masi eng 47,044 اشتراک گذاری ارسال شده در 17 شهریور، ۱۳۹۳ مروری بر بیماریهای دستگاه تنفسی طیور مقدمه : طیور سرما نمی خورند . بیماریهای تنفسی بوسیله عوامل بیماری زای مشخصی ایجاد میشوند . در طی این مقاله و سه مقاله بعد سعی خواهیم کرد که مروری را بر بیماریهای مهم دستگاه تنفسی طیور داشته باشیم . آنفلوآنزای طیور : دوره کمون این بیماری بین سه تا پنج روز میباشد و کل دوره بیماری نیز بین ده تا چهارده روز است . آنفلوآنزای طیور ، نوعی بیماری ویروسی است که سبب بیماری در پرندگان وحشی ، ماکیان و بوقلمونها می شود . این ویروس در تمامی نقاط دنیا اشاعه پیدا کرده است . این ویروس براحتی از طریق : جریان هوا . مدفوع . انسان . وسایل نقلیه . مگسها . زباله ها . حشرات . لاشه پرندگان مرده بر اثر این بیماری . زباله های آلوده . انتشار می یابد . در کل ، این بیماری یا از طریق دستگاه تنفس و یا از طریق ارتباط مستقیم پرندگان با هم منتقل میشود . برخی از پرندگان بهبود یافته ، برای هفته های متعدد بصورت حامل این بیماری باقی می مانند . نشانه های کلینیکی این بیماری شامل : ناراحتی در دستگاه تنفسی پرنده . بی حالی . اسهال . تورم سطحی حاد . سیانوزیس . دهیدراسیون . استرسهای تنفسی . هیچگونه درمان مشخصی برای آنفلوآنزای طیور وجود ندارد . رعایت امنیت زیستی ، تفکیک پرندگان هم سن و هم رده ، ذخیره و انبار سازی با رعایت موازین بهداشتی ، بهترین اقدامات پیشگیرانه در برابر این بیماری میباشد . گله های آلوده شده به این بیماری نیز بایستی توسط مقامات مسئول محلی قرنطینه شوند . آبله طیور : دوره کمون این بیماری چهار تا ده روز و دوره بیماری آن نیز بسیار طولانی است . آبله طیور عفونتی است ویروسی که با رشدی آهسته و در تمامی سنین در طیور بروز میکند . تقریبا تمامی پرندگان ، در تمامی سنین به این بیماری دچار میشوند . آبله کبوتران میتواند سبب بیماری مرغها و کبوترها شود . آبله طیور دز تمامی نقاط جهان شایع میباشد . این بیماری اغلب در طیور ، بصورت مجزا رشد یافته است . این بیماری یکی از قدیمیترین بیماریهای شناخته شده در طیور میباشد . ویروس این بیماری در سال 1902 شناسایی شد . این بیماری از طریق ذرات هوا . پشه های ناقل . خوردن مواد آلوده منتقل میشود . ویروس این بیماری میتواند از طریق خون ، چشم ، پوست و یا دستگاه تنفسی وارد بدن شود . پشه ها با تغذیه از پرندگان بیمار و یا آلوده به این ویروس ، آلوده میشوند . برخی از محققین بر این اعتقادند که پشه ها تا آخر عمر آلوده باقی می مانند . نشانه های کلینیکی این بیماری عبارتند از : زخمهای زگیل مانند در نقاط فاقد پر ( سر ، پاها و ... ) . عقب ماندن از برنامه رشد . شیوع کند بیماری در گله . این ضایعات ممکن است که ظرف دو هفته بعد بهبود یابد . اگر زخمهای ایجاد شده بر اثر این بیماری قبل از بهبود کامل کنده شوند سبب خونریزی خواهند شد . در این بیماری دو نوع ضایعه وجود دارد : خشک و مرطوب . ضایعات خشک معمولا در سطح پوست بروز میکند و ضایعات مرطوب این بیماری بصورت دیفتریک میباشد . برای متوقف ساختن این بیماری ، شما میتوانید طیور را با واکسن آبله واکسینه نمائید . برای واکسینه کردن مرغها بایستی از روشهای سطحی بال ( ww ) و در بوقلمونها از روش فولیکول – پر استفاده نمائید . اگر این ضایع در پرندگان خانگی دیده شد میتوان زخمها را با نیترات نقره ماساژ داده و برای 2 تا 3 روز آنتی بیوتیک در آب بکار برد . شیوع این بیماری اگر محدود به پرندگان