رفتن به مطلب

ارسال های توصیه شده

مقدمه

 

معادن سرشار منیزیم، زغال سنگ،‌ مس و آهن هند یکی از دلایل اصلی سیطره انگلستان بر کشور هند بود. دلیل هجوم مهاجر نشینان فرانسوی، اسپانیایی،‌ پرتغالی و انگلیسی به قاره آمریکا نیز معادن غنی طلا،‌ نقره، الماس، مس و زغال سنگ این قاره بود. سوداگران پرتغالی،‌ هلندی،‌انگلیسی و فرانسوی نیز به عشق تصرف معادن طلا و الماس آفریقا به این قاره روی آوردند و امروزه نیز دانشمندان به امید دست‌یابی به معادن پربار و فلزات نایاب و گرانبهای موجود در فضا پروژه‌های بسیاری را در دست بررسی دارند. اما چرا در گذشته یکی از دغدغه‌های اصلی کشورهای صنعتی،‌ دست‌یابی به معادن غنی کشورهای دیگر بود و چرا امروزه دانشمندان به امید دست یافتن به ذخایر جدید معدنی چشم به فضا دوخته‌اند؟ پاسخ این سؤال را باید در صنعت جست.

 

چون برای هر فعالیت صنعتی نیاز به مواد معدنی داریم و به عبارت دیگر مبنای اصلی تولید و توسعه صنعتی، مواد معدنی است. موادی که کشف و استخراج آنها نیاز به کارشناسانی متخصص دارد و به همین دلیل امروزه در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی جهان، رشته‌ای به نام مهندسی معدن وجود دارد. رشته‌ای که در کشور ما نیز با دو گرایش اکتشاف و استخراج در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ارائه می‌شود.

 

 

3343-9723-1388-9-12-16-11-37-1CAD.JPG

 

 

معرفی

 

رشته مهندسی معدن یکی از رشته های برکاربرد در صنایع است. این رشته در مقطع کارشناسی دارای دو گرایش استخراج و اکتشاف است. دروس این رشته به دلیل تنوع بالایی که دارند نسبت به بعضی رشته های مهندسی سخت ترهستند در واقع در این رشته شما به عنوان یک دانشجو باید یک سری دروس زمین شناسی نه به طور خاص و دروس تخصصی مهندسی معدن و مخلوطی از دروس مفهومی مهندسی مکانیک, مهندسی عمران, مهندسی مواد را بگذرانید. همچنین تعداد واحدهای آزمایشگاهی, بازدیدهای علمی و کارآموزی در این رشته بالا می باشد.

 

گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی معدن دارای 4 گرایش استخراج, اکتشاف, مکانیک سنگ, فرآوری مواد معدنی می باشد و به دلیل بالا بودن تعداد منابع امتحانی آزمون و ظرفیت کم پذیرش, قبول شدن نسبت به دیگر رشته ها سخت تر و دشوار تر و برای قبول شدن باید تلاش وافری داشت. همچنین دانشجویان رشته مهندسی معدن به راحتی و به دلیل طی کردن دروس مهندسی عمران در این رشته نیز می توانند قبول شوند.

 

محدوده شغلی این رشته تنها در رابطه با معدن نمی باشد و بسیاری از پروژه های جاده سازی, سد سازی, تونل سازی , مطالعه منابع آبی و ... با نظارت مهندس معدن همراه است. دانشجوی این رشته برای موفقیت در کارش باید قابلیت کار کردن در شرایط سخت زیرزمینی , آب و هوایی و دوری از شهرها را داشته باشد.

 

 

3343-9722-1388-9-12-16-11-37-31BA.jpg

 

 

 

لینک به دیدگاه

گرایش‌ اکتشاف‌ معدن

 

مهندس‌ معدن‌ در گرایش‌ اکتشاف‌ پس‌ از کشف‌ معدن‌، نوع‌ و شکل‌ مواد معدنی‌ را تعیین‌ کرده‌ و به‌ ارزیابی‌ اقتصادی‌، میزان‌ ذخیره‌ و همچنین‌ چگونگی‌ استخراج‌ منابع‌ معدنی‌ می‌پردازد. در این‌ گرایش‌ دانشجویان‌ درباره‌ مکانیک‌ سنگ‌، زمان‌شناسی‌ ساختمانی‌، ژئوفیزیک‌ و زمین‌شناسی‌ معدنی‌ مطالعه‌ می‌کنند.

 

 

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌

 

دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ مهندسی‌ معدن :

 

ریاضی‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسی‌، برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر، فیزیک‌، محاسبات‌ عددی‌، شیمی‌ عمومی‌، نقشه‌کشی‌ صنعتی‌، اجزاء ماشین‌، استاتیک‌، دینامیک‌، مقاومت‌ مصالح‌، مکانیک‌ سیالات،‌ شیمی‌ فیزیک‌، نقشه‌برداری‌ عمومی‌، عملیات‌ نقشه‌برداری‌، زمین‌شناسی‌ عمومی‌، زمین‌شناسی‌ ساختمانی‌، زمین‌شناسی‌ اقتصادی‌، مکانیک‌ سنگ‌، اقتصاد معدنی‌، کانه‌آرایی‌.

