معرفی حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز

[a.namdar 5,908]

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز

 

 

فصل سوم

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1-3 جدول شماره 1

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز ـ ضريب طراحي 72/0*

جهت منع احداث ابنيه عادي از محور لوله (بر حسب متر)

 

[TABLE=width: 498, align: right]

[TR]

[TD]قطر اسمي لوله (اينچ)

[/TD]

[TD=colspan: 5]حداکثر فشار بهره برداري (پوند بر اينچ مربع)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]از 400 تا 600

[/TD]

[TD]بالاتر از 600 تا 900

[/TD]

[TD]بالاتر از 900 تا 1050

[/TD]

[TD]بالاتر از 1050 تا 1200

[/TD]

[TD]بالاتر از 1200 تا 1440

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]48 الي 56

40 الي 46

32 الي 38

24 الي 30

18 الي 22

12 الي 16

6 الي 10

4 و پايينتر

[/TD]

[TD]60

50

40

30

20

15

10

10

[/TD]

[TD]90

70

55

40

30

25

10

10

[/TD]

[TD]120

90

70

50

40

30

25

10

[/TD]

[TD]150

115

90

65

50

40

30

15

[/TD]

[TD]180

140

110

80

60

50

35

20

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

* معادل نوع ساختماني الف (A) سابق

 

جدول شماره 2

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز ـ ضريب طراحي 6/0*

جهت منع احداث ابنيه عادي از محور لوله (بر حسب متر)

 

[TABLE=width: 498, align: right]

[TR]

[TD]قطر اسمي لوله (اينچ)

[/TD]

[TD=colspan: 5]حداکثر فشار بهره برداري (پوند بر اينچ مربع)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]از 400 تا 600

[/TD]

[TD]بالاتر از 600 تا 900

[/TD]

[TD]بالاتر از 900 تا 1050

[/TD]

[TD]بالاتر از 1050 تا 1200

[/TD]

[TD]بالاتر از 1200 تا 1440

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]48 الي 56

40 الي 46

32 الي 38

24 الي 30

18 الي 22

12 الي 16

6 الي 10

4 و پايينتر

[/TD]

[TD]50

40

30

20

15

10

10

10

[/TD]

[TD]70

55

40

30

20

15

10

10

[/TD]

[TD]90

70

55

40

30

20

15

10

[/TD]

[TD]120

90

70

55

40

30

20

15

[/TD]

[TD]160

120

90

70

55

40

30

20

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

* معادل نوع ساختماني ب (B) سابق

 

جدول شماره 3

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز ـ ضريب طراحي 5/0*

جهت منع احداث ابنيه عادي از محور لوله (بر حسب متر)

 

[TABLE=width: 498, align: right]

[TR]

[TD]قطر اسمي لوله (اينچ)

[/TD]

[TD=colspan: 5]حداکثر فشار بهره برداري (پوند بر اينچ مربع)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]از 400 تا 600

[/TD]

[TD]بالاتر از 600 تا 900

[/TD]

[TD]بالاتر از 900 تا 1050

[/TD]

[TD]بالاتر از 1050 تا 1200

[/TD]

[TD]بالاتر از 1200 تا 1440

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]48 الي 56

40 الي 46

32 الي 38

24 الي 30

18 الي 22

12 الي 16

6 الي 10

4 و پايينتر

[/TD]

[TD]30

25

25

20

15

15

10

10

[/TD]

[TD]40

35

35

25

20

15

10

10

[/TD]

[TD]55

50

40

30

25

20

15

10

[/TD]

[TD]75

70

50

40

35

30

20

15

[/TD]

[TD]100

90

70

60

50

40

30

10

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

* معادل نوع ساختماني ج © سابق

 

جدول شماره 4

حريم ايمني خطوط لوله انتقال گاز ـ ضريب طراحي 4/0*

جهت منع احداث ابنيه عادي از محور لوله (بر حسب متر)

 

[TABLE=width: 498, align: right]

[TR]

[TD]قطر اسمي لوله (اينچ)

[/TD]

[TD=colspan: 5]حداکثر فشار بهره برداري (پوند بر اينچ مربع)

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]از 400 تا 600

[/TD]

[TD]بالاتر از 600 تا 900

[/TD]

[TD]بالاتر از 900 تا 1050

[/TD]

[TD]بالاتر از 1050 تا 1200

[/TD]

[TD]بالاتر از 1200 تا 1440

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]48 الي 56

40 الي 46

32 الي 38

24 الي 30

18 الي 22

12 الي 16

6 الي 10

4 و پايينتر

[/TD]

[TD]15

15

15

10

10

10

5

5

[/TD]

[TD]15

15

15

10

10

10

5

5

[/TD]

[TD]20

20

20

15

15

15

10

5

[/TD]

[TD]25

25

25

20

20

20

10

5

[/TD]

[TD]30

30

30

25

25

25

15

10

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

* معادل نوع ساختماني د (D) سابق

توضيح: در نقاطي که حريم اختصاصي خط لوله بيش از حرايم ايمني مندرج در جدول است, حريم اختصاصي مبناي ممنوعيت احداث ابنيه خواهد بود.

 

2-3 حريم ابنيه محل تجمع و خطرناک

ابنيه محل تجمع

به يک بنا يا تاسيسات يا مجموعه اي از آن ها مجزا يا متصل اطلاق مي شود که در شرايط معمول کاربردي, حداقل 20 (بيست) نفر به طور همزمان در آن/ آنها حضور پيدا مي کنند.

انواع ابنيه محل تجمع

اين ساختمان ها به منظور فعاليت هاي گوناگون از جمله ارائه خدمات اداري, آموزشي, مذهبي, بهداشتي, اقامت و پذيرايي يا فعاليت هاي تجاري, صنعتي, معدني, توليدي, ورزشي, نظامي و انتظامي, گردشگري مورد استفاده قرار مي گيرند.

فهرست نمونه هايي از اين ساختمان ها در جدول زير آمده است.

