرست گونه‌های گیاهی غالب شهرتهران، استعلام شده ازسوی معاونت فضای سبز سازمان وجود دارد که به شرح زیر می‌باشد :

سوزنی برگان؛ 12 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

پهن برگان؛ 29 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

درختچه‌ای‌‌ها؛ 44 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

بالا رونده‌ها؛ 10 گونه

انواع پوششی ؛20 گونه(گونه‌های مختلف چمن در شمارش لحاظ شده اند)

گل‌های فصلی؛ 59 گونه

مجموع ؛ 174 گونه

همچنین در طرح مذکور به منظور دستیابی به گونه‌های گیاهی جدید مناسب با فضای سبز شهر تهران مطالعات زیادی صورت گرفته و در این راستا گونه‌هایی نیز پیشنهاد شده اند .گونه‌های معرفی شده در باغ گیاه شناسی وجود داشته و یا نتایج مثبت کشت آن در بخش خصوصی به ثبت رسیده است . بدیهی است کاشت گیاهان پیشنهادی در سطح وسیع ارزیابی دقیق تری را می‌طلبد .

فهرست گونه‌های گیاهی با احتساب گونه‌های پیشنهادی مندرج در طرح ارزیابی، مطالعه و بررسی گونه‌های گیاهی و انتخاب گونه‌های مناسب گیاهی سازگار با شرایط آب و هوایی شهر تهران به شرح زیر می‌باشد :

سوزنی برگان؛ 15 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

پهن برگان؛ 60 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

درختچه‌ای‌ها؛ 82 گونه (واریته‌ها در شمارش گونه‌ها لحاظ شده اند)

بالا رونده‌ها ؛ 13 گونه

انواع پوششی؛ 31 گونه (گونه‌های مختلف چمن در شمارش لحاظ شده اند)

گل‌های فصلی؛ 129 گونه

مجموع ؛ 330 گونه

ب) روش تحقیقات میدانی

به منظور جمع آوری داده‌های اولیه فرمهایی تهیه و به مناطق 22 گانه و سازمان بهشت زهرا(س) ارسال شد. لازم به ذکر است برای سهولت در انجام پروژه از هر منطقه یک پارک به عنوان الگو انتخاب و گونه‌ها و ارقام غالب موجود در آن شمارش و بررسی شد . معیار انتخاب پارکها وسعت، قدمت و تنوع گونه‌های گیاهی موجود در آن بود.

ج) مصاحبه با کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها

به منظور تعمیم اطلاعات مربوط به هر یک از پارکهای انتخابی با منطقه مربوطه، از نظرات ارزشمند کارشناسان محترم امور مناطق سازمان استفاده شد.

معرفی بوستانهای نمونه

همانگونه که ذکر شد در راستای پیشبرد طرح و سهولت انجام پروژه از هر منطقه یک پارک به عنوان الگو انتخاب و اطلاعات پوشش گیاهی آن با همکاری کارشناسان نماینده از هر منطقه جمع آوری و فرمهای مخصوص تکمیل گردیدند. اسامی بوستانهای نمونه به شرح زیر می‌باشد:

[TABLE]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] یک:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان نیاوران

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] دوازده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان پارک شهر

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] دو:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان ستارخان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] سیزده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان سرخه حصار

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] سه:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان ملت

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] چهارده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان بسیج

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] چهار:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان جوادیه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] پانزده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان فدائیان اسلام

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] پنج:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان میعاد

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] شانزده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان بعثت

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] شش:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان ساعی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] هفده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان الهادی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] هفت:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان آزادگان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] هجده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان قائم

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] هشت:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان فدک

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] نوزده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان 22 بهمن

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] نه:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان المهدی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بیست:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان دانش

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] ده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان رضوان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بیست و یک:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان نرگس

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] یازده:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان رازی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بیست و دو:

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent] بوستان چیتگر

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

و سازمان بهشت زهرا(س)

چگونگی تعیین شاخص‌ها و تدوین فرم

در این پژوهش پس از شناسایی و نامگذاری گیاهان به دو نام فارسی و علمی، در پنج دسته درختی، درختچه‌ای، بالارونده فصلی و پوششی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند.طبق قرارداد به گیاهان با ارتفاع بالای 7 متر، درخت و به کمتر از 7 متر درختچه اطلاق شد.

شاخص دیگری که در تدوین فرم مورد توجه قرار گرفت در مورد نمونه‌های درختی، درختچه‌ای و بالارونده، تعداد و در مورد گیاهان فصلی و پوششی مساحت (m2) می‌باشد.

همچنین گیاهان مورد بررسی در 3 رده سنی نهال، بالغ و کهنسال دسته بندی گردیدند.

توجه: نمونه‌ای از فرم مزبور در ذیل آمده است.

نمونه‌ای از فرم بازنگری گیاه شناختی فضای سبز شهر تهران – گذشته، حال، آینده

[TABLE=width: 469]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

منطقه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ناحیه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نام گیاه (فارسی)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نام گیاه (علمی)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 5]

نوع گیاه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 4]

رده سنی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

پوششی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

فصلی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بالارونده

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

درختچه‌ای

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

درختی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

تعداد/ m2

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نهال

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بالغ

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کهنسال

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

گونه‌های گیاهی غالب در هر یک از مناطق 22 گانه و سازمان بهشت زهرا براساس فرم تکمیلی

نتایج جمع آوری اطلاعات پوشش گیاهی پارک نیاوران در منطقه یک به شرح زیر می‌باشد:

فراوانی سوزنی برگان اعم از کاج تهران، کاج مشهد و سروناز در این پارک بیشتر از سایر گونه‌ها بوده که در رده سنی بالغ قرار دارند. درخت دیگری که در درجه دوم فراوانی قرار دارد نارون(در رده‌های سنی بالغ و کهنسال) و به دنبال آن اقاقیا در رده سنی بالغ می‌باشد.

نمونه‌های دیگری که در درجات بعدی از نظر فراوانی قرار دارند عبارتند از: چنار، افرا (خزری و

چناری)، سپیدار، صنوبر، گوجه گل، زبان گنجشک، بلوط، بید مجنون، زغال اخته، لیلکی، انواع سدر، نوئل نقره‌ای، نراد و گردو. از درختچه‌ها می‌توان به میخک هندی و ترون .... اشاره کرد(پیوست1).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک ستارخان در منطقه 2 به شرح زیر می‌باشد:

گونه غالب درختی این پارک را کاج تهران با 694 اصله تشکیل می‌دهد. سایر سوزنی برگان عبارتند از سرو و سدروس.

از میان درختان پهن برگ بیشترین فراوانی مربوط به چنار با 108 اصله و به ترتیب توت (51 اصله) اقاقیا پیوندی (48 اصله)، زبان گنجشک (23 اصله)، زیتون (22 اصله )، نارون، سپیدار، افرا، بید و بلوط می‌باشد.

از درختچه‌ها می‌توان به پیرو کانتا، بربریس، یاس زرد،یوکا، ترون،رز و به ژاپنی اشاره کرد. گیاهان پوششی غالب شامل پاپیتال و چمن می‌باشد(پیوست2).

– نتایج اطلاعات پوشش گیاهی پارک ملت در منطقه 3 (ناحیه یک) به شرح زیر می‌باشد:

به منظور بالا بردن دقت عمل، محدوده پارک ملت به 6 ناحیه تقسیم شده (A-B) و پوشش گیاهی هر ناحیه به تفکیک شرح داده شده است.

ناحیه A: در مجموع فراوانی پهن برگان در این ناحیه بیشتر بوده و گونه غالب این مجموعه را چنار تشکیل می‌دهد که ترکیبی از پایه‌های بالغ و کهنسال می‌باشد.سایر درختان کهنسال این ناحیه به ترتیب فراوانی عبارتند از:

سدروس، سرو نقره‌ای، سرو خمره‌ای، ماگنولیا تابستانه، هلو، گوجه سبز، نارون، انار، کاج تهران، سیب، بلوط، ازگیل، گیلاس، زبان گنجشک، توت، عرعر، افرا و زردآلو.

گونه‌های درختچه‌ای به ترتیب فراوانی عبارتند از: زرشک، ترون، یوکا، مروارید درختی، پیروکانتا، به ژاپنی، توری، برگ نو، یاس خوشه‌ای،ختمی درختی، دم موشی، مورد، سوداغ، سیب گل و انواع رز به مساحت 1375 مترمربع. انواع گیاهان فصلی شامل گازانیا، کوکب کوهی، رعنا زیباو بومادران... می‌باشد.

ناحیه B: فراوانی سوزنی برگان دراین ناحیه بیشتربوده وشامل کاج تهران وسروخمره‌ای، سرو نقره‌ای،سرو شیراز و سدر می‌باشد.

فراوانی توت بیشتر از سایر پهن برگان بوده و سپس به ترتیب چنار، زبان گنجشک، نارون چتری، سپیدار، تبریزی، سنجد، اقاقیا، گوجه سبز، انار، سیب، کاتالپا، صنوبر، انجیر، آلبالو، عرعر، سیدالاشجار، افرا، ازگیل، گیلاس، سنجد، ابریشم و خرمالو قرار دارند.

گونه‌های درختچه‌ای به ترتیب فراوانی عبارتند از ختمی درختی، برگ نو، اسپیره، سیب گل، ارغوان، پیروکانتا، شیرخشت، کرنوس(شفت)، غارگیلاسی، بداغ، درخت پر، میخک هندی، نرگس

درختی، گوجه گل، گل شرابی، گل یخ، یاس زرد، توری، رز ...

انواع گیاهان فصلی شامل گازانیا، کوکب کوهی، بومادران، اسطوخدوس، اشرفی، رزماری... و گیاهان پوششی شامل چمن و پاپیتال .

ناحیه C: در مجموع فراوانی پهن برگان در این ناحیه بیشتر از سوزنی برگان بوده و گونه غالب این مجموعه را اقاقیا با تعداد 255 اصله تشکیل می‌دهد. دومین درخت از نظر فراوانی چنار(با تعداد 138 اصله) و سپس سایر پهن برگان از نظر فراوانی عبارتند از: نارون، ماگنولیا تابستانه، صنوبر، سپیدار، عرعر، گوجه سبز، افرا، ازگیل، سرو شیراز، سنجد، زبان گنجشک، سیب خوراکی، ابریشم، بیدفری، توت سفید، کاتالپا، انار، تبریزی و زردآلو.

سوزنی برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از: سرو نقره‌ای، سرو خمره‌ای، کاج نوئل، سدروس، سرولاوسون( کامسیپاریس) و کاج تهران . درختچه‌ها شامل: برگ نو، ارغوان، اسپیره، ختمی درختی، برگ بو، شمشاد رسمی، به ژاپنی، مورد، بداغ برفی، آقطی سیاه، طاووسی، شیرخشت، یاس زرد، درخت پر، زرشک، سیب گل، ماهونیا، کرنوس(شفت)، انواع رز، دم موشی و مروارید سیاه... گیاهان پوششی شامل پاپیتال و چمن بوده و گیاهان بالا رونده شامل پیچ امین الدوله و پیچ آبجوئی می‌باشد.

از گیاهان فصلی می‌توان به گازانیا،کوکب کوهی،رعنا زیبا و بومادران اشاره کرد.

ناحیه D: فراوانی پهن برگان بیشتر از سوزنی برگان و در میان پهن برگان چنار با تعداد 460 اصله بیشترین گونه را در این ناحیه تشکیل می‌دهد. سایر پهن برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از : نارون، انار، توت سفید، سیب، هلو، افرا سیاه، ابریشم، بید مجنون، کاتالپا، بید، سپیدار، گوجه سبز، ماگنولیا تابستانه، زبان گنجشک ...

از سوزنی برگان سدروس دارای بیشترین فراوانی (15 اصله) و به ترتیب کاج تهران، نوئل نقره‌ای و سرخدار در درجات بعدی قرار دارند. از بین درختچه‌ایها، کرونوس بیشترین فراوانی و سپس گونه‌های آقطی سیاه، مروارید سفید، برگ بو، ارغوان، درخت پر، زرشک، شیرخشت، یاس زرد، سیب گل، بداغ، شیر خشتی، یاس، ارغوان، غار گیلاسی، دم موشی، اسپیره، نرگس درختی و انواع رز قرار دارند.

گیاهان فصلی و پوششی مانند سایر نواحی می‌باشد.

ناحیه E: در این ناحیه نیز فراوانی پهن برگان بیشتر بوده و در این بین اقاقیا با 223 پایه، بیشترین گونه پهن برگ را تشکیل می‌دهد و سپس به ترتیب گونه‌های افرا، نارون، داغداغان، چنار، کاتالپا، توت مجنون، زبان گنجشک، ماگنولیا تابستانه، صنوبر، بید، بیدمجنون، ماگنولیا بهاره، گوجه سبز، بلوط، تبریزی، سیب، گیلاس و آلو قرار دارند.

گونه‌های سوزنی برگ به ترتیب فراوانی عبارتند از: سرو نقره‌ای (209اصله)، سرو خمره‌ای (175اصله)، سدروس، کاج دریایی....

درختچه‌ها به ترتیب فراوانی عبارتنداز : ارغوان (111 اصله)، برگ نو (61 اصله)، کرنوس

(شفت)، به ژاپنی، بداغ برفی، شیر خشت، شمشاد، پیروکانتا(شیرخشی)، یوکا، اسپیره، ازگیل ژاپنی، سه رنگ، زرشک، یاس خوشه‌ای، چرم لیفه (غار گیلاسی)، میخک هندی...

گیاهان بالا رونده شامل: پیچ امین الدوله و گیاهان پوششی شامل پاپیتال و چمن می‌باشد.

گیاهان فصلی مشابه با سایر نواحی است.

ناحیه F: در این ناحیه تعداد سرو خمره‌ای از سایر گونه‌های سوزنی برگ بیشتر بوده و به بیش از 452 اصله می‌رسد. سایر سوزنی برگانی که از فراوانی بالایی برخوردارند عبارتند از: سرو نقره‌ای، کاج تهران،نوئل، سدروس و ژونی پروس.

بیشترین فراوانی پهن برگان مربوط به درخت چنار است با بیش از 340 اصله. گونه‌های دیگر به ترتیب فراوانی عبارتند از: نارون چتری، زبان گنجشک، بیدمجنون، افرا، توت سفید، داغداغان،عرعر، سپیدار، اقاقیا، صنوبر، انار، بید، ابریشم، تبریزی، کاتالپا، هلو، گیلاس، بید قرمز، سیب، انجیر سیاه، گوجه سبز...

در مورد درختچه‌ها بیشترین فراوانی مربوط به گیاه شیر خشتی با 452 اصله می‌باشد. نمونه‌های دیگر به ترتیب فراوانی عبارتند از: ختمی درختی، مورد، اسپیره،یاس زرد،زرشک...

گیاهان فصلی، بالا رونده و پوششی مانند سایر نواحی می‌باشد(پیوست 3).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک جوادیه در منطقه 4 به شرح زیر می‌باشد:

بنابر نتایج اعلام شده از طرف نماینده محترم منطقه 4، مساحت کل درختکاری پارک جوادیه 29257 مترمربع شامل انواع پهن برگ، سوزنی برگ، مساحت درختچه کاری743مترمربع، مساحت چمن کاری 4218 مترمربع، مساحت نشاء فصلی 570 مترمربع و به منظور اهمیت رز و ترون در ایجاد پرچین مساحت عرصه‌های تحت اشغال هر یک از این گیاهان به ترتیب 3326 مترمربع و 1257 مترمربع اعلام گردید.

نتایج در فرم پیوست موجود می‌باشد(پیوست 4).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک ساعی در منطقه 6 به شرح زیر می‌باشد:

درمجموع سوزنی برگان گونه غالب پارک ساعی را تشکیل داده و مهمترین انواع آن عبارتند از: سرو خمره‌ای (با 2381 اصله)، کاج تهران (با 1706 اصله )، سرو شیراز (با 580 اصله)، سرو نقره‌ای، سرو زر بین، لاوسون، سرخدار...

بیشترین تعداد پهن برگان مربوط به چنار با 977 اصله و سپس زیتون با 301 اصله می‌باشد. سایر پهن برگان مهم عبارتند از: اقاقیا، نارون، عرعر، اکالیپتوس، بلوط به زبان گنجشک، بید نرک......

انواع گیاهان فصلی شامل قرنفل، نرگس، لاله، ابری نقره‌ای، مارگریت، بنفشه، مینا چمن...

می‌باشد. گیاهان پوششی شامل چمن، پاپیتال، لیزوماکیا و فرانکینیا می‌باشد(پیوست 6).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک آزادگان در منطقه 7 به شرح زیر می‌باشد:

در مجموع سوزنی برگان گونه غالب این پارک را تشکیل داده و مهمترین گونه‌های آن عبارتند از: کاج تهران (با 926 اصله)، سرو خمره‌ای یا توجا (با 833 اصله)، سرو شیراز (با 621 اصله)، سرو نقره‌ای (674اصله)....

در میان پهن برگان، ارغوان (261 اصله)، چنار (260اصله)، اقاقیا پیوندی (204 اصله)، توت (179 اصله) ... از جمله مهمترین گونه‌های این پارک می‌باشند.

گونه‌های درختچه‌ای به ترتیب فراوانی عبارتند از : خرزهره، ترون، ختمی درختی، توری، میخک هندی....

گلهای فصلی بهاره و پاییزه از گونه‌های رایج بوده واز انواع بالارونده می‌توان به یاس شیروانی اشاره کرد. ازگیاهان پوششی رایج می‌توان به چمن و لیزوماکیا و برخی انواع سدوم اشاره کرد(پیوست 7).

- نتایج اطلاعا ت مربوط به پوشش گیاهان پارک فدک در منطقه 8 :

در مجموع پهن برگان گونه غالب گیاهی این پارک را تشکیل داده و از این بین چنار (با 1706 اصله) اهمیت بیشتری دارد . سایر پهن برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از : نارون، تبریزی، زیتون ....

در میان سوزنی برگان سرو نقره‌ای (با 35 اصله)از فراوانی بیشتری برخودار بوده و به ترتیب سایر سوزنی برگان عبارتند از: سرو شیراز، کاج تهران، توجا، کاج مشهد...

تنوع درختچه‌ای این پارک بسیار بالا بوده و مهمترین آنها (با احتساب فراوانی) عبارتند از: زرشک زینتی، پیروکانتا (شیرخشتی)، شیر خشت، یوکا، خرزهره، دوتسیا، انواع رز و نسترن...

از گیاهان بالا رونده می‌توان به پیچ امین الدوله، پیچ آبجویی اشاره کرد. گیاهان فصلی نیز از گونه‌های رایج از جمله کلم زینتی و بنفشه می‌باشند. گیاهان پوششی نیز شامل پاپیتال و چمن هستند (پیوست 8).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک المهدی در منطقه 9 :

پهن برگانی مانند چنار(با 420 اصله)، توت (با 300 اصله)و اقاقیا ( با 300 اصله) گونه‌های غالب این مجموعه را تشکیل می‌دهند. از سوزنی برگان غالب در این پارک می‌توان به کاج مشهد اشاره کرد.

تلفیقی از پایه‌های بالغ و نهال در این مجموعه دیده می‌شود. توضیحات در پیوست(9) آمده است.

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک تهرانی در منطقه10:

از میان پهن برگان بیشتر فراوانی با چنار می‌باشد. سپس نارون در رتبه بعدی قراردارد و به دنبال آن زبان گنجشک، اقاقیا و توت. سوزنی برگانی چون کاج تهران و کاج مشهد نیز در این پارک دیده می‌شود.

تنوع گونه‌های درختچه‌ای به نسبت زیاد بوده و شامل نمونه‌هایی چون برگ بو، بوداغ و سوداغ می‌باشند.از گیاهان فصلی می‌توان به کوکب، مارگریت، ابری نقره‌ای، گازانیاو زنبق اشاره کرد.چمن، پاپیتال و انواعی از سدوم جزو گونه‌های پوششی هستند(پیوست10).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک رازی در منطقه 11:

پهن برگان تنوع و فراوانی بیشتری نسبت به سوزنی برگان داشته و از آنها می‌توان به چنار (با 1096اصله)، اقاقیا (با 796 اصله)، زیتون( با 804 اصله)، زبان گنجشک، تبریزی، ابریشم، توت، بلوط و بید اشاره کرد. در بین سوزنی برگان سرو نقره‌ای (با 884 اصله)و ژونی پروس( با 358 اصله) بیشتر از سایر سوزنی برگان به چشم می‌خورند . تنوع گونه‌های درختچه‌ای نیز در این پارک بالاست.

گلهای فصلی نیز مانند سایر پارکها بوده و از گیاهان بالا رونده می‌توان به پیچ تلگرافی اشاره نمود.گیاهان پوششی متنوع بوده و می‌توان به چمن، پاپیتال، برخی از انواع سدوم و آژوگا اشاره کرد(پیوست11).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک شهر در منطقه 12:

تنوع گونه‌های درختی سوزنی برگ و پهن برگ در این بوستان بالا بوده و شامل درختانی چون بلوط و شاه بلوط، توس و توسکا، بید و سپیدار، انواع سرو (شیراز، زربین، ناز، خمره‌ای ) می‌شود.از انواع بالا رونده می‌توان به پیچ امین الدوله، ساعتی، کلماتیس و گلایسین اشاره کرد. گیاهان فصلی و پوششی مشابه سایر پارکها می‌باشد(پیوست12).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک جنگلی سرخه حصار در منطقه 13:

مجموعه سرخه حصار به صورت یک پارک جنگلی و ملی می‌باشد که عرصه‌های جنگل کاری وسیعی در آن وجود دارد. باتوجه به ارقام موجود به نظر می‌رسد تنوع پهن برگان بیشتر از سوزنی برگان بوده ولی فراوانی سوزنی برگان بیشتر از پهن برگان می‌باشد .نمونه‌های پهن برگ شامل گونه‌هایی چون اقاقیا، ارغوان، بلوط، افرا، داغداغان، توت، عرعر، چنار، ون و سنجد می‌باشد. از سوزنی برگان می‌توان به کاج تهران، زربین و سرو نقره‌ای اشاره کرد.

نمونه‌های درختچه‌ای شامل طاووسی، توری، خرزهره، شیرخشت و انواع رز می‌باشد (پیوست13).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک بسیج، منطقه 14:

تنوع و فراوانی پهن برگان بیشتر از سوزنی برگان بوده و مهمترین پهن برگان عبارتند از: زبان گنشجک(با 416 اصله)، زیتون(با 355 اصله)، نارون، سپیدار، انواع بید، چنار، صنوبر...

از سوزنی برگان می‌توان به کاج تهران، سروشیراز و زربین، سرو نقره‌ای و کاج مشهد اشاره کرد. از انواع درختچه‌ای می‌توان ترون، برگ نو، برگ بوو ابریشم را نام برد.

نمونه‌های فصلی و پوششی در فرم پیوست ذکر شده است(پیوست14).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک فدائیان اسلام، منطقه 15:

در میان پهن برگان بیشترین فراوانی مربوط به درخت نارون(240 اصله) و سپس چنار(با 120 اصله ) می‌باشد. سایر پهن برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از : توت، سپیدار، زبان گنجشک...

از انواع درختچه‌ای می‌توان به رز، پیراکانتا، زرشک، برگ بو و انارگل اشاره کرد.

گیاهان فصلی الگوئی همانند سایر مناطق داشته و گیاهان پوششی غالب شامل پاپیتال و چمن می‌باشد(پیوست15).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک بعثت، منطقه 16:

باتوجه به آمار ارائه شده از آن پارک، فراوانی پهن برگان بیشتر از سوزنی برگان بوده و درخت چنار باتعداد 4198 اصله، مهمترین گونه گیاهی آن را تشکیل می‌دهد. سایر پهن برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از زبان گنجشک (1010 اصله)، سپیدار(1076 اصله)، نارون (509 اصله)، توت کاکوزا(450 اصله)...

از سوزنی برگان می توان به سدر، کاج تهران، کاج مشهد و انواع سرو (شیراز و لاوسون) اشاره کرد. از نمونه‌های درختچه‌ای می‌توان رز، زرشک زینتی و پیراکانتا را نام برد.

پیچ امین الدوله و پیچ اناری از نمونه‌های بالا رونده شاخص بوده و از انواع پوششی می‌توان به چمن، فرانکینیا و عشقه اشاره کرد (پیوست16).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک الهادی، منطقه 17:

در میان پهن برگان، چنار با 700 اصله از بیشترین فراوانی برخوردار بوده و سایر پهن برگان به ترتیب فراوانی عبارتند از نارون، توت و اقاقیا.

تنوع گونه‌های درختچه‌ای بالا بوده و شامل انواع زرشک، توری، انار زینتی، یوکا، خرزهره، رز و به ژاپنی می‌باشد. سایر نتایج در فرم پیوست (17) آمده است.

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک قائم در منطقه 18:

چنار با تعداد400 اصله مهمترین پهن برگ این پارک بوده سایر پهن برگان عبارتند از : زیتون، زبان گنجشک، افراو اقاقیا....

از سوزنی برگان می‌توان به سرو نقره‌ای (با 800 اصله)، سرو شیراز (150 اصله) و کاج

تهران اشاره کرد. تنوع درختچه‌ای پارک به نسبت بالا بوده و شامل گونه‌های رز، یاس خوشه‌ای، ابریشم مصری و ارغوان می‌باشد. از بالا رونده‌ها می‌توان به آبشار طلایی اشاره کرد (پیوست18).

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک22 بهمن،منطقه 19:

از سوزنی برگان می‌توان به کاج تهران (با 350 اصله) اشاره کرد. سایر انواع سوزنی برگ عبارتند از سرو خمره‌ای، سدر و سرو نقره‌ای.

مهمترین پهن برگان شامل زبان گنجشک ( با 745 اصله)، اقاقیا، توت نرک و نارون می‌باشد. تنوع گونه‌های درختچه‌ای در پارک به نسبت بالا بود ه وشامل انواع بربریس، خرزهره، ارغوان، انارگل... می‌باشد. نتایج مربوط به گیاهان فصلی و پوششی در فرم ضمیمه(19) آمده است.

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک دانش،منطقه 20:

مهمترین سوزنی برگ این پارک کاج تهران با 1002 اصله می‌باشد. مهمترین پهن برگ آن نارون با 237 اصله و سپس زبان گنجشک با 85 اصله می‌باشد.

سایر نتایج در فرم پیوست(20) آمده است.

- نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک نرگس، منطقه 21:

چنار با 106 اصله مهمترین پهن برگ این پارک را تشکیل می‌دهد. سایر پهن برگان عبارتند از: نارون، بید مجنون، و اقاقیا.

تنوع سوزنی برگان نیز در این بوستان به نسبت بالا بود و شامل گونه‌های کاج تهران، کاج مشهد، سرو خمره‌ای، ژونی پروس و سدر می‌باشد.

از بالا رونده‌ها می‌توان به پیچ امین الدوله و از درختچه‌ای‌ها به بربریس، خرزهره و شیرخشت اشاره کرد(پیوست 21) .

نتایج اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی پارک چیتگر،منطقه 22:

طبق نظر کارشناس همکار طرح، بیشترین فراوانی در این پارک مربوط به سوزنی برگان و در راس آنها کاج تهران می‌باشد. انواع سرو در درجات بعدی قرار دارند.

از میان پهن برگان بیشترین فراوانی با توت نرک و سپس اقاقیا می‌باشد .گونه‌های بعدی که در درجات بعدی قرار دارند عبارتنداز : زبان گنجشک، عرعر.چنار در محدوده پارک چیتگر خوب جواب نمی‌دهد هرچند که در منطقه 22، چنار هم کاشته می‌شود.

از درختچه‌های کاشته شده در این پارک می‌توان به ارغوان و بربریس اشاره کرد. باتوجه به نوع طراحی پارک که از نوع جنگلی می‌باشد گیاهان بالا رونده، پوششی و فصلی (بجز اطراف ساختمانهای اداری ) کاربردی ندارند.

توجه:علیرغم پیگیری‌های انجام شده، همکاری لازم در خصوص جمع آوری اطلاعات مربوط به پوشش گیاهی بوستان میعاد در منطقه 5 و سازمان بهشت زهرا با سازمان پارکها انجام نشد لذا در این خصوص تنها به نظر کارشناسان امور مناطق سازمان بسنده نمودیم

 

ج) مصاحبه با کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران به منظور تعمیم اطلاعات مربوط به هر یک از پارکهای انتخابی با منطقه مربوطه، از نظرات کارشناسانه کارشناسان محترم امور مناطق سازمان استفاده شد و از ایشان در خصوص مهمترین گونه‌های درختی، درختچه‌ای، بالارونده و پوششی منطقه مورد اشراف اطلاعاتی گرفته شد.نتایج به شرح زیر می‌باشد:

طبق نظر کارشناس محترم منطقه یک درخت اول این منطقه چنار، درختچه اول ترون و از نظر فراوانی، چمن، بیشترین گیاه پوششی را تشکیل می‌دهد. مهمترین بالارونده‌ها هم عبارتند از پیچ امین الدوله و آبشار طلایی.

منطقه 2:

گونه‌های درختی غالب عبارتند از نارون، توت کاکوزاو انواع سوزنی برگان(نظیر کاج، سرو...)، گونه درختچه‌ای غالب، بربریس می‌باشد. سن تقریبی پوشش گیاهی منطقه جوان است.

منطقه 3:

گونه‌های درختی غالب شامل توت، چنار، نارون، گونه‌های درختچه‌ای شامل یاس هلندی، ترون، بداغ، بالارونده‌ها شامل پیچ امین الدوله و آبجوئی و گیاهان پوششی فرانکینیا، آژوگا و لیزوماکیا می‌باشند لکن در توسعه‌های اخیر، چمن مهمترین گیاه پوششی می‌باشد. از نظر گیاهان بومی، توت مثمر مهمترین گیاه بومی منطقه می‌باشد.

منطقه 4:

درمجموع پوشش گیاهی منطقه جوان بوده و گونه‌های درختی شامل چنار و کاج تهران، درختچه‌ای ترون و خرزهره و گیاه پوششی نیز چمن، انواع سدوم و پاپیتال می‌باشد. در این منطقه تخریب انسانی به دلیل جانمائی نامناسب فضای سبز بالاست.

منطقه5:

در مجموع پوشش گیاهی منطقه جوان بوده و مهمترین گونه‌های پهن برگ درختی شامل چنار، نارون و اقاقیا، درختچه‌ایها شامل ترون، بربریس و پیروکانتا و پوششی شامل چمن و پاپیتال می‌باشد. سن تقریبی پوشش گیاهی منطقه تلفیقی از جوان و کهنسال است.

منطقه 6:

مهمترین گونه‌های درختی شامل چنارو نارون، گونه‌های درختچه‌ای شامل ترون، خرزهره و پیروکانتا، بالارونده‌ها شامل گلیسین، پیچ امین الدوله و موچسب و گیاهان پوششی شامل چمن، فرانکینیا، آژوگا و لیزوماکیا می باشد. سن تقریبی پوشش گیاهی منطقه تلفیقی از بالغ و کهنسال است.

منطقه 7:

گونه‌های درختی شامل چنار و نارون، گونه درختچه‌ای غالب، ترون، گیاهان بالارونده شامل پیچ امین الدوله و گلیسین و گیاهان پوششی شامل چمن و پاپیتال می‌باشد . اخیراً در واکاریها بیشتر از

توری و برگ بو به عنوان درختچه استفاده می‌شود. متاسفانه تخریب انسانی منطقه به دلیل جمعیت زیاد منطقه بالاست . سن تقریبی پوشش گیاهی در منطقه کهنسال است.

منطقه 8:

مهمترین گونه‌های درختی را چنار، کاج تهران و نارون تشکیل می‌دهد و مهمترین گونه درختچه‌ای ترون می‌باشد. چمن نیز از مهمترین گیاهان پوششی سطح منطقه است. سن تقریبی پوشش گیاهی منطقه بالغ و کهنسال می‌باشد.

منطقه 9،10:

گونه‌های درختی شامل نارون و چنار، درختچه‌ای شامل ترون، بالارونده‌ها شامل گلیسین و پیچ امین الدوله و مهمترین گیاه پوششی، چمن می‌باشد.

از نظر سنی پوشش گیاهی منطقه کهنسال می‌باشد.

منطقه 11:

مهمترین گونه‌های درختی از نظر فراوانی عبارتند از: چنار، نارون، توت نرک، کاکوزا و کاج و سرو. مهمترین گونه‌های درختچه‌ای شامل ترون، بربریس، پیروکانتا و خرزهره. مهمترین گیاهان بالارونده شامل پیچ امین الدوله، گلیسین و پیچ اناری و به عنوان گیاه پوششی اغلب از چمن و پاپیتال استفاده می‌گردد.

تخریب انسانی فضای سبز به علت جمعیت بالای منطقه بالاست. توت و چناراز درختان بومی منطقه بوده و در واکاریها اغلب از توت کاکوزا استفاده می‌شود .در این منطقه زیتون به صورت کلونی کاشته می‌شود. سن تقریبی پوشش گیاهی منطقه کهنسال است.

منطقه 12:

در این منطقه مهمترین گونه‌های درختی شامل زبان گنجشک و نارون، مهمترین گونه درختچه‌ای، خرزهره و مهمترین گیاه پوششی را چمن تشکیل می‌دهد. در مجموع بافت گیاهی منطقه کهنسال است. گیاه بومی منطقه زبان گنجشک بوده ولی متاسفانه در واکاریها اغلب از توت استفاده می‌شود.

منطقه 13 :

در این منطقه مهمترین گونه‌های درختی را چنار و نارون تشکیل می‌دهد و گونه‌های درختچه‌ای غالب ترون و خرزهره، و چمن و پاپیتال از مهمترین گیاهان پوششی است.در زمستان سال 86 به علت سرمای شدید اغلب خرزهره‌ها خشک شدند که بجای آنها پیروکانتا و طاووسی کاشته شدند. در جنگل کاریهای داخل محدوده شهری از چنار و کاج استفاده می‌شود .گیاه بومی پارک ملی سرخه حصار که در منطقه 13 واقع است داغداغان می‌باشد.

منطقه 14:

بافت قدیمی وبومی منطقه را درختان چنار و نارون تشکیل می‌دهد. در جنگل کارهایی جدید بیشتر از زیتون و در واکاریها از زیتون، اقاقیا پیوندی و توت کاکوزا استفاده می‌شود.

درختچه ‌ها نیز شامل ترون، بربریس و خرزهره است. مهمترین گیاه پوششی نیز چمن و پاپیتال می‌باشد. در زمستان سال 86 گونه‌های پالم، خرزهره، برگ بو و پامپاس گراس از سرما آسیب دیدند. بخش عمده پوشش گیاهی منطقه کهنسال است.

منطقه 15:

مهمترین گونه‌های درختی شامل زبان گنجشک و بلوط می‌باشد. مهمترین گونه‌های درختچه‌ای شامل ترون و خرزهره است و بزرگترین سطح چمن مناطق 22 گانه، در این منطقه موجود است.

سن پوشش گیاهی در مجموع بالغ و آب منطقه مناسب می‌باشد. گیاه بومی منطقه نیز توث مثمر است.

منطقه 16:

در این منطقه گونه درختی غالب زبان گنجشک، گونه درختچه‌ای غالب ترون و گیاه پوششی غالب را چمن تشکیل می‌دهد. سن پوشش گیاهی منطقه بالغ است. در زمستان 86 گونه‌های اکالیپتوس، خرزهره و پالم از سرما آسیب دیدند.

منطقه 17:

درختان بومی منطقه را زبان گنجشک و توت مثمر تشکیل داده ودر مجموع گونه‌های درختی غالب منطقه را زبان گنجشک و اقاقیا تشکیل می‌دهد. گونه‌های درختچه‌ای شامل خرزهره، ترون، ارغوان، بربریس و پیروکانتا می‌باشد. گیاهان پوششی شامل چمن، لیزوماکیا و پاپیتال می‌باشد.

در واکاریها اغلب از توت کاکوزا و نرک استفاده می‌شود. پوشش گیاهی منطقه در دو رده سنی جوان و بالغ قرار دارد.

منطقه 18:

چنار و نارون و انواع سوزنی برگان از گونه‌های درختی غالب منطقه بوده و گونه‌های درختچه‌ای شامل خرزهره، بربریس و زرشک می‌باشد. گیاهان پوششی نیز شامل چمن و پاپیتال می‌باشد. گیاه بومی منطقه توت مثمر می‌باشد و در مجموع تخریب انسانی در سطح منطقه و نیز در پارکها بالا می‌باشد. بنابراین باید از گونه‌های مقاوم جهت کاشت در پارکها و معابر استفاده نمود.

این منطقه باد خیز بوده بنابراین گیاهانی مانند اقاقیا که چوب آنها نرم است خوب جواب نمی‌دهند.

منطقه 19:

نارون و زبـان گنجشک از گونه‌های درختی غـالب منطقه می‌باشند. ترون و خرزهره از گونه‌های درختچه‌ای غالب و پیچ امین الدوله نیز از گونه‌های بالا رونده مهم می‌باشد. به عنوان گیاه پوششی غالب نیز می‌توان از چمن نام برد. گیاه بومی منطقه را نارون تشکیل می‌دهد.

به علت سرمای شدید سال گذشته(86) مهمترین گونه‌هایی که آسیب دیدند شامل اکالیپتوس، خرزهره، پالم، برگ بو، ماگنولیا تابستانه، زیتون و لاوسون بودند . متاسفانه سطح تخریب انسانی

منطقه بالاست. در مجموع پوشش گیاهی منطقه در 2 رده سنی جوان و کهنسال می‌باشد.

منطقه 20:

نمونه درختی اول منطقه زبان گنجشک و سپس نارون و کاج تهران می‌باشد. نمونه‌های درختچه‌ای غالب شامل ترون، بربریس و پیروکانتا می‌باشد. ازگیاهان پوششی هم می‌توان به چمن و پاپیتال اشاره کرد. گیاه بومی منطقه نیز زبان گنجشک می‌باشد.

منطقه 21:

گیاهان درختی غالب شامل نارون، چنار و اقاقیا بوده و نمونه‌های درختچه‌ای شامل ترون، ارغوان، بربریس و پیروکانتا می‌باشد. چمن ،گیاه پوششی غالب است. به نظر می‌رسد گیاهان بومی منطقه را 3 گونه درخت کاج تهران، نارون و چنار تشکیل می‌دهد که متاسفانه چنارهای بومی به علت کم آبی رو به خشکی گذاشته اند. در جنگل کاریها از سرو و کاج استفاده می‌شود. سن تقریبی پوشش گیاهی در سطح منطقه جوان است.

منطقه 22:

نمونه‌های درختی اقاقیا پیوندی، چنار و نارون از مهمترین درختان کاشته شده در منطقه می‌باشند. از درختچه‌ای‌ها می‌توان بـه تـوری، ترون، بربریس و پیروکانتا اشاره کـرد و از گیاهـان پوششی چمن و فرانکینیا را نام برد.

سازمان بهشت زهرا(س):

از نظر پوشش درختی در قطعات قدیمی اغلب کاج تهران وسرو نقره‌ای دیده می‌شود و در قطعات جدیدتر اغلب توت( کاکوزا، نرک )و کاج مشهد (موگو). در حالیکه در خیابانها گونه غالب نارون می‌باشد. گونه درختچه‌ای غالب در معابر را ترون و خرزهره تشکیل می‌دهد. به عنوان گیاه پوششی نیز از چمن و پاپیتال استفاده می‌شود.

فهرست گونه‌های گیاهی بوستانهای نمونه

فهرست کامل نمونه‌های گیاهی کاشته شده (بدون در نظر گرفتن تعداد) در هر یک از بوستانهای مورد بررسی به شرح زیر است.

[TABLE]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 6]

درختان و درختچه‌ها

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

1

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آبشار طلایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

24

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

انار

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

47

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پر

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

2

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آقطی سیاه (سوداغ)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

انار جنگلی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

48

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیروکانتا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

3

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آلبالو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

25

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

انجیر

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

49

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

تبریزی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

4

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آلبالو تلخ

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

26

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

انگور

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

50

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توت سفید

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

5

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آلو/ آلوچه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

27

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ایلکس/ خاس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توت کاکوزا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

6

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آل سفید

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

28

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

باران طلایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توت مجنون

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

7

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ابریشم

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

29

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بداغ

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توت نرک

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

8

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ابریشم مصری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

30

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

برگ بو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

51

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شاتوت

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

9

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ارس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

31

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

برگ نو آمریکایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

52

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توری

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

10

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ارس آمریکایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

32

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

برگ نو درخشان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

53

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توس

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

11

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ارس خزنده

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

33

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

برگ نو(ترون)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

54

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توسکا ییلاقی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

12

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ارغوان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

34

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بلوط

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

55

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

توسکا قشلاقی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

13

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ازگیل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

35

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بلوط همیشه سبز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

56

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

چرم لیفه (غار گیلاسی)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

14

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ازگیل ژاپنی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

36

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

به

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

57

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

چنار

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

15

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اسپیره

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

37

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

به ژاپنی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

58

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

چنار آمریکایی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

16

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اسطوخودوس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

38

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید خراسانی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

59

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ختمی درختی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

17

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اسمانتوس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

39

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید سفید

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

60

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

خرزهره

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

18

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

افرا خزری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

40

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید قرمز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

61

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

خرمالو

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

19

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

افرا برگ چناری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

41

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید مجنون

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

62

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

داغداغان

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

20

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

افرا سیاه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

42

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید مشک

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

63

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

دم موشی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

21

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اقاقیا گل قرمز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

43

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بید فری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

64

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

دوتسیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

22

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اقاقیا پیوندی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

44

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پالم(خرما یا فنیکس)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

65

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

رز(ساناز- نسترن-هفت رنگ)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اقاقیا پیوندی چتری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

45

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پامپاس گراس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

66

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

رزماری

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

23

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اکالیپتوس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

46

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پسته

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

67

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زالزالک

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

68

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زبان گنجشگ(ون)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

92

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شمشاد خزری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

117

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ماگنولیا تابستانه

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

69

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زردآلو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

93

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شمشاد رسمی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

118

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ماگنولیا زمستانه

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

70

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زرشک

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شمشاد نعنایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

119

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ماهونیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

71

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زغال اخته

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

94

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شیرخشت

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

120

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مای مرز (ابهل)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

72

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زیتون

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

95

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شیر خشت ترکمنی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

121

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مروارید درختی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

73

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ژنکگو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

96

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شیر خشتی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

122

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مورد

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

74

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سپیدار

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

97

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شیشه شور

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

123

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

میخک هندی (میخک زینتی )

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

75

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سدر اطلسی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

98

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

صنوبر شرقی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

124

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نارون (اوجا )

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

76

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سدر مقدس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

99

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

صنوبر لرزان

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

125

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نارون (ملج )

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

77

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرخدار

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

100

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

طاووسی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نارون چتری

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

78

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو خمره‌ای/بادبزنی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

101

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

عر عر

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

126

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نخل بادبزنی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

79

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو زربین

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

102

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

فندق

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

127

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نخل زینتی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو شیراز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

103

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کاتالپا (جوالدوزک)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

128

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نراد

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

-

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو ناز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

104

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کاج تهران

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

129

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نرگس درختی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

80

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو کامسیپاریس(لاوسون)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

105

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کاج دریایی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

130

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نوئل

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

81

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سرو نقره‌ای

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

106

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کاج کاشفی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

131

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

نوئل نقره‌ای

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

82

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سماق گل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

107

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کاج مشهد

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

132

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

واگلیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

83

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سنجد

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

108

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گردو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

133

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

هلو

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

84

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سنجد زینتی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

109

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گل شرابی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

134

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

هلو گل

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

85

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سه رنگ

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

110

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گلابی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

135

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

یاس زرد

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

86

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سیب

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

111

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گل یخ

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

136

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

یاس رازقی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

87

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سیب گل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

112

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گلیسین

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

137

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

یاس خوشه‌ای/ هلندی/بنفش

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

88

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سیدالاشجار

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

113

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گوجه سبز

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

138

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

یاس شیروانی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

89

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شاه بلوط هندی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

114

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گوجه گل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

139

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

یوکا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

90

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شفت (ال قرمز)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

115

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گیلاس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

91

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شلیل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

116

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

لیلکی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[TABLE=width: 482]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 6]

گیاهان بالا رونده

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

1

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ آبجویی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

4

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ بخارایی( پیچ برفی)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

7

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مو چسب

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

2

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ امین الدوله

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

5

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ تلگرافی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

3

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ اناری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

6

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پیچ ساعتی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 6]

گیاهان پوششی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

1

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آژوگا

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

4

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

چمن( فستوکا-لولیوم.......)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

7

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

فرانکینیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

2

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پاپیتال

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

5

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

سدوم

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

8

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

لیزوماکیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

3

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پاپیتال ابلق

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

6

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ساژینا

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[TABLE=width: 482]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent, colspan: 6]

گلهای فصلی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

1

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آگاو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

12

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

پامچال

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

23

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کروپسیس/اشرفی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

2

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آمارانتوس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

13

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

تاج خروس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

24

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کلم زینتی

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

3

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آشلانتوس

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

14

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

جعفری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

25

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

گازانیا

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

4

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آویشن

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

15

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

داوودی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

26

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

لاله

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

5

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

آهار

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

16

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

رعنازیبا

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

27

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مارگریت

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

6

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ابری

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

17

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

زنبق

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

28

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

مینا چمن

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

7

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ابری نقره‌ای(سینره)

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

18

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شب بو

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

29

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

میمون

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

8

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اختر

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

19

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شاپسند

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

30

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

ناز

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

9

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

اطلسی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

20

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

شمعدانی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

31

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

همیشه بهار

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

10

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بومادران

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

21

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

قر نفل

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=bgcolor: transparent]

11

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

بنفشه

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

22

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

کوکب کوهی

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[TD=bgcolor: transparent]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

درختان و درختچه‌های غالب کاشته شده در مناطق بیست و دوگانه که توسط معاونت فضای سبز سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران در سال 87 معرفی شده در فرم پیوست آمده است(

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
).

باتوجه به سرمای بی سابقه تهران در سال 86، به نظر می‌رسد باید نسبت به محل کاشت گونه‌های حساس نظیرپالم، اکالیپتوس، خرزهره، فنیکس، آگاو و پامپاس گراس دقت بیشتری مبذول گردد. همچنین باتوجه به مشکلاتی که در خصوص کاشت درخت چنار در شهر تهران وجود دارد (از جمله دمای بالای هوا در تابستان، کم آبی...) کاشت گونه‌های جایگزین از جمله صنوبر(در معابر) و بلوط (در سطح پارکها) توصیه می‌گردد.

نتیجه گیری و بحث با توجه به مطالعات انجام شده، تعداد گونه‌های مورد بررسی در این طرح بالغ بر 185 گونه برآورد شد .این رقم در معالعات پیشین 174 گونه اعلام شده بود. رقم اخیر با توجه به آنکه واریته‌ها را نیز در شمارش گونه‌ها منظور نموده است، غیر واقعی می‌نماید.در این خصوص به نظر می‌رسد برای رفع هر گونه شبهه و اجتناب از تعدد صوری گونه‌ها از واژه انواع گیاهان بجای گونه‌های غالب استفاده شود.این مسئله در مورد نتایج مربوط به گونه‌های گیاهی پیشنهادی سازگار با شرایط آب و هوایی شهر تهران نیز صادق است. نتایج بدست آمده از پارکهای نمونه مناطق 22 گانه و نیز نظرات کارشناسانه کارشناسان امور مناطق سازمان پارکها وفضای سبز شهر تهران در خصوص اهمیت فراوانی و نیز تنوع گونه‌های درختی، درختچه‌ای، بالا رونده و پوششی تطابق داشته و با بررسی اجمالی، گیاهان شاخص هر منطقه مشخص می‌گردد. تغییرات اقلیمی شهر تهران منجر به گرمای هوا و نیز کاهش سطح آبهای زیرزمینی گردیده و به دنبال آن رشد و نمو درختان چنار این شهر را با مشکل مواجه ساخته است که مقابله با این معضل مدیریت جامعی را می‌طلبد. شاید ساده ترین راه حل‌، جایگزین کردن گونه‌هایی نظیر صنوبر در معابر و یا کاشت انواع بلوط در پارکها باشد.تجربیات بدست آمده از واکاریهای اخیر، موفقیت و ارجحیت این گونه‌ها نسبت به چنار را نشان می‌دهد. با توجه به مدارک موجود بخش قابل ملاحظه‌ای از اندمیکهای ایران در تهران می‌رویند که متاسفانه با گسترش شهر سازی و شهرنشینی، اغلب این گونه‌ها را تنها باید در فلورها جست. لذا پیشنهاد می‌گردد علاوه بر کاشت اندمیکها در فضای سبز شهری، به احیای آنها در باغهای گیاه شناسی اقدام نمود. با توجه به سرمای بی سابقه سال 1386 تهران و اینکه ممکن است چنین تغییرات آب و هوایی در سالهای آتی نیز ادامه داشته باشد پیشنهاد می‌گردد نسبت به کاشت گونه‌های حساس به سرما از جمله انواع پالم، اکالیپتوس، فنیکس، خرزهره و آگاو دقت بیشتری مبذول گردد و در مناطقی که سرما بیشتر بوده و یا احیاناً بادخیز هستند مدیریت مناسبی اعمال گردد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

منابع

1-ارزیابی، مطالعه و بررسی گونه‌های گیاهی سازگار با شرایط آب و هوایی شهر تهران. طرح مطالعاتی و پژوهشی . سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران .1385. 2-جوانشیر،کریم."تنوع گونه‌ای در فضای سبز شهری".مجموعه مقالات همایشهای آموزشی و پژوهشی(جلد 1).انتشارات سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران،1380. 3-خراسانی، نعمت اله. ویژگیهای اکولوژیک برخی از درختان مناسب برای کاشت در شهر تهران. مجموعه مقالات همایشهای آموزشی و پژوهشی(جلد 5).انتشارات سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران.1371. 4 -زاجی، بیتا. جولایی،عبدالغفار.شیردل پور،عطااله. گونه‌های گیاهی سازگار با شرایط آب و هوایی شهر تهران.1371. 5- صابر معاش،نسیم. محسنی، سارا. "اهمیت فضای سبز و گیاهان پیشنهادی برای استفاده در فضای سبز شهری". مجموعه مقالات همایشهای آموزشی و پژوهشی(جلد 2).انتشارات سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران،1380. 6-طباطبایی، محمد. کاجهایی که برای کاشت در استان تهران مناسب هستند. انتشارات سازمان پارکها و فضای سبز شهر تهران.1371. 7-قهرمان،احمد. عطار،فریده. تنوع زیستی گونه‌های گیاهی ابر شهر تهران.انتشارات دانشگاه تهران،1380. 8-مظفریان، ولی اله. فرهنگ نامهای گیاهان ایران. انتشارات فرهنگ معاصر.1375. 9-http://fa.wikipedia.org/wiki/ 10-

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
11-
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
12-
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
13-
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
14-
برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...