 

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ اکتشاف‌ معدن :

اصول‌ استخراج‌ معدن‌، برداشت‌ زمین‌شناسی‌، کانی‌شناسی‌ توصیفی‌، سنگ‌شناسی‌ ، کارتوگرافی‌ و کاربرد عکس‌های‌ هوایی‌، کانی‌شناسی‌ نوری‌، مینرالوگرافی‌، زمین‌شناسی‌ ایران‌، تجزیه‌ مواد معدنی‌، ژئوفیزیک‌ اکتشافی‌، حفاری‌ اکتشافی‌، چاه‌پیمایی‌، ژئوشیمی‌ اکتشافی‌، ژئوتکنیک‌، آب‌های‌ زیرزمینی‌، نقشه‌برداری‌ معدنی‌، ارزیابی‌ ذخایر معدنی‌.

 

 

گرایش‌ استخراج‌ معدن‌

 

گرایش‌ استخراج‌ شامل‌ عملیات‌ حفاری‌ و آتشباری‌ به‌ منظور خردکردن‌ سنگ‌، بارگیری‌ و باربری‌ و در اغلب‌ اوقات‌ سنگ‌شکنی‌ به‌ منظور رساندن‌ ابعاد "کان‌سنگ‌" به‌ اندازه‌ مناسب‌ است‌. این‌ عملیات‌ می‌تواند در معادن‌ روباز، زیرزمینی‌ و در موارد محدودی‌ در دریا انجام‌ گیرد.

 

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ استخراج‌ معدن‌:

مبانی‌ مهندسی‌ برق‌، ماشین‌های‌ حرارتی‌، کانی‌شناسی‌، سنگ‌شناسی‌، برداشت‌ زمین‌شناسی‌، کارتوگرافی‌ و فتوژئولوژی‌، اصول‌ اکتشاف‌ و ارزیابی‌ ذخایر، بازدید معدن‌، چالزنی‌ و آتشباری‌، حفره‌ چاه‌ و تونل‌، ترابری‌ در معادن‌، نگهداری‌ در معادن‌، تهویه‌ در معادن‌، روش‌های‌ استخراج‌ روباز، روش‌های‌ استخراج‌ زیرزمینی‌، نقشه‌برداری‌ معدنی‌، آبکشی‌ در معادن‌، کانه‌آرایی‌، خدمات‌ فنی‌ در معادن‌، اصول‌ طراحی‌ معادن‌.

 

 

توانایی‌های‌ لازم‌

 

چون‌ بخشی‌ از کار مهندسی‌ معدن‌ مانند نقشه‌برداری‌ در زیرِزمین‌ انجام‌ می‌شود، دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید از نظر جسمی‌ توانایی‌ خوبی‌ داشته‌ و قدرت‌ کار در معدن‌ را که‌ بیشتر در خارج‌ از شهر و گاه‌ در نقاط‌ دور افتاده‌ قرار دارد، داشته‌ باشد. به‌ همین‌ دلیل‌ بیشتر دانشجویان‌ دختر این‌ رشته‌ ـ به‌ غیر از تعداد معدودی‌ از آنها که‌ در آزمایشگاه‌ها و مراکز طراحی‌ معدن‌ فعالیت‌ می‌کنند ـ با مشکلات‌ کاری‌ روبرو می‌شوند. گفتنی‌ است‌ ریاضی‌ در این‌ رشته‌ از اهمیت‌ زیادی‌ برخوردار است‌ زیرا بدون‌ استفاده‌ از مدل‌های‌ ریاضی،‌ محاسبات‌ استخراج‌ و اکتشاف‌ معدن‌ را نمی‌توان‌ انجام‌ داد.

 

 

معدن شناسی در ایران

 

معدنکاری باستانی که در اصطلاح معدنکاران «شدادی» نیز گفته می شود، به طور سنتی در هزاره چهارم قبل از میلاد و احتمالا قبل از آن، در سرزمین ایران انجام می شده است.

از بازمانده های چوب های مورد استفاده برای کوره های ذوب شدادی در چند ناحیه کرمان که مورد آزمایش سن رادیومتری با روش رادیو کربنی قرار گرفته اند، تاریخچه معدنکاری در ایران را حدود پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح محاسبه کرده اند.

 

دکتر کالدول (Caldwell) که در این زمینه در کرمان بررسی هایی کرده، می نویسد: «در بین طبقات سفالینی که از طبقات اول و دوم تل ابلیس در کرمان جمع آوری کرده ایم تعدادی از نمونه ها دارای بقایای رنگ مس بودند، این چنین به نظر می رسد که این آثار از بقایای سفالین ذوب فلزات بوده باشند ... پس از بدست آوردن نتایج آزمایشات رادیو کربن، مسلم گردید که این قطعات مربوط به توده های سفالین ذوب فلز بوده و شش هزار سال قدمت دارند ... به نظر می آید منطقه تل ابلیس در کرمان قدیمی ترین محل صنعت ذوب فلز در دنیا بوده است.»

 

استرابو جغرافیا دان مشهور یونانی رودخانه هیکاتانس در کرمانیا(کرمان) را نام برده که طلای آبرفتی غنی داشته است. وی می نویسد: «در ایران طلا، نقره، مس، آهن، سرب و زرنیخ استخراج می شده و بیشتر از ناحیه کرمان بدست می آمده است.» هردودت نیز می نویسد:« داریوش نقره را از کامپاد و ریا و کارمانیا بدست می آورده است.»