خانگی است میتوان آن را با اسپری کردن حشرات در جهت مرگ پشه ها کنترل کرد . اگر بیماری آبله در ناحیه ایی آندمیک است ، مرغهای ورودی به مزرعه را بایستی واکسینه نمود . بیماری کوریزا : دوره کمون این بیماری بین یک ساعت تا چند روز میباشد . کل دوره این بیماری نیز بین یک روز تا سه ماه است . این بیماری ، نوعی بیماری حاد و یا عفونتی کرونیک است که دستگاه تنفسی مرغها ، قرقاولها و یا پرندگان آزمایشگاهی را با نوعی باکتری مورد حمله قرار می دهد . این بیماری اغلب در پرندگان با سن های 14 هفتگی و یا بالاتر رخ میدهد . در واقع هرچه سن پرنده بالاتر باشد ، برای این بیماری مستعدتر خواهد بود . علائم این بیماری شامل : ü Conjunctivitis . ü Catarrhal . ü التهاب در بخشهای فوقانی غشای موکوسی مجاری تنفسی ( مانند سینوسها ) . ü عطسه . ü تورم صورت . ü کاهش تولید تخم مرغ . ü توقف رشد در گله های گوشتی . میباشند . در محدوده یک گله ، انتقال این بیماری بصورت پرنده به پرنده صورت می گیرد . بایستی توجه داشت ، پرندگانی که از این بیماری جان سالم بدر می برند ، ناقل بیماری باقی خواهند ماند . در میان یک گله بیمار ، آب و غذای آلوده احتمالا عامل پخش بیماری میباشد . نشانه های کلینیکی این بیماری نیز شامل : ü تورم در ناحیه صورت . ü تورم در ریش . ü ترشح عفونتی غلیظ از بینی ( همراه با بوی ناخوشایند ) . ü تنفس سخت پرنده . در این بیماری ، مصرف غذا و تولید تخم مرغ پرنده کاهش میابد . این بیماری ، میتواند همچنین سبب اسهال شده و رشد پرنده را متوقف نماید . نکته : اگر این بیماری با بیماری دیگری مانند MG بطور همزمان روی دهد تا چندین هفته ، گله بیمار باقی خواهد ماند . در اغلب موارد درمان این بیماری با Sulfadimetox ( Albon ) صورت می گیرد . در مواردی که Albon بخوبی جواب نمی دهد و یا این دارو در دسترس نیست ، استفاده از Sulfamerazine و Erythromycin ( Gallymycin ) بصورت متناوب پیشنهاد میشود . در صورت شیوع این بیماری در یک مزرعه ، پیشنهاد میشود که پرندگان را با توجه به سن آنها از یکدیگر تفکیک نمائید و همچنین لاشه پرندگان را با عمل سوزاندن نابود نمائید . همچنین در صورتی که بیماری کوریزا در مزرعه بحالت آندمیک درآمده است ، پرندگان جایگزین بایستی صد در صد واکسینه شوند و سپس جایگزین شوند . Localized Pasteurellosis : دوره کمون این بیماری بین سه تا پنج روز است . روند درگیر شدن این بیماری با گله نیز بسیار آهسته و طولانی است . این بیماری نوعی بیماری عفونی کرونیک در مرغهاست و عامل ایجاد آن نیز نوعی باکتری است . این بیماری را میتوان با نشانه هایی مانند : ü التهاب صورت . ü التهاب تاج . شناسایی نمود . این بیماری میتواند تمامی پرندگان را در سنین مختلف درگیر کند ولی ، هرچه سن پرنده بیشتر باشد در برابر عامل بیماری زا مستعدتر خواهد بود . انتقال این بیماری بصورت پرنده به پرنده ( از پرنده بیمار و یا ناقل به پرنده مستعد ) میباشد . محل زندگی آلوده به باکتری عامل این بیماری نیز میتواند عامل انتقال این بیماری به پرندگان باشد . عامل این بیماری بطور معمول ، از خلال غشای موکوسی Pharynx و یا مجاری فوقانی دستگاه تنفس وارد بافت پرندگان میشود . تحقیقات نشان داده است که عامل این بیماری ، از طریق زخم های سطحی نیز میتواند وارد بدن پرندگان شود . گربه های وحشی ، راکونها و سایر حیوانات وحشی کوچک میتوانند عامل این بیماری را از طریق مخاط دهان خود به پرندگان وحشی منتقل نمایند . بایستی