- مدارس, دانشگاه ها, کودکستان ها, مهدکودک ها و کليه مراکز آموزشي از هر نوع

- مساجد, حسينيه ها, کليساها و ساير مراکز مذهبي

- کتابخانه ها, فرهنگسراها, سينما, تئاتر, سالن هاي سخنراني و برگزاري مراسم

- ادارات دولتي, شرکتها, دفاتر پست

- بيمارستان ها, مراکز پزشکي ديگر (درمانگاه ها, ساختمان هاي پزشکان, آزمايشگاه هاي پزشکي)

- هتل ها, متل ها, مهمانپذيرها, مسافرخانه ها

- ترمينال هاي حمل و نقل مسافري و کالاي زميني, هوايي و دريايي

- پارکينگ هاي عمومي

- بازار, بازارچه, پاساژ, فروشگاه هاي بزرگ

- خوابگاه هاي دانشجويي, انواع شبانه روزيها

- فرودگاه ها, ايستگاه هاي راه آهن

- اردوگاه هاي تفريحي, آموزشي, پرورشي و ورزشي

- اقامتگاه هاي سالمندان, جانبازان, معلولان و بيماران خاص

- زندان ها

- گورستان ها

- مراکز نظامي, پادگان ها, اردوگاه ها, ميدان هاي تمرين (مانور) و تير

- ميدان هاي ورزشي روباز و سرپوشيده, سالن هاي ورزشي, پيست هاي ورزشي, تله کابين ها, تله اسکي, تله سي يژ

- کارخانجات و کارگاه هاي صنعتي, معادن, شيلات

- رستوران ها و غذاخوري ها

- مکان هاي تفريحي, پارک ها, شهر بازي ها

- سدها و نيروگاه ها

- نمايشگاه هاي تجاري و صنعتي

- کشتارگاه ها

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

جدول شماره 5

حريم منع احداث ابنيه محل تجمع و يا خطرناک

در مجاورت خطوط لوله انتقال گاز از محور لوله (بر حسب متر)

[TABLE=width: 521, align: right]

[TR]

[TD]حداکثر فشار بهره برداري

[/TD]

[TD=colspan: 4]

[/TD]

[TD=colspan: 4]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ضريب طراحي

 

قطر اسمي لوله اينچ

[/TD]

[TD]72/0

[/TD]

[TD]6/0

[/TD]

[TD]5/0

[/TD]

[TD]4/0

[/TD]

[TD]72/0

[/TD]

[TD]6/0

[/TD]

[TD]5/0

[/TD]

[TD]4/0

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]48 الي 56

40 الي 46

32 الي 38

24 الي 30

18 الي 22

12 الي 16

6 الي 10

4 و پايينتر

[/TD]

[TD]250

250

200

200

150

100

50

ــ

[/TD]

[TD]250

250

200

200

150

100

50

ــ

[/TD]

[TD]55

50

40

30

25

20

15

10

[/TD]

[TD]20

20

20

15

15

15

10

5

[/TD]

[TD]250

250

250

250

200

150

75

ــ

[/TD]

[TD]250

250

250

250

200

150

75

ــ

[/TD]

[TD]100

90

70

60

50

40

30

10

[/TD]

[TD]30

30

30

25

25

25

15

10

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

3-3 تغييرات در تعداد ابنيه و تاسيسات واقع در مسير خطوط لوله

- کليه خطوط لوله انتقال گاز واقع در مسيرهاي نوع 1, 2 و 3 بايد از نظر تغييرات در تعداد ابنيه و تاسيسات واقع در شعاع 250 متري خطوط تحت نظر قرار داشته و بهره بردار بايد سالانه يکبار آمار اين تغييرات تهيه نمايد.

- در صورتي که افزايش تعداد ابنيه و تاسيسات به حدي برسد که انطباق نوع مسير با فاکتور طراحي خط لوله نقض شود بهره بردار بايد آمار و اطلاعات مربوطه از جمله طول خط در محدوده اي که تغييرات اتفاق مي افتد و نظرات و پيشنهادات خود را در مورد اقدامات ضروري براي پيشگيري از وقوع اتفاقات احتمالي و جلوگيري از کاهش ضرايب ايمني خط در شرايط جديد به مديريت شرکت منعکس نمايد.

- استفاده از خطوط لوله در دست بهره برداري با فشار طراحي اوليه تا زماني که تراکم ابنيه واقع در اطراف لوله به سقف مسير نوع بالاتر نرسيده باشد بلامانع است. به عنوان مثال اگر مسير اوليه از نوع 1 و خط لوله با فاکتور 72/0 طراحي شده باشد, تا زماني که تراکم ابنيه در طول يک کيلومتر و در شعاع 250 متري طرفين خط به 36 واحد (سقف تعداد ابنيه مسير نوع 2) نرسيده باشد, استفاده از اين خط با فشار طراحي اوليه آن مجاز خواهد بود.

- چنانچه تعداد ابنيه از سقف مندرج در بند قبل تجاوز نمايد بهره بردار بايد از ساخت و ساز ابنيه بيشتر جلوگيري و يا اقدام به تعويض لوله با لوله جديدي که فاکتور طراحي آن با شرايط جديد مسير انطباق دارد نمايد.

پرداخت هزينه هاي ناشي از تعويض لوله با طرف مقابل (سازندگان ابنيه) اعم از ابنيه پراکنده يا مجتمع, عادي يا محل تجمع, شهر يا شهرک مسکوني يا صنعتي جديد خواهد بود که ترتيبات لازم در اين مورد به وسيله شرکت ملي گاز معمول خواهد گردد.

- چنانچه طرف مقابل از پرداخت هزينه هاي فوق الذکر استنکاف نمايد شرکت ملي گاز مجاز است از ساخت و ساز ابنيه تا شعاع 250 متري خط لوله ممانعت نمايد.

 

 

 

 

 

 

4-3 حريم اختصاصي خطوط لوله گاز

حريم اختصاصي به دو قسمت تقسيم مي شود:

نوار (باند) فعال ـ در اين قسمت عمليات اصلي ساختماني خط لوله اجرا و محل تردد, جابجايي و عمليات ماشين آلات و ابزار ساختماني خط مي باشد. اين قسمت پس از پايان ساخت خط لوله به عنوان جاده سرويس مورد استفاده قرار مي گيرد.

نوار (باند) غيرفعال ـ در اين قسمت عمليات فرعي ساختماني خط لوله اجرا و خاک حاصل از حفاري کانال در آن ريخته شده و پس از خاتمه لوله گذاري مجدداً به داخل کانال برگردانده مي شود. براي اقطار مختلف خطوط لوله انتقال گاز عرض حريم اختصاصي و باندهاي فعال و غيرفعال به صورت زير مي باشد:

 

1-4-3 حريم اختصاصي خطوط لوله موازي

در صورتي که خط لوله ديگري به موازات خط لوله موجود اجرا گردد فاصله مجاز آنها از يکديگر و عرض باندهاي فعال و غيرفعال در حريم اختصاصي مشترک به صورت زير خواهد بود:

توضيح: در تعيين عرض حريم اختصاصي دو خط لوله موازي, قطر لوله بزرگتر ملاک خواهد بود. چنانچه خط لوله جديدتر, از نظر قطر در گروه متفاوتي با خط لوله موجود قرار گيرد, حريم اختصاصي آن از شکل شماره 1 تعيين و از لوله موجود به نحوي محاسبه مي شود که باند فعال بين دو خط به صورت مشترک قرار گيرد.

به عنوان مثال در صورت احداث يک خط 40 جديد به موازات خط لوله موجود 12 اينچ يا بالعکس حريم اختصاصي در مسيرهاي جدا و مشترک به شکل زير خواهد بود.

تبصره 1 ـ در صورتي که رعايت فواصل فوق بين دو خط لوله موازي انکانپذير نباشد موضوع جهت اخذ صميم به کميته حريم ارجاع مي شود و کميته پس از بررسي وضعيت مسير مي تواند تا حدي که ايمني خطوط موازي, اجراي خط جديد و نگهداري خطوط دچار اخلال نگردد اين فواصل را تقليل دهد.

تبصره 2 ـ در صورتي که هر دو خط لوله موازي با فاکتورهاي طراحي 5/0 يا 4/0 طراحي و اجرا شوند, طرح مي تواند با موافقت کميته حريم, عرض حريم اختصاصي مشترک را تقليل دهد.

 

 

 

 

عرض حريم اختصاصي در عبور از باغات

عرض حريم اختصاصي خطوط لوله انتقال گاز در عبور از باغات به شرح زير مي باشد:

[TABLE=align: right]

[TR]

[TD]1

[/TD]

[TD]براي خطوط لوله با قطر کمتر از 12 اينچ

[/TD]

[TD]7 و 3 متر

[/TD]

[TD]جمعاً 10 متر

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]2

[/TD]

[TD]براي خطوط 12 اينچ تا قطر کمتر از 24 اينچ

[/TD]

[TD]10 و 4 متر

[/TD]

[TD]جمعاً 14 متر

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]3

[/TD]

[TD]براي خطوط 24 اينچ تا قطر کمتر از 40 اينچ

[/TD]

[TD]10 و 4 متر

[/TD]

[TD]جمعاً 14 متر

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD]4

[/TD]

[TD]براي خطوط 40 اينچ تا 56 اينچ

[/TD]

[TD]12 و 5 متر

[/TD]

[TD]جمعاً 17 متر

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

 

تبصره: در مواردي که عرض حريم اختصاصي به صورت فوق اعمال مي شود, لازم است خاک مازاد حاصل از تسطيح و گودبرداري به خارج از باغ منتقل و از دپو کردن آن ها در حاشيه مسير و يا در بين درخت هاي کنار مسير اکيداً خودداري گرد.

 

 

2-4-3 حريم تاسيسات صنعت گاز

تاسيسات صنعت گاز مشتمل بر موارد زير مي باشد:

1- تاسيسات جمع آوري گاز:

شامل تاسيسات سرچاهي, ايستگاه هاي کمپرسور يا بوستر, جدا کننده هاي مايعات و آب

2- پالايشگاه ها: ترکيبي از يک يا چند واحد زير:

واحدهاي تصفيه گاز طبيعي, نم زدايي گاز طبيعي, تثبيت, ذخيره سازي و پمپاژ مايعات گازي, تجهيزات مايع سازي گاز طبيعي LNG, تفکيک اجزاء گاز طبيعي نظير متان, اتان, پروپان, بوتان

3- ايستگاه هاي تقويت فشار

4- ايستگاه هاي شير بين راهي و شيرهاي انشعاب

5- ايستگاه هاي دريافت و ارسال پيگ

6- ايستگاه هاي تقليل فشار ورودي شهرها (CGS),

روستاها, صنايع 1000 به 250 پوند بر اينچ مربع

7- ايستگاه هاي تقليل فشار درون شهري (TBS) و صنعتي 250 به 60 پوند بر اينچ مربع

8- ايستگاه هاي فشرده سازي گاز طبيعي براي تحويل به خودروهاي گاز سوز CNG

 

حريم هاي چهارگانه تاسيسات

حريم هاي 4 گانه تاسيسات عبارتند از:

1- حريم اختصاصي

2- حريم ايمني

3- حريم امنيتي

4- حريم زيست محيطي

حريم اختصاصي تاسيسات

محدوده حريم اختصاصي هر يک از تاسيسات, حصار يا ديوار آن تاسيسات و در مواردي که حصار يا ديوار احداث نشده باشد حدود نهايي زمين تحصيل شده مي باشد.

با توجه به اين که وسعت و حدود هر تاسيسات بنا به نيازهاي عملياتي و ايمني توسط طراح تعيين مي شود لذا حريم اختصاصي تاسيسات مقدار ثابت و از پيش تعيين شده اي ندارد.

حريم ايمني تاسيسات

با توجه به اين که تجهيزات و لوله کشي هاي داخل تاسيسات از نظر استحکام از ضرايب ايمني کافي برخوردار هستند لذا محدوده حريم ايمني تاسيسات منطبق بر حريم اختصاصي آن ها بوده و خارج از حصار يا ديوار (و ديواري که حصار يا ديوار احداث نشده خارج از حدود نهايي زمين تحصيل شده) حريم ايمني خاصي براي تاسيسات منظور نمي گردد.

حريم امنيتي يا حفاظتي

اين حريم که به دلايل امنيتي و حفاظتي براي تاسيسات تعيين مي شود تابع ضوابط خاص خود بوده و از شمول مقررات حاضر خارج مي باشد.

 

 

 

3-4-2 حريم زيست محيطي

تاسيسات به علت:

 

• الف) صداهاي ناشي از کار دستگاه ها, عبور گازها و ساير سيالات تخليه هاي ناگهاني يا برنامه اي گاز و ساير سيالات
  
• ب) پراکنده کردن گاز طبيعي يا محصولات احتراق آن در فضاي فوقاني و اطراف ممکن است نياز به حريم زيست محيطي داشته باشند, اين حريم را بر اساس ضوابط سازمان حفاظت محيط زيست تعيين مي گردد.
  

تعيين محل استقرار

علاوه بر عواملي که طرح به منظور تامين نيازهاي عملياتي, ايمني و ... در انتخاب محل استقرار تاسيسات در نظر مي گيرد, رعايت موارد زير نيز الزامي مي باشد:

1- محل استقرار تاسيسات بايد خارج از محدوده استحفاظي شهرها باشد (به استثناي تاسيسات ويژه درون شهري)

2- محل استقرار تاسيسات بايد در خارج از نقاط منع شده به وسيله سازمان حفاظت محيط زيست باشد.

5-3 حريم خطوط لوله انتقال گاز در مجاورت ابنيه و تاسيسات(1)

1ـ کليات و تعاريف

1ـ1 کليات

1ـ1ـ1 اهداف

در تدوين اين مقررات جنبه هاي ايمني، زيست محيطي و مهندسي مد نظر بوده است. به نحوي که اهداف اصلي زير را تامين نمايد:

الف ـ ايمني ساکنين و يا کاربران ابنيه و تاسيسات و اراضي اطراف خطوط لوله و تاسيسات شرکت ملي گاز و به حداقل رساندن خسارات ناشي از نشت گاز، انفجار، آتش سوزي.

ب ـ پيشگيري يا کاهش صدمات احتمالي از نقاط مجاور به خطوط لوله و تاسيسات شرکت در اثر عمليات و فعاليت هاي گوناگون ساير اشخاص حقيقي يا حقوقي نظير ساخت و ساز، حفاري، تردد، تاثيرات القايي الکتريکي و غيره

ج ـ به حداقل رساندن خسارات ناشي از احداث خطوط لوله و تاسيسات شرکت به محيط هاي زيست انساني و طبيعي و مناطق حفاظت شده، اراضي کشاورزي، باغات، مراتع و جنگل ها و ساير عوارض طبيعي.

د ـ راهنمايي طراحان خطوط لوله و تاسيسات شرکت از نظر رعايت فاصله مناسب از ابنيه، خطوط انتقال نيرو، جاده ها و غيره و همچنين از نظر انطباق ضرايب ايمني خطوط لوله با ميزان تراکم ابنيه يا جمعيت واقع در مجاورت آن ها و متقابلا راهنمايي طراحان، سازندگان و کاربران تاسيسات متعلق به ساير اشخاص حقيقي يا حقوقي از نظر رعايت فاصله مناسب از خطوط لوله گاز.

ه ـ تبيين گردش کار حريم در شرکت ملي گاز و شرکت هاي وابسته و تنظيم ارتباطات در زمينه مسائل حريم با ساير اشخاص حقيقي و حقوقي، سازمان هاي دولتي و غيره.

1-5-3 دامنه و کاربرد

دامنه شمول اين مقررات موارد زير مي باشد:

الف ـ حريم هاي ايمني و اختصاصي

حريم هاي ايمني و اختصاصي کليه خطوط لوله گاز مشتمل بر خطوط انتقال سراسري، اصلي و فرعي در داخل و خارج محدوده شهرها.

 

 

ب ـ فواصل

فواصل مجاز خطوط تغذيه و توزيع از ابنيه و تاسيسات مجاوز آن ها در داخل و خارج محدوده شهرها که به منظور ايمني و يا تسهيل شرايط تعمير و نگهداري آن ها بايد رعايت گردد.

ج ـ محل تاسيسات

ضوابط تعيين محل استقرار تاسيسات صنعت گاز و ملاحظات زيست محيطي مربوطه.

د ـ فشار خطوط لوله و تاسيسات

اين مقررات براي خطوط و تاسيسات انتقال تا فشار طراحي 100 بار (PSI 1440) ، خطوط و تاسيسات تغذيه تا فشار طراحي 17 بار (PSI 250) و خطوط و تاسيسات توزيع تا فشار طراحي 4 بار (PSI 60) اعمال مي گردد.

 

2-5-3 ساختار مقررات

اين مقررات در 12 فصل تدوين گرديده است. فصل اول به کليات و زيربناي مقررات مي پردازد. فصول دوم تا هفتم حريم هاي خطوط انتقال گاز در مجاورت انواع ابنيه و تاسيسات گوناگون را پوشش مي دهد. فصل هشتم حريم خطوط انتقال گاز ترش، فصل نهم حريم هاي تاسيسات صنعت گاز و فصل دهم حريم خطوط تغذيه و شبکه هاي شهري را در بر مي گيرد. فصل يازدهم به مقررات حريم خطوط لوله ويژه مناطق شمالي کشور و بافت هاي مشابه و بالاخره فصل دوازدهم و آخر به گردش کار حريم در شرکت ملي گاز و وظايف کميته حريم مي پردازد.

3-5-3 مباني

1-3-5-3 مباني قانوني

اين مقررات بر مبناي قانوني منع احداث بنا و ساختمان در طرفين خطوط لوله انتقال گاز مصوب سي و يکم خرداد 1350 شمسي و همچنين اساسنامه شرکت هاي ملي نفت و گاز ايران و قانون نحوه تملک اراضي براي طرح هاي عمراني تدوين گرديده است.

در تدوين اين مقررات، قانون تقسيمات کشوري و ساير قوانين ذيربط مبناي تعاريف شهر، روستا محدوده قانوني، محدوده خدماتي و استحفاظي قرار گرفته و اصلاحات حقوقي استفاده شده در متن منطبق بر مفاهيم قانوني و عرفي آن ها مي باشد.

ضمنا قوانين و مقررات حريم ساير سازمان ها از جمله وزارت راه و ترابري و وزارت نيرو در اين مقررات ملحوظ گرديده اند.

2-3-5-3 مباني فني

کليه حرايم اعلام شده در اين مقررات بر مبناي عوامل فني زير تعيين شده اند:

الف ـ کدها و استانداردهاي بين المللي که از آن ميان مقررات ANSI B31.8 معيار طراخي خطوط لوله گاز در شرکت ملي گاز و شرکت هاي وابسته به آن بود و مقررات مشابه نظير مقررات کشورهاي انگلستان، کانادا، روسيه، آلمان که از اعتبار کافي جهاني برخوردار مي باشند.

عناوين کامل اين استانداردها در بخش مآخذ آمده است.

 

ب ـ ارزيابي ريسک در خطوط لوله

در اينجا به طور خلاصه اشاره مي گردد که اين ارزيابي بر اساس تبعات ناشي از مهلک ترين و پرخسارت ترين حوادثي که ممکن است در خطوط لوله يا تاسيسات روي دهد از يکطرف و فرکانس (تواتر) وقوع آن ها در گذشته و ملحوظ کردن درجه احتمال وقوع آن ها در آينده صورت مي گيرد.

در مرحله بعد تمهيداتي که براي پايين آوردن احتمال وقوع حوادث موثر خواهد بود مورد توجه قرار گرفته و بالاخره جنبه هاي اقتصادي و امکان استفاده از تمهيدات مذکور، مطرح و مقايسه هاي لازم انجام مي گيرد.

ج ـ نحوه نگهداري خطوط لوله و تاسيسات

انضباط و جديت در امر نگهداري، توجه به دستورالعمل ها، وجود دستورالعمل هاي مکتوب و مدون نکات ديگري هستند که در انتخاب حريم براي خطوط لوله يا تاسيسات مي تواند در پايين آوردن ريسک ها و در نتيجه در کاهش حريم موثر واقع شود.

د ـ شرايط فرهنگي و اجتماعي

نقش شرايط فرهنگي و اجتماعي را به هيچ وجه نمي توان در تعيين ضوابط حريم نديده گرفت. درجه احترام به قوانين و جدي تلقي کردن آن ها، رعايت حقوق متقابل فيمابين اشخاص حقيقي يا حقوقي و شناخت حقوق فردي و جمعي در جوامع مختلف يکسان نيستند.

به همين لحاظ در مقرراتي مانند مقررات حريم، به گونه اي معقول شرايط فرهنگي و اجتماعي بايد دخالت داده شوند که اين نکته در تدوين مقررات حاضر حتي المقدور منظور گرديده است و سعي شده مقررات و ارقام و فواصل تعيين شده مشخص و روشن و غير قابل تفسير اشخاص در راستاي منافع انفرادي (اعم از حقيقي يا حقوقي) باشند.

 

ه ـ شرايط اقتصادي

مباحث اقتصادي در تدوين مقررات حريم اهميت جدي دارند. عواملي نظير ارزش زمين، نقش زمين در اقتصاد شهري و روستايي، مقايسه قيمت فولاد و ساير مصالح خط لوله با قيمت زمين يا ساختمان در شهر و روستا و در عين حال محدوديت هاي جدي در تامين اراضي مورد نياز جهت احداث شهرهاي جديد يا توسعه شهرها و روستاهاي موجود از جمله عوامل موثر در تعيين حريم مي باشند. به عنوان مثال تغيير کلاس ساختماني يک خط لوله 56 از کمترين ضخامت به بالاترين ضخامت به معناي افزايش مصرف فولاد به ميزان 350 تن در هر کيلومتر است اما اين تغيير کلاس مي تواند وسعتي معادل 50 هکتار را به 5 هکتار در طول يک کيلومتر (و حريم از 250 متر به 25) کاهش دهد. اگر اين مقايسه قبل از احداث خط لوله شرکت در شرايطي قرار گيرد که اين تعويض را بخواهد انجام دهد، بسيار گرانتر تمام خواهد شد. زيرا در اين حالت علاوه بر هزينه هاي انجام شده در بدو پروژه اين هزينه اضافي نيز تحميل شده و از طرفي بسياري از مالکين در اين شرايط قيمت هاي بالاتري مطالبه مي نمايند و همچنين قطع گاز و غيره بسيار هزينه زا هستند.

و ـ حد نهايي حريم

همان گونه که در بندهاي «الف» تا «ه» فوق الاشاره شده حريم خطوط لوله انتقال گاز و تاسيسات بر اساس عوامل مختلف معين مي گردد. يکي از عوامل اصلي در تعيين حريم، کلاس ساختماني لوله است (در بخش تعاريف توضيح داده شده است) اگر چه منطبق بر نوع و مشخصات مسير کلاس ساختماني مناسب همان مسير بايد باشد اما از آنجا که حد نهايي حريم طبق قانون در سقف 250 متر از طرفين تعيين شده است و افزايش اين سقف بنا به تجربيات سه دهه گذشته شرکت ملي گاز و به دلايل فني، اقتصادي و اجتماعي به صلاح نمي باشد لذا هر گاه حريم خط لوله اي بر مبناي قطر، فشار، کلاس ساختماني اوليه يا نوع گاز (گاز ترش) و با دخالت دادن کليه عوامل مندرج در بندهاي «الف» تا «ه» فوق از سقف 250 متر تجاوز نمايد. متناسبا بايد کلاس ساختماني آن را بالا برد تا حدي که حريم به 250 متر يا کمتر کاهش پيدا نمايد. در مقررات حاضر حرايمي که از 250 متر بالاتر هستند به صورت (+250) نشان داده مي شوند.

تعاريف

حريم اقتصادي: نواري است از سطح زمين به عرض، طول و عمق لازم که به منظور تامين نيازهاي اجرائي و عملياتي خطوط لوله انتقال گاز توسط شرکت تحصيل مي گردد. هر گونه دخل و تصرف و انتفاع توسط اشخاص حقيقي و حقوقي بدون اجازه کتبي و قبلي شرکت در آن ممنوع است. عرض اين نوار متناسب با قطر لوله تعيين مي گردد.

حريم ايمني: به اراضي واقع در نواري به موازات و به محوريت خط لوله انتقال گاز اطلاق مي شود که به موجب قانون احداث ابنيها و تاسيسات در آن ممنوع است. مگر آنکه اجازه کتبي و قبلي شرکت کسب شده باشد. حريم ايمني متناسب با قطر، فشار و ضريب طراحي خط لوله با توجه به نوع کاربري ابنيه و جمعيت استفاده کننده از آن ها تعيين مي گردد. حداکثر عرض اين حريم 250 متر از هر طرف خط لوله است.

ابنيه محل تجمع: به يک بنا يا تاسيسات يا مجموعه اي از آن ها، مجزا يا متصل، اطلاق مي شود که در شرايط معمول کاري، حداقل 20 نفر به طور همزمان در آن ها حضور پيدا مي کنند. انواع ابنيه محل تجمع در متن مقررات توضيح داده شده است.

ابنيه خطرناک: به ابنيه يا تاسيساتي اطلاق مي شود که:

الف ـ کاربري آن ها در شرايط معمول کاري و يا در صورت وقوع حادثه و يا در شرايط غيرعادي ديگر خطراتي را متوجه خط لوله گاز مي نمايند و يا

ب ـ در صورت وقوع انفجار، آتش سوزي و نشت گاز در خط لوله گاز و يا تخليه گاز در عمليات معمول خط لوله گاز، آثار مترتب بر آن ها موجب ايجاد خطرات ثانويه براي خط لوله گاز، تاسيسات و يا مردم ساکن در اطراف آن ها مي گردد.

انواع ابنيه خطرناک در متن مقررات توضيح داده شده اند.

ابنيه عادي: به ابنيه و تاسيسات غير از ابنيه محل تجمع و ابنيه خطرناک اطلاق مي شود. واحدهاي مسکوني يک يا دو طبقه، کارگاه هاي خدماتي و صنعتي، دفاتر اداري، تجاري، پزشکي که کمتر از 20 نفر در شرايط معمول کاري پرسنل دارند نمونه هايي از ابنيه عادي هستند.

شهرهاي جديد: (يا شهرهاي سرريز جمعيتي)، مناطقي که توسط دولت به منظور جذب جمعيت اضافي شهرهاي بزرگ کشور در اطراف آن ها تاسيس مي شود.

شهر (شهرک) صنعتي: منطقه اي که توسط مراجع ذيصلاح جهت استقرار انواع صنايع و کارخانجات تخصيص مي يابد.

شرکت ملي گاز: يکي از 4 شرکت اصلي تابع وزارت نفت که مسئول سياستگذاري، ايجاد تاسيسات و راهبري امور پالايش، انتقال، توزيع و تحويل گاز طبيعي در اشکال گاز يا مايع و مايعات استحصالي از گاز به مصرف کنندگان اعم از صنعتي، تجاري، خانگي در سطح کشور و همچنين واردات و صادرات گاز مي باشد.

شرکت هاي وابسته: شرکت هاي پالايش، انتقال، توزيع، مهندسي و غيره که زير مجموعه شرکت ملي گاز مي باشند.

مسير: در معناي عام به انواع مناطقي که خطوط لوله از آن ها عبور مي نمايد از جمله مناطق بياباني، کشاورزي، جنگلي، کوهستاني، روستايي، شهري و غيره و در معناي خاص به اراضي واقع در محدوده اي به عرض 500 متر به محوريت و در طول خط لوله انتقال گاز اطلاق مي گردد. در معناي اخير آن تراکم ابنيه يا جمعيت و يا بافت شهري و غيرشهري موجود در عرض مذکور ملاک طبقه بندي انواع مسير خطوط لوله قرار مي گيرد.

پالايشگاه گاز: مجموعه اي از تاسيسات که عمليات تصفيه، نمزدائي و يا تفکيک اجزاء تشکيل دهنده گاز طبيعي (مانند متان و اتان ...) در آن انجام مي گردد.

ايستگاه تقويت فشار گاز: مجموعه اي از تاسيسات که در نقاطي از طول خطوط لوله به منظور افزايش فشار گاز احداث مي گردد.

ايستگاه شير گاز: محلي محصور در نقاطي از طول خطوط انتقال که شير قطع و وصل خودکار جريان گاز به منظور تامين اهداف ايمني و عملياتي در آن نصب مي گردد.

محدوده خدماتي: به محدوده اي از شهر و اطراف آن اطلاق مي گردد که شهرداري هاي ذيربط برابر قانون و مصوبات مراجع ذيصلاح ملزم به ارائه خدمات عمومي و تسهيلات در آنجا هستند.

محدوده قانوني: به محدوده خدماتي شهر به اضافه محدوده توسعه آينده آن که در طرح جامع يا هادي از سوي مراجع ذيصلاح منظور گرديده است اطلاق مي گردد. اين محدوده توسط وزارت کشور تعيين مي گردد.

محدوده استحفاظي (نفوذي): به محدوده اي وسيعتر از محدوده خدماتي و يا قانوني شهرها اطلاق مي شود که شهرداري ها در آنجا صرفا اراضي را براي برنامه هاي بلند مدت حفظ و از تخلفات ساختماني جلوگيري مي نمايند.

 

 

 

 

 

6-3 حريم خطوط لوله انتقال گاز در مجاورت ابنيه و تاسيسات(2)

بخش اول

1-6-3 کليات

اين فصل مشتمل بر مقرراتي است که فاصله مجاز انواع ابنيه و تاسيسات را از خطوط انتقال گاز تعيين مي نمايد.

مقررات اين فصل شامل خطوط انتقال نيرو، جاده ها و راه آهن، خطوط لوله نفت و ساير تاسيسات خطي که به موازات خطوط انتقال گاز کشيده شده يا مي شوند يا آن ها را قطع نموده يا مي نمايند. (و هر يک تابع مقررات ويژه خود بوده که در فصول ديگر اين کتاب به آن ها پرداخته شده است) نمي شود. اما ابنيه و تاسيسات مرتبط با خطوط انتقال نيرو، جاده ها و راه آهن، خطوط لوله نفت و مشابه آن ها مشمول مقررات اين فصل مي باشد. از جمله فاصله مجاز پست هاي توزيع برق بالاتر از 20 کيلوولت، ترمينال مسافربري و باري، ايستگاه هاي راه آهن، تلمبه خانه هاي نفت و مانند آن ها از خطوط لوله انتقال گاز، از مقررات اين فصل تعيين مي گردد.

مقررات اين فصل با در نظر گرفتن مباني فني و قانوني مندرج در فصل اول تدوين شده و با ملحوظ داشتن نکات زير فواصل تعيين شده مناسب تشخيص داده شده اند:

الف ـ طراحي خطوط بر اساس طبقه بندي انواع مسير و انتخاب فاکتورهاي ايمني طراحي طبق مندرجات همين فصل انجام شده باشد.

ب ـ بهره برداري از خطوط بر اساس روش هاي مدون و توسط افراد با تجربه و آموزش ديده انجام شود.

ج ـ نگهداري خطوط لوله و حريم اختصاصي با استفاده از روش هاي موثر و فن آوري هاي مناسب که در عرف صنعت گاز شناخته شده مي باشند انجام گردد.

د ـ اقداماتي که براي ارتقاء کيفيت نگهداري و افزايش عمر مفيد خطوط لوله (در حدود عرف متداول در صنعت گاز) لازم است، انجام گردد.

مقررات اين فصل در برگيرنده انواع مسيرهاي خطوط انتقال گاز اعم از خارج يا داخل محدوده شهرها بوده و متناسب با قطر، فشار و فاکتور طراحي هر خط لوله و نوع ابنيه و تاسيسات ـ عادي، محل تجمع و خطرناک ـ حريم ايمني را تعيين مي نمايد.

از نظر اين مقررات مرز خارج و داخل محدوده شهرها، براي پرداخت خسارات و ساير موارد حقوقي محدوده طرح جامع (تفصيلي) توسعه شهر است. در صورتي که شهري فاقد طرح تفصيلي باشد محدوده خدماتي، در مورد دعاوي حقوقي و پرداخت خسارات ملاک خواهد بود.

از نظر اين مقررات، در زمان طراحي خطوط لوله انتقال گاز، کليه مناطق واقع در محدوده استحفاظي شهر، داخل محدوده شهر ملحوظ و خط لوله با فاکتور طراحي 4/0 طراحي مي شود.

«قانون منع احداث بنا و ساختمان در طرفين خطوط انتقال گاز» مصوب سي و يکم خرداد يک هزار و سيصد و پنجاه شمسي فقط در خارج از محدوده شهرها قابل اجرا مي باشد. بنابراين در داخل محدوده شرها «قانون نحوه خريد و تملک اراضي براي طرح هاي عمراني» و اساسنامه هاي شرکت هاي ملي نفت و گاز حاکم خواهد بود.

در صورتي که ابنيه يا تاسيساتي بدون کسب موافقت کتبي و قبلي شرکت ملي گاز در حريم ايمني خطوط انتقال گاز ساخته شود، مالک اعم از حقيقي يا حقوقي متجاوز به حريم شناخته شده و شرکت ملي گاز مجاز است حسب قانون بدون پرداخت هيچگونه خسارت به وي نسبت به تخريب مستحدثات اقدام نمايد.

در صورت نياز به تخريب ابنيه و تاسيساتي که در حريم ايمني خطوط جديدالاحداث واقع شده اند به منظور پاکسازي حريم، شرکت ملي گاز کليه خسارات وارده را طبق قوانين مربوطه به مالک يا مالکين پرداخت مي نمايد.

در داخل محدوده شهرها، املاک واقع در حريم ايمني خطوط لوله توسط شرکت ملي گاز تحصيل و حقوق قانوني مالک پرداخت مي گردد.

در مواردي که فواصل مندرج در جداول پنجگانه اين فصل بهر دليل قابل اعمال نباشد، تعيين فواصل کمتر صرفا توسط کميته حريم ميسر مي باشد.

عبور خطوط لوله انتقال گاز از داخل محدوده شهرها منوط به رعايت نکات زير است.

الف ـ تنها راه ممکن يا مناسبترين آن به تشخيص بخش طراحي با ملحوظ کردن کليه عوامل ايمني، اجرائي بهره برداري و نگهداري، گذراندن خط لوله از داخل محدوده شهر باشد.

ب ـ خط لوله در داخل محدوده شهر و حداقل 250 متر قبل و بعد از آن با فاکتور طراحي 4/0 طراحي گردد.

ج ـ مسير خط لوله حتي الامکان از مرکز شهر دورتر و به حاشيه آن نزديکتر پيش بيني شود.

ه ـ چنانچه طول لوله واقع در محدوده شهر از 5 کيلومتر تجاوز نمايد در طرفين شهر (250 متر قبل از ورود به محدوده و 250 متر بعد از خروج از آن) شير قطع جريان خودکار پيش بيني گردد.

هر گونه دخل و تصرف، کشاورزي موقت يا دائم، درختکاري، شن ريزي، آسفالت ريزي، احداث ابنيه فني از قبيل پل، دال بتوني، آبرو و غيره بهر طول در امتداد خطوط لوله يا در تقاطع با خطوط لوله، در حريم اختصاصي بدون کسب مجوز از شرکت ملي گاز ممنوع است.

در حريم ايمني خطوط انتقال و خارج از حريم اختصاصي، فعاليت هاي کشاورزي، ايجاد فضاي سبز، باغباني، درختکاري، پرورش دام و طيور و آبزيان، به شرط عدم احداث هر گونه ابنيه و تاسيسات و يا صرفا با احداث موارد زير مجاز مي باشد:

ـ چاه آب کشاورزي و اطاق موتورخانه آن

ـ گلخانه هاي شيشه اي يا پلاستيکي

ـ ديوار آجري حداکثر به ارتفاع يک متر

ـ حصار سيمي يا نرده اي و مانند آن که امکان رويت از بيرون به داخل وجود داشته باشد بهر ارتفاع

جداول پنج گانه اين فصل تا هنگامي که تراکم ابنيه در اطراف خط لوله يا ضوابط ساختماني خط لوله مطابقت داشته باشد قابل استناد خواهد بود و در صورت به هم خوردن اين مطابقت، هر نوع صدور مجوز براي احداث ساختمان هاي جديد تابع مقررات بخش مربوطه در اين فصل و يا تصميمات کميته حريم خواهد بود.

 

 

2-6-3 بخش دوم

1-2-6-3 طبقه بندي تراکم ساختمان ها در مسير خطوط لوله گاز

2ـ2ـ6-3 واحد اندازه گيري تراکم ساختمان هاي (class location unit)

تراکم ساختمان ها در محدوده اي به عرض 500 متر و طول 10 کيلومتر که محور خط لوله در امتداد طولي و در وسط آن قرار گرفته اندازه گيري مي شود. ساختمان هاي مورد شمارش واحدهاي ساختماني، تجاري، کارگاه هاي صنعتي، خدماتي و غير محل تجمع مي باشند.

3ـ2ـ6-3 انواع مسيرهاي خطوط لوله (type of class location)

مسيرهاي خطوط لوله بر حسب تراکم ساختمان ها در محدوده واحد اندازه گيري تعيين مي شوند. نوع مسير در فواصل يک کيلومتري تعيين مي گردد. انواع مسيرهاي خطوط لوله به شرح زير مي باشند.

4ـ2ـ6-3 مسير نوع 1 (class location 1)

مسيري که در هر واحد اندازه گيري، تراکم ساختمان هاي آن 8 واحد يا کمتر باشد مسير نوع 1 ناميده مي شود.

5ـ2ـ6-3 مسير نوع 2 (class location 2)

مسيري که در هر واحد اندازه گيري، تراکم ساختمان هاي آن بيش از 8 واحد و کمتر از 36 واحد باشد مسير نوع 2 ناميده مي شود. نواحي مجاور روستاهاي کم جمعيت، مسيرهاي موازي جاده ها (غير از جاده هاي درجه يک و آزاد راه ها) نمونه هاي مسير نوع 2 هستند.

6ـ2ـ6ـ3 مسير نوع 3 (class location 3)

مسيري که در هر واحدن اندازه گيري، تراکم ساختمان هاي 36 واحد يا بيشتر بوده ولي شرايط مسير نوع 4 را نداشته باشد، مسير نوع 3 ناميده مي شود.

نواحي مجاور روستاها، شهرک هاي صنعتي، حومه شهرها، نواحي مجاور ساختمان ها و تاسيسات پرجمعيت مانند فرودگاه ها، ميدان هاي ورزشي، ايستگاه هاي راه آهن در خارج از محدوده قانوني شهرها، نمونه هاي مسير نوع 3 هستند.

 

7ـ2ـ6ـ3 مسير نوع 4 (class location 4)

مسيري که از داخل شهرها و شهرک هاي مسکوني مي گذرد مسير نوع 4 ناميده مي شود. شهر منطقه اي اطلاق مي شود که در آن ساختمان هاي 3 طبقه و بالاتر وجود داشته باشد و داراي تاسيسات زيرزميني و روي زميني آب، برق، گاز، مخابرات و ساير خدمات باشد.

کليه نقاطي که داخل محدوده خدماتي و قانوني شهرها قرار دارند مسير نوع 4 هستند. ساير نقاطي که داخل محدوده خدماتي يا قانوني شهر نبوده اما مطابق تعريف فوق مشابه نواحي شهري هستند نيز مسير نوع 4 هستند.

7-3 گردش کار حريم در شرکت ملي گاز

کليات

هدف از مندرجات اين فصل، تعيين رئوس وظايف و تنظيم روابط داخلي بخش هاي مختلف شرکت که به نحوي با تعيين، تحصيل و نگهداري حريم خطوط لوله ارتباط دارند مي باشد.

1ـ مهندسي (مسيريابي ـ طراحي ـ نقشه برداري و نقشه کشي)

بخش مهندسي نقش بسيار مهمي در به حداقل رساندن مسائل حريم خطوط لوله در بلند مدت را داشته و چنانچه طراحي خطوط هر چند بيشتر منطبق بر وضعيت آتي مسير آن ها باشد مشکلات مردم و به تبع آن گرفتاري هاي شرکت کمتر خواهد بود.

اهم وظايف اين بخش در ارتباط با حريم به اين شرح مي باشد:

ـ رعايت دقيق مقررات حريم در انتخاب فاکتورهاي طراحي متناسب با انواع مسيرهاي خطوط انتقال با ملحوظ داشتن گسترش هاي آتي شهرها

ـ تهيه عکس هوائي از مسير نهايي شده خطوط به طوري که حداقل تا 2500 متر از طرفين محور خط لوله را پوشش دهد.

توضيح 1) در مورد خطوط با قطر 40 اينچ و بالاتر تا فشار 1050 و کليه خطوط با فشار بالاتر از 1050، عکس هاي هوائي بايد تا فاصله 500 متر از محور خطوط را پوشش دهد.

توضيح 2) کليه ابنيه و تاسيسات واقع در دامنه عکاسي هوائي بايد با ذکر اطلاعات زير مشخص گردند:

ـ نام و نوع فعاليت

ـ ابعاد

ـ وضعيت (موجود ـ آتي ـ در دست ساخت ـ در حال بهره برداري ـ بلااستفاده و غيره)

ـ تهيه نقشه راهنماي حريم که کليه اطلاعات مستخرج از کتاب مقررات حريم ويژه خط لوله طراحي شده روي آن درج گردد.

ـ ارسال اطلاعات لازم به سازمان هاي دولتي ذيربط به منظور آگاهي آن ها از جزئيات مسير انتخاب شده و هشدار در مورد عدم صدور مجوز جهت ساخت و ساز در حريم خط

ـ همکاري با بخش اجرا در مواردي که به علت تغيير مسير خط لوله تغيير نوع مسير يا شرايط ديگر در نقشه اوليه مي بايد تغييراتي داده شود.

روابط عمومي

ـ پس از مشخص شدن مسير خطوط لوله اصلي، روابط عمومي با چاپ، نقشه مسير در روزنامه هاي کثيرالانتشار کشور و روزنامه هاي محلي استان هاي واقع در مسير خطوط مراتب را جهت آگاهي عمومي اعلام مي نمايد.

ـ اطلاع رساني به مردم در مورد مقررات حريم و خطرات ناشي از انفجار خطوط انتقال گاز براي متجاوزين به حريم

اجرا

ـ تحصيل اراضي مسير اختصاصي خطوط

ـ تحصيل اعياني ابنيه واقع در حريم ايمني خطوط همزمان با تحصيل مسير اختصاصي

بهره بردار

ـ نگهداري حريم از طريق بازديدهاي ادواري، اخطار به متخلفين و تخريب ابنيه و تاسيسات ايجاد شده در حريم با استفاده از شيوه هاي قانوني

ـ در نقاطي که بنا به تشخيص بهره بردار، ساخت و ساز در حريم احتمال بيشتري دارد، فواصل بازديدهاي ادواري کوتاهتر خواهد شد.

ـ تغييرات تعداد واحدهاي مسکوني، تجاري و صنعتي در حد فاصل حريم ايمني تا 250 متري خط ثبت و هر ساله به کميته حريم ارسال مي گردد.

ـ چنانچه افزايش تراکم ابنيه، تطابق مسير با فاکتور طراحي خط لوله را به هم بزند بهره بردار مطابق مندرجات فصل دوم از ساخت و ساز بيشتر جلوگيري مي نمايد.