 

 

سابقه فعالیت دانشمندان مسلمان ایران در شناخت کانیها و معادن:

 

ابن سینا( 428-370 هـ.ق) که در غرب به «اویسینا» معروف است در کتاب شفا فصل پنجم طبیعیات، درباره مواد معدنی بحث مفصلی ارائه می کند. این فصل از کتاب شفا در حدود سال 1200 میلادی توسط آلفرد سارشل به لاتین ترجمه شده و نفوذ گسترده ای در عصر رنسانس از خود به جای گذاشت. در رشته زمین شناسی و کانی شناسی بیش از شاخه های دیگر علوم توجه ابن سینا به روش های مشاهده و تجربه روشن می شود. او اولین طبقه بندی علمی کانی ها را در کتاب شفا مطرح نمود در این طبقه بندی کانی ها را به چهار دسته زیر تقسیم بندی کرد:

 

الف ـ سنگها و خاک ها

ب ـ سوختنی ها و ترکیبات گوگردی

پ ـ نمک ها

ت ـ فلزها

 

رساله ابن سینا درباره کانی ها همراه با آثار علویه ارسطو و کتاب عناصر منصوب به ارسطو، منابع اصلی نظرات زمین شناسی مؤلفان مسیحی دائره معارف سده سیزدهم را تشکیل می داد. کانی «آویسینیت» در سال 1985 به افتخار ابن سینا، نامگذاری گردید.

 

 

تهیه کننده: محمدصادق ابراهیمی

 

 

 

 

 

لینک به دیدگاه
  • 1 ماه بعد...

دانلود فیلم عمر یک معدن (معرفی کامل از مهندسی معدن)

زمان : 15 دقیقه

ججم : 52 مگ

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

 

the_life_of_a_mine_001_0004.jpgthe_life_of_a_mine_001_0001.jpgthe_life_of_a_mine_001_0007.jpg

 

 

 

 

لینک به دیدگاه
  • 2 ماه بعد...

مهندسی معدن مجموعه علوم و فنونی است که از اکتشاف یک کانسار (ذخیره معدنی با ارزش اقتصادی) آغاز و تا فرآوری آن ادامه می‌یابد. این رشته قدیمی‌ترین رشته مهندسی دانشگاهی است و در انگلستان پایه گذارده شده‌است. به علت شرایط سخت کاری, یکی از ۱۰ حرفه دشوار جهان شناخته شده است. مهندسی معدن دارای ۲ گرایش اصلی استخراج و اکتشاف و ۴۰ گرایش تخصصی مانند ابزار - ماشین آلات - حفاری, مکانیک سنگ, و.. می‌شود. مراحل این رشته عبارت‌اند از:

 

  1. پی جویی
  2. اکتشاف
  3. استخراج
  4. فرآوری

 

اکتشاف کانسارها شامل اکتشاف مقدماتی، نیمه تفصیلی و تفصیلی است با پایان هر مرحله از اکتشاف مهندسان اکتشاف با توجه به افزایش و یا کاهش احتمالات کشف و برآورد هزینه‌های انجام شده و قابل پیش بینی در مورد ادامه اکتشاف تصمیم می‌گیرند.

هر چند این دانش یکی از دشوارترین دانش‌ها به لحاظ کاربرد است , اما به علت ارتباط نزدیک با طبیعت و در عین حال بهره گیری از فنون مهندسی از جذابترین علوم می‌باشد.

استخراج معادن با توجه به فاکتورهای بسیاری نظیر شرایط اقتصادی و فنی و قابلیت دسترسی به کانسار و... به دو صورت کلی روباز و زیر زمینی انجام می‌گیرد.

معدنکاری روباز تا زمانی ادامه پیدا می‌کند که دیگر استخراج به صورت روباز به صرفه نباشد و پس از آن استخراج به روش زیر زمینی صورت می‌گیرد.

لینک به دیدگاه
  • 5 ماه بعد...

رشته معدن در دوره کارشناسي از دو بخش «اكتشاف» و «استخراج» تشکيل شده است. به كارگيري تكنيك هاي اكتشافي گوناگون به منظور كشف آنومالي ها، تعيين نوع و شكل توده و كانسار، محاسبه ذخيره توده معدني، ارزيابي فني و اقتصادي و بررسي مسايل استخراج و كانه آرايي ماده معدني از جمله کارهاي مهندسين اين رشته مي شود.

اين رشته در دوره هاي تخصصي کارشناسي ارشد و دکتري به گرايشهاي تخصصي «اكتشاف» ، «استخراج» ، «فرآوري» ، «حفاري» ، «مکانيکسنگ» ، «مخازن نفت»، «ژئوفيزيک» و «آبشناسي» تقسيم مي شود.

اما در زیر به مرور ویرایش میکنم راجبع درسای تخصصی یه توضیح کوتاهی جلوی هرکدوم میدم

دروس رشته مهندسي معدن

رياضي 1

ژئوفيزيک اکتشافي 2

ژئوتکنيک

مباني مهندسي برق

رياضي 2

سنگ شناسي 2

زمين شناسي ساختماني

مينرالوگرافي

فيزيک 1

شيمي فيزيک

زمين شناسي اقتصادي

مکانيک سيالات

فيزيک 2

آزمايشگاه مکانيک سنگ

ارزيابي ذخاير معدني

نقشه برداري معدني

آزمايشگاه فيزيک 1

اجزاء ماشين

اصول استخراج معدن

کاربرد مواد معدني

آزمايشگاه فيزيک 2

اقتصاد معدني

کاني شناسي توصيفي 1

کارتوگرافي

آزمايشگاه شيمي عمومي

مباني کانه آرايي

برداشت زمين شناسي 1

محاسبات عددي

برداشت زمين شناسي 2

برنامه نويسي کامپيوتر

حفريات معدني

مصالح ساختماني

بهداشت معدني

آبهاي زيرزميني

راه و ساختمان

منابع نفت و گاز

معادلات ديفرانسيل

تجزيه مواد معدني

تحقيق در عمليات

عمليات نقشه برداري

استاتيک

مقاومت مصالح

کاني شناسي نوري

فسيل شناسي

زبان خارجي

منابع و تکنولوژي زغال سنگ

زمين شناسي عمومي

متالورژي عمومي

ديناميک

مکانيک سنگ :به نظر من سخترین و شیرین ترین درس معدن درباره کشش و روابط و حالت مختلفی که برای سنگ و زمین در هنگام استخراج معدن ونیروهایی که به سنگ وارد میشه بحث میکنه سخته ولی جالبه

کاني شناسي توصيفي 2

ژئوفيزيک اکتشافي 1

آمار و احتمالات مهندسي

نقشه برداري عمومي

چاه پيمايي

سنگ شناسي 1

زبان تخصصي

نقشه کشي صنعتي

زمين شناسي ايران

شيمي عمومي

لینک به دیدگاه
  • 3 هفته بعد...

دانشگاه و اساتید معدن:

 

در سال 1313 همزمان با تاسيس دانشگاه تهران، بخش مهندسي معدن براي اولين بار در ايران تاسيس گرديد و در پي آن در سال 1317 اولين گروه از مهندسين معدن از اين دانشگاه فارغ التحصيل شذند.

در حال حاضر دانشکده فني تهران ، صنعتي اميرکبير ، شهيد باهنر کرمان ، صنعتي شاهرود ، صنعتي اصفهان و دانشکده فني يزد به عنوان معتبرترين قطب هاي دانشگاهي رشته معدن در ايران شناخته مي شوند.

در حال حاضر بيش از يکصد استاد تمام، دانشيار و استاديار در اين مراکز علمي مشغول تدريس مي باشند.

 

دانشگاه تهران

دانشگاه شهيد باهنر کرمان

دانشگاه امير كبير تهران

دانشگاه آزاد کرمان

دانشگاه آزاد تهران- واحد جنوب

دانشگاه صنعتي شاهرود

دانشگاه كرمانشاه

 

دانشگاه آزاد تهران- واحد شمال

دانشگاه صنعتي اصفهان

 

دانشگاه فني اراك

دانشگاه سهند تبريز

دانشگاه امام خميني قزوين

دانشگاه خرم آباد

دانشگاه سنندج

دانشگاه اروميه

دانشگاه آزاد جيرفت

دانشگاه آزاد قائم مشهد

دانشگاه آزاد طبس

دانشگاه آزاد محلات

دانشگاه آزاد لاهيجان

 

دانشگاه آزاد يزد

دانشگاه آزاد شاهرود

دانشگاه يزد

 

دانشگاه بيرجند

دانشگاه ايلام

دانشگاه آزاد ميبد

Archive.0004.1.jpg

 

دکتر عبدالکريم قريب

 

پدر علم زمين شناسى ايران

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

پدر علم نقشه بردار ايران

دکتر محمود حسابي

لینک به دیدگاه
  • 1 ماه بعد...

مقدمه:

معادن سرشار منیزیم، زغال سنگ،‌ مس و آهن هند یکی از دلایل اصلی سیطره انگلستان بر کشور هند بود. دلیل هجوم مهاجر نشینان فرانسوی، اسپانیایی،‌ پرتغالی و انگلیسی به قاره آمریکا نیز معادن غنی طلا،‌ نقره، الماس، مس و زغال سنگ این قاره بود. سوداگران پرتغالی،‌ هلندی،‌انگلیسی و فرانسوی نیز به عشق تصرف معادن طلا و الماس آفریقا به این قاره روی آوردند و امروزه نیز دانشمندان به امید دست‌یابی به معادن پربار و فلزات نایاب و گرانبهای موجود در فضا پروژه‌های بسیاری را در دست بررسی دارند. اما چرا در گذشته یکی از دغدغه‌های اصلی کشورهای صنعتی،‌ دست‌یابی به معادن غنی کشورهای دیگر بود و چرا امروزه دانشمندان به امید دست یافتن به ذخایر جدید معدنی چشم به فضا دوخته‌اند؟پاسخ این سؤال را باید در صنعت جست. چون برای هر فعالیت صنعتی نیاز به مواد معدنی داریم و به عبارت دیگر مبنای اصلی تولید و توسعه صنعتی، مواد معدنی است. موادی که کشف و استخراج آنها نیاز به کارشناسانی متخصص دارد و به همین دلیل امروزه در بسیاری از دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی جهان، رشته‌ای به نام مهندسی معدن وجود دارد. رشته‌ای که در کشور ما نیز با دو گرایش «اکتشاف» و «استخراج» در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ارائه می‌شود.

 

گرایش‌ اکتشاف‌ معدن‌

مهندس‌ معدن‌ در گرایش‌ اکتشاف‌ پس‌ از کشف‌ معدن‌، نوع‌ و شکل‌ مواد معدنی‌ را تعیین‌ کرده‌ و به‌ ارزیابی‌ اقتصادی‌، میزان‌ ذخیره‌ و همچنین‌ چگونگی‌ استخراج‌ منابع‌ معدنی‌ می‌پردازد. در این‌ گرایش‌ دانشجویان‌ درباره‌ مکانیک‌ سنگ‌، زمان‌شناسی‌ ساختمانی‌، ژئوفیزیک‌ و زمین‌شناسی‌ معدنی‌ مطالعه‌ می‌کنند.

درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌

دروس‌ مشترک‌ در‌ گرایش‌های‌ مختلف‌ مهندسی‌ معدن: ریاضی‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌، آمار و احتمالات‌ مهندسی‌، برنامه‌نویسی‌ کامپیوتر، فیزیک‌، محاسبات‌ عددی‌، شیمی‌ عمومی‌، نقشه‌کشی‌ صنعتی‌، اجزاء ماشین‌، استاتیک‌، دینامیک‌، مقاومت‌ مصالح‌، مکانیک‌ سیالات،‌ شیمی‌ فیزیک‌، نقشه‌برداری‌ عمومی‌، عملیات‌ نقشه‌برداری‌، زمین‌شناسی‌ عمومی‌، زمین‌شناسی‌ ساختمانی‌، زمین‌شناسی‌ اقتصادی‌، مکانیک‌ سنگ‌، اقتصاد معدنی‌، کانه‌آرایی‌.

 

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ اکتشاف‌ معدن:

اصول‌ استخراج‌ معدن‌، برداشت‌ زمین‌شناسی‌، کانی‌شناسی‌ توصیفی‌، سنگ‌شناسی‌ ، کارتوگرافی‌ و کاربرد عکس‌های‌ هوایی‌، کانی‌شناسی‌ نوری‌، مینرالوگرافی‌، زمین‌شناسی‌ ایران‌، تجزیه‌ مواد معدنی‌، ژئوفیزیک‌ اکتشافی‌، حفاری‌ اکتشافی‌، چاه‌پیمایی‌، ژئوشیمی‌ اکتشافی‌، ژئوتکنیک‌، آب‌های‌ زیرزمینی‌، نقشه‌برداری‌ معدنی‌، ارزیابی‌ ذخایر معدنی‌.

 

گرایش‌ استخراج‌ معدن‌

گرایش‌ استخراج‌ شامل‌ عملیات‌ حفاری‌ و آتشباری‌ به‌ منظور خردکردن‌ سنگ‌، بارگیری‌ و باربری‌ و در اغلب‌ اوقات‌ سنگ‌شکنی‌ به‌ منظور رساندن‌ ابعاد «کان‌سنگ‌« به‌ اندازه‌ مناسب‌ است‌. این‌ عملیات‌ می‌تواند در معادن‌ روباز، زیرزمینی‌ و در موارد محدودی‌ در دریا انجام‌ گیرد.

دروس‌ تخصصی‌ گرایش‌ استخراج‌ معدن‌: مبانی‌ مهندسی‌ برق‌، ماشین‌های‌ حرارتی‌، کانی‌شناسی‌، سنگ‌شناسی‌، برداشت‌ زمین‌شناسی‌، کارتوگرافی‌ و فتوژئولوژی‌، اصول‌ اکتشاف‌ و ارزیابی‌ ذخایر، بازدید معدن‌، چالزنی‌ و آتشباری‌، حفره‌ چاه‌ و تونل‌، ترابری‌ در معادن‌، نگهداری‌ در معادن‌، تهویه‌ در معادن‌، روش‌های‌ استخراج‌ روباز، روش‌های‌ استخراج‌ زیرزمینی‌، نقشه‌برداری‌ معدنی‌، آبکشی‌ در معادن‌، کانه‌آرایی‌، خدمات‌ فنی‌ در معادن‌، اصول‌ طراحی‌ معادن‌.

 

توانایی‌های‌ لازم‌ :

چون‌ بخشی‌ از کار مهندسی‌ معدن‌ مانند نقشه‌برداری‌ در زیرِزمین‌ انجام‌ می‌شود، دانشجوی‌ این‌ رشته‌ باید از نظر جسمی‌ توانایی‌ خوبی‌ داشته‌ و قدرت‌ کار در معدن‌ را که‌ بیشتر در خارج‌ از شهر و گاه‌ در نقاط‌ دور افتاده‌ قرار دارد، داشته‌ باشد. به‌ همین‌ دلیل‌ بیشتر دانشجویان‌ دختر این‌ رشته‌ ـ به‌ غیر از تعداد معدودی‌ از آنها که‌ در آزمایشگاه‌ها و مراکز طراحی‌ معدن‌ فعالیت‌ می‌کنند ـ با مشکلات‌ کاری‌ روبرو می‌شوند.

گفتنی‌ است‌ ریاضی‌ در این‌ رشته‌ از اهمیت‌ زیادی‌ برخوردار است‌ زیرا بدون‌ استفاده‌ از مدل‌های‌ ریاضی،‌ محاسبات‌ استخراج‌ و اکتشاف‌ معدن‌ را نمی‌توان‌ انجام‌ داد.

 

موقعیت‌ شغلی‌ در ایران

در حال‌ حاضر ما در بخش‌ معدن‌ بطور متوسط‌ دارای‌ رشد 5/6 درصدی‌ هستیم‌ که‌ باید در این‌ زمینه‌ به‌ رشد 15 درصدی‌ برسیم‌ و برای‌ رسیدن‌ به‌ این‌ رشد به‌ کارشناسان‌ تکنولوژی‌آفرین‌ بخصوص‌ در زمینه‌ فرآوری‌ نیاز مبرم‌ داریم‌. چرا که‌ راه‌ یافتن‌ به‌ بازارهای‌ جهانی‌ تنها از طریق‌ کنترل‌ کیفیت‌ و استاندارد کردن‌ محصولات‌ معدنی‌ مقدور خواهد بود. امروزه‌ ما نیازمند فارغ‌التحصیلان‌ علاقه‌مند و خلاق‌ مهندسی‌ معدن‌ هستیم‌ تا بتوانیم‌ بدون‌ وابستگی‌ به‌ کارشناسان‌ خارجی،‌ شاهد رونق‌ و افزایش‌ صادرات‌ این‌ بخش‌ باشیم‌. فارغ‌التحصیلان‌ این‌ رشته‌ علاوه‌ بر وزارت‌ معادن‌ و فلزات‌ می‌توانند در وزارت‌ نفت‌ در زمینه‌ حفاری‌، وزارت‌ نیرو در زمینه‌ آب‌های‌ زیرزمینی‌، کارگاه‌های‌ وزارت‌ راه‌ و ترابری‌ برای‌ حفاری‌ راه‌ها و تونل‌ها، شرکت‌ مترو و سازمان‌ انرژی‌ اتمی‌ مشغول‌ به‌ کار شوند.

 

موقعیت‌های شغل‌های مختلف برای فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی معدن

 

مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف:

وزارت صنایع و معادن مکلف است پس از رسیدگی و تأیید عملیات اکتشافی، نسبت به صدور گواهی کشف، به نام دارنده پروانه اکتشاف اقدام نماید. در این گواهی نوع یا انواع ماده معدنی کشف شده، کمیت، کیفیت، حدود، مساحت و هزینه عملیات اکتشافی باید ذکر شود. گواهی مزبور با تأیید وزارت صنایع و معادن ظرف یک سال از تاریخ صدور، قابل انتقال به اشخاص ثالث خواهد بود.

*موادی از آیین‌نامه اجرایی قانون معادن که در ارتباط با گزارش خاتمه عملیات اکتشافی هستند، به قرار زیر است:

ماده 14 - اکتشاف کننده موظف است پس از خاتمه عملیات اکتشافی با رعایت این آیین‌نامه، گزارش جامعی که حاکی از پایان عملیات بوده و به امضای اشخاصی که قسمت‌های مختلف آن را تهیه نموده‌اند رسیده باشد، تهیه و همراه با اسناد، مدارک و اطلاعات زیر به وزارت صنایع و معادن تسلیم و رسید دریافت دارد:

 

الف) حجم عملیات اکتشافی انجام شده سطحی و زیرزمینی از قبیل راهسازی، احداث ساختمان، خا کریزی و خاکبرداری، حفر ترانشه، چاهک، چاه، تونل اکتشافی و غیره با ذکر هزینه‌های انجام شده.

 

ب) مقدار مواد ناریه و مصالح به کار رفته از قبیل چوب، آهن و نظایر آن با ذکر بهای آن‌ها.

 

ج) هزینه تهیه نقشه‌ها و آزمایشات و خدمات کارشناسی.

 

د) هزینه آزمایش‌های کانه‌آرایی و فرآوری، تست‌های صنعتی و سایر هزینه‌ها.

 

و) گزارش پایانی عملیات، شامل نوع یا انواع ماده معدنی، میزان ذخیره قطعی و احتمالی و عیار متوسط ماده معدنی کشف شده و مدارک مربوط در مورد نحوه محاسبه مقدار ذخیره آن به انضمام کلیه نقشه‌ها و نتایج آنالیز نمونه‌ها.

 

ه) گزارش مطالعه فنی-اقتصادی اولیه و نتایج آن در قالب فرم‌های ارائه شده از سوی وزارت صنایع و معادن.

در صورت عدم ارائه گزارش پایان عملیات اکتشاف توسط دارنده پروانه اکتشاف در مهلت مقرر، پروانه اکتشاف از درجه اعتبار ساقط بوده و وزارت صنایع و معادن تعهدی در قبال هزینه‌های به عمل آمده ندارد.

 

ماده 16 - وزارت صنایع و معادن پس از وصول گزارش خاتمه عملیات اکتشافی، حداکثر ظرف 2 ماه با مطالعه گزارش مزبور و اعزام گروه کارشناس فنی، انطباق گزارش اکتشاف کننده و عملیات انجام شده توسط وی را با مفاد این آیین‌نامه تطبیق نموده و درصورت تأیید، گواهینامه کشف به نام او صادر می‌نماید.

ماده 17 - چنانچه گزارش یا عملیات اکتشافی پس از تطبیق با مواد این آیین‌نامه ناقص باشد، وزارت صنایع و معادن مهلت مناسبی تعیین می کند تا اکتشاف‌کننده نسبت به رفع نقص اقدام کند و اگر در خاتمه این مهلت، رفع نقص نشود، پروانه اکتشاف از درجه اعتبار ساقط می‌شود و امتیازی برای دارنده آن منظور نخواهد شد.

* در مواد آیین نامه اجرایی قانون معادن، نوع طرح اکتشاف و مرحله آن مشخص نشده است . اما این شرح شغل برای تمام مواردی که نیاز به تهیه گزارش پایان عملیات اکتشافی دارد قابل اجرا است.

* مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف، شخصی است که از سوی دارنده پروانه عملیات به این منظور تعیین می شود و وظیفه تهیه و ارائه گزارش پایانی عملیات اکتشافی را به عهده دارد.

* خدمات تهیه طرح اکتشاف، مسئول فنی عملیات اکتشاف و تهیه گزارش پایان اکتشاف، جدا از یکدیگر است، ولی انجام آن‌ها توسط یک شخص بلامانع است.

 

صلاحیت فنی:

مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف باید دارای پروانه اشتغال در رسته پی‌جویی و اکتشاف و در زمینه طراحی یا اجرای اکتشاف باشد.

به استناد بند الف ماده 12 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی معدن، حداقل پایه پروانه اشتغال مسئول تهیه 2 و 3 در زمینه طراحی یا اجرای ، 3 و 4 به ترتیب ارشد، 1 ،2 ، گزارش پایان عملیات اکتشاف برای کانسارهای درجه 1اکتشاف تعیین می‌شود. تشخیص موارد استثنا به عهده وزارت صنایع و معادن است.

برای تعیین درجه فعالیت، از دستورالعملی که طبق تبصره 1 ماده 12 فوق الاشاره، بار اول توسط وزارت صنایع و معادن تهیه شده و بازنگری آن به پیشنهاد سازمان نظام مهندسی معدن و تصویب وزارت است، استفاده می‌شود. این دستورالعمل، درجه‌‌بندی طرح‌های اکتشافی را بر حسب نوع و میزان عملیات مشخص می‌کند.

 

ساختار تشکیلاتی:

مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف توسط دارنده پروانه اکتشاف (حقیقی یا حقوقی ) تعیین و استخدام می‌شود و زیر نظر وی یا جانشین وی انجام وظیفه می‌کند. چنانچه دارنده پروانه اکتشاف، تهیه گزارش را به یک شخص حقوقی (مؤسسه) واگذار کند، کارشناس مسئول تهیه گزارش، توسط مدیریت آن مؤسسه تعیین می‌شود و لازم است با امضا و ممهور کردن گزارش پایان عملیات، مسئولیت تهیه آن را به عهده گیرد. طبق مفاد ماده 16 آیین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی معدن، علاوه بر تهیه کننده گزارش، مدیرعامل یا رئیس مؤسسه نیز باید با امضا کردن گزارش، مسئولیت آن را بپذیرد.

چنانچه گزارش پایان عملیات اکتشاف دارای بخش‌های مختلفی است که باید توسط متخصصان ذی‌ربط تهیه شود)مانند ژئوفیزیک، ژئوشیمی، آزمایش‌های کانه‌آرایی و غیره)، طبق ماده 14 آیین‌نامه اجرایی قانون معادن، هر بخش باید توسط متخصص مربوط که وظیفه تهیه آن را به عهده داشته، به امضا برسد و مهر شود. هر کدام از تهیه‌کنندگان و امضا‌‌‌‌کنندگان بخش‌های گزارش باید دارای صلاحیت فنی لازم (پروانه اشتغال با پایه متناسب) باشند. نقشه‌های مورد استفاده در عملیات اکتشافی و محاسبات گزارش نیز باید توسط نقشه‌بردار ذی‌صلاح امضا و مهر شده باشد. مجموع گزارش باید توسط مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف امضا و مهر شود. در معادن درحال بهره‌برداری، مسئولیت تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف در پروژه های اکتشاف تکمیلی یا تفصیلی، به عهده مسئول زمین‌شناسی استخراجی معدن یا شخصی است که طبق ساختار تشکیلاتی مؤسسه تعیین می‌شود که در هر صورت برای صدور گواهی کشف باید دارای صلاحیت فنی لازم طبق بند 2 باشد .

 

مسئولیت‌ها:

اهم مسئولیت‌های تهیه‌کننده گزارش پایان عملیات اکتشاف به شرح زیر است:

- کامل بودن گزارش و نقشه‌ها و محاسبات و رعایت دقت لازم در تهیه آن‌ها.

- رعایت اصول و مقررات فنی و مهندسی و استانداردهای متداول.

- رعایت تعهدات دارنده پروانه عملیات در مورد حسن اجرای قانون معادن و آیین‌نامه اجرایی آن در امور فنی.

- ارائه اطلاعات کافی از مشخصات کانسار برای ادامه عملیات و طراحی معدن.

- حفظ اسرار صاحب کار و محرمانه نگهداشتن اسناد و اطلاعات کسب شده هنگام ارائه خدمات حرفه‌ای، جز در مواردی که مغایر مصالح جامعه باشد یا توسط مقامات ذی‌صلاح قانونی خواسته شود.

- منظور کردن شناسایی سایر مواد معدنی در محدوده پروانه اکتشافی.

- رشد فناوری و بکارگیری فنون و روش‌های نوین.

- هر موضوع دیگر تأثیرگذار بر بهبود گزارش پایان عملیات اکتشاف.

 

اختیارات:

مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف، برای اجرای مسئولیت‌های خود، در چارچوب دستورالعمل‌ها، مقررات، استانداردها و ضوابط فنی و حرفه‌ای موجود و متداول دارای اختیار کامل است. البته نظرات و خواسته‌های کارفرما در تهیه گزارش باید ملحوظ شود. ولی چنانچه مقام مافوق وی یا کارفرما، دستوری برخلاف مقررات و ضوابط فنی و حرف‌های صادر کند، مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف باید ضمن تذکر به وی، گزارش را براساس ضوابط تهیه کند و چنانچه مقام مربوط بر نظر خود اصرار ورزد، مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف باید مراتب را به وی و به سازمان صنایع و معادن و سازمان نظام مهندسی معدن استان کتباً گزارش کند، اما به هر صورت اختیار تهیه گزارش برخلاف ضوابط را ندارد.

مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف می‌تواند با موافقت کارفرما یا مقام مافوق خود، برای تهیه گزارش از خدمات کارشناسان مورد نظر خود استفاده کند اما به هرحال مسئولیت کلی گزارش به عهده وی است.

شرح وظایف:

اهم وظایف مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف، شامل موارد زیر است:

- درخواست ارائه مدارک، نقشه ها و اطلاعات کسب شده در عملیات اکتشافی از کارفرما.

- بررسی شرح خدمات قرارداد تهیه گزارش و مدارک ارائه شده توسط کرفرما.

- کسب اطلاعات نظری برای تهیه گزارش.

- بازدید از محدوده عملیات اکتشافی و تعیین حجم عملیات انجام شده.

- بررسی، تطبیق و تأیید نقشه‌ها، مدارک و اطلاعات ارائه شده.

- بررسی و انتخاب روش‌های محاسبه و نرم‌افزارهای مناسب.

- پیشنهاد اجرای عملیات تکمیلی درصورت ناقص بودن اطلاعات مورد نیاز.

- تدوین گزارش نهایی به استناد نقشه‌ها، مدارک و اطلاعات ارائه شده و بر اساس ضوابط و مقررات فنی.

- اصلاح گزارش بر اساس نظرات کارفرما و دستگاه‌های مسئول صدور گواهی کشف درصورت لزوم.

- تهیه شناسنامه کانسار طبق الگوی تعیین شده توسط وزارت صنایع و معادن درصورت لزوم.

- انجام سایر اقداماتی که در چارچوب اجرای مسئولیت‌ها و شرح خدمات قرارداد ضروری باشد .

شرایط اشتغال:

مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف توسط دارنده پروانه اکتشاف، یا شخص حقیقی یا حقوقی جانشین وی، انتخاب و مشغول به کار می شود. مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف یا جزو کارکنان دائمی کارفرما است یا در قالب قراردادی با مبلغ و مدت معین به کار گرفته می‌شود. مدت قرارداد برمبنای مهلت‌های مقرر در آیین‌نامه اجرایی قانون معادن و با منظور کردن مدت لازم برای بررسی توسط سازمان صنایع و معادن و احتمال اصلاح مجدد گزارش، تعیین می‌شود و حدود 4 ماه است. در طرح‌های اکتشافی که به منظور اخذ گواهی کشف نیست، مدت قرارداد برحسب نوع کار تعیین می‌شود.

پذیرش کار در چارچوب صلاحیت فنی و ظرفیت اشتغال دارنده پروانه اشتغال است. لذا دارنده پروانه اشتغال مکلف است قبل از پذیرش کار یا انعقاد قرارداد، از سازمان استانی که عضو آن است استعلام و گواهی تأیید صلاحیت و ظرفیت اشتغال باقی مانده خود را به کارفرما ارائه کند.

چنانچه دارنده پروانه اشتغال عضو سازمان استان محل اشتغال نباشد، سازمان نظام مهندسی معدن استان موظف است مراتب را به سازمان استان مربوط گزارش کند. دارنده پروانه اشتغال نیز مکلف است مراتب اشتغال خود را به عنوان مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف و مشخصات آن را به سازمان نظام مهندسی معدن استانی که عضو آن است اطلاع دهد تا در پرونده وی درج شود.

با توجه به کوتاه مدت بودن خدمات، انجام وظیفه مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف پاره وقت محسوب می‌شود. اشتغال هر فرد به عنوان مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف حداکثر در 2 طرح اکتشافی بطور هم زمان، با توجه به ظرفیت اشتغال و با رعایت ضوابط مربوط بلامانع است.

 

حق‌الزحمه:

چنانچه مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف جزو کارکنان دائمی کارفرما نباشد، حق‌الزحمه مقطوع وی طبق تعرفه مبانی قیمت گذاری خدمات مهندسی صادره از سوی سازمان نظام مهندسی معدن تعیین و ابلاغ می‌شود. به حق‌الزحمه پایه ضریبی تعلق نمی‌گیرد. حق مأموریت و هزینه‌های سفر طبق مبانی قیمت‌گذاری خدمات مهندسی و اضافات، فوق العاده‌ها، پاداش و کسور طبق قرارداد فی‌مابین یا مقررات جاری کشور یا مقررات استخدامی مؤسسه متبوع تعیین می‌شود . چنانچه به هر علتی گزارش تهیه نشود و قرارداد فی‌مابین فسخ شود، موضوع باید توسط کارفرما گواهی شود و سازمان استان محل اشتغال موضوع را بررسی کرده و درصورت تأیید ، مقدار کسر شده از ظرفیت اشتغال مجدداً برگشت داده می شود. چنانچه به هر علتی مدت اجرای کار تمدید شود، مقدار کسر شده از ظرفیت اشتغال تغییری نخواهد کرد. پرداخت حق‌الزحمه مسئول تهیه گزارش اکتشاف، منوط به ارائه خدمات طبق قرارداد فی‌مابین است و چنانچه انجام عملیات اکتشافی به هر علتی منجر به صدور گواهی کشف نشود، قصوری متوجه مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف نخواهد بود.

 

تخلفات:

تخلفات حرفه‌ای، انظباطی یا انتظامی مسئول تهیه گزارش پایان عملیات اکتشاف، طبق مفاد آیین‌نامه اجرایی قانون نظام مهندسی معدن، توسط شورای انتظامی استان بررسی و در مورد آن تصمیم‌گیری می‌شود. علاوه برآن دارنده پروانه اکتشاف یا جانشین وی می‌تواند در مورد تخلفات احتمالی مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف، مطابق مفاد قرارداد فی‌مابین، عمل کند و درصورت نیاز از وی به مراجع ذی‌صلاح نیز شکایت کند. مسئول تهیه گزارش پایان اکتشاف تا هنگام رسیدگی و صدور حکم شورای انتظامی استان، مطابق مفاد قرارداد به انجام وظایف خود ادامه می‌دهد و حق‌الزحمه وی نیز مطابق مفاد قرارداد قابل پرداخت است.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...