توجه داشت که پاسترولیز کرونیک میتواند سبب شیوع Fowl Cholera شود . نشانه های کلینیکی این بیماری در پرندگان و همچنین ، گله های درگیر با این بیماری غیر محسوس است . اگر روند شیوع این بیماری آهسته باشد تلفات کمی خواهیم داشت و کاهش ناچیزی نیز در تخم مرغ تولیدی خواهیم داشت . اما در کل ، پرندگان درگیر با این بیماری ، تورم و همچنین زخمهایی را در صورت داشته ، و ترشح چرک از بینی دارند . نکته : در مواردی که بیماری به گوش میانی سرایت کرده است ، عدم تعادل در پرنده را خواهیم داشت . درمان این بیماری نیز ، توسط Sulfadimethoxine ( SDM ) صورت می گیرد ، ولی سایر سولفاتها نیز در درمان این بیماری موثر میباشند . درمان سریع این بیماری میتواند سبب برگشت مجدد ( عود ) بیماری شود . درمان دراز مدت از طریق آب آشامیدنی نیز میتواند سبب مسمومیت دارویی شود . اما درمان از طریق تغذیه امن ترین و موثرترین راه درمان میباشد . در درمان این بیماری ، Sufamerazine ، Sulfamethazine و همچنین Sulfaquinoxaline موثر خواهد بود . مروری بر بیماری نیوکاسل : دوره کمون این بیماری بین پنج تا هفت روز و طول کل دوره این بیماری بین ده تا چهارده روز میباشد . این بیماری ، نوعی بیماری حاد دستگاه تنفسی طیور است که در تمامی سنین در طیور بروز می کند . از ویژگیهای شاخص این بیماری سرعت پخش بالای آن میباشد . این بیماری سبب تلفات بسیار بالایی ، بخصوص در پرندگان جوان میشود . اما این بیماری نه تنها در تمامی سنین در پرندگان بروز می کند ، بلکه سبب بیماری انسان و سایر پستانداران نیز میشود . این بیماری ممکن است که سبب بروز عفونت چشم در افرادی که در آزمایشگاه های تشخیصی کار میکنند و یا کسانی که در تیمهای واکسیناسیون فعالیت میکنند شود . ورود این بیماری به مزرعه ، میتواند از طریق : ü جریان هوا . ü کفش آلوده . ü کارمندان مزرعه . ü کسانی که وظیفه غذادهی به طیور را بر عهده دارند . ü بازدیدکنندگان مزرعه . ü چرخهای وسایل نقلیه . ü تجهیزات آلوده . ü پرندگان وحشی . صورت بگیرد . بیماری نیوکاسل میتواند از طریق تخم مرغ به جوجه ها منتقل شود . اما بایستی به این نکته توجه کرد که جنین های آلوده به این ویروس قبل از هچ شدن می میرند . نشانه های کلینیکی این بیماری شامل : ü شیوع ناگهانی این بیماری در گله . ü پخش سریع این بیماری در میان پرندگان گله . ü بروز ناراحتی در گله . ü شنیدن صدای خشن از پرندگان . ü بروز حالتهای ترس غیرعادی در پرندگان . ü ترشح چرک از بینی . ü تنفس سخت پرنده . ü شنیدن صدای نفس نفس در سالنها . ü تورم موضعی . ü فلجی . ü لرزش بدن پرندگان . ü پیچیدگی گردن پرنده . ü احتقان و خونریزی در تمامی بافتها . ü کدر شدن کیسه های هوایی . ü ایجاد حالت اکسیداتیو در ریه ها . ü التهاب حاد مجاری تنفسی . میباشد . این بیماری هیچ درمان خاصی ندارد ، ولی استفاده از آنتی بیوتیکها به مدت سه تا پنج روز ، میتواند از عفونت باکتریایی ثانویه ( مانند عفونت های حاصل از E.Coli ) در پرنده جلوگیری کند . پیشگیری از این بیماری نیز توسط واکسیناسین صورت می گیرد . مروری بر بیماری میکوپلاسما گالی سپتیکوم ( MG ) : دوره کمون این بیماری ، بین سه تا ده روز میباشد . بایستی توجه داشت که این بیماری در گله بحالت کرونیک میباشد . این بیماری ، نوعی بیماری مسری است که در : ü طیور صنعتی . ü پرندگان زینتی . ü Passerine . ü کبوترها . و در تمامی سنین رخ میدهد . اما با این حال پرندگان جوان برای این بیماری بیشتر مستعد میباشند . امروزه کارشناسان ضعف های مدیریتی و همچنین عدم رعایت کامل موازین امنیت زیستی را عامل اصلی بروز این بیماری میدانند . این بیماری هم به صورت مستقیم و هم بصورت غیر مستقیم منتقل میشود . نشانه های کلینیکی این بیماری تا بروز کامل آن به سختی شناسایی میشوند . اما نشانه های کلینیکی آن : ü ترشحات چسبناک از بینی . ü وجود ترشحاتی شبیه به خامه در چشمها . ü تورم سینوسها . ü AirSacculitis . ü ترشحات زردرنگ در کیسه های هوایی . ü عطسه . ü پرت کردن سر در جهت بیرون راندن ترشحات از بینی . این بیماری میتواند به آرامی و یا حتی بصورت حاد در یک گله گسترش یابد . پرندگان مبتلا به این بیماری معمولا از الگوی رشد باز می مانند . پرندگان بهبود یافته از این بیماری ، برای مدت قابل توجهی ناقل باقی می مانند . درمان این بیماری نیز از طریق داروهایی مانند : ü اریترومایسین . ü تایلوسین . ü Spectinomycin . ü لینکومایسین . صورت می گیرد . از میان داروهای فوق ، تایلوسین نتایج خوبی خواهد داشت . تجویز بیشتر این داروها نیز از طریق : ü آب مصرفی . ü غذا . ü و یا تزریق . میباشند . مروری بر بیماری Avian Tuberculosis : دوره کمون این بیماری ، هفته ها طول می کشد و دوره کامل این بیماری نیز ، ادامه دار خواهد بود . این بیماری ، نوعی بیماری کرونیک عفونی است که به آرامی در پرندگانی با سن بالا با عامل Bacterium پخش میشود . این عفونت ، بیشتر در مرغهایی با سن یک سال و یا بیشتر رخ میدهد . بایستی توجه داشت که این بیماری در پرندگان جوان نیز رخ می دهد . این بیماری در اکثر موارد بر اثر آلودگی محیط روی میدهد . پرندگان بیمار ، ارگانیسم بیماری را از طریق مدفوع خود دفع میکنند . این بیماری میتواند از پرنده به پرنده و یا از پرنده به حیواناتی مانند جوندگان و یا از جوندگان به پرندگان منتقل شود . در واقع ، لاشه پرندگان تلف شده بر اثر این بیماری ، ممکن است که سبب آلودگی جوندگان شود . این بیماری گله را به سویی پیش خواهد برد که گله با Lameness مواجه میشود . هیچ درمان موثری برای این بیماری شناخته نشده است . راه های پیشگیری از این بیماری نیز عبارتند از : ü رعایت تعداد قطعه مرغ به ازای هر سالن . ü کنترل جوندگان و مبارزه با آنها . ü رعایت سخت موازین بهداشتی در تجهیزات و ساختمان . نتیجه گیری : بطور مسلم بروز بیماریهای تنفسی در صنعت طیور مدرن امری اجتناب ناپذیر است . ولی بایستی توجه داشت که شناسایی به موقع بیماری و کنترل آن در مراحل اولیه میتواند از بروز بسیاری از زیانهای اقتصادی جلوگیری کند . زیانهایی که بنابر اعلام سازمانهای بین المللی بسیار بیشتر از زیانهای ناشی از آنفلوآنزای طیور بوده است . در واقع بیماریهای تنفسی در طیور یک مشکل اساسی است . مشکلی که اگر درصدد شناخت صحیح و رفع آن بر نیاییم خسارتهایی جبران ناپذیر را به صنعت طیور کشور وارد خواهد آورد . در نهایت امیدوارم که در طول این چهار مقاله ، توانسته باشم کاری هرچند اندک را در شرح و توصیف هرچه بهتر بیماریهای تنفسی موجود در طیور صنعتی انجام داده باشم . منبع : American Egg And Poultry Association . تهیه ، تنظیم و ترجمه : علیرضا گائینی . دانشجوی رشته دکترای دامپزشکی . دانشگاه آزاد اسلامی . واحد گرمسار . برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام نقل قول لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده
به گفتگو بپیوندید